Josina Machel (oVilanculos, mahiku yettaka 10 mweeri wa neethanu neeraru eyakha ya 1945 – okwa wawe iranenye elapo ya o Dar es Salaam, mahiku yettaka 7 amweeri a neexexe eyaakha ya 1971), ohinatthi otheiwa mwekunyani, Josina Abiathar Muthemba, aari namarukunxa mukhalelo a elapo ohaatthuna mukhalelo akolono oMosampiikhi mu owanela wopowa wa elapo ni ihakhi sa athiyana . Mukhalelo awe Mwaakha wa 1956, Machel ahithamela epooma yuluale ya oMosampiikhi wi wi okelelihe omuhooli miteko sowunuhera osoma wawe, weeyo aniheryawe wilipiha wawe mpantte a epuliitika makhuruni mwasomi owipitthiha, kirya khikhala mampuru a seelula ya esiiri ya (FRELIMO).
Eyaakha ya 1963, orineene iyaakha 18 sa munuwelo awe, ahittwawa mulaponi mwawe orowa yitakaherya nanakhotto yawanela yopowa elapo yaari mmatatani mwakolono apwitthikisi. Noomala ohitthukwasereya ekwaha wopacerihiwa , yakwehenrya ovariwa wawe elapo ya o Zimbabué wewo atthukweliwe awe mukalaposo miyeeri miyeri sene eyaakha ya 1965, Machel ahiwerya ekwaha ya neeli, khiphiya okwarutela yana FRELIMO epooma yulupale ya oTanzânia, Dar es Salaam.
Mwaakha wa 1967, FRELIMO ahinvahe epoolosa yorowa osoma elapo ya oSuiça, yeeyo akhontte awe maana atthuna wattamela vakhottoni yiireliwa owomola akolono. Muhina mwa nikhuru na ana FRELIMO waari namapaceriha ni aholenle nikhuru na axaana axithiyana yathanleliwe orowa wiina nikuruta natoropa ni anamasomiha a epuliitika. Mwaakha wa 1969, onarina iyaakha 24 munuwelo awe, ahirya khukhala xeefi a etepartamento ya Assuntos Sociais ni tho aari moholi a ekhurupu yaxaana axithiyana o tepartamento ya wa Watana waatthu a Okhopela mpantte a wa FRELIMO ‘’Relações Exteriores’’. Eyaha eene yeeyo ahitheliwa ni Samora Machel, yoowo ayaranaawe oyaranaawe mwaana m’osa, Samora Machel Júnior. Machel analipiherya anamwane a musenturu sanamwane oNiassa na a oNangade, o Cabo Delgado, wieeyo ale yaari axithyyana a etetakamento wanakhapelela anamwane ale yaari ikwasuni wala ale axitityaya yapwanyaneya okhuttoni wawaneliwa wopoliwa elapo ni FRELIMO . Machel okwiye mahiku yeettaka 7 mweeri ya neexexe eyaakha ya 1971, oxiripitaali ya o na Tanzânia, mulatthu ya erettha.
Ereferensiya
edit[[1]]