ለትትስኤ ፍገሪት ድራሰት
• እት ደንጎበ ናይ እሊ ምህሮ እሊ ደረሰ አብ ክሱሰስ፡ -
• ወራታት ተጃረት ወእቅትሳድ እስትዕማር ጥልያን፡ አንበቶት ረአስ - ማልያይ አእቅትሳድ ጥልያን እት እርትርየ፡ መፍሁም መአንብታይ እግል ልርከቦ ልትሰአው።
· እብ ዓመት ስያሰት እስትዕማር ጥልያን እት አርትርየ እሊ ለተሌ አቅራድ ዐለ እግሉ። ገሌ ምኑ ህዬ።
1. አስከ አሜርከ ለጅኦ ለዐለው ሐረስቶት ጥልያን ለድቡራም፡ እት እርትርየ እግል ሸነኮት
2. አርትርየ እግል መሳኔዕ ጥልያን ዒን ማደት - ጥረይት፡ ወእግል ብዳዐቶም ዒን ሱግ እግል ውድየት
3. እግል እርትርየ እተ አስክ ምድር ብዕድ ( ወእብ ፍንቲት እት አቶብየ ) ለገብእ ወራራቶም መበገስ ወመርከዝ እግል ትግበአእ።
• እሊ ለትበህለ አቅራድ ወመባጹሕ ወስያሳት አግል አከዶት ህዬ እብ ዱቅሪ ልግበእ ወወለት - ገበይ ዐቦት ወተጠውር እቅትሳድ ሰበት አትሐዘ፡ እስትዕማር ጥልያን እትለ ትፈናተ መጃላት ወደረጃት እቅትሳድ ማል እግል ልክሰእ አንበተ። መትመዳድ ናይለ አንበተ ተቅዪር እቅትሳድ ሚ መስል ክምሰል ዐለ እግል ደሊ እሊ ለተሌ አምሳል ንርኤ፡
ህ ) ገበይ - ባቡር
ምን ሰነት 1887 አስክ 1932 እስትዕማር ጥልያን
Ø ምን አስመረ አስክ ባጹዕ 125 ኪሎ - ምትር ገበይ - ባቡር
Ø ምን አስመረ አስክ ከረን ለተኣቱ 104 ኪሎ - ምትር ገበይ - ባቡር
Ø ምን ከረን አስክ አቅርደት ወምን አቅርደት አስክ ቢሸ ለትትመደድ እብ ዓመት 123 ኪሎ - ምትር ለሪመ ገበይ ባቡር ሸቂት። እብ ዓመት 352 ኪሎ - ምትር ለሪመ ገበይ - ባቡር ትሸቁት።
ለ ) ጽርግያታት
• ምን ሰነት 1890-1941 እተ ዐለት መደት እሊ ለተሌ ለትፈናተ ደረጃት ለቡ ጽርግያታት ትሸቀ።
Ø እት ክለ እርትርየ ሐድ 710 ኪሎ - ምትር ለሪሙ ናይ ክል - ሒን ጽርግያታት (all weather roads) ትሸቀ። እብሊ ህዪይ ለአግደ መደይን ለዐበዪ እት ሕድ ትካተረ።
Ø እምበል እሊ እብ አውለውየት እት መሳሌሕ ዕስክርየት ለከድም ሐድ 1500 ኪሎ - ምትር ለሪሙ ጽርግያይ ዎሮት ሒን ሽቂይ ዐለ።
ሐ ) ቴሌ - ፈሪከ
• ብዕድ ጥልያን ለመደዉ ወቂመት ብዝሕት ለቡ ከጥ መዋሰላት፡ ለእት ዘበኑ ምን ናይ ክለ እዲነ ለሬመ፡ እግል አስመረ ወባጹዕ ለለአትራክብ ለዐለ ከጥ ቴሌ - ፈሪከ ቱ፡ እሊ ለእግል ገበይ አስመረ - ባጹዕ እት 71 ኪሎ - ምትር ሑጨረ ለዐለ ከጥ ቴሌ - ፈሪከ እት ሐቱ አምዕል 720 ቶን ብዳዐት ለደንክ ዐቅም ዐለ እግሉ።
