Wq/tn/Mary Onyali-Omagbemi

Nkemdilim " Mary " Onyali-Omagbemi o belegwe ka kgwedi ya Tlhakole e tlhola malati ale mararo ka ngwaga wa 1968 ke motshameki wa motshameko wa marathone wa kwa Nigeria, o kile a nna motshameki wa metshameko ya di-Olympic ka makgetlo a le matlhano go tloga ka 1988 go fitlha ka 2004. O ne a gapa sekgele sa boronse mo kgaisanong ya 4 × 100 m kwa Metshamekong ya Diolimpiki ya 1992 le mo kgaisanong ya 200 m kwa Metshamekong ya Diolimpiki ya 1996. O ne gape a gapa sekgele sa metshameko ya Commonwealth ya 1994 ya dimetara di le 100. Mary Onyali-Omagbemi ga jaana o dira jaaka Mogakolodi yo o Kgethegileng (wa Setegeniki) wa Mokaedi Kakaretso wa commision ya Bosetšhaba ya Metshameko kwa Nigeria.

Dikinolo

2016

Fa merafe e mengwe e rulaganya go fenya, rona re a rapela. Modimo o utlwa dithapelo tsa rona mme le lona lo tshwanetse go ithusa.

[1]

Mokgwa wa Nigeria wa go rulaganyetsa dikgaisano tse dikgolo.

2017

Go kgaoganngwa ga metshameko le thuto go dirile gore go nne thata go ribolola dinaledi tse dingwe.

"Ke tshwana le moitlosobodutu, mme ke ditlhong thata —Mary Onyali-Omagbemi", Punch (Ngwanatsele 19, 2017)

Tafole e ne e batla e retologela mo go nna, boemong jwa gore ke laolwe fa ke ne ke le moatlelete, jaanong ke tshwanetse go laola batho.

[2]

Dikgwetlho morago ga go rola tiro.

Go ka nna le Michael Jordan a le mongwe fela, go ka nna le Michael Jackson a le mongwe fela mme go ka nna le Mary Onyali a le mongwe fela.

[3]

Fa a bua ka gore a go na le moatlelete ope yo o dirileng go lekana mo ditseleng go mo tlosa mo setulong sa bogosi fa e sale a rola tiro.

Ditalente gantsi di fitlhelwa mo baaging le mo dikolong. Fa bana ba sa lemogiwe go sa le gale, go tla nna thata go ba thapisa fa ba setse ba godile.

[4]

Kgolagano magareng ga metshameko le thuto.

Go dira ka natla, go otlhaiwa, go ikemisetsa le go ineela. O tshwanetse go ithuta se o se dirang le go dira sentle mo go se o se dirang.

[5]

Dinonofo tsa gagwe tse di neng tsa mo thusa go thuba direkoto di le dintsi mo malatsing a a neng a le matlhagatlhaga mo metshamekong.

Nako le nako fa ke latlhegelwa, ke e tsaya e le tsela ya go ithuta; Ga ke ipetse ka ntlha ya yone.

[6]

Maikutlo nako le nako fa a latlhegelwa ke lobelo.

2018

Metshameko ga e bolo go bonwa e le tiro ya monna. E ne e le paka ya kgatelopele mo basading mo metshamekong mme ke motlotlo go bolela gore ke mongwe wa basadi ba ba eteletseng pele ba ba neng ba tshegetsa kgatelopele e e dirileng gore basadi ba amogelwe mo metshamekong, kwa Nigeria le kwa Aforika.

[7]

Go lepalepana le nako e kgathego ya metshameko e neng e laolwa ke banna tota.

Fa nkabo ke nyetse motho yo o sa rateng metshameko, Moaforika yo o tlwaelegileng yo o neng a ka batla gore o nne le tiro ya ka metlha kgotsa o nne kwa gae o le mmè; e ka bo e le masetlapelo.

[8]

A bua ka lenyalo la gagwe.

Gongwe le gongwe kwa ba leng teng, go sa kgathalesege boemo jono, ga ba a tshwanela go latlhegelwa ke tsholofelo mme ba tshwanetse go nna ba ikatisa.

[9]

Go gakolola baatlelete ba ba kwa gae.

Go fitlha gompieno, setshwantsho le bidio di santse di le kwa IOC mme di santse di le kwa musiamong. E bontsha setshwantsho sa boammaaruri sa Diolimpiki. Ga re a gapa gauta kgotsa selefera mme re fentse boronse, le fa go ntse jalo e ne e le boronse jwa gauta. Go IOC e bontsha gore Diolimpiki di ka ga eng.

[10]

Fa a gakologelwa Boronse jwa Gauta jo bo tlwaelegileng jo ene le ba bangwe ba neng ba bo gapa ka nako ya Metshameko ya Diolimpiki ya 1992 kwa Barcelona.

Ke ne ke ise ke ikatise kgotsa ke dirise boloko ya go simolola pele. Ke ne ke e dirisa kwa Egepeto lekgetlo la ntlha. Ke ne ke sa itse gore diboloko di na le disensara tse di kgonang go lemoga ditsibogo tse di bosisi, Ka jalo, ke ne ka tlhotlheletsa boloko pele ga go thuntshiwa. Ke ne ka kgaolwa ka ntlha ya go e dirisa botlhaswa.

[11]

A gakologelwa maitemogelo a gagwe a a maswe thata fa e ne e le moatlelete.

Karolo ya konteraka e ne e bolela gore o tshwanetse go nna le bonnye jwa 2.5 GPA kgotsa o tla lelekwa. Bontsi jwa rona re ne re tswa mo malapeng a a humanegileng mo go tsa madi. Ka jalo, e tla bo e le boeleele go latlhegelwa ke tshono e e ntseng jalo.

[12]

Go kopanya diatleletiki tsa Boditšhabatšhaba le barutegi.

O se ka wa tlhoma mogopolo gotlhelele mo metshamekong, ka gonne go tla nna le letsatsi le mmele wa gago o tla go palelang ka lone. Fa letsatsi leo le goroga, mme o se na thuto ya go lebana le botshelo jwa mmatota morago ga metshameko, sengwe se tla wela mo go wena.

[13]

Go gakolola baatlelete ba ba botlana ba ba sa ntseng ba simolola.

Ka bonna ke dumela gore baatlelete ba rona ba basadi ba botoka thata go feta banna ka gonne ka tlholego re bareetsi ba ba siameng, re ela tlhoko, re tsepamisitse mogopolo e bile re na le maitseo go le gonnye go feta baatlelete ba banna. Baatlelete ba banna ka fa letlhakoreng le lengwe ba itewa tsebe bonolo go feta basadi fela jaaka bomme ba tla nna kelotlhoko thata mo tlhokomelong le ditlhokegong tsa bana ba bone mme ke akanya gore ke ka moo rona basadi re tlisang sengwe le sengwe se re sa se direng fela mo metshamekong mme mo go sengwe le sengwe se re se iphitlhelang re le mo go sone.

[14]

Baatlelete ba basadi ba na le go dira botoka go feta baatlelete ba banna.

Ga go na sepe se re ka se dirang segolobogolo gore baatlelete ba banna ba dire botoka ke ka fa go ntseng ka teng. Kgaisano mo setlhopheng sa banna e thata go feta. Ba dira dilo tsa bone ka maatla a mantsi, maatla, ego etc ka jalo ke ditshenekegi tsa bone ba tlhama kgaisano ya bone kgotsa metshameko ba dira gore e nne thata le go gaisana. E gongwe le gongwe mo lefatsheng, ke selo sa kakaretso.

[15]

Dikgaisano tsa metshameko mo setlhopheng sa borre.