Wt/kbd/бгъу

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > бгъу

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [bʁʷǝ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [бгъу]

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: бгъу бгъур -- бгъухэр
Эргативнэ: бгъу бгъум -- бгъухэм
Послеложнэ: бгъукӀэ бгъумкӀэ бгъухэкӀэ бгъухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: бгъууэ бгъурауэ бгъухэу бгъухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым и джабэ, зыгуэрым ибгъу лъэныкъуэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • ШыщӀэхэр дыгъэм зрагъэууэ джабэм бгъукӀэ кӀэрылът. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
  • Ӏэминат и гупсысэр зэпиуду и бгъумкӀэ тракторыр блэкӀащ. Къущхьэ СулътӀан

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • БгъукӀэ гъуэлъын.
  • БгъукӀэ кӀуэн.
  • БгъукӀэ зыщӀэдзэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • бгъу: side, lateral surface
  • БгъукӀэ гъуэлъын: lie down on one`s side.
  • БгъукӀэ кӀуэн: walk sideways
  • БгъукӀэ зыщӀэдзэн: rush to sb`s side; rush sideways
УРЫСЫБЗЭ
  • бгъу: бок, боковая сторона
  • БгъукӀэ гъуэлъын: лечь набок.
  • БгъукӀэ кӀуэн: ходить боком
  • БгъукӀэ зыщӀэдзэн: броситься под бок или боком

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: БЖЫГЪЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [bʁʷǝ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [бгъу]

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: бгъу бгъур -- бгъухэр
Эргативнэ: бгъу бгъум -- бгъухэм
Послеложнэ: бгъукӀэ бгъумкӀэ бгъухэкӀэ бгъухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: бгъууэ бгъурауэ бгъухэу бгъухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Бжыгъэ 9; 9 хъу.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Тхылъу бгъу.
  • Сыхьэтыр бгъум мафӀэгур къэсащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • бгъу: nine
  • Тхылъу бгъу: nine books
  • Сыхьэтыр бгъум мафӀэгур къэсащ: the train arrived at 9 o’clock.
УРЫСЫБЗЭ
  • бгъу: девять
  • Тхылъу бгъу: девять книг
  • Сыхьэтыр бгъум мафӀэгур къэсащ: поезд прибыл в 9 часов.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.