ምዕራፍ 6
ኣዋጅ ስምሐ
ሓምድ ዲብ ሀደምደሜ
ሓምድ ስጋድ ሸፍታይ ነትፍ
ሓምድ እት ገርሰት
ምዕራፍ 6 አዋጅ ስምሐ
ዲብ እርትርየ ሸፍትነት እግል ትገርግር፡ ፈርግ አድያን ወቀባይል ዲብ ረቨመቱ እግል ልብጸሕ፡ መቅሪሬሕ እግል ኢለሰህሌ፡ ሰርቅ ወዘማቱ፡ LA ትመክረህት እግል ትዕመም ለወደው እንግሊዝ ናሶም ቶም። እብ Ant AA ልትደመር ለዐለ አቅትሳድ፡ ወልትረኤ ለዐለ መሰኩበት ለኣለቡ ቴለል ሰያሰት እግል መንፈዐቶም ሰበት ዐለ፡ አግል ሸፍትነት፡ እግለ እርትርዩን እት ርሖም እንዴ ተንከበው ሕኩመት እግል ለአሰሶ ኢቀድር' ለልብል መውቀፈም ክም ደሊል ልትነፍዑ አቡ ዐለው። ዲብ መደት ሰልፍ እሊ በሰር እሊ ምንመ ዐወተዮም፣ ብዞሕ እንዴ ኢገይስ መክርዒ እግል ልግበአእ እሉ ለትቀሰብ ሓለት ትከለቀት።
ኤድዋርዶ አንሶ ማቴንሶ መፈወድ መጅልሰ ቅራን እንዴ ገብአ ክም ትሸየመ፡ሚ ቀራር ፈደሬሸን እት ዐመል እግል ልተርጅም ወመሰወደት ደሰቱር እርትርየ እግል ለአፍግር ዲብ እርትርየ ክምሰል ለመጽእአ፡ መታክል ብዞሕ ሰበት ሳደፈዩ፡ ዲብ ዮም ሐቱ ማዮ 1951 ዲብ እርትርየ ሸፍትነት ወውዳይ ረዐድ (አርዐዶት) አሰክ ኢበዋጥረ፡ ለእሉ ተህየበ ሸቅል ዲብ ካቲማሁ አእግል ለአብጽሑ ክም ኢቀድር ረሰሚ አትአመረ። አሊ ሸሬሕ እሊ አግል አዳረት እንግሊዝ ጨቅጥ ሰበት OF በ ህይ፡፥ ዲብ 19 ዩንዮ 1951 አዋድ ሰምሐ እግል ተአፍግር ትቀሰበት። ሓምድ እድሪሰ ዓዋተ
ዲብለ አዋጅ ኤድዋርዶ አንሶ ማቱቴንሶ፡ እግልሚ ወሚ አግል ልውዳ መጽአ፣ APH እግል ለአተላሌ ለቀደመዩ ሸርጥ ወለከልቀዩ ጨቅጥ ኢተህደገ እቡ። እግል ሸዐብ አርትርየ ዝያድ አእንግሊዝ ለልትትሐሰር እቡ ሒለት ክም ይህሌት፡፣ እብ ንየት ሰኔት ወአራደት ሕኩመት፡ እዳረት እንግሊዝ ምን እርትርየ ነዐር እንዴ አብዴት መሰኩበት እግል ትምደድ ለትበገሰት እንዴ አተምሰለት አዋድ ካቲመ ሸፍትነት አፍገረት። ገሌ ምነ እብ ፈርመት ዓም ሓክም እርትርየ ዲሲ-ካሚንግ፡ AN TIC ለአትነሸረ አዋጅ ክእነ ተሌቱ፥
እብ አሳሰለ ናይለ እብ መጅልስሰ ቅራን ህዩብ ለህለ፡ ውሕደት ፈደራልየት ፍንጌ$ እርትርየ ወአቶብየ ለኽሰሰ በርናመጅ፣ ክምሰልሁመ እሊ በርናመጅ ዲብ OPA አእግል ልውዐል ሰላም ወመሰኩበት ደላብ እግል ትትመደድ፡ ሓይሰት ሕኩመት እንግሊዝ እግል ክሎም ሸፈቲት አብሊ ተሌ ውፋቅ ናይ ክላሰት እግል ተህቦም ሳምሐት ህሌት።'
ለኣዋጅ ለገብአ ልግበአ ሸፍታይ እዴሁ እንዴ ህበ መንዱቂ ሐቀለ ሰለመ ዲብ ዐዱ አብ ሰላም እግል ልንበር እግለ ለሐዜ ክም ልዐዝም፣ ምንለ ለተአወደ ዲበ ዕለት ወእንሰር፡ ገሌ ኤተክ ለኢወደው ሸፈቲት እብ ገጽ ፋይሕ ከም ልትከበቶም፡ ወእብ ክሱሰለ ሐልፈት ሸፍትነቶም እብ ፖሊስ ልግበአ ወቤት ፍርድ ክም ኢልትጃዳዘው ለአክድ። አግለ አዋጅድ እንዴ ነክረው፡ ኢፋልነ አግለ ቤለው አንፋር፡ ምሰዳር ትርድት ክም ትትነሰእ ዲቦም ለሐዝር። አንዴ አትለ፡ ለአዋጅ ነቲጀት ሰኔት ትረከበት ምኑ ምንገብእ፡ ዲብ ሐብሰ ለህለው ሸቨፈቲትመ፡ ለኣዋድ እግል ልሸመሉም ክምሰል ቀድር እብ ክእነ ለተሌ ሰእየት AVL
.... እብ ቀጭፍ እንዴ ትሸከው ለትፈረደው ሸፈቲት፡ በህለት እግለ ህዩብ ህለ ትርዶም እብ ሐዲሰ እግል ልትመርመር፡ ክምሰልሁመ
1. ]ኒ1)(', 8.ላ.1 አዋጅ ናይ ከፈ ሸፍተ (ዲ -ሲ- ካሚንግ ፣ ዓም ሙዲር እርትርየ፡ አስመረ 19 ዩንዮ 1951 ) Box/293,F SH/20 V.II Acc - 13406
158 ኣዋጅ ሰምሐ
ምን እሊ አዋጅ ክም መሰልሐት እግል ልርከቦ፡ እግል ሓክም ዓም ለገሙ ውለሰዱ ሸማገሌ እግል ልትከወኖቱ።
... ሰዲብ መደት ሸፍትነት ለቀንጸት ቅራመት ወመከሐደ ህይ፡፣ እብለ ትቀደረት እብ ፍቴሕ ቤት አብ እብ ዕፊ ክም ሰክብ እግል ልግበአቱ። (እት ደንንበ) ለእዴሆም ለህበው፡ ዎሮት ከዲብ ዐይለቱ እንዴ አቅበለ፡ ከም በዲሩ እት ናይ ሰላም ወራቱ እግል ልንበር ምራድ ሰልጠት እዳረት ቱ። ምን ኣመረ አብ ገሌ አሰባብ ሸቅል እግል ልርከቦ ኢቀድረው ምን ገብእ ላተ እግል ዶሉ እብ መራዐየት ሕኩመት ለትዳለ ሸቅል ዲቡ እት ሸቁቂ አግል ልንበር ቱ። አውመ እብ ገበይ ብዕደት ሰደይት እግል ትግበእ እግሉሎም። እሊ ዲብ AOA AC AVA: AN NE ዲብ ዐመል ክም ልውዕል፡ እግል ክሉሎም ሰብ መዝ እብ ክቱብ ልግበእ ልትነሸቨር ወአብ ገበይ ምክር እግል ልትህየብ ቲቱ።፡
At ደንንበ ህይ፡ ለኣአዋጅ እት ዐመል እግል ልውዐል፡ ሸዐብ AN እንክሩ ደላብ ሰላም ወመሰኩበት፡ እግለ እዱሆም ለለህይቦ እበ ወደወ ዐገብ ዐፎ እግል ሊበል እግሎሉም፣ እግለ ድድ ቃኑን ለበጥረው ህይ ለውዳዮም እንዴ ሰቀ፡ ህቶም ለበዱ እበ ገበይ እግል ልባሰር ምሰል ሕኩመት እግል ልትሳዴ ትትፋኔ።
እዳረት እንግሊዝ እሊ አዋጅድ እሊ ለአፍገረት አቡ ሰበብ፡ ልእከት አንሶ ማቴንሶ እግል ትሰርገል እብ መጅልስ ቅራን ጨቅጥ ምን ገብአ ዲበ እንድኢኮን አእግል ሸዐብ አእርትርየ እንዴ ረሕመት ወእንዴ ህመት እቡ ኢኮን። ዲብ እርትርየ ሰሳም ወመሰኩበት እግል ትመደድ እንዴ ትቤመ ኢኮን ለአወደጀቱ። ሰብ አለ ምን ገብአኦ ምን ቀናሞም ዲብ ደማር አርዛቅ ወጠን ወኢትበገሰው፡ እቅትሳድ ወጠን ወይአክረበው፡ ዲበ ዐድ ኢረኪብ ሸቅል ክም ለዐምም ወኢትጻገመው፡ ሸፍትነት ለለኣአትናይት መዋዲት ወኢወደው። ሕኩመት ሸቅል ሸፈቲት ትሸቄ ዲብ ህሌት፡ APA ለሐግለ ነፈር ዓዲ ምን ሸናት ወሕሳሉ ምን ልትጠለቅ እግሉ ለለአትፈክር ኢኮን።
