Yukɨ̂sɨ̂
Yukɨ̂sire niî pe’tirã meheta weemá. Tohô weérã’, ni’karẽ́rãta niîma tee nohóre weerã́. Marî Ye’pâ-Masa yukɨ̂sɨ weé butia’ we’e’, ã’rá Di’ikãhárã niîma teeré weé butia’rã.
Yukɨ̂sɨ weesehépagɨ sawîkɨ, kã’rêgɨ, bosêgɨ, põó-puugɨ niî’. Weeátoho dɨporo, a’tepagɨ́re marɨ̂ no’ó kã’wɨ yukɨ̂sɨ weeápɨhɨ poo-tẽókɨhɨre a’mâ no’o’. Weerã́tirã’, a’mâ butia’kɨhɨ sawîkɨ niî’, bɨtî yɨʼɨkɨhɨ niîro’.
Yukɨ̂sɨ weérã’pɨa’ maha, yɨ’ɨ̂ ẽhó’kepagɨre a’mâ, teepagɨ́re yukɨ̂ dɨka me’ra, tohô weetírã’, komêga me’ra paâ yã’aro ɨawɨ́ susukɨhɨ́ niî we’eti niîrã’. Susûro’, mehô, « toho! » bɨsɨ̂kã’wɨ. Susûtiro’, diakɨ̃hɨ́ta bɨsɨ̂tiwɨ. Bɨsɨ̂tikɨhɨre ĩ’yâ, paaró ɨawɨ́. Paâ kũu tu’a eharã’ta, yukɨ̂sɨ yoaátoho poo-tẽóro dɨtê siia kũuro ɨawɨ́. Tii sií yaparire, ẽ’kêa yoaátoho poo-tẽóro paâ mo’o kũu no’owɨ Paâ mo’o kũu toha, tigɨ kasérire paâ pã’re, tigɨ́ di’iro kẽ’rare kã’ró paâ pã’re toha, tuu mahámi kũu no’owɨ. Tii siíre marî dɨtekã́, yure mɨhá, sĩô ma’akã’ mɨha weerí niîrã’ yukɨrí me’ra tuú yẽ’e kũukãʼro ɨawɨ́. Beʼró, tiwɨré kãʼró paâ tee paa, dɨtê wee sãha, dɨtê dɨ’a’ke ta’tipagare komê meʼra paâ wee sãa, tohô weetírã’, yukɨ̂sɨ dokerí pĩhi meʼra doke weé, dɨ’sá’kere di’pĩhí me’ra paâ tee sĩra, tu’a ehá nɨ’ko no’owɨ tohô weeróre.
Be’ró, pũrî, pekâ seé’kã’ti, tiwɨ́ yoaró poo-tẽóro teeré kũû bɨrɨa’, sahâtiro doaro pekâ me’e wĩhâ wã’koo’, asî busuro me’ra tiwɨré yukɨ̂ dɨkari miî, ehâ tu’aro doaro paâ sẽo’kãa’ro ɨawɨ́ teê tiwɨ́ marî ɨaró sẽrî tɨokãpɨ. Diâ yoaró niîtikã maa, ɨ̃hâ tu’a eharã’ta, tiwɨré wehê bu’aa’ wa’a no’owɨ Tiwɨré miáa’, petâpɨ kumú sãâ no’owɨ A’tîro weé, yukɨ̂sɨpawɨre kɨó noʼo’.[1]
Referências
edit- ↑ Ramirez, Henri & Alfredo Miguel Fontes. 2001. Ye'pâ-Masa Yee Niisehétisehe: A vida dos Ye'pâ-Masa. Manaus: Editora da Universidade do Amazonas. (Biblioteca Digital Curt Nimuendajú, Atribuição 3.0 Não Adaptada (CC BY 3.0))