መ ) እትሳላት
• እት ክለ መደት ሕክም እስትዕማር ጥልያን፡ እግል እርትርየ ምስል እድንየ ለብዕደት ለለአትራክብ ወእት ቀበተ ለከድም ከደማት ቡስጠት፡ ዝያድ 500 ኪሎ - ምትር ለልትመደድ ከጥ ቴሌ - ግራም እተክምሰልሁመ ከጥ ቴሌ - ፎናት ትመደደ። አብ ዝያደት እት ሰነት 1935 እት እርትርየ እብ ገበይ ንዝምት ክድመት ከጥ መዋሰላት ቖጀው አንበተ። እግል እሊ ጥያራት እሊ ለልትከበት መጣራት ህይ እት ባጹዕ፡ አስመረ፡ ዐሰብ፡ ተሰነይ ወጉረዕ ትሸቀ።
ረ ) ሚናት
• እት መደት እስትዕማር ጥልያን፡ ሚነት ባጹዕ ምነ ' ደረጀት ለእለ ባጽሐት ዐለት፡ ዝያድ እንዴ ረሕበት ወትጠወረት፡ እትለ ' መንጠቀትነ ሐቱ ምነ ዐበየ ሚናት እግል ትግበእ ቀድረት። እብ ድድ እሊ ጥልያን እግል ሚነት ዐሰብ እግለ ናይ ባጹዕ ለልትዓደል ሕስር ወከስእ ማል
አግል ሊደው AM ኢኮን፡ ምግባይ ለገብአ ወቂመት ለትትህየቡ (modest) ወቀይመ ልግበአ ኢጀረበው እተ። ሚነት ዐሰብ ድድ እስትዕማር ጥልያን ለቀንጸው መዋጥኒን ለልትሐበሶ ወመይቶ እቱ መስከብ ገብአት።
ሰ ) ተዕሊም
• ስያሰት ተዕሊም እስትዕማር ጥልያን፡ እግል እርትርዪን ኬድመት እስትዕማር ለሳረት ተ፡ አዳም ዋቂ እግል ልግብኦ ለትከድሞም ይዐለት። ድራሰት አካዳምየት ህዬ እት ራቤዕ (4 ይ ) ፈስል ) ወሑዳይ ተድሪብ ምህነት በሰር - እዴ ለሕድድት ወክርዕት ዐለት።
አቅራድ ተዕሊም እት መደት እስትዕማር ጥልያን፡ ዲስፕሊን፡ ድራሰት፡ ሽቅል፡ ነዳፈት
ሸ ) ሐርስ
• ስያስት ሐርስ እሰትዕማር ጥልያን፣ ለናይ ሸነኮት መዋጥኒኖም እት እርትርየ ስታቶም ሐቆ ፈሽለ፡ እት አትናያት አፍረዮት ብዳዐት እት ሱጎም ትገይስ ወትነፈዕ ሌጠ ትደለለ ወተሐደደ። ለስያሰት ምን ቅርደ እግል ጠለይን ሌጠ እግል ትክደም ተ ለትከጠጠት። እት መዓል ሐርስ ለትውዕል ማልየት ሕኩመት ምን ተሐት ሐቱ ምን ምእት (1%) ዐለዮተ ህይ፡ እስትዕማር ጥልያን እት ወራታት ሐርስ ሕስር ክምሰል ይዐለ እግሉ ለተአርኤ ሐቂቀት ተአሰብት። እምበል አእሊመ፡ ዕስክርየት ደብር ብዝሓም ምን ሸባብ እርትርየ ሰበት ለንጌት፡ እት እተይ ሐርስ ደማር ዐባይ ወባይነት ጀሬት። ምናተ እብ ዓመት ዶል ልትርኤ እስትዕማር ጥልያን፡ ለናይ ለመድ ገበይ ሐርስ እርትርየ እብ ገሌ ሐድ ሑድ እት ዘበናይ ሐርስ እግል ልትበደል ተረት ዐለት እግሉ። ፍድኢት ንዋይ፡ ለባራቶሪ ሐርስ ወመትአንባት ተጃረት ሐርስ ዘባንይ፡ UR ገሌ ምነ እግል ልትሰሜ ለቀድር አምሳል ሐርስ ዘበናይ ለጥልያን አምጸአቱ ቱ።
