АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕEdit
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭEdit
- IPA [gʷǝpsǝ'sɐʁʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭEdit
- [гупсыс] + -э + -гъу + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | гупсысэгъуэ | гупсысэгъуэр | -- | гупсысэгъуэхэр |
Эргативнэ: | гупсысэгъуэ | гупсысэгъуэм | -- | гупсысэгъуэхэм |
Послеложнэ: | гупсысэгъуэкӀэ | гупсысэгъуэмкӀэ | гупсысэгъуэхэкӀэ | гупсысэгъуэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | гупсысэгъуэу | гупсысэгъуэрауэ | гупсысэгъуэхэу | гупсысэгъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Еплъ "псалъафэ зэпыщӀахэ".
ЩАПХЪЭХЭРEdit
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гупсысэгъуэ: see "псалъафэ зэпыщӀахэ".
УРЫСЫБЗЭEdit
- гупсысэгъуэ: см. "псалъафэ зэпыщӀахэ".
псалъафэ зэпыщӀахэр
гупсысэгъуэ емытынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: not give time for thought, reflection. Урысыбзэ: не дать времени для размышления, раздумья. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гупсысэгъуэ етынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: give time for thought, reflection Урысыбзэ: дать время для раздумья, размышления. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гупсысэгъуэ ихуэн (хэхуэн)Edit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: be or get in a difficult situation Урысыбзэ: оказаться в затруднительном положении, попасть в затруднительное положение. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Иныжьхэр гупсысэгъуэ хэхуащ, КъуийцӀыкӀу иращӀэнур къахуэмыщӀэу. Адыгэ таурыхъхэр, сборник
БИБЛИОГРАФИЕEdit
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.