Wt/kbd/гуэгуш
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕEdit
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭEdit
- IPA [gʷɐ'gʷǝʂ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭEdit
- [гуэгуш]
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | гуэгуш | гуэгушыр | -- | гуэгушхэр |
Эргативнэ: | гуэгуш | гуэгушым | -- | гуэгушхэм |
Послеложнэ: | гуэгушкӀэ | гуэгушымкӀэ | гуэгушхэкӀэ | гуэгушхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | гуэгушу | гуэгушырауэ | гуэгушхэу | гуэгушхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Унэ джэдкъазхэм ящыщ.
ЩАПХЪЭХЭРEdit
- КъэпкӀухьынумэ, гуэгуш гъэхьу. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 54 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Мыр гуэгуш анэщ. | Это – мать-индейка. | This is a mother-turkey. |
Гуэгуш анэм и шырхэр хадэм ешэ. | Мать-индейка ведет своих индюшат в сад. | The mother-turkey takes (leads) her babies to the garden. |
Пагуэ гуэгушхэм хугу иритащ. | Пагуа дал немного проса индюкам. | Pagwa has given the turkeys some millet. |
Гуэгуш шырхэр машхэ. | Индюшата едят. | The baby turkeys are eating. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гуэгуш: turkey
УРЫСЫБЗЭEdit
- гуэгуш: индейка
псалъафэ зэпыщӀахэр
гуэгуш анэEdit
Мыхьэнэ: Гуэгушыбз. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: she-turkey, turkey hen, mother turkey Урысыбзэ: индейка (самка) Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
гуэгуш жьэцEdit
Мыхьэнэ: Гуэгушыхъум и бгъэгум, шыкъу цӀыкӀу хуэдэу, къытепӀиикӀ цы налъэ пхъашэхэр. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: a bunch of coarse, wiry hairs on a tom turkey’s breast Урысыбзэ: пучок жестких волос на груди у индюка Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕEdit
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.