కుమ్రం భీం (1901 దివాడి 22-1940 దివాడి 27) హైదరాబాద్ న అజాదున్ సాటి అసఫ్ జాహిల్క్ నా రాజ్ దున్ ఖిలాప్ లడెమతొర్ ఆదిలాబాద్ జిల్లా తొర్ ఆదివాసి నాయకల్. వెర్ ఆదిలాబాద్ నగ , గోండ్ ఆదివాసి పరివార్ తగ్ పుడ్తొర్.[1]
కోయ్తూర్ గోండ్ జాతి తూర్ కుమ్రం చిన్ను-సోంబాయి వెనొర్ బెయ్యె బావలిర్ ,విర్కున్ ఆసిఫాబాద్ తాలుక్ నగ సంకెపల్లి నాట్ నగ 1901 సాల్ తగ జన్మ వాతొర్.
పంద్ర సాల్క్ నల్ యేలతెనె జంగ్లత్ వాలిర్ కీత హమ్ల తగ బాబో సాతోర్, తె వీర పరివార్ కెరమెరి ఇలాకద్ గా మన్వల్ సుర్దపూర్ తెక్ వాతెర్.
కుమ్రం భీమల్ నైజాం సర్కార్ తున్ ఖిలాప్ గొరిల్ల లడెయ్ లడెమతొర్ జల్ .జంగల్. జమీన్ తున్ సాటి ఇద్ నార్ తె మావుర్ కోయ్తుర రాజున్ సాటి లడెమాసి 1940 తగ తన్వ పరణ్ సీతొర్. అని నెండు మా గోండి సమాజ్ తుణ్ పేన్ అసి వెడ్చి సితోర్.
పిస్వట్ లాసి
editకుమ్రం భీమల్ బ్రిటిష్ ఇండియా హైదరాబాద్ స్టేట్ ఆసిఫాబాద్ దున్ కరుమ్ నా నార్ సంకెపల్లి తగ గోండి పరివార్ తగ జన్మ వాతొర్, వేన్ 1901 పుడ్త పిన వెహంతెర్, కహి లోకుర్ తేన్ 1900 ఇంజెర్ వెహంతెర్ భీము గోండ్ రాజలిరంగ్ రాజ్క్ చాంద అని బల్లర్ పూర్ కోయ్తూర మంది వెల్లె మన్వలిక్ కేడా నహ్క్ నగ బెర్స్ తొర్ ఇద్ దునియతంగ్ జాగనల్ అలగ్ మత్త జాగ అంద్ అని ఇగ్గె సాడ వెహ్వలిర్ మచ్చెలుర్ అహాన్ కీనెక్ భీము సాడ కరిమకి జమీన్దర్క్ అని షావ్కర్క్ కియవలిక్ లుటినుంగ్ కరికియన్ లాసి కోయ్తూర్ మన్వలిక్ జాగన్గ సొంజి సుడ్దుర్ అని జంగ్లత్ పోలిస్కున్ హిందల్ కోయ్తూర వెల్లె లూటి అసెర్ మంత ఇన్వల్ గిర్ కరికీతోర్ 1900 త సాల్ దగ. గోండి ప్రాంత్ నగ తాడ్వలిక్ (మైనింగ్) కియ్వలిక్ షురు అని రాజ్య తా అదికార్ తున్ మజ్బుత్ కితెర్, కోయ్తూర పిస్వడగ తోడి వాట్త పిన పూనంగ్ కానున్క్ తత్తెర్ అని అదె కానున్ తాకుస లాగ్తెర్ . జమీన్దర్కున్ మావురంగ్ జాగనగ జమీన్ సియుస్తెర్ అని మావుర్కున్ భోమ్మిన కిస్తి దొహ్పు సీందిర్. ఇహిన్ కినెక్ కోయ్తూర్ తమ్వ నాహ్క్ నల్ దుశ్రోక్ నహ్కునగ వయ్వల్ షురు కితెర్, ఇద్ హలత్ అస్కె వెల్లె నేరోత లడెయ్ దా సర్దెకె పెసిసి మత్త ,అదె యేలతగ భీము నోర్ బావన్ జంగ్లత్ వాలిర్ జవ్క్ తెర్.
