Wp/vmw/Epuruviisiya ya Omaanika- Omosampiikhi

Epuruviinsiya ya Omaanika Omosampiikhi

Muttetthe a Epuruviisiya ya Omaanika

Epuruvinsiya ya Omaanika empwanyaneeya muttetthe a eriiyari ya elaapo ya Omosampiikhi, Epooma aya yuulupale ti epooma ya Omaanika, voophiyaaka ikhiilomu ekooto emiya 1100 okheelaka ota wa Omapuutu, pooma yuulupale ya elaapo ni voophiyaaka ikhilomu imiiya 200 km npaatthe othi wa ephaareya ya epooma Opeera. Muttetthe aya ta ikooto milooko 61 661sa ikiloomu² ni apinatamo aya a emilyaayu 1 911 237 mwaakha wa 2017,epuruviisiya ela enkawanyeeya mittetthe sa itistiriiti mulooko ni piili 12 ni yookhaalana, imunisiipiu 5 okhuma okhuuma, mwaakha wa 2013, 5: Okataatiika, Oximooyu, Okonttoola, Omaanika ni ososuuntteeka. Muttetthe opuruviisiya ya Omaniika opwanyaneya awe mwaako oorakamexa Omosampiikhi: Mwaako Piika, ni murakameelo awe mmosa a ikooto piili ni imiiya xexé ni milooko miraaru ni thana moosa 2436 imeeturu .

Mapuuro ampwanyaneya aya

Orii muhiina mwa mutteetthe eriiyari va elaapo ya Omosampiikhi , Omaniika sookalana mikano saya ota ni muttetthe a epuruviisiya ya Oteete, moono wa othi omaphatthuwelooni ni epuruviisiya ya Osofaala onthi mukano ipuruviisiya sa Onyampaani ni Okaasa, moono otupweela nsuwa, Muttetthe Omaanika oniirana mukaano ni elaapo ya Osimpaapwe.

Apinaatamu

Ntooko iresulutaato sa soopaceerya sa mwaarepele a mwaakha wa 2017, muttetthe ola oriina emilyaawu 1 911 237 yapinatamu ni muttetthe aya a ikooto milooko 61 661 ikhiloomu ², ni , mwivaavo, mwaattelo mmoosa apopulasawu a milloko 31 sapinaatamu wa khuta ekhiloomu². Muhiina mwa mukhaleelo a apinaatamu, 52.1% saatthu yaari athiyaana ni 47,9% salopwaana.

Mwaattelo a mwaakha wa 2017 okhaleela wala othoonyerya yuncerereya wa ikooto imiiya 472 851 sapinaatamu wala ipuruseeto 32,9% yatananihiwa naale emilyaawua 1 438 386 yarepeeliwe mwaakha wa 2007.

Ehaantisi

OMuttetthe ola oleelo ori a epuruviisiya ya Omaanika yaara mpaantta muluupalexa wa ekompaanyiya ya Omosampiikhi , yapattuxiwe mwaakha wa 1891.Ni wuluuliwa wa mittwtthe muhiina mwa amatumereerya akoloono mapwittikisi mwaakha wa 1942 watthokihiwe wi waara wa "etistiriitu ya Opeera ", waviire enitthaneeliwa " etistiriitu ya Omaniika ni Opeera " mwaakha wa 1947. Mahiiku yetta awa 5 mweeri wa nethanamiraaru mwaakha wa 1970 muttetthe ole wahikawanyiwa mwa " Etistiriitu ya ePooma Yamukhaani ya Pery" ( nsiina neekhalayi na epooma ya Oximooyu) ni " Etistiriitu ya Opeera". Vokaathi yoole ya Kuveeruni a Taransisayu okhuuma (okhuuma mahiiku yeetta aya 7 mweeri wa Nethana xexé mwaakha wa 1974 mpaakha mahiiku yeetta aya 25 mweeri wa nethanamosa mwaakha wa 1975) Etistiriitu ya Epooma yamukhaani ya O Pery yahivira anoitthaniwa " epuruviinsiya ya Epooma Yamukhaani ya OPery" ni thana thanaru mwithaneliyo awa tuule wa ninaano va .

Mansaatoro wala Epuruviisiya

Mpaakha mwaakha wa  2020 muttetthr weera otumereeriwaka ni kovernatori a Epuruuvinsiya othoonyeriiwa ni Peresiteete wala Muhooleli wa Elaap província Vatthaeriheliwaka yuluuliwa ya nlamuulo na elaapo mwaakha wa 2018 ni muhiina mwa elexixilasawu mwaha wa omwarya mwariwa wa eyaakha sa 2018 ni  2019, Koverenatoore ohoorya anamwi Onthaaliwa ni vamwatthaleni wanamunceene, ni kuuveeruni senteraale ohoorya onahooleliwa ni Sakarataari a estaato Opuruviisiya, ori tho toweeliiwa ni Muhooleli a Elaapo.                                                                         

Makuvereenatore onomeyariiwa

(1977-1986) Manuel José António (1986-1990) Rafael Benedito Maguni (1990-1997) Artur Canana (1997-2000) Felicio Pedro Zacarias (2000-2005) Soares Nhaca (2005-2007) Raimundo Diomba

(2007-2010) Maurício Vieira

(2010-2015) Ana Comoana (2015-2018) Alberto Ricardo Mondlane (2018-2020) Manuel Rodrigues Alberto

Makuverenatoore othanliwa

(2020-) Francisca Domingos Tomás othaanlwe ni epartiitu ya Frelimo Masakarataari a estaato (2020-2023) Edson da Graça Francisco Macuácua (2023-) Stefan Dick Kassotche Mphiri Manamuna Onkawanyeya Mutteeehe a EPuruvinsiya

Maapha a muttetthe a epuruvinsiya ya Omaniika

Itistiriitu

Muttetthe Omaanika ari okawanyeeya mipaatte wala itistiriitu muloko ni piili 12, iye thana xexe 9 saari sookhala eene vaavale viraneya awe mwrepeele a mwaakha wa 2007, masi etistiriitu ya Oximooyu ephattuxiwe mwaakha wa 2013, wi etumereryeke ikuuru sa kuveeruni senteraale, ntho enipwanyerereya ni muttetth mmoosa ni munisipiiyu onaakha nsina nne, itistiriitu ikiina ti sa Omakaate ni Ovanttuusi:

Opaaruwe Oximooyu Okonttoola Okuuru Omakaate Omaxaase Omakhoosa Omaniika Omusiriisi Osusuunttenka Otampaara Ovanttuusi Imunisiipiyu Muttetthe ola Omaniika okhalaana minisiipiyu 5:

Okaatantiika (epooma yamuukhani ) Oximooyu (epooma) Okoomttola (epooma yamuukhani) Omaniika (epooma yamuukhani) Osusuuntteka (epooma yamuukhani) Vookhala vosuweela wi epooma yamukhaani ya Okottoola yopattuxiwa mukhaleelo Omunisipiiyu mwaakha wa 2008 n Osusuunttenka eyaakha ya 2013.