Wp/yua/Rómulo Rozo

< Wp‎ | yua
Wp > yua > Rómulo Rozo

Rómulo Rozo (Bogotá, 13 ti’ enero ti’ 1899 - Jo’, Yucatán, 17 ti’ agosto ti’ 1964) tu beetaj u aj mejay k’abil yéetel u ajboonil indoamerica, te’ u taal tak Colombiae’, síija’an Bogotá tu ja’abil 1899, ya’ab ja’ab tu máansal kuxa’an tu kaajil Méxicoe’ yéetel kíim tu kaajil Jo’, Yucatán tu ja’abil 1964, jach tu k’iinil ka tu náajaltaj u ju’un tu’ux ku ya’ake’ letie’ síija’an Mexico. Ka’atéen ts’o’ok u beel, yáaxile’ Checoslovaquia, kajakbal ka’ach Europa, yéetel Ana Krauss tu’ux tu k’ajóotal Paris, yéetel leti’e’ yanchaj óoxtúul u paalal: Romulo, Gloria yéetel Leticia. Ti’ tu ka’atéeno’ yéetel Manuela Vera, xyucateca, yéetel yanchak ka’atúul u paalal: Marco Antonio yéetel Gloria Antonia.

U meyaj edit

  • U joolil tu’ux ku yookol máax tu Pabellonil Colombia, ti’ le Exposición Iberoamerica tu kaajil Sevilla, 1929. U ki’ichkelen meyaj ti’ herrería tu’ux ku chíikbesik e’esajilo’ob prehispánicos, tu beet u náajaltik u premio yéetel u medalla de oro ti’ le exposición tu beetajo’.
  • Tuukul. Meyaj k’ab beeta’an yéetel tuunich 60 cm u ka’alil. Lete’ wal u meyaj jach k’aj óola’an ba’axe’ le je’ela’ ma’ ojéelta’an wa leti’ beeti’ tumen yaanal máax ts’áaj u k’aaba’ tu yóok’ol le e’esajo’ tu ja’abil 30 tu kaajil Mexico.
  • K’ajóolta’an u meyajo’ob yaan tu naajil xook Belisario Dominguez bey xan úuch u jats’utskiinsik le Hospital Morelos yaan Chetumalo’, u capital Quintana Roo, meeta’an ich u ja’abilo’ob 1937 yéetel 1938.
  • U meyaj jach k’a’ana’an tu lu’umul Yucatan’, le beetmil u yaabita’al yéetel u k’ajóolta’al, letie’ Monumento a la Patria, ti’ yaan tu yáax kúuchilil le Paseo de Montejoo’, le beej jach yaan u k’a’ana’anil ti’ le capital yucatecao’. Ti’ le monumentoa’, ku bisik maas ti’ 2000 m2 u kóochil, Rozoe’ tu mejay k’abtal yéetel u jach ma’alobil 400 oochelo’ob ku tsolik u k’aj la’ayil México. Le meyaja’ chúunsa’ab tu ja’abil 1944 yéetel máan 12 ja’abo’ob úuch u ts’áabal k’ajóoltbil, tu ja’abil 1956.
  • Bey xan yéetel u nu’ukulil meyaj cincele’ tu jo’osaj le bajorrelieve yaan tu chúumukil le Rotonda Ti’ le Sociedad Artística Ricardo Palmerín, ku kaxk’ajal tu cementerioil Jo’.
  • Tu puertoil Veracruze’ tu meyaj k’abtal tu ja’abil 1960 le Monumento ti’ le Leyes de Reformao’.