బాబో సాత పజా, భీము అని వోన రోతుర్ సంకెపల్లి తల్ కెరమెరి మండల్ తగ కరుమ్ మన్వల్ సుర్దపూర్ నాటె సొత్తెర్. సుర్దపూర్ తగ వాతెర్ కోయ్తూర్ జమీందార్ లక్ష్మణ్ రావు నా పడిద్ భోమ్మితగ మందా లాగ్తెర్; వూర్ భోమ్మిత్ పొరొ పిస్వడ ఆధార్ కేతి కాం షురు కితెర్. 1920 తగ ఆత జగడతగ , పంట కైదాగ్ వయ్వల్ యెలతె పంట తున్ జప్తి కియన్ సాటి రొహ్తొర్ వోర్ నిజామాబాద్ డగూర్ ఆఫీసారల్ సిధ్ధిక్ సాబున్ భీము జవ్క్ తొర్. బోనె సాప్డె మయ్వక్ నె తపుసన్ సాటి, తన్వొర్ సోపెతల్ కొండల్ దున్ సంగ కాల్ సర్దె చాంద చహర్ తె సొడితేర్. బ్రిటిషున్ ఖిలాప్ లిహికియ్వల్ నిజామాతె పత్రిక తున్ లాసి చహర్ తంగ్ రైల్ గాడి చాపి కియ్వల్,తూసియ్వల్, నెట్వర్కున్ నివిడికియ్వల్ స్థానిక్ ప్రచుర్ కర్తల్ విటోబాల్ విర్ ఇవిర్ కున్ మన్లె అస్ర(జాగ ) సీతొర్. భీము విటోబాన్ సంగ కాం కియ్వల్ యేలతె ఇంగ్లీష్, హిందీ అని ఉర్దూ వడ్క్వల్ అని వాచికియ్వల్ కరితోర్.
ఇహిన్ మనెక్ విటోబాన్ బ్రిటిష్ వాలిర్ అరెస్ట్ కితెర్ తె భీము మల్ల పరర్ అయన్ సాటి మంచిర్యాల్ రైల్ గాడి నిల్వాల్ (స్టేషన్) తగ వొడ్కి మత్తుర్ వూర్ సంగ అస్సాం సొత్తొర్ అని చాహ పత్తి వాడి నగ సడె నాలుంగ్ సాల్క్ అవ్ వాడిన్ గా కామ్ కితొర్ అహన్ కిసెరెన్ కార్మిక్ సంఘ్ కునంగ్ కార్యనగ ఈశ యేత్ దూర్ , ఆఖ్రితున్ ఆతుర్ సంగనె శాప్డే (అరెస్ట్ ) అతోర్ . భీము నాలుంగ్ రొజ్క్ నె జైల్ దల్ తపుసికున్, గూడ్స్ రైలు గాడి వర్సి తిరసి బల్లర్ష సోడితోర్ . భీము చుడుర్ మన్నెక్ రాంజీ గోండ్ దున్ బారితె కెంజ్ తొర్, తె తన తిరిసి నిజాం రాజ్ నగ తన్వ నాటె సొత్త పజా తమ్వ హక్కున్ సాటి కుద్ లడెయ్ కీక ఇంజెర్ నిర్ణయ్ కీతోర్.
భీము నా పరివార్ కాకన్ ఘాట్ సొంజి దేవదాం ఇన్వల్ నాట్ నగ పట్లాల్ లచ్చు పటేల్ తగ కామ్ కియ్వల్ షురు కితొర్. అస్సాం నగ తన కీత అనుభవ్ తె, ఆసిఫాబాద్ ఎస్టేట్ తున్ ఖిలాప్ ఆత భోమ్మిత పంచదున్ గా పటేల్ తున్ మద్దత్ కితొర్, ఈవ్ కరుక్ నంగ్ గూడనగ వేన్ భై పొరొల్ తచ్చి వడ్త అని తెన్ హిందక్ పటెల్ వెన మర్మి కియాన్ లాసి మానెమతొర్ హో ఇంతొర్. భీము సోంబాయి ఇన్వల్ బాయిన్ మర్మింగ్ అతోర్ , గోండి భోమ్మిన్ రొపో మన్వల్ భాబేఝరి సోంజీ జర భోమ్మి పాసి కేతి కీయలాతెర్ .
పంట కైదాగ్ వయ్వల్ యెలతె మల్ల జంగ్లత్ తుర్ వాసి వొన్గా సొన్నెక్, అద్ భోమ్మి మావయ్ ఇంజెర్ వెహ్చెర్ అగటల్ సొడియన ఇంజెర్ పుడ్వల్ కోషిస్ కితెర్ . భీము నిజాం దున్ లాబీయింగ్ కియలెన్ కోషిస్ కితొర్ అని వోన్ బేటె మాసి కోయ్తూర ఆపాతి వేహ్క ఇంజెర్ ఇత్తొర్, బత్తి వొన్ బాతలె జవాభ్ పుడ్ చెలె. భీము అస్కె సాయుధ విప్లవం కీక ఇంజెర్ నిర్ణయ్ కితొర్. వోర్పోస్ట్ భైకాట్ కీత కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా దున్ సంగ కుషాయ్ సంఘ్ కున్ నివిడి కితొర్ ,అని జోడెన్ ఘట్ నగ ఆదివాసిర్ కున్ మీరికియ్వల్ షురు కితొర్, అఖ్రిత్క్ అంకుసాపూర్, భాబేఝరి, భీమన్ గోందీ, చల్ బడి , జోడెన్ ఘట్, కల్లెగావ్, కోప గూడ, భార గూడన్ మీరీ కీసి పట్లలీర్ కున్ మీరి కితొర్. లైన్ పట్టర్, నర్సాపూర్, పట్నపుర్, శివగూడ అని టొకెన్ మోవాడ్ , వూరంగ్ భోమ్మినుంగ్ బచ్చి కియన్ సాటి గెరిల్లా సైనిక తయర్ కియన ఇంజెర్ రాయ్ నిర్ణయ్ కీత. తమ్వ తమ్మొక్ గోండ్ రాజ్ నివిడి కియన ఇంజెర్ గిర్ భీము ఇత్తొర్. కహి లోకుర్ తెన్ అలగ్ గోండ్వనా కీయన ఇంజెర్ ఇంద్కె కోషిస్ కిసెర్ మన్వలిర్గ వీర్ పడానుర్ అందిర్ ఇంతెర్. కౌన్సిల్ అత పజా 1928 గోండి ప్రాంత్ నగ లడెయ్ షురు ఆత .
భాబేఝరి అని జోడెన్ ఘట్ నగ జమీన్దర్కున్ పొరొ హమ్ల కియన్ లాసి సైనిక్ తయర్ అతెర్. ఇదెన్ హిందల్ భీమున్ లడెయ్ తొర్ నాయక్ ఇంజెర్ వొడ్కి కితెర్ అని వోన్ సంగ రాయ్ కియన్ సాటి ఆసిఫాబాద్ కలెక్టర్ తున్ రొహ్తొర్, గోండ్కున్ భోమ్మి మంజుర్ కియ్వడా గోష్ఠి సితోర్. భీము నుర్ న్యాయ్ పహిజె ఇంజెర్, గోండ్కున్ అలగ్ రాజ్ పహిజె ఇంజెర్, జంగ్లత్ వలీర్కున్ అని జమీన్దర్కున్ తెండన వుండె హైదరాబాద్ రాజ్ తగ శిక్షస్మౄతి తగ మత్తుర్ గోండ్ ఖైదిర్ కున్ సుటికియన ఇంజెర్ వెహ్త గొష్టి తూన్ పసివాడ్తెర్. డిమాండ్ కితంగ్ అవ్కున్ పాసివడ్తెర్ అని మల్ల దశబ్ది గ కం అసర్ వాలె గెరిల్లా ప్రచార్ తె ఇద్ సంఘర్ష్ తాక్ తా. భీము తన బూడ్ 300 జన్కున్ ఇర్తొర్ అని జోడెన్ ఘట్ నల్ లడెయ్ షురు కితొర్ . వొర్ జల్. జంగల్. జమీన్ ఇన్వల్ నినాద్ సీతొర్. భీము న లడెయ్ వెల్లె జోర్తె తాక్ నెక్, భీము నా జాడ అఖ్రిత్ కోర్దు పటేల్ వెహ్ తోర్ అని ఆసిఫాబాద్ తాలుక్ దారల్ అబ్దుల్ సత్తర్ తా నేతృత్వ్ నగ సాయుధ పోలీస్ కున్ సంగ అత లడేయ్ తగ భీమున్ జవ్క్ తెర్. (ఎన్ కౌంటర్) తగ వోన్ సంగ పంద్ర జన్క్ సాతెర్. వొన సాత దివొస్ వివాద్ నగ్ ఆర్త, ఇద్ అక్టోబర్ 1940 తగ అత పిన అదికార్ తా రూప్ నె వొడ్కి కితెర్, తెన్ కోయ్తూర్ తెన్ 8 ఏప్రిల్ 1940 తగ హర్షల్ హెతు కింతేర్.[2]
ఆధార్
edit- ↑ https://web.archive.org/web/20221203152947/https://adivasiresurgence.com/2016/10/16/komaram-bheem-a-forgotten-adivasi-leader-who-gave-the-slogan-jal-jangal-jameen/
- ↑ https://web.archive.org/web/20221203152947/https://adivasiresurgence.com/2016/10/16/komaram-bheem-a-forgotten-adivasi-leader-who-gave-the-slogan-jal-jangal-jameen/