Wp/vmw/epooma ya Okhiilimani

< Wp‎ | vmw
Wp > vmw > epooma ya Okhiilimani

Okhiliimani Omsampiikhi edit

 
Munisiipiyu a Okhiilimani

Okhiliimani ti ekapitaale ni epooma yuulpapexa ya epuruvisiya ya osampeesiya, Omosampiikhi. Empwanyaneyan muro ole onriwa Bons Sinais, vamiikhari khari sa ikhilomu 20 ni Oseyaano intiiku, mwaha wivaavo, epooma eyo enalika epoortu yapakiti emosa, eri ti muteko otepexa wooneyaxa variyari wa muruweruo, ni eseeturu ya ikaafirika somiserya[1].

Epooma ya okhiilumani mutumereriwani mwaya munisiipiyu mmosa ni kuveeruni mmosa onamuthanliwa mmawaani mme ninthonetistiriitu, entumererya ikuru sakuveeruni senteraale[2]. Vamuttetthe mmosa a emiya 117 ikhilomu², epooma ele yaarina apinaatamu yaakhala a ikoonto emiya 150 116 eyaakha ya 1997. Apinaatamu aya yaaniwela yanuncerereya nmpakha 185.000 ale aari tiyaakhala mwaakha wa 2003, mwaarepele a eyaakha ya

2007  yaarepeliwe 193.343 apinaatamu yaakhala[3].

Ehantiisi Vakhalayini yaari eseeturu yanakooso amaswaahili okatthi akunya apiya aya mwaakha wa 1498, masi voothaleleyaxa Vasco da Gama, ekwaahawe yoopacerya orowaaka Yiitiya, masi okhaala wakuumya mapwittikisi yoonaneeye okhuma okhuma mwaakha wa 1544.Yahunuuheriwa epooma yamukhaani ya ni eseeti ya muthukuumano mwaakha wa 1763 ni epoomo mahiiku yeetta aya a 21 a mweeri wa nethana miiraru eyaakha ya 1942[4].

Manamuna Otumereriwa ni Kuveerun Malattaneelo Okhiilimani onilaattana ni osetuupale, okhuma okhuma eyaakha ya 2005, ni o Le Port, netepertameento Yaafaraasa ya Orewuniyaawu, okhumaokhuma mwaakha wa 2003[5].

Sootekasiwa Mikukutta Okhiilimane oniluttelelana ni mittetthe soovirikana sa omosampiikhi mi minamuna soovirika sa mikukutta, masi ye sinkweherya iraapha, ekweheriwa ni eraapha ela enithaniwa N10, elottelelana ni Onikwaatala, moono omaphattuweloni; wa N320, eluttelelana ni Oxiittede, othio, ni ephaareya ya Osaalala, ota, ni, epiikata R1119, ettelela ni Omettooco ni , mpantte ophaareya[6].

Vakhalayini eseeti ya munisiipiyu yaniluttelelana niomukkhuupa vakweherowa ni epikaata ya xipooro OnamalovolaoOsampeesiya, arumeela epoortun yapakiiti ilovoliwaka mireerelo solimwa ni ikinaku soreereliwa. Ephiro ya Xipooro eyo yokwelihiwa mwaha wa othowela manamuna orehereriwa waya[7].

Epooma ya Okhiilimane enikootha tho ekaapu ya matteeke, eniithaniwa aeropoortu ya Okhiliimane. Osooma Epooma ya okhiilimani enipwanyaneya Univerisitaata Likuunku (UniLicungo), emos a mapuuru osoomihiwa anamunceene a mulaponi.ni tho eooma yeele yookhala ekaapu ya universitaate yeephattu Eduardo Mondlane, weeyo evaraaya muteko Exiikola Wuulupalee muhina mwa siyeesiya Mariinya ni Kosteera, ni ekampu ya Istituuto Superioore aasiyeesiya a ekumi[8].

Ethoonyeryo

  1. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  2. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  3. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  4. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  5. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  6. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  7. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane
  8. https://pt.wikipedia.org/wiki/Quelimane