| Tolışi | |
| Səheyə nom: | Tolışi |
| Keşvəron: | Ozarboyjon, İron |
| Məholon: | Lankon, Ostoro, Lik, Masalli
Masal, Ostoro, Rezvanşəhr, Həştbər, Nəmin, Şəft, Fumən |
| Rəsmi status: | Forsi zıvonon de ədəbiyoti Akademiyə |
| Sıxan kardəkəson həməyəvo aşmard: | 2,000,000 |
| Reytinq: | |
| Ğəziyə | |
| Kateqoriya: | Hind-Avropə Xeyzon |
Hind-Avropə Xeyzon
| |
| Nıvıştəy: | Latin, forsi |
| Zıvoni kilid | |
| QOST 7.75–97: | tal 650 |
| ISO 639-1: | |
| ISO 639-2: | |
| ISO 639-3: | tly |
| |
| Diəkə: Zıvonon | |
Tolışə zıvon çı Hind-Avropə zıvonon xıyzoni dılədə bə ironzıvone. Tolışə zıvoni barədə ve alimon ıştə sıxanondə vote bəbe ki,həmə iqlə rayədən.Əhməd Kəsrəvi, B.V.Miller iyan co alimon Tolışə zıvoni çe ğədim azərion zıvon bey votedən ,çəyoən ıştə bı raysə həkəm mandən.
Tolışon ğədimə hərfon de çəvon Midiyə nomədə keşvəri nıvıştəyon de Şumeron hərfon zınə bedən. Mande ısətnə vaxtonədə Tolışon ıştə zıvoni de dınyo har qılə xalqon hərfi oko doy zındən. Pentono çəmə bəşmə edoştoə kiril iyan latıni hərfon bımi timsal be bəzıne. Əyən bıvotəmon ki,tolışi ısətnə İroni keşvərədə jiə tolışon ıştə nıvıştəyondə ərəbi-farsi hərfon oko dodən.
Pentono bəşmə ehdə doə hərfon dılədə A,E,Ə,İ,I,O,U hərfon sof saitin. Əmandəniə hərfon samitin,kali qılonən bənəy Y,H hərfon korə samiton reçədən. Tolışi zivonədə diftonqon, moə, çoə, poə, zoə, şuə, kuə, duə, buə, zuə, ruə, ğoə, huə, viə, biə, luə, diə, çiə, tiə, niə, iyan co sıxanon hestin ki, çanəndə bıvbotoş nıvışte bəbe.
Mande dıqlə(qitə) samit iqlə vırədə bıə sıxanin vote bəben ki,nin. Koy jəqo sıxanon hestınbuən çəvon veyni ərəbi zıvoniku peqətəyonin.Məs: sinn, iddo, Məkkə şəkkok ərəbon sıxane. Şəkkə, hıkkə, pıkkə, çəkkə ,ləkko tolışi sıxanonin. İjən votem pidəme ki, jıqo sıxanon qırd kamin.
Tolışə zıvoni qıləyən zanqinətiş bəvədəy ki,de I hərfi bino bə sıxanonış hestışe. Məs: Isət, ımruj, ıma, ısət, ıştə, ım iyan co sıxanon timsal nişo doy bəbey. Jıqo sıxanon I hərfi vırədə E hərfən oko doy bəbey. Tolışə zıvoni ədəbi zıvoni bərbod holədə bey votemonədə (şifahi) ıştə ıştənbəsətiş E hərfiş de I hərfiş əvəz karde ehtimolış heste.
Tolşi zıvonədə dıqlə dialekt iyan vote bəbe har di ıştə şivəş,ləhcəş hestışe. Hejo əçəy hocubətdəy ki,kali tolışon ıştə qəpjemonədə sırafə U vırədə namnozıkə Y hərfi oko dodən. İronzıvonon dılədə dıminə jıqo qılə hol ni. Im iqlə tolışə zıvonədə Ostoro kali di tolışon zıvonədə votə bedə.Kali alimonən ım hərfi Tolışə hərfon dılədəşon vindeşon pidəşone.
Çı kali tolışşunosa alimon ray jıqoy ki,tolışə hərfon dılədə namnızokə Y vırəş nişe. Mande be bəzne vəoməydə bənəy urusi zıvoni namkardə nışonə ( myak znak Ь) nomədə qılə nışonə bə miyon bekardə bıbu.
Əmənən peştıpurimon ki, qırd kamə vaxtədə dınyo alimon çı tolışə zıvoni havərisə bəştə cım bədon!
Tolışə zıvon de tolışə xəlği (tolışon) zıvone.