АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕEdit
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭEdit
- IPA [gʷǝʑe:'jǝʁʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭEdit
- [гу] + [жь] + [ей] + -ы + -гъу + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | гужьеигъуэ | гужьеигъуэр | -- | гужьеигъуэхэр |
Эргативнэ: | гужьеигъуэ | гужьеигъуэм | -- | гужьеигъуэхэм |
Послеложнэ: | гужьеигъуэкӀэ | гужьеигъуэмкӀэ | гужьеигъуэхэкӀэ | гужьеигъуэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | гужьеигъуэу | гужьеигъуэрауэ | гужьеигъуэхэу | гужьеигъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Гузэвэгъуэ, шынагъуэшхуэ, пӀейтеигъэ ин.
ЩАПХЪЭХЭРEdit
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Гужьеигъуэ хьэргъэшыргъэ.
- Дуней гужьеигъуэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гужьеигъуэ: fear, fright, horror, terror, dread
- Гужьеигъуэ хьэргъэшыргъэ: a horrible scandal (noise)
- Дуней гужьеигъуэ: a horrible world
УРЫСЫБЗЭEdit
- гужьеигъуэ: страх, ужас
- Гужьеигъуэ хьэргъэшыргъэ: ужасный скандал (шум)
- Дуней гужьеигъуэ: ужасный мир
псалъафэ зэпыщӀахэр
Гужьеигъуэ етынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: terrify, horrify sb Урысыбзэ: привести в ужас кого-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гужьеигъуэ къылъысынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: feel terror, horror Урысыбзэ: почувствовать ужас. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гужьеигъуэм зэщӀиубыдэн (зэщӀищтэн)Edit
1.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: panic Урысыбзэ: паниковать Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
2.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: to be gripped by terror, horror. Урысыбзэ: быть охваченным ужасом. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гужьеигъуэм къикӀынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: come out of a state of panic. Урысыбзэ: выйти из панического состояния. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гужьеигъуэм хэтынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: to be in an anxious, alarmed state. Урысыбзэ: находиться в тревожном состоянии, быть в тревоге. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Гужьеигъуэм ӀууэнEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: feel terror, horror Урысыбзэ: почувствовать ужас. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕEdit
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.