Ko te Mālama Tagata e ko he koga ma'uhiga o te talatuku o 'Uvea. Pea e tuku atu fakanounou atu pē i heni tona fakamatala.
I te temi mu'a, lolotoga te temi o te kau Toga i 'Uvea, ne'e ko Kalāfilia ne'e ko te te 'aliki aia o Vaimalau pea ne'e pule ki te potu saute o te fenua. Ne'e ko te 'ofafine o Kalāfilia ne'e 'ohoana mo te tagata ko Tui 'Alagau. 'Uhi ko te 'uluaki fā'ele'i o tona mokopuna, ne'e fakatonu e Kalāfilia ki tona 'ofafine ke ina kole ki tona 'ohoana ke ina fakahā age pe ne'e ko he tagata mo'oni ia ia. O liu fekau atu e Tu'i 'Alagau ke teuteu'i he koga e tuha mo tona tu'ulaga.
Ko te 'uluaki pō pē 'aē ne'e fānau'i ai te tamasi'i, pea to'o ake e Tu'i Alagau te tama mai te kau folau a te Tu'i Toga ki te fo'i 'utu maka ne'e fai ai te mālama tagata o tu'usi 'aki te toki maka tona kia. Pea hoki haehae leva te fo'i taume o tō i tona kia, kae lagolago maka 'ona va'e. Ko tana tu'u 'aia o te tagata mai te afiafi ki te 'uhu o fakalama'i ai te mokopuna a Kalāfilia. Pea 'ala 'uhu ake pea hoki to'o mai te tagata o tanu tona sino ki te fuga mo'uga.
Hili te 'uliaki pō aia, pea fekau e Tui'Alagau ke toe matehi he tahi age tama mai te kau folau o te Tu'i Toga. Pō e valu, tagata e valu, ne'e mamate i te fai o te mālama tagata. Ko ia 'aē ne'e higoa'i te mo'uga ko te 'Atuvalu he ne'e ko te 'ū tagata mate e valu ne'e 'aumai o tanu faka'atu ai.
Ko te mālama tagata ne'e ko te mālama ia a te Tu'i Toga, mole ko he mālama ia a Kalāfilia, he ne'e ko te kau folau ia a te tama toga 'aē ne'e mālama'i.
Fakakātoa ki ai edit
- Les hommes torches, histoire de Kalāfilia, Fakamatala a Tietolo Iloai, ne'e puke e Claire Moyse-Faurie mai te CNRS i Vaimalau i te ta'u 1999 Corpus CNRS Pangloss