== Etistiriitu ya Oxiitte Osampeesiya==
Etsitiriitu ya Oxiiti ti etististiriitu ya epuruvinsiya ya Osampeesiya , Omosampiikhi, yookhala eseeti aya epooma yamukhaani ya Oxiiti, yookhalana mikano saya, ota ni etistiriitu ya Omopeeya, okela nsuwa ni etistiriito ya Omaromeewu ya epuruvinsiya ya Osofaala, othi ni osutuweeste Oseyaano Intiiku ni mpantte otaaxe ni etistiriitu ya Wiinyasunci. Etistiriitu ela yooperteri muttettha ya munceene noopwattuwa, eyaakha ya 2013 etistiriiitu ya oluwapa, mpakha va eri epoosto aya[1].
Mwaattelo Eyaakha ya 2017, mwaarepelo athoonye apiaatamu ikooto 85 408 ankhala ,wiyaawo ikonto miloko 40 731 yaari alopwana ni ikonto miloko 44 677 athiyana, eteistiriitu emosa eperteeri muttetthe aya munceene ori ole a ikooto 3 125 sa ikhilomu², mwaattelo apinaatamu 27,3 wa khuta ekhilomu²[2].
editEyeekha ya 2007, mwaarepele ahaakontha apinaatamu ikoonto emiya 119 898. Muttetthe aya a ikhiloomu ikooto imiya 4403 ikhilomu², mwaattelo aya aari a 27,2 athu ya khala wa khuta ekhilomu²[3].
Ntko mwaarepele a eyaakha ya 1997, etistiriitu yaarina 129 115 apinaatamu , yakhalela mwaattelo a 29,3 apinaatamu wa khuta ekhilomu²[4].
Makawanyereyo Oetistiriitu ela eri yookawanyeya mipaatte a ipoosto miili (Oxiitte ni Omikhawani ) siniirela mpantte ilokalitaate sa[5]:
editEpoosto ya Oxiitte: Epooma yamukhaani ya Oxiitte Omatiilite Omukwaattaya Opamphani Epoosto ya Omikhawani: Oricaani Omakhaasa Omikhawani Omitaace
Onyamatankaanka