ዐሊ ኢብርሂም ወጀብሀት ነቅፈ (5ይ ክፈል)
ዐብደልቃድር አሕመድ
ዲብ ቆጋይ አምበለ ዲብ ሐንቴ ክል ዕጨት ወመኪነት እንዴ ተሐበዐው ለሐፍሾ ለዐለው ዐሳክር ደርግ፡ ብዕዳም ቅያስ ለአለቦም ሸዐብመ ዐለው ምስሎም።’’ ህጅኩ ለአተላሌ ሙናድል ጳውሎስ። “እስቡዕየት ጦር-ሰራዊት ኢቲበል፡ ሰዋጌን ኢቲበል፡ - ብዝሓም በርጌስ። ምነ ይእትረሰዖ፡ እተ አምዕል ለሀ ሐቴ ምነ እስቡዕየት ተ መስለኒ፡ መሐጽ አምበተየ። ሀይሉ ወዲ ጸጉ ለልትበሀል ሐኪም ህዬ ሰኒ እንዴ አውለደ ጅናሀ አትሐቀፈየ። እሊ ለሰምዐ ዐሊ ኢብርሂም ሰኒ ፈርሐ። ‘አሰናይ እብ ሰላመተ ትፈረጀት “ኣይ ጓል ማርያም እንድያ’’ ቤሌነ። ብዕድ ለይእትረሰዖ ህዬ፡ እብ ናይ ኖሶም መካይን ለትከየደው ዐሳክር ወሸዐብ እት ክል አካን ዲበ ጋድም ሙዱዳም ዐለው። እሎም ምነ ጽርግየ እንዴ ወርኬናሆም ቀበርናሆም። ለእብ አርወሐቱ ለጸንሐ ሸዐብ ህዬ እንዴ ትከምከመ ቤረቅ ጸዐደ ዲብ ለአምበልብል አስክ ከረን ገጹ ሳረሐናሁ። አምዕል እብ ግዲደ
ላኪን ለኢለአትካርም ለክፍ ጥያራት ወዐለ ልዘከረኒ። “ዮም 20 ህዬ ናየ ታሪክ እንዴ ሰጀለት ሐልፈት። ፈጅሪተ ዮም 21 ዲብ ባካት መስሐሊት እብ አባይ ሐቴ ስራተጅየት ዕንክለት ሰበት ጸበጠት ዐሊ ወጅማዐቱ እብ ሰበት እለ ቀደሙ ድቁብ ሐርብ ለወዐለ ወለትመየ እተ ዕንክለት ስካብ ለሐግሎ። ትብለጽ (ጓል ጡረተ) ለክልኤ ናይ ወደቅ ወአውድቅ አምዔላት ሰኒ ትዘከረን። “ዲብ ሖርመት መስሐሊት ክልኤ ቦጦሎኒ ናይ ክፈል ጄሽ 61 በህለት 3-87 ክምሰልሁመ ሕነ 2-87 ምን ኬኖም ዐልነ። ጠዋሊ ምስልነ ህዬ አንፋር ከቡድ ስለሕ። ሕነ ዲብ ከጥ ድፈዕ ሐርብቱ ዐሬነ። ዐሊ ለሐብረነ እት ህለ ምስለ ብጥረቱ አዜ እንዴ ገብአ ልትረኤኒ። ዐሊ አብርሂም ወጅማዐቱ ሽሂድ ዐሊ አብርሂም ዐሊ አብሪሂም ወመልሂቱ ቀደምለ ህጁም “ለእግል ክልኤ አምዕል ድቁብ ሐርብ ለገብአ እተ ዕንከለት፡ አውቶቡስ ለመስል መባትክ በ።
ቦጦሎኒ 3-87 ዲብ እለ ምን መስሐሊት እንክር ድማን ለዐለት እስራተጅያይት ዕንክለት ላሊ ወአምዕል እብ ትሉሉይ ሕድ ሐለለው። ለዕንከለት እብ እንክር ቆጋይ እንዴ ገብአከ ኢትትረኤ። እግል ትትረኤከ ገብአት ምንገብእ ዲበ እንክር ድገለብ ለሀለ ደብር እግል ትፍገር ብከ። ብርጌድ 81 ረዪም ዐለው ዲኢኮን ምን ቃብል ትትረአየኦም ዐለት። “ዐሊ ‘ሚታ እለ አካን እለ?’ እት ልብል ወዐለ፡ 22 ማርስ ጽብሕ ምድር ለዕንክለት እግል እርአየ ብዬ እንዴ ቤለ ትበገሰ፡ ” ትቤከ እግለ ተትዐጀብ ድግመ እንዴ ከርዐት፡ ለፋሪ ዕንታታ ትማለአ፡ ተከርዑ ለህሌት ሰበት መስለየ ህዬ እብ አጫብዐ ተማተመቱ። እግል መደት ትከረዐነ ትም እምቤ፡ ለዝክርያት ዲብ ነአድኖኔ እግል ንሕለፉ ሐሬነ።
- 22 ማርስ፡ ዐሊ እግለ ምን እዝኑ ለኢትትፈንቴ ሬድዮ ሀለው ዲብ ድገለባይት እዝኑ እንዴ አጸገዐየ ምነ ክርኩም እተ ለትመየ አካን እንዴ ቀንጸ እግል ጳውሎስ ትላከዩ። “ጳውሎስ! ዳለው እግል ንትበገስቱ” ህዬ ቤለ። ጳውሎስ ወጅማዐቱ ዱሉያም ዐለው። ለእብ አዝሀረ እንዴ ወደው ዲብ አፍዐበት ለአተው አንፋር ክቡድ ስለሕ ከረ ወዲ ሲኞራመ ክምሰልሁ አስክ ጸኑሑዎም እንዴ ትጀመዐው ባካት ሳዐት ሰቡዕ እስቡሕ ዲብ ክልኤ መኪነት እንዴ ትጸዐነው ትበገሰው። ለድዋራት ግልቡቡ ለዐለ ናይ ጽብሕ ምድር ጊም ምስል ፍገረት ጸሓይ ዲብ ልትሸነክ ጌሰ። ኮለኔል ኪዳነ ተስፋይ (ውዲ-ሲኞራ) ለሐቆ ተሕሪር አፍዐበት ለዐለየ አምዔላት እት ለአስተንትንቱ ለፈቅደን። “ዐሊ፡ ላዝም ዲብለ አካን እንዴ ግስነ ምን ቅሩብ እግል ንታብዕ ብነ፡ ክምሰል ቤለ፡ አነ ህቱ ወአድሐኖም ትበገስነ። ናይ ክፈል ጄሽ 61 ስለለ ሙናድል ያዕቆብመ ምስልነ
ዐለ። ዲብ ባካት ሖርመት መስሐሊት ክምሰል በጽሐነ ላኪን ናይ ጥያራት ሐረከት ደቀበት። ለወክድ እግል ዐሊ፡ እለን ጥያራት ልትሀወነ ምኒነ እንብሉ።
‘ላላእ እግል ንትበገስቱ፡ በገስ ሌጣቱ! ልብል፡ ክምሰልሁ ብሂሉ ህቱቱ ዝያደት ምስለ ቅያደት በራጊድ ልትራከብ ለዐለ። ለግያስ ላዝም ሐቆ ገብአ ሕነ እበ ቅርጭት መኪነት ትበገስነ። እበ ሐቴ ህዬ ያዕቆብ ወኦፐሬተራት ዐረውነ።’’ ልዘከር ወዲ ሲኞራ። ግርማይ መ እተ ሕካየቱ፡ “ሐቴ ቶዮተ መኪነት እብ ስምጥ እግር ደባበትነ እንዴ ትጸገዐት ዲበ ቀጢን ሕሊል መስሐሊት ለተኣቴ ጽርግየ ሐልፈት። ድማን ወድገለብ ናይለ ደብር ገናድ ለዐለ ነኣይሽ ዐነክል እብ ሸፋግ ተሀርበበት….ደርበ ላኪን ጥያራት ሐርብ ጠበሽ ቤለየ። “ረአያነ ሙሽ… ረአያነ አይወ!” ኖስኖስነ ትበላለስነ። መስኡሊን ክምቶም ለቀውዩ ነፈር ይዐለ። አስክለ እምቡት ለዐለ ሐርብቱ ብጉሳም ለዐለው። “ጥያራት እግለ ሰሙይ ለመስል ወደግ እብ ቀናብል ሐፍረያሁ። ምስል ጭብ ናይለ ፍንጌ ክልኦት ደብር ለህለ ጋግ፡ መክሉቅ ለተርፍ መስል ይዐለ፡ ረዪም እንዴ ኢጸንሕ ሲራክ ለልትበሀል ምነ ወደግ ዲብ ልስዔ መጽአ፡ ‘’ዶቶር… ደቶር ርድኡነ ሽፈጎ….’ቤሌነ’’ ልብል ግርማይ። ኮሚሳር ክፈል ጄሽ 52 ለዐለ ሙናድል አብረሃም ዐንዶም፡ ኦሮ ምነ ዲብ ሐርብ መደውሻሽ ናደው እዝ ምስል ዐሊ ኢብሪሂም እብ ትሉሉይ ልትራከብ ለዐላ ቱ። ሐደስ ርቡዕ ዘበን ገጽ ግረ እንዴ አቅበለ ፈቅዶ ዲብ ህለ፡ ክምሰል መዓል ማሌ እንዴ ገብአ ልትረአዩ። ‘’ለመንገፎ ክምሰል ትከለቀት፡ ሕነ ክምሰል 52 ለዲብ ቀደምነ ለዐለ ጄሽ አባይ
- ገሌ አርበዕሐምስ ብርጌድ ለገብእ - እንዴ ደመርነ ሕሊል ዐንሰበ ገጽነ እንዴ ጸበጥናሁ እግል ኒጊስ በርናምጅ ፈግረ። ተኽሌ ማንጁስ ቀደሙ እንዴ መጽአ እግለ በርናምጅ ክምሰል ሸርሐኮ እግሉ ‘ሰኒ እንዴ ቤለ ትከበትዩ።
ከረ ዐሊመ አተፈቀው። ምናተ ለበርናምጅ እብ ሰበብ ቴክኒክ እት ዶሉ ኢትሰርገለ። ዐሊ ፈጅራተ ረክበኒ - እብ ሬድዮ እትሳል ሚቱ ለበርናምጅ አትካረምኩሙ? ‘’ ልትሰአለኒ። ኢትወጠ፡ ገሌ መሻክል ሳደፈ። ‘በል ደሐን፡ ለበርናምጅ ሰኒቱ። ሓቆ ሰለስ አምዕል ኒደዩ። አዜ ኪሊነ ንዳሌ፡ ትነዘሞ …. ለበርናምጅ ምህምቱ። ‘ኦኬ…ኦኬ! ንትበሃሃል። ሐቆ እሊ፡ ዐሊ በዴ ምንዬ። እብ ትሉሉይ እትሳል ኢሰልጠ። “ለእግል ከረ ዐሊ ጽዕነት ለዐለት ቶዮተ፡ እበ ሀለ እግለ ሒለት ዲብ ትትሀርበብ አምበል ጻብኢት ጥያራት፡ ባካት ግዝግዘ በጽሐት። ምኑ ወሐር ላኪን ቴለል ጥያራት ሰበት አፍረሀ ድማን ጽግዕ እንዴ ትቤ በጥረት።” ወዲ ሲኞራ ድግሙ ለአተላሌ… “ለመኪነት በጥረት። ዐሊ፡
እትሳል ሬድዮ ይአትካረመ - ዲብ ትሉሉይ እትሳልቱ ለዐለ። አዜመ፡ ‘ንትበገስ! ልብለነ። መኪነት ግረ በለስናሀ፡ እብ መልሃይነ ጽርግየ መስሐሊት እንፈግር። እብ ሕሊል ሕሊል እንዴ ወዲነ ሸንከት ድገለባይት ሖርመት መስሐሊት ንፍገር ትበሀልነ ወእብ እግርነ አተላሌነ። “ጽርግየ እንክር ድማን እንዴ ሐደግነ ህዬ፡ ድገለብ ሕሊል ሕሊል እንዴ ጸበጥነ ንሄርር። (5ይ ክፈል) ዲብለ ርሽመት ሖርመት መስሐሊት ለትነስእ ስጋደት ክምሰል ጸበጥነ ሰልሲትነ፡ አነ ግረ ዐሊ ኢብሪሂም፡ አድሐኖም ቀደሙ እንዴ ትሰርሰርነ እንገይስ ዲብ ህሌነ እበ አካን ኦፐሬተራት ለዐለ ደብር ጥያረት ሽክ ትቤ እትነ፡ ’’ ልብል ወዲ ሲኞራ። ዕንታት ኮሎኔል ኪዳኔ (ወዲሲኞራ) ፍንጌሀ ሕካየት ንየቱ ሐጭረት፡ ትም ቤለ። ለዐልነ እተ ቤት ትም ወዝን እግል ልዕመም እተ ወክድ ኢነስአ። አበአማን ህዬ እለ ምን ስጅል ዝክርያት እንዴ ተሐንፈለት፡ እግለ መሪር ሐደስ እንዴ ሰጀለት ለሐልፈት ኢነት ቃለዖት፡ ሰኒ ክቡድ ወለ ሐቆሀ ሐልፈ ርቡዕ ዘበንመ እግለ ኢለሀስስ ለለግሄ ትምሳል ልትካየል እግልከ። ዕንታት ሜጀር ጳውሎስ ለዲበ መደት ለሀ ለረአየ ሓድሰት መራር ክምሰል ትካየለ እሉ ልሰዕ ኢትረሰዐ። ምንመ ትማለአ ንሳሉ ላተ እግለ ዮም 22 ማርስ ለጀረ ቴለል እግል ለሐኬ ኢትለተተ። ለሳልፋይ ለክፍ ጥያረት፡ ከረ ዐሊ እተ ዐለው እቱ ባካት ወድቅ ዐለ። ምስልነ ከረ ያቆብ ዐለው። ለወክድ ያቆብ፡ እበ ሕነ ዐልነ እቱ ወደግ ገጾም እግል ሊጊሶ እት ለሐስቦ፡ ‘ዐሊ ዲብ እለ ንእቴ፡ ሕነ እንዴ መርሐናሆም ነአተላሌ። አክል ሕድ ዲብ ምጥዋይ ናይለ ወደግ እግል ንብጸሕ ወክልኤ ጥያረት እግል ልምጸአ ወልልከፈ ሐቴ ገብአት። ለቀናብል ምን ሰመ ዲብ ልትወርወር ምድር ሻውጥ እት ህለ እንርእዩ ዐልነ። ናፓል ቱ። ግራነ ልትከሬ - ዲብ ምግብ ከረ ዐሊቱ ለትፈርገዐ። ምነ ወድቀ እተ አካን፡ ከዝነት ፈርድ እንዴ ነጥረት ዲብነ ትመጽእ ከ ያቆብ ልርእየ። ለወክድ ክርንቱ እንዴ ወቀለ “እውይ!’’ እንዴ ቤለ ደንግጽ። ‘አሀ ሚቱ ደሐን እንተ?’ እብሉ ለትዘበጠ ሰበት መስሌኒ። ‘ከዝነት ፈርድ፡ ’ ልብለኒ። ምድር እብ ዕሳስ ወእሳት ሎይ ዲብ ልብል ሕድ ለትፈርግ እቱ ቴለል ይዐለ። ውልብ እንዴ እምቤ ክምሰል አቅመትነ ቀበትለ እሳት ኦሮ ነፈር ዲብ ነድድ ኩስኩስ ዲብ ልብል እንርኤ።ኢትርአዩ፡ እብ ድንጋጽ ሰከክሕ ገብአነ።
ኤረትርየ ሓዳስ