ረ ) ኢንዱስትሪ
• እስትዕማር ጥልያን ወእብ ፍንቲት እት አወለይት ወካልአይት መርሐሳቱ፡ እግል እርትርየ ዒን ማዳት - ጥራይ ወመበገስ ወመርከዝ ወራራቱ ሓስበ ሰበት ዐለ፡ እት መጃል ኢንዱስትሪ ሕስረ ኢወደ። ጥልያን አቶብየ እግል ትውረር ትትከማከም እቱ ለዐለት ቀደም ሰነት 1935 ለዐለ ሰኖታት ወሐቆሁ ሳተ፡ ምስል ወራር ለልትጻበጥ ኢንዱስትሪ አገድ ትጠወረ። ጠለብ ናይለ እተ መደት ለህ እብ ብዝጨሴ እርትርየ ለአተው ጠለይን ዐሳክር ወበርጌስ እብ ገሌ ሐድ ለለአተምም ወአሳስ እቅትሳድመ አብህዘ።
እት መደት ጥልያን ለዐለት ፋብሪከት ዜድ
በ ) ወራታት ተቛረት
• እርትርየ እበ እሉ ትመልክ መካሪት ጅኦግራፍያይ አግል ወራታት ተጃረት ሰኒ ውጢት ተ። ጠለይን እርትርየ ክምሰል አተው፡ ለሑዳም ህኑድ ወብዕዳም ውላድ ካርጅ ሌጠ ማልካሙ ለዐለው ወራታት ተጃረት ሐንቱ ምልኮም አዶረዉ። ረአስ - ማል ሑድ እንዱ ከስአው ወብዞሕ እንዴ ኢለህልኮ፡ ክምሰል ከረ ሙጨወት፡ ዐርኮከባይ፡ መዓድናት . ወለመስሉ ማዳት - ጥራይ እግል ልጭሐሮ አንበተው። ዘህቆ ሰነት 1935 ህቤ፡ ክምሰለ ወራታት እቅትሳድ ለብዕድ፡ ወራታት ተጃረትመ ዐበ ወትጠወረ። እት ሰነት 1939 እት እርትርየ 486 ሚልዮን ሊሬ ረአስ - ማል ለበን 2,690 መአሰሰት ተጃረት ዐለየ። ክምሰለ እለ እንቤ ለናይ ጥልያን ወራታት ተጃረት እግል ናይ እርትርየ ወራታት ዓሙ ' ምንመ ዐለ፡ ሑዳም ህኑድ፡ ውላድ - ግሪክ፡ ዐረብ ወአይሁድ ትጃርመ ዐለው። እርትርዪንመ እብ ተረቶም እት ወራታት ተሻጃረት - ከርስ ዐድ ወራታት ተጃረት ምን ሰብ - ደካኪን ነአይሽ ወኬን ሓልፋም ይዐለው። እተ አስክ ካርጅ ለገብእ ወራታት ተጃረት ህይ ሐዞት ይዐለት እግሎም።
እት መከምከሚ፡፦ ወራታት ተጃረት ወእቅትሳድ እስትዕማር ጥልያን፡ ተኣምሪት ወወስፍ ናይለ " ናይ እስትዕማር ዐቦት እቅትሳድ " እት እንቱ ዐለ። ክእነ ለመስል ወራታት እቅትሳድ እግል መሳሌሕ እስትዕማር ለከድም፡ እግል ውላድ - ዐድ ክምሰል ኬድመት ለሳረት ተ፡ እግል ልትነፍዖ ለኢገሜ እግሎም ናይ ፈናታይ ወይዐድል ቱ።
ሰኣሳት፡ -
1. አቅራድ ስያሰት እቅትሳድ እስትዕማር ጥልያን እት እርትርየ ሽርሖ።
2. ወራታት እቅትሳድ አእስትዕማር ጥልያን እት እርትርየ ለአምጸአዩ ተጠውር እንዴ ሓጨርኩም ሽርሖ።