2. ክምሰሌሁ 159 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
እብለ ገብአት፡ እሊ አዋድ እሊ እት ዐመል እግል ልውዐል ረሰሚ ምነ ትጠበዐ ዲበ አምዕል እንዴ አንበተ፡ እግል ክሉም ሴክመት አቃሊም ሐብሬ ትለአከት እቶም። አብ ሰለሰ ንሰከት ለትዳለ፡ ሰለሰ ለትፈናተ ሕብር ለቡ ናይ ሰምሐ ወረቀት ሸሃደት ህይ ተህየበው። ለለዓል ጸዕደ ሐሕብር ለቡ ገጽ እግለ እዴሆም ለህበው ሸፈቲት ለልትህየብ፡ ካልኣይት ሰዐርሰዐር' ለሕብረ ንሰከት ዲብ ለከሰሶ ለዓል በዐል ሰልጠ፡ ለሳልሰ ንሰከት ቀየሕ ህይ ዲብ ሰድል ናይለ ሸፍታይ ትትከሪ። እለ ሸሃደት እለ እግለ መንዱቀም ለኢሰለመው አው ለሐብዐው ለትከሰሰ ይዐለት።’ ክእነ ለመሰል መትዳላይ እት ገብእ ላተ፡፣ ምንለ አዋድ ለአትነሸረ ዲቡ 19 ዩልዮ 1951አሰክ 29 ዩልዮ 1951 ዲብ አቅሊም ምውዳቐቅ- ጸሓይ እርትርየ እዱሁ ለህበ ሸፍታይ መዶብ ይዐለ ልትሐሰብ። ከረ ሐምድ ዲብ ሸክ ገብአው፣ ሰሮም ገሌ ህይ “AAP መን ለአንብቱ? እት ልብሉ ሕድ ተሓረሰው።'
ጸብሬ እንዴ በዝሐት ዲቦም፡ እዴሁ ለህይብ ክም ተሐገለ ዐሳክር እንግሊዝ ህዱማት አንበተው። ዲብ መደት ሐጫር ህይ$ ሐድ 909ኳዕ ምነ ሸፍተ አዴህ ህበት። ምን ክለን አቃሊም እርትርየ አብ ጀማዕ 1161 እዴሆም ክም ህበው፡ 41 3ንዴ፡ 279 ለትፈናተ መናዱቅቕ፡ 21 ፈርድ፡ AA ትሪሺ፡ 394 ቀንብለት እዴ እግል ሕኩመት ትሰለመ። ለዶል ለህይ ሐቲቱ ትሪቪሺ ለሰለመ 15 ጅኔሕ፡ እግል ጓንዴ 10 ጀ፮ሕ፡ ናይ ጥልያን አው ድወል ብዕድ መናዱቅ ሰለሰ ጅኔሕ፡ እግል ፈርድ ሰለሰ ጅኔሕ፡ እግል ቅምብለት እዴ ሐምስ ሸልን፡ እግል ልትደፈዕ ቅሩር ዐለ።’ ገሌ PIA ሸፈቲት አቶብዩን ሰበት ዐለው፡ እዳረት አእንግሊዝ ዐዶም ክም ገይሶ ወዴቶም።
እሊ ወቀይ እሊ እግል ብዝሴ ሸፍተ ወመዋዲት ሸፍትነት ዲብ እርትርየ ሰኒ ወአማን ሰበት አውሐደዩ አንሶ ማቴንሶ TPA ANA ለአተላሌ አቅደረዩ። እሊመ ዲብ እንቱ APS AACN AFI
3. ](13(), 848."?|88 for Implimenting General Amnesty” From Headquarters Asmara to All Sinior Divisional Officers. No,S/SH/69/A. Date 18th June, 1951
4. RDC, BAE “Monthly Political Report- Western Province July 1951”
5. RDC, BAE. “Plan for implimenting General Amnesty” 1951
160 ኣዋጅ ሰምሐ
SESS
BRITISH ADMINISTRATION - ERITREA
S/SH/63A
To -- Sp at a eR - . ዀ oe et Led Your name has been reported to me as a person who in the past has committed crimes punishable with death. Under the general amnesty recently proclaimed you have the opportunity to return to a peaceful life. if you do so before 18th July, 1951, your life will be saved. [f you do aot the Army and Police wHi do everything they can to arrest you and when you are arrested you will be tried and hanged. Since § am now authorised by H.M. Government to approve such hanging without reference to London § am
giving you this personal warning.
{ order you to present yourself with your weapons to the Senior
Divisional Officer and to return to a peaceful life.
Asmara, 6th July, 1951 ፖ”7 ~<' ዛፎዛቻዜኵዴሎን }
CHIEF ADMINISTRATOR, ERITREA.
ሰማን እሙራም ምሰል ቴልየቶም ሰበት ኢሰለመው፡ ምን ሸዐብ እግል ልትከረሞ እንዴ ትበህለ እግል NA ሸፍታይ ናይ ደንንበ ተጠዚር፡ እሊ ተሌ ልእኮታት ረስሚ ልትነሸር ዲቦም ዐለ።"
ምሰል እሊ ዲብ መርከዝ ብሑሰ ወተውሲቅ እርትርየ ለትረከበት ወሲቀት እንዴ ትጻበጠት ለጸንሐት አብ እዴ ናይለ ትከተበት ንሰከት ተርደመት ክእነ ለተሌተ፦
6. RDC,BAE. From D.C Cumming Chief Administrator of Eritrea. (To.....) Asmara 6 July 1951
161 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ሰልጠት አእዳረት እንግሊዝ እት እርትርየ
አሰመረ ዮም ሰሰ ዩልዮ 1951
ትብጸሕ ብ ---------------------------------
ቲብለ ሐልፈ አውካድ ሞት AIA ትትሐከም እትከ ለለአቀድር መዋዲት ዋዲ ክም እንተ ኣምር ህሌኮ። ምናተ፡ እበ እትሊ እያም ቅሩብ ለፈግረ አዋድ ስምሐ ዲብ መንበረት ሰላም እግል ተአቅብል በክት ሰኒ ራክብ ህሌከ። ቀደም ]8 ዩልዮ ]951 አቱከ ምንገብእ ርሕከ ተአነግፍ ህሌከ። ይአቱከ ምን ገብእ ህይ ዐሳክር ወፖሊስ እግል ልጽበጡከ ለትትቀደርም እግል ሊደው ቱ። - ወትጸበጥከ ምን ገብእ እንዴ ትፈረድከ ሸንቀ ክሪት እግልከ ህሌት። አነ ዮም ፍርድ ሸንቀ እግል አስብት እብ ሕኩመት ሐጸይ እንግሊዝ ሰልጠት ህይብቖ ህሌት። ምን ሉንዶን አጃዘት አግል እንሰእ እግል ኢለአትሐዜኒ። ከእለ አነ እግልከ እንዴ ፈንቱኮ አሰእለከ ህሌኮ።
ሰለሕከ እንዴ ነሰአከ ዲብ ሓክም ምይርየት ኤሰዲኦ እግል ትእቱ ከዲብ ናይ ሰላም መንበርከ እግል ተአቅብል አዝዘከ ህሌኮ።
ሓክም ዓም እርትርየ
እንግሊዝ ዲብ ረአሰ እሊ ተሕዚር እሊ ብዕድ አብሳርመ ዐለ እለ። ከረ ሓምድ አዴሆም እግል ለህቦ እብ ሜርሐት ዐድ፡ (ጭቃታት)፡ ንዛር፡ ሜርሐት ደያናት ወብዕድ እብ ክሉ ተዐቢኣት ትወዳ ዲቦም ዐለት። At ወክድ ለህይ ሙፈወድ ፖለሊሰ እርትርየ ኮሎኔል ክራክነርመ እብ ናሱ ገይሶም ዐለ። ዎሮት ምነ እንዴ ትዋድህ ምሰሉ ለአትሃገዩ ዑሰማን ሱንጊ፣ ለሕዱድ ናይለ አዋድ ክም ሐልፈ ሐቀ ሳልሰ አምዕል ምሰል
162 ኣዋጅ ሰምሐ
+? ሓሽምፍ /
መሰኡል ፖሊሰ እንግሊዝ ኮሉኔል ደቪድ ክራክነል
24 ቴልየቱ ዲብ 22 ዩልዮ 1951 እቈዱሁ ህበ። ኢተት ዑሰማን ዲብ ብዕዳም ተአሲር ከም ትወዴ አሙር ሰበት ዐለ ህይ ዲበ መንጠቀት ሐሰር ዐቢ ተህየበየ።'
ዑሰማን ሉንጊ አእብ ክሱሰ እሊ እንዴ ሸቨሬሕ፦
ሕኩመት አእተው ትብለነ ዐለት፡ ሳማሕናኩም፡ ከደን ኢነፈዕ ቴለተነ። ምናተ ሕኩመት እንግሊዝ ቀሻሺትተ።ብዕደትመ ምን ኢትወዳዴ ዲብ ሻሂ ሰም እንዴ ኣቱት አግል ትቅተለነ ትቀድር እንዴ እቤ አቤኮ። ረአይ ሕበርቱ ለእሉ አብል ዐልኮ። ሰሰ ወክድ እንዴ ትለኣከው መጽአዉነ ወአቤነ። ዲብ ሳቤዕ ዶልመ APR AN ALL ቲብ ደዋሒ ህይኮተ - AN TLE Te PRALE APA ለሃመ
7. RDC, BAE. Monthly political Report- western province- 24th Julay 1951 163 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
Ap: At LYM: መሐመድ ዐብደለ (ወልዱ እግል መሐመድ ኬኽ አረይ) ምስል ዑመር ሐሰኖ እት አዳሮ እንዴ መጽአ ረምቁኒ። ... '\እዜ ሕኩመት ሐዳስ ትመጽእ ሰበት ህሌት፡ እንቱም ምን እኪት ትትደመሎ ወሸዐብ ሰላም ረክብ። አብ ፍንቱይ እንተ ይአቱቁከ ምን ገብእ ሸዐብ እት ፍንጌ ክልኩም እኩይ እግል ልገበእ ቱ፡" እት ልብል ተሐሰቤኒ። - ‘'እለ ኢቲበለ አነ ምን ዎሮ ለትቘረበ ኪሰ ምሉእ ሐቱ ቅርጡጠትመ ይእገብእ። አእብ ሰበብይ ሸዐብ ሕሄኔት ልትዐዘብ አነ ምን አቱቲ ለሐይሰ' እቤሉ። ምሰል ጸሮታቹ ቀል አቱነ እሉ ወአእዱነ ህብነ። እብ መኪነት ዲብ ዐድ ታ-ነደ እንዴ ነሰኤነ ምሰል ኮሎኔል አትዋደጀሃነ።
ኮሉኔል ከራኪን እብ እንግሊዝ ልትሃጌቴ። መሐመድ ዐብደለ እንዴ ሰምዐ እግል ዑመር እብ ሐበሸየት ተርጅም እሉ። ዑመር እብ ዐረቢ ተርጅም። ግርንቢል ህይ እብ ጥልያን ልትሃ$። ለተርጀመት እብ ገበይ ረያም ትትሐላለፍ ዐለት። አነ እለ ክም ርኤኮ እግል ከራኪን ሰላም እቤሉ። አሰክ እደይነ ልትህናደል ሕድ ትሰላለምነ።
'ጥልያን ተአምር፣ ቤሌኒ። ሲ ሲ አምር ዐቢ እቤሉ። መሻይ (ከአፎ ህሌከ)
'ሰኒ ህሌኮ ረቢ ልትሐመድ'’ አቤሎ አብ ጥልያን። ኮመ ቲ ኪያሚ (ስሜትከ ምንተ)፤
‘ኢዮ ሚኪያሞ ዑሰስማን ሎንጊፒ።’
'‘ዶጂ ኤ ሓምድ እድሪስ ዐዋቱ፡ #
'ኖን ሮሴ ፓርቲሪ ገሉጅ’
‘ኢዮ አዴሶ ኣንዳራ ሹዱሬ ሓምድ።’
'ባቤኔ!' QUA:
ሐቀ እለ እግል ክልነ እብ ክልኦት ሰፍ ምሰል ሰወፊነ። ህቱመ እግለ ከሜረት እግል ትርድማን እንዴ ህበየ ምሰልነ ትሰወረ። አነ፡
164 ኣዋጅ ሰምሐ
መሐመድ ዐብደለ፡ ዐሊ ቤረግ፡ እድሪሰ-ወሃርዲ፡ ድንጉሰ አረይ፡ አኑር ሐጃጅ ወኣድም አሕመድ ለልትበህሎሉ ክልኦት ፖሊሰ ለዐለው፡ ግርንቢል ወአልአሚን ዲበት ለልትበህል ንኡሸ ክልነ (ሞረ እንዴ ረፍዐ ፍንጌይ ወፍንጌ ግርንቢልቱ ለዐለ) 15 እንገብአ ትሰወርነ። ክልነ ምሰል ዝያድ 21 ዐልነ። ከራኪን እግለ ኮለይ "እንቱም ለኣምረኩም አለቡ ጊሶ ዐድኩም" እንዴ ቤለ ነድአዮም። እግለ ሰሉሓም ህይ እንዴ አፈረመ አሰክ ዐዶታትነ ሳርሕቈነ። አነ አሰክ ሞጎራይብ ወድንጉሰ አሰክ ህግር ግሰነ። እግል ሓምድ ሐቀነ ወሬሕ እንዴ ከልአ ትዋጅህ ምሰሉ።"
O08: ዐፎ ክም ትበህለ ወለበዜሕ ሸፍተ እግል ልእቲ ክም አንበተ ሓምድ መጅጀብ በኑ ታርፍ ዐለ። ሐር ላተ እግለ APH ALA. ሰበት ተሓበረው ምሰሉ ሑዳም ቴልየት ረክበ።
እሎም በኖም ክም ተርፈው፡ ሕኩመት አብ ክለ ሐለተ እት ክል አካን እግል ትከርድኖም ወተአድምዖም ሰበት ትቀድር፡ ኣክረቱ ህይ ከሳር ወአንንጎጋይ ሰበት ገብእ ፈርህው። ምናተ፡ APR herr TLA እንዴ ትደጋገመ ፈግር ለዐለ በያናት እንዴ ኢለኣክድ እአእግል ልርቨከዕ ኢሐዘ።
እንግሊዝ ዲብ ሓምድ አከር ጻብጣም ሰበት ዐለው፡ ለእሉ እፍዓጉራም ዐለው አዋጅ ክም ሕንጌ$ እንዴ ትነፈዐው እቡ ASU: NF? UN AVA ልእሶሩ ወይአበው። አእሊ ህዩ፡ ብዕዳም እግል ለኣትፋርር ምኖም ሰበት ቀድር በሰር ብዕድ ሐሰበው። እግለ በዝሐው ሸፈቲት ዐዪር እንዴ ቤለው፡ እግሉ በይኑ እንዴ አትረፈዉ እለ ወ NP ትቀዌት እቱ ኖሱ አዴሁ ክም ለህይብ እግል ሊደው ሐሰበው። እግል ብዝሓም እሙራም ሸፈቲት እዴሆም እግል ለህቦ ወድዎ ለዐለው አትናያት ህይ ዎሮት ምነ ሓምድ በኑ እግል ልትከረም ልትነሩዖ እቡ ለዐለው አግቡይቱ። እግል ወድ ሑ አቡሁ - እግል ሐሰን ከራር “APR AIM ልጽነሕቱ እንቱም ሌጠ እተው፡” ብህላሙ ዐለው። ሐሰን ከራር ሐቀ ሞት ዐሊ ሲኪንጂ እብ በአሰ እንዴ ኢገብእ እብ መቅሬሕ ምን ሓምድ እንዴ ትፈንተ ናዩ
8. ዑሰማን ሎንጊ፡ መቃበለት ምሰል ኬትባይ 16 ኦክቶበር 1988 ዐፊርብ - ሳሕል 16ጋ ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
መድሙዐት ዋዲ ዐለ። ለበያን ሰምሐ ህይ ህቶም ምሰል ዲብ ህለው ኢኮን ለፈግረ።
ክራክነል ናኖሱ ልግበእ ወህቱ ለለአከዩ አንግሊዚ ዲብ ህበ-ረደ ምንተሐት መገንሉ ዳምር፡ ዲብ ዐወሊ ዐሚዴ ወነሓሰ ረክበዩ። ምሰሉ መሐመድ ዐብደለ ወድ ኬኽ አረይ ወሰይድነ መሐመድ አልአሚን ዐለው። ሐሰን ከራር እግለ ጸዕደ ከዋደ ክእነ ቤለዩ፥፦
ሐቱ ዲብ ሐጋይ ለትገምል ወዲብ ከረም ለትየብሰ ዕጨት ዐባይ ክልንቱቴበት፣ እተ ሰምጠ ለበቅለየ ወዲበ ለልትለዋለየ ዐቅበ ወተዊይ ዝያደት ሰበት አግመለያህ ጽላል ሰኔት ዐለት። 'ክልኩም ዲበ እግል ትእተውቱ አምበል ሓምድ' ቤሌነ ለከዋጃጂይ። እለ ክም ቤሌነ አነ እንዴ ትነከድኮ ‘ሓምድ እንዴ ኢለአቱ፡ እንቱም አተው ትብለነ ህሌከ፣ ህቱ ይአተ ምንገብእ ለሸፍትነት ዲብ አካነ ህሌት። ሓምድ ከም እለ ዕጨት እላ ቱ። እለ ዕጨት እለ እንዴ ሐፈርካህ ለአቅሩደ ባተከ ምን ገብእ ተሐርር። እግለ አቅሹነ ባተከክ ምን ገብእ ላተ ትወኬዕ። ኢተት ናይነ ህይ ክም ዕጨት አቅሹነ ኢትባተከ ሰበት +፡ APS: ATA ALP ANT ANS NI እለ ዕጨት እግል ልበልግቱ’ እቤሉ። ለህግያይ ረኣአሱ ዲብ ነክንክ እንዴ ከትበየ ህግየ ክም ተመት፡፣ ሐቆ ሰለሰ ዮም እግል ንትራከብ ዕድም እንዴ ወደ እነ ባርንቶ ጌሰ።’
ለከዋጃይ ኢጠልመ፣ ውራቂ እንዴ ጸብጠ ዲብ ዕድሙ እንዴ መጽአኡ፡ እግል መፍሁም ወመዕነት ናይለ በያን ረሰሚ አብረህዩ እሎም። ለበያን እግል ክሉ ሰበት NAA ሓምድመ እዴሁ ህበ ምን ገብእ ዐፎ ክም ልትበህል መሕለ እሎሉም።
ከረ ሐሰን እለ ሐብሬ እለ ክም ረክበው አባሆም ሰኒ እግል ንእቲቱ ኢቤለው። መናዱቀም እግል ኢልሰልሞ፡ "ክምለ ሰለሰ ዮም ህቡኒ እንዴ ትቤ ለግስካህ፡ ሕናመ አግል ንሕሰብ ሰቦዕ አምዕል ህበነ" ቤለዉ። ክምሰልህ ለቤለዉ ላተ አግል ልሕሰቦ እንዴ ኢገብእ ምሰለ ሰያሰት ዐለም ለለኣምር ሓምድ እግል ልግመው ቱ። ሐቀ አሊ ሰብ ሰልጠት
9. ሐሰን ከራር፡ መቃበለት ምሰል ኬትባይ፡ 01 ፈብራይር 1990 ወደልሕሌው - ሱዳን 166 ኣዋጅ ሰምሐ
ሕኩመት ክእነ ልብሉነ ህለው ዲብ ልብሎ አእማግል ሓምድ ልኡክ ነድአው እቱ።
ሓምድ እግል አንግሊዝ ይአምነዮም። ክምሰልሁ ለልትዘነኖም ወለአብዮም ክሉ ረአሱ ይዐለ። ሰበቡ ህይ፡ ጣልማሙ ቶም። አት መደት ሰልፍ ደውደው በዐል ደሐን እንዴ ትመሰለ አእንዴ አትህመለ ምነ አሰረዩ ዲበ አምዕል ወሐር እብ እቢ አበዮም። ለዶል ለህይ ሓምድ ሰምዑ ኢረክበ እንድኢኮን መካይድ እዳረት አንግሊዝ ሰበት ኢፈተዩ፡ እግል ከረ ዐሊ ሙንጣዝ ድድ እንግሊዝ አንዴ ተሓረብነ ዐድነ ነሐርር ልብሉም ዐለ። ልኡክ ከረ ሐሰን ከራር ክም በጽሐዩ ህይ:
"ቀሹኩም ህለው መሰል እቖ። አንግሊዝ በዐል አማን ምን ገብአ ሰልፍ እግለ ድድነ እግል ልትሓረቦ እንዴ አትሻከተ ለአሸፈተዮም እዴሆም ክም ለህይቦ ወወደ። እብለ ገብአት ‘ለመጽአት መደረት ምን ትመጽእ መሰኡልየተ እት መሸንገልኩምተ’ እንዴ ትበው መፋረመት እንዴ ኢወዱኩም ኢትእተው፡ኡ” እንዴ ቤለ በልሰ እቶም።'"
ሐሰን ከራር ምስል ጅማዐቱ ለሓምድ ህበዮምተ ጎማት Ar AN እንዴ ወደው መናዱቀቆም ደለ ሰኒሁ እንዴ ሐብዐው ደለ ሐዋዊን እንዴ ረፍዐው ዲበ ገብአኣ እግሎሉም ዕድም መጽአው። ከዋጅ እንዴ አትፋረመዮም መናዱቂቁ ክም ትሰለመ፡ ዲብ አቅርደት አው ዲብ ባርንቱ እተ እለ ሐዘው አካን እግል ልርኮቡ ክም ቀድሮ እንዴ ሐበረ ናይ ሕር ወረቀቶም እንዴ ህበዮም ሳረሐዮም።
እግል ሓምድ አግደ ልትዐዳወዩ ለዐለ፡ ዲብ ክለ አርትርየ አብ ተማመ ሰልጠት ለዐለት እግሉ ኮሎኔል ክራክነር ቱ። “ክራክነል እግል አከድን በርከ ክም ዐዱ ለኣምሩ። እግለ በዝሐ ድድ ሓምድ ለገብአ ፊራር'ታት ለአትበገሰ፡ ሰምሐ ክም ተአወጀት እብ መሰኡልየት አንዴ ቀንጸ ተዕቢኣት ለወደ፡ ኖሱ እንዴ ጌሰ ምሰል ብዝሓም ሸፈቲት ለትራከበ ወወረቀት ሕርየት ለወዝዐ ከራክነል ቱ። 'እት ደንንባመ ምስሰል ሓምድ ዲብ ህሌነ ለረክቤነ ህቱ ቱ'’. ለቤለ ዑሰማን ሻኒ እንዴ አትለሩ
10. ክምሰሌሁ 167 ሓምድ እድሪሰ ዓዋተ
ዑሰማን ሻኒ ዐብደለ ዲብ ፋንኮ፡ እት ኦላቲ፡ ህደምደሜ፡ Oi OAT: AN At AA ልህይ ለመጽአዉነ ሰብ ሰልጠት - ዐሊ ራድኣይ፡ ሐሰና፡ ዎር' ኮሎኔል ምሰል አእሲቱ ለዐለው ዲቦም አርበዕ እንግሊዚ ወብዕዳም ተለይቶሆም ቶም። መጽኦ ህለው ክም ትበህለ፡ ሓምድ ‘'እምበልለ ፍሌንየት ወርደ ሐዉር ለላብሳም ዲብ ተሐት እንዴ ጸንሐኩም አግል ክሉም ፈቱ፫ም። አሰክለ ቀብዕመ ትትፈተሸ ብህልነ ሰበት ዐለ ክሉ ገሮቦም ልትፈተሸ ዐለ። ለዶል AVE ከረ ሐሰና ወምሰሎም ማጽኣም ለዐለው ነዘር አርዐደው። ክሉም አብ ዎር-ዎር እንዴ ትፈተሸው ከም ሐልፈው ሓምድ ዲብ ዐራት ግሱይ ጸንሐዮም።
እግል ክሉም ከም ትሳለመዮም፡ እግለ በዝሐው ዲብ ንጻፍ ከም ልትገሰው ወደ። እግለ ኮሉኔል ላተ ዲብ ዐራት ANA AIA Af እዴሁ አሸረ አእሉ። እሰልፍ ላቱ ኣቢ ዐለ፡ጫ ሐር ላተ ትገሰ። ሕነ መናዱቅነ ዕሙር ዲብ እንቱ አብ ብጣርነ ጋብኣም ዐልነ።
168 ኣዋጅ ሰምሐ
‘TF አምጸአተኩም፣ ቤለ ሓምድ። ‘እግል ንርኤከ ወንትሳለመከ።’ ‘'ሰኒጃ፡ ርእያምይ ህሌኩም። ብዕደት ህይ ንየትኩም ሚተ፣ እት
ANA ትሰአለ። እብ ፍንቱይ አግለ ኮሉኔል። ክሎሉም ኢበልሰው ለጸዕደ ሌጣቱ ANAM:
‘እግልከ ሐዜ ዐልኮ፣ ዐፎ ጋብአት እግልከ ሰበት ህሌት እግል ትእቲ እንዴ እቤ መጽአኮከ።’!
ሓምድ ትቃወመ። 'አነ ሕርየት ኢረከብኮ። ምሰል ጸርይ ሰለሕ እንዴ ረፍዐነ አሰክ እለ ርሕነ ወንዋይነ ነዐቅብ ህሌነ። አነ ደላብ መንገፎ አእለ ርሕይ ጻውር ህሌኮ። ከአፎ እቱ። እንግሊዝ ሸፍተ፡ ፋንዲል ሸፍተ፡ ህዳይእንድወ ሸፍተ፡ ዝቤድ ሸፍተ፡ ክልኩም እንቱም እግልነ ትትካረፎ ህሌኩም። እብ ፍንቱይ እንታ ቴቱ ሴርቃይ ወሸፍተ። ዲብ እለ አካን ምን መጽአከ ሚ ወቈከ፣ እምበል እኪት ወሰድት 72. አርሄከ፣ ዲብ ዘበን ጥልያን አሲት እምበል እናሰ ወአእናሰ እምበል ሞረ ገይሶ ዐለው። ዐድ እተ ዘበን ለህይ በኪት ዐለ። እንተ ላተ ማልቱ ለእሉ ተሐዜ። ሐቀ ጥልያን ለትኬለመ ነዐር መጽኤነ እንድኢኮን ሰላም ኢረኤነ ወኢሰከብነ' ቤለዩ።
ለእንግሊዚ አብ ደጀህቱ፡ 'ለሐልፈት ገድም ሓልፈት ህሌት። አዜ በያን ዐፎ ሰበት ፈግረ ለንየትከ ሌጠ አሰእለኒ" እንዴ ቤለ በልሰ እቲ።፡' '
ሓምድ ላቱ ይአምነ፥ አእግል ኢልአትህሙሉ ምን ፈርህ፡ "ዐፎ ኢትሐዜኒ፡" እንዴ ቤለ ዲብለ ሰልፍ አግል ክሉም ገጽ ከልአዮም። ሐር ላተ እብ ደኪለት እግል ልትበህል ለቀድር እንዴ ቤለው ክምሰል ጀግሐው እግሉ፡ ሓርቅ እት እንቱ ንየቱ አሰአለዮም።
"አነ ለሐዝየ፡ ሕኩመት ለሸዐብ ሰላም ወመሰኩበት እግል ልርከብ ጅህድ አግል ትውዳ። ፋንዲል ሰላም አንዴ ወደው ምሰል አሰላም ወክስታን ክም በልዖ ወሰቱ እግል ቲዴ። ሕኩመት አለ ምን ኢወዴት ባዜን አዳም ከለሰው። ዝቤድ (ረሻይደ) አዳም ጀልፈው። አንተ ህይ 11. ዑሰማን ሻኒ ዐብደለ፡ መቃበለት ምሰል ኬትባይ፡ 27 የናይር 1990 ወደልሕሌው - ሱዳን
169 ሓምድ አእድሪስ ዓዋተ
ሕኩመት አነ ዲብ ትብል ሐቲ ኢወዴከ። ሸቅልከ ናይ ሕኩመት ኢኮን። እንግሊዝ አምረኩም አነ፡ ሰብ መታጀረት እንቱም። አሎም ምሰልከ ህለውመ ክምሰልኩም ቶም። ሐሰኖ ሚ ዐውል ቡ፡ እምበል ንዋይ ቢንዓምር ሌጣ ቱ ለበሌዕ። ዐሊ ራድኣይመ ክመ ናዩ በሌዕ። እሉም ክሉም ዲብ ተሰነይ፡ ባርንቶ ወአቁርደት ለህለው ሰብ ሰልጠት APNA ANA ከብዶም ጋር ብዕድ ህም አለቦም፡" ቤለዮም።'’?
ሓምድ ክእነ ልብል ዲብ ህለ እግል ነፍሱ ኢገመ። ማል አው ዳር ሐዜ እንዴ ቤለ ኢትሰአለ። ቪመት ሐዜመ ኢቤለ። እግል እለ አርደት ሰላም ክም ልተምኔ ሌጠ ሸርሐ። እምበለ "ዩስ! BA!” ANA AOA ጸዕደ ህዩ፡ ብዕዳም ትም ATS ቤለው ለአተንሱ ዐለው። ለኮሎኔል ህግያሁ እንዴ ለአተላሌ፥
"እቱከ ምን ገብእ፡ ሰልጠት፡ መኪነት ወዴሸ እግል ህበካቱ። ሐዜካመ ምን ገብእ ዲብ እሊ አድብር ናስሰከ ለትራቅበ ንቅጠት እግል አውዴዳ AM APLC” ቤለዩ። ሓምድ ህይ፡ "ለኣነ ሐዝየ ሐቱ ሓጀት ሌጣ ተ። ከመ እለ እብል ጸንሐኮ ፍንሄጌ ባዜን ወህናይእንድወ ወገባይል NOS AAP ከም ትትመደድ ውዳ። እለ ወዴከ ምን ገብእ ጽዋርይ እንዴ ሰለምኮ እግል እቲቱ አለ ኢወዴከ ምን ገብእ ላተ ይአቱ፡”" እት ANA NAA Ark!
ለሰለሰ አምዕል ለከልኣ መጠበር ሰልፍ፡ እብ ክቡድ ዝዖታት ሰያሰት ተመ። ዲብ ለአትሃግዉ ሓምድ እምበለ ናይ ሰላም ንየቱ 'ሰኒ እግል እቱ ቱ አውመ አቤኮ ይአቲ’ ምን ኢቤለ፡ At HAA ደውረት እንዴ ኢደንግር ሐቱቴህ እግል ልድለው አዳም እንዴ ወሰከው አመሕበረው ምሰሉ። ለእሉ ወሰከው አዳም ዓዲ እንዴ ኢገብእ፡ እግል ለአሰምዕ ቀድር ለቤለዉ ኬኽ ዑስማን ሹኽ አልአሚን ወሰከው። ሹኽ ዑሰማን ዲብ ተሰነይ ነብር ዐለ። ምኑ እንዴ መጽኣቱ እግል ሓምድ እቱ ለቤለዩ። ምናተ፡ ሓምድ ብዞሕ ምን ትሸከከ ወደማነት ምን ሐዘ ክአነ ቤለ፥
12. ክምሰሌሁ 13. ክምሰሌሁ
170 ኣዋጅ ሰምሐ
“AIA ተአትሐርደኒ ሐዜከ፣ አነ መለክ ከር መጽኤኒ ከእብ እንግሊዝ ክም ጠሊት ዲብ እትዋሌ እገይሰ!" በልሰ ዲቡ። ሹኽ ዑሰማን እንግሊዝ ሐቱ ክምሰል ኢትወድዩ እንዴ አተከደ ሰእየት እንዴ ኢበትክ ደከለዩ።
ኢፋልከ ሓምድ፣ እንተ ኢትጌቕ$ክ፡ ለትኔቕገው ለድድከ ልትሓረቦ ዐለው ቶም። ገበይ ራትዐት ጻብጥ ሰበት ዐልከ ሐዘው ወኢረክበዉከ። እለ እንተ ሐለልካሆም። እንግሊዝቶም ለዶረው፣ እንተ ንዋይ ኢዘመትከ፡ አዳሞም ይአዜከክ፣ አንሶም ኢቃጨፍክ፡ እት አካን ብዕዳም እንዴ ገብኣውቱ ለትካረፈዉከ። አዜ ህይ በራአትከ እንዴ ረኤናቱ AIA ትእቲ ነሐዜከ ለህሌነ። እንተ አቱከ ምን ገብእ እግለ ባዜን ምነ አድብሮም እንዴ ትከረው አት ቀበት ወሬሕ ዲብ ሸዐቦም ከም ልትሓበሮ ኢወዴዳነ ምን ገብእ ሐሳይ በለኒ። አምዕል ለእንግሊዝ እኪት ለሐሱበ እካተ እይ ትሰኣል ምኖም። አዜ ገድም ረቢከ እንዴ አምንከ At: At ልብል፡ ወቀዩ ዲብ ለሐምድ እዴሁ እግል ለህብ እብ ሰም ረቢ ተሐሰበዩደ።
እሊ ዲብ ፍንሄጌ ሓምድ ወክራክነል ምሰል ቴልየቱ ገብእ ለሰዐለ መሓብር ምን 25 አስክ 29 ዩልዮ 1951ዲብለ ህለ አምቈላት ተመ። እግል ሓምድ ወእሉ መሰሉ አብለ ዎር እንክር እንዴ ልትራከቦ እብ ዐዪ እንዴ አትአመነው እግል ለኣትዎም ልትደህዶ ዲብ ህለው፡ እብ ብዕድ እንክር ምን ኣመረ አቤነ ቤለው ምን ገብእ ምን ሸዐብ እንዴ ከርመዎም እግል ልትነዐዎም እንዴ ደጋገመው በያናት ለአፈግር’' ዐለው። ምሰል ሓምድ ናይ ደንንበ ህድግ ክም ወደው ፈድራተ፡ እት 30 ዩልዮ 1951 ዲብ አቃሊም ወዐዶታት ለዐለው ሰብ-ሰልጠት፡ ድድ ሸፍተ ANA ሊደዉ ለወጅብ ሰማን ንቅጠት ለቡ መምሬሕ ሕኩመት ፋግር ዐለ።
ጭመም ናይለ ጽበጡ፡ እግል ሸፍተ ነብረ ወመስከብ ክልአት፡ ሸፈቲት ዶል ልትረአው አጊድ ዲብለ ቀርበት ንቅጠት ፖሊሰ ወናይለ ደዋሒ ዐዶታት ለለአሰእል ነፈር ልኢክ፣ ምን አየ አስክ አየ ገይሶ ክም ህለው ለለአትኣሰሮ አንፋር ንድአት ለከምክም ገብእ እት ህለ፡
14. ክምሰሌሁ
171 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
እግል ዶሉ ምን ደገጊት እንዴ ሪምከ ዲብ ክዋነ ሰክነት ክም ትመነዐ ለቨሬሕቱ።'"
እሊ መምሬሕ አሊ አእት ዐመል ልውዕል ማሚኢኮን እንክር እንዴ አጽናሕናሁ፡ ሓምድ አቤኮ እንዴ ቤለ ዶል ለአጸብር ሌጣቱ ለሸምሉ። እብ ዓመት እሊ ምኑ እንዴ ፈርህ እንዴ ኢገብእ፡ እብ ትሉሉይ ምን ዴደከለዉ ወተሐሰበዉ አሰፍ ዋዲ ሰበት ዐለ እግል ሹኽ ዑሰማን እንዴ አምነዩ መራር ዲቡ እት እንተ "“ሰኒ እግል እቲቴቱ" ቤለ።
ለዶል ልህይ ሰለሕይ ትከበቶ ምንይ ምንመ ቤለ ኢነሰአዉ ምኑ። "ለአቡዐሸረ ናይ ሲኪንጂ እብ ሕኩመት ህይብትከ ህሌት ምሰልከ ትጽነሕ፣ ፈርድከ ምሰልከ ልጽነሕ። ለተርፈ መናዱቅ ትሰልመነ ወሕነ እት አካኑ ሰላዲ ነህይበከ’’ ቤለዉ ወአቡ ትዋፈቀው። ምን ድካን ዎር' ልባሰ ወእሰእን ትዛበው Ads ... ጭገሩ ትላጸ ወአብ ሰምሐ አተ። ብዝሓም ህይ ምሰሉ አቱነ። ክቡብ፡ እብራሂም መሓመድ-በ0ሊ፡
“3 om ሑ ss ፮ |- ..... } ¥ } / 7 18{|{| ፳ Ae ኣ '፳ '; a ] ፲ &፭። -- ': } -[ · te ] it ae rt eg er # | BS | 4 ; · ኻ ኻ ዮ = = { ካ - Se es a #. • ፥ | =e Pe ። ia -- |- ፖ = ' .ቖ we Se et ae % ‘ <= ጃ - ። a Cs a
'=== ። a ሕ- ah Be Se ye ee om -< Rees 2 ae es Sporn "5 inate se MAS Oo yeh, ata cet CaM oe ae
^ a a =/ ~ a i eee poet ae aaa : we gh ae sien ee nase = Ses % ee
<4 Fe SGA cet a [ eA
Bae RS News tan, ig Se
oat» 3 wee ee Ne ere ጭ = eee
Fe STE an እዋ፡ = -ሓሌ) – ፭ ; [ & ኔጦዖ፡ሡፎ ኔ = + ( Le 2 oop – in. pie
ዲብ ፈረሰ ለትጸዐነ HIPS: ALCAN OPT: PAA 15 FACE ABU: AUN 2.0 AP OAH
15. -135(',"ሰልጠት አዳረት እንግሊዝ፡ እርትርየ እብ አቃሊም ወዐዶታት ለህለው ሰብ ሰልጠት 4 AEE AMA ALM. ADP” Ahad 30 FAP 1951. Box 293 F,SH/20 V.II Acc 13406.
172 ኣዋጅድ ሰምሐ
እብራሂም ኩቱብ (ዲብ ባርንቶ እሱር ለዐለ)፡ ዐብደለ ወድ-ደራሰ ወብዕዳም ዐለው ምሰልነ።'•
AN. PEP? AN ATUL? ATA TEE APT PUA APR AT ዐለው አዴሆም ለህበው ሸፈቲት ለህበዉ ናይ ቫሁድ ህግያቱ። አብ እንክር እዳረት እንግሊዝ አእሊ ብሁል ለህለ ለለአክድ፥፡ "ሓምድ እድሪስ ዐዋቲ እዴሁ ለህበ እተ ሓለት፡"
እት ሐንቲለ ልብል አርእሰ፡ ምን መክተብ ምግባይ ቅወት ፖሊስ እርትርየ ዲብ አሚን ዓም መርከዝ አዳረት እንግሊዝ አስመረ ለትለአከ፡ ክራክነል ዲብ 11 ኦንጎስት 1951 አብ ህግየ እንግሊዝ ለከትበዩ ተቅሪር ፋይሕ ህለ። (ጭምረ ዕልብ 1ረኤ)
እለ ወሲቀት እለ APR ANAT dt? AN NAR VR ASU: ህበ፡ ስያሰያይ ረአዩ ወፈዛዐቱ ሚ PNA ወዲብ ሐያቱ ለረአ ተቅዩር ለሸሬሕቱ። ለአግደ ጽበጥ ክእነ ተሌቱ።
ክራክነል ዲብ መእተይ ተቅሪሩ፡ ሜርሓይ ሸፍተ ላቱ ሓምድ እድሪስ ዐዋቱቲቴ ምስል 15 ቴልየቱ ዲብ 31 ዩልዮ 1951 አሰቦሕ ህቱ (ክራክነል) እብ ኖሱ እተ ሐድረዩ ዲብ መሓፈዘት ተሰነይ ፋንኮ ዲብለ ትበህል አካን (ምን ህይኮተ እብ ጀህት ግብለት ምውዳቅ ጸሓይ 30 ኪሉሜተር ለትረይም) እግል ሓክም መሓፈዘት ተሰነይ ረሰሚ እዴዱሁ ny? UM: h?A ናይ ሐድ ሰለሰ ሳምን፡ ተሓትያም አንፋር ቴልየት ዐዋቲቴ እብ ዎር-ዎር' ተሬ እት ልብሎ ዲብ ሓክም ተሰነይ እዴሆም ለህበው እንዴ ወሰክከ 59 ክም በጽሐው፣ አእብ ናዩ ወናይ ሓክም ተሰነይ CAL: ብዝሴ ቴልየት ሓምድ ምነ ዐደድ ለህይ ከም ኢበዝሐሖ ሐቀለ ትጌቴመመ፡ ለበዝሐው ቴልየት ዐዋቱቴ ምን በኒዓምር ወናረ ክም ዐለው፡ ሰለሰ እዴ ምን ሰንገዳሰ ለትበል ቀቢለት ንኢሸ (እት ደዋሒ ፋንኮ ገሉጅ ለህሌት) ኩናመ ክምቶም አብረህ፡
ክራክነል እንዴ አትለ፡ 12 OPE ለሰለመዉ ሰለሕ ክምለ እለ ሰአ ብዞሕ ክም ኢኮን እንዴ አሸረ፡ ለዐለት ሓለት ምን አሰፈቱ፡ ሓምድ ምን ነፍሱ ለከሬዕ አቡ ክም ለኣትሐዝዩ ይማም ቀደመ። ህቱ እብ ከሊማቱሩ:
16. ዑሰማን ሻኒ ዐብደለ፡ 1990 1 /. ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
... ሰስለት ለሰለመቱ አሰለሓት ሰኒ ሑድቱ። ዐዋቲ አግል ኖሱ ሰለሰ ናይ እንግሊዝ ምን ኑዕ 303፡ አርበዕ መንዱቅ ናይ ጥልያን፡ ዎር' ፈርድ ወሑድ ቀናብል ሌጠ ሰለመ። እብለ ህሌት ሓለት ሓምድ ሕሄ ነፍሱ ለገብእ እሉ፡ ዎሮ ምነ መናዱቅ እንግሊዝ አብ 50 ረሳሰት እብ ናይ ዶሉ አጃጻዘት እግል ልብለሶ ዲቡ እግል ሓክም ተሰነይ ረአይ ህበ። አነ ወሓክም መዲነት ተሰነይ ዑመር ሐሰና አብ ጅድየት ሐቀለ ናቀሸነ እቱ እት ዐመል ወዐለ። ምሰል እሊ እተ ልትጻበጥ መርባት እግል ኢልትፈደው እቱ እንዴ ፈርህ እት ሐንቱ ለገብአት መሐጠት ናይ ሕኩመት እግል ልትመዩ ክም ኢለትሐዝዩ ፈህምነ። እዴሁ ከም ህበ ዲብ ባክ መሓዝ ጋሸ ዲብ ቀርየት ህደምደሜ ዲብለ ህለ ናይ ዶሉ መሰከቡ አቅበለረሠ!
ክራክነል ሓምድ እግል ልርከብ ሰልፍ ልኡክ ፍንቱይ ነድአ ዲቡ። ህቶም ANA ሓምድ እንዴ ረክበው ሐቀለ ህድገው ምሰሉ፡ ክልኡ አምዕል ህይ ክራክነል ናሱ ጌ$ሰዩ። አረቡዕ 15 ዩልዮ 1951 ሓክም አቀርደት ዑመር ሐሰና ወዐሊ ራድኣይ እንዴ ተለዉ ዲበ ሓምድ ለዐለ ዲቡ መዐስከር እት ገይሶ፡ ሓምድ ህይ ምሰል ሰስ ሰሉሓም ወ20 ለገብኦ ናይለ ድዋር ዕጉላም በኒዓምር አስኮም ዲብ መጽእ፡ ዲብ ሰር ገበይ አግል አወል መረት ዲብ ደዋሒ +ንኮ ትራከበው። ክራክነል At ረእየት ሰልሩ እብ ሰበት ሓምድ ሪሸት ልቡ ለቀጥሐት አብ ክእነ ከትበየ፦
... እሊ ሰኒ ቅንጨብ (ሐድ 1.54 ምትር ለብጥረቱቲ) ወድ 36
ሰነት’" ዐዋቴ፡ እብ ህግየ እንግሊዝ ሰላም ፋይሐት ህቤኒ። ለልሙድ 17. RDC,BAE.. “ Surrenedr of Hamid IdrisAwati” from D.D.P CCracknel -comissioner of Police to cheiff S ecretary B,A. Headquarters, Asmara, Ref S/118/714 10th August, 1951. Bx 295S/SH- 99 ACC, 13429 18, ሓምድ ለትወለደ ዲበ ሰነት ዲብ ለትፈናተ ክትብ ለፈግር ሐቱቲ ኢኮን። አናመ 1983 እብ ክሱሱ እተ ቀደምክዉ ተእሪክ ሐዉጢር ቲብ 1917 ትወለደ ብህል ዐልኮ፡ እሊ ላኪን ምነ ለአምሩ ለረከብክዉ ሐብፊቱ ድኢኮን አብ ወሰይቅ ለተአከደ ኢኮን። አብለ ገብአት 1951 ክራክነል፡ እብ ክሱሰ ሓምድ ዲብለ ከትበዩ ተቅሪር ወድ 36 ሰነት እንዴ ቤለ ለዘክረዩ እግል ሓምድ እንዴ ትሰአለ ለረክበዩ አግል ልግበአ ሰበት PRC: ዝያደ ዲብ አማን ቀርብ። እብ አሳሰ እሊ 1915 ትወለደ እንዴ ትበህለ እግል
ልርተዕ ለሑሰ መሰል። እት 1934 ዲብ ጥልያን ልትዐሰከር ዲብ ህለ ወድ 19 ዐለ ምን ገብእመ ለአማን ምኑ ተሐልፍ ኢኮን።
174 ኣዋጅ ሰምሐ
AQ ሸፈቲት ላብሰ ህለ። ዲብለ 'ቍሃም ጭገሩ ህይ TL TAN PAL (PAL)! dA ለዐለት እተ ቀቤዕ ካኪ ለብሰ ዐለ።
ክሉም ሕድ እንዴ ጸብጠው ዲብለ ክራክነል ዕስኩር 4.1 AOA አካን ከም አቅበለው፡ ሓምድ ዲብ ምግብለ ምሰሉ ለመጽአው ቴልየቱ እንዴ ትገሰ፡ ግራሁ ገሌ 20 ለገብኦ ለተአከበው ውላድ ዐድ እተ ሐድረዉ፡ ኮሎኔል እብ ህግየ ጥልያን እግል ልትሃጌ አንበተ። ለሓምድ ለሓለፈየ ወለዶል ለዐለት መንበር ሸፍተ፡ እግል ብቀት ቅልዕት ክምተ ሸርሐ። እግለ ህቱ ቤለየ ህይ ዑመር ሐሰና እብ ትግረይት ደግመየ።
ሐቀለ ናይ ክልኢቶም ምብላሰ፡ ሓምድ ዐዋቱቴ አብ ህግየ ጥልያን እግለ አሰመዐየ ህግየ፡ ናሱ ክራክነል ከልመት እብ ክልመት እት ተቅሪሩ እብ ክእነ ከትበየ፦
(ሓምድ) ... እግለ እዳረት እንግሊዝ ሰላም እግል ትዕቀብ ኢቀዲረ፡ እግለ "መእከይ"” አፍዓል ሸየም ቀባይል ኢራቀቦተ ወአእብ ሰበትለ ሳደፈየ ፈሸል እንዴ ህረሰ እብ AN ሐሩቀት ትበአሴነ። ህግያሁ ለሕፍን ዲብ መቅደረት ከህላትነ ትቫረከተነ። AN AA. ወዲብለ እንዴ አትሌነ ለወዳናሁ መዋጅህት እበ ፈህምክወ፡ ዐዋቲ ሕምዝ ሰያሰት ራክቡ ክም ህለ፡ ክምለ ዶል ትርእዩ ሸሉጥ ለመሰል እንዴ ኢገብአእ ጠባይዑ መትነክድ ወከህላት ለኣለቡ ዲብ እንቱ ጸንሑ፡።
.. VE: AN NANA ዶልከ ለመጽአኦ ወገይሶ ሜርሐት መሓፈዘት ለልተብዕወ ዲብ ሕድ ለኢትበይእ ሰያሰት፡ እግለ ዶልከ ለልትበዳደል ቀዋኒን እንዴ ህድገ አትዐገበ። ለቀዋኒን ሐዲሰ እግል ሸዐብ ገበዩ ለአቀውዩ ክም ዐለ እንዴ ሸሬሕ፡ እግለ ሓለት ሓድረት ምሰለ ህቱ ሹምባሸ ዛብጥየ ጥልያን ((:38178081611) ለዐለ ዲቡ ወቅት እት ቃርነ፡ ለወክድ ለህይ አዳም ክሉ ቀዋኒን ቤት አብ ሰሂኒ ለአምር ምንመ ዐለ፡ ሚ እግል ሊዴ ክም ቀድር ሐዱ ለኣምር ዐለ። እብ ክሱሰ ሰልጠት ሸየም ቀባይ ዲብ መደት ጥልያን ወምን ሕኩመት ትገብእ እሉም
19. (ቦ.4.1) ፖሊሰየ ደል አፍሪከ ኢታልያነ።
L/D ሓምድ እድሪሰ ዓዋተ
ለዐለት ሰደይት ወምድት ለዐለት ሓለት አምን እንዴ ፈቅደ ተሃገ።፡ እንዴ አትለ ህይዩ፡ "ንዛም እዳረት ሶዳን ወአቶብየ ርኢሁ አነ” እንዴ ቤለ፡ ምሰለ መካይድ ሕኩመት ዲብ እርትርየ ቀደም አብ እንግሊዝ መትጸባጠ ወሐቀሁ ተሃ’ጌ፡ ሕኩመት አቶብየ ሰኒ ድብርት ምንመ ትገብእ ክምለ ዲብ እሊ አያም ቅሩብ እብ እንግሊዝ ዲብ አርትርየ ገብእ ለህለ ለለአግሄ አፍዓል ላቱ ኢወቈት ቤለ። ህቱ አብ ክሱሰ ሒለት ወፍድብ እንግሊዝ ሸክ ክም አለቡ ምንመ ሸርሐ፡ ANA እርትርየ ሚተ እለ ወድወ ህለው፣ እብ እብ እማሚብ እግለ ሸዐብ ለዐዙቡ ወለሕድቱ ነዝዖ ምኑ ህለው፣ እከይነቶም እት ዐመል አግል ለአውዑለ ምን ሐዘውቱ እግለ ዓዳት ወነባሪ ሸዐብ ደከን-ደከን ወድዉ ህለው፥ ቤለ።
.... እንቈ አትለ ህይ፡፥ ህቱ እጌዴሁ ይህበ ምን ገብእ ሕኩመት እንግሊዝ እግለ ሸዐብ አግል ተዐዝብ፡ ደገጊት እብ እሳት ANA ተአንድድ፡ አብርየእ እግል ትእሰር ወዳርም አግል ትንህብ ክምቱ እውጅት ክም ህሌት ከበር ክም ሰምዐ ቨርሐ። ዮም ዲብ ፋንኮ ምጽአቱ አቫረት ሂበት አዴሁ ክም ኢኮን፡ እብሊ አትፋርሆት እሊ እንዴ ኢልብህድ ፍዘ ወሕጌ ዐዱ እንዴ ገብአ እግለ እለ ጻብጥ ህለ ገበይ ክም ለአተላልየ አትአመረ። እዳረት እንግሊዝ ማል ሸዐብ እግል ትዝመት ቀረረት ምን ገብእ አኪድ ቱ ለትከረዐ አለቡ። ምናተ፡ አዳም በሪእ እግል ልብዴ ወልትዐዘብ ቱ። መደረት እለ ዐዳለት ለበዴት ምነ ለተሸዕልል ጀሪመት ሸዐብ ዐለም እግል ልርአያቱ።
ዲብ ለአተላሌ ዐዋቱቴ፡ ዲብ ሸፍትነት ለነሰአቱ ሓለት ወሸፍታይ እግል ልግበአእ ለደረከዩ አሰባብ አግል ልሸረሕ አንበተ። ዲብለ ቀዳምያት ሰኔታት ሸፍትነቱ ዲብ ገሌሁ ምስል ሕየል ሕኩመት ዲብለ ኢለትሐዜ ዕልገ ለኣቲ ክም ዐለ፡ ሐዋሁ ዲብ እለን ለሐልፈየ ክልኤ ሰነት ላኪን፡ እንዴ ልትደገግ ወራታቱ ዲብ ለአውሕድ፡ ምነ ኢለትሐዜ ክዕየት ደም ክም ትጀመለ ሸርሐ። ለዲብ 1948 ለጅረ ቀትል ዓም መስኡል ፖሊሰ (መሐመድ ዐሊ ሲኪንጂ ቢ ኢ ኤም) ምሰለ ምሰሉ OAD ሑዳም ፖሊሰ ክም አግህዩ ሸርሐ። ለሐቨም ፖሊስ (ፓትሮል) ላተ 24 አምዕል እምበል አትካራም ክም ትጎዐዩ፡ ምናተ፡ ለእግሉ ረክብ ማል ብዞሕ ክም ልትደፈዕ ሰበት ለኣምር ሰኬ ምኖም ክም ዐለ ተሃገ። ለፖሊሰ ሐር እግል ለኣቅብሎ ምኑ ልኡክ
176 ኣዋጅ ሰምሐ
ናድእ እቶም ምንመ ዐለ፡ ህቶም እት አሰሩ እንዴ ለሰው ተልዉ ክም ዐለው፡ ለሐቱ እግል ተአድሕኑ ለትቀድር ምሰዳር ህተ ሌጠ ክም ዐለት አብረህ።፡
OPE ምን ቀቢለት ሐፈረ በኒዓምር ክምቱ እንዴ ሐበረ፡ GLA ሰኒ ወአማን ለለኣአብዮም (ምን ረክቦምመ ምን ቀቲሎም ሐር ለኢልብል) ሜርሐት ቀቢለት ባርየ NP ኢጠዩዕ አትአመረ። እት ደንጎበ ህይ ዲብ ከደን እት ነብር እግል ሸዐቡ ምን ከራብ ወዘማቱቲ ናይለ ሕኩመት እግል ትራቅቦም ቃድረት ለይህሌት ኩናመ ክም ለዐቅቡ ሸርሐ"
ክራክነል እብ ጀህቱ ዲብለ ዐዋቲ ለቀደመዩ ንቃጥ እንዴ ተንከበ፡ በሊሰ ረዩም ህበ። ዑመር ሐሰኖ አፈንዲመ እተ አሰሩ ተሃገ።፡ OA. ራድኣይመ አብ ተረቱ አሰር ዑመር እግል ልብለሰ ዶል ቤለ 'እንተ ዲብ ደማር ወጠን ዶርከ ዋዲ እንተ፡፦"’ እንዴ ቤለ ሓምድ ህግያሁ ከም ካረመ ምኑ ክራክነል ዲብለ ክቱቡ ሐበረ።
ዲብ ካቲመ ናይለ ክሉ መባልሰ፡ ክራክነል እግል ዐዋቱ ወቴልየቱ ዲብለ መዐሰከር ሕራብ ጸቤሕ እንዴ አዳለ አሉሎም አትሃደኦት አንበተ። ለላሊ ለህ ዐዋቴቲ ዲብለ መዐስከር እግል ልትመይ ምን ኢሐዘ፥ ምድር ny መሰ ዲብለ እተ ባካት ለሰህለ ዐነክል አቅበለ። "ገይሰ ዲብ UA ህይ ከም ዎሮት ክሉ ጋራት እጉም እቱ ለህለ ነፈር መሰል ዐለ፡" ለቤለ ክራክነል፡ "ዐዋቴቄ AN PAA ለለኣቀብል አው ለልትዳነን እናሰ እንዴ ኢገብአ አብ ድድ አሊ፡ እናሰ ሰኒ ጽኖዕ ወእምበል ሸክ ቴልያይ እብራሂም ሱልጣንቱ፡”" ለትብል እምነት ወደ። ምን ሐረስ እሊ፡ ዑመር AN? ወዐሊ ራድኣይ ክልኢቶም "እብ ሸማገሌ እግል ንቅረቦ ህለ እግልነ። ዲብ እሊ ዜረኖት ህይ ሰደይት ሐጂ መሐመድ ዑሰማን ቘኬኽ አልአሚን አእግል ንሕዜ ቖቱ፡" እት ልብሉ ለህበዉ ረአይ ክራክነል እንዴ ትከበተዩ፡ አሰክ ሐጂ ልኡክ ነድአ።
20. DRC, BAE”Surrender of Hamd Idris Awati”? DDP Cracknell- comissnior of Police to Chief Secretary BA Headquarters,1951
177 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ፈድሪተ ከሚሰ 26 ዩልዮ 1951ክራክነል ምስል ዑመር ሐሰኖ አፈንዲ እግል ዐዋቲ ዲብለ ዕስኩር ዲቡ ለዐለ አድብር እንዴ ጌሰዩ ፈድር አብ ግዲደ እት ልትሃጌ ምሰሉ አጽበሐ። ምን ገጽ ምሴ ህይ ሓምድ ዲብለ ክራክነል ለዐስከረ ዲበ ፋንኮ እንዴ መጽአ ምድር ላሊ ኣሰክ ገብእ ጸንሐ።
ቲዲበ እሉ ወዱ ዐለው ህድግ፡ ሓምድ እግለ ጽናዕ መባጥሩ እንዴ ሐድገ እቫካረት መትከባት ክም ትረኤት እቱ ወሕኩመት ሰላም አግል TPES ከክም ትቀድር በቃዐተ አርኤት ምን ገብእ ዲብ ሰለሰ ወሬሕ እዴሁ ክም ለህይብ ለሸሬሕ ረአይ ቀደመ። ላመ ቴልየቱ እዴከ ሂበት AN ትብል ፍክረት አግል ልትደለሎ አንበተው። ለአምዕል ለህ ምን ገጽ ላሊ ለእሉ ልትጸበሮ ዐለው ሐጂ መሐመድ ዑሰማን ምን አቅርደት እብ መኪነት መጽአ።
ሐጂ መሐመድ ባካት አቅርደት ለነብር እናሰ በዐል ወጅህ ቱ። እግል ሰይድነ ሳሌሕ ሙሰጠፈ ቅሩቡ ሰበት ገብአ፡ እብለ ናይ ደያነት አካኑ ወእበ ናይ ህግየ ቅድረቱ ሓምድ አግል ለአሰሜዕ ቀድር ለልብል ወግም ዐለ አሉ። ዲብ ዐዋቲ ጨቅጥ ሰያሰት ውድየት ምህም ሰበት ዐለ፡ እግለ ሰያሰት እብራሂም ሰልጣን ለልትጻረር ደዓያት ምን ከረ ሐጂ መሐመድ ዑሰማን ለመሰሉ ዕጉላም ምን ቀርብ ለቈሰ ፍሬ ልትረከብ ምኑ እንዴ ትበህለ ሰበት ተአመነናቱ መትላካዮም ለአትሐዘ። አሊ አሳስ እንዴ ወደ ህይ ክራክነል ዲብ ተቅሪሩ ጅምዐት 27 ዩልዮ 1951 እግለ ገብአ መዋጅህት ሸርሐ።
ሐጂ መሐመድ ምሰል ዐሊ ራድኣይ እንዴ አግወሐው አሰክ መዐሰከር ዐዋቲ ጌሰው። ዲብ መዐሰከርለ ሸፍተ ክም በጽሐው፡ ዐዋቱቲ እግል ዐሊ ራድኣይ ክምረአ ከብዱ እንዴ ነደት እቱ አእብ ሐሩቀት ሰይፉ ወፈርዱ አፍገረ ዲቡ። እግል ዐዋቲ መልህሃሙ ለአትባሩዱ እት ህለው፡ ዐሊ ራድኣይ አብ ሸሩግ ዲብለ መዐሰከርይዩ አቅበለ። ሐጂ መሐመድ ዑሰማን ህይ ምሰል ዐዋቱ ተርፈ።
178 ኣዋጅ ሰምሐ
ዲብ ቀበት ሐቱ ሰዐት ምን ዐዋቲ ልኡክ '0ሩ-ምንይዩ ትለአከ። አነ ላተ ለሓለት ዲብ መሰለሐ፫ቑ እንዴ በደልክወ፡ ገድም ግረ እለ ምሰሉ እግል እትራከብ ክም ኢኮን፡ ሰር-አምዕል ምነ አካን እግል እንቀንጽ ክምቲቱ ለትሸሬሕ ናይ ደንንጎበ ተሕዚር AN ሐሩቀት ከተብኮ እቱ። አዜመ ብዕደት ቫፍገት ልእከት ዐፉኒ እንዴ ለአከ፡ ቀደም LOVE ዑመር ሐሰኖ አፈንዲ እግል ልምጽኡ ተሐሰቤኒ። ለመደት AU OPE ምነ ዲበ ዐለ አካን ዲብለ አድብር እንዴ አሬመ ሰክነ። እብለ ገብአት ለእለ ጠልበ ሰበት ተመት እሉ ዑመር ሐሰኖ ወሐጂ መሐመድ ኢደንገረው ምን ገጽ ምሴ አቅበለው። ዐዋቱቴ ዲብ ሰለሰ አምዕል (አትኒን 30 ዩልዮ) እምበል ሸርጥ እዴሁ እግል ለህብ ገለድ ክም አተ ሐበረዉኒ። ሐጂ መሐመድ ዑሰማን እግለ ዲብ ዐዋቱ ለዐለ “መሐልከ ሰያሰት”" ክም ልትበተክ ሰበት ወደ፡ "“እግል ኢጊሰቱ" ለልብል ናይ አትፋርሆት እግል ዐዋቲ ዲብ ልቡ ለበልሰዩ መሰልህፍ
ሐቀ እሊ ገድም ክራክነል ዲብ ሐንቱ ክላለ ወብዕዳም አርበዕ መሰኡሊን ለዐለው 140 ሸፍታይ ናይ ኩናመ ምሰሎሉም እግል ልትሃጌቴ አሰክ ማጉለ ወድዋር አምሐጀር ጌሰ። ህቶም 15 ኪሎምትር LUE ቅብለት ምን እምሐጀር እንዴ ትከምከመው ዐዋቱ ወቱልየቱ እግል ልህጀሞ ለየመመው መሰሎ ዐለው።
. እብለ ገብአት ሓክም መሓፈዘት ወፖሊሰ ተሰነይ ምነ ሐረከቶም ከም በጥሮ ወደ። ለላሊ ለህ ዑመር ሐሰኖ ወሐጂ መሐመድ ዑሰማን ANA OPE ANA AT OA AND FAN ANA ለኣጽንሕዉ፡ ዲብ ፋንኮ ለአከ። ፈጅሪተ አትኒን 30 GAP AC- አምዕል ዲብ ደዋሒ ፋንኮ አቅበለ።
ክራክነል ዲብለ ተለ ክቱቡ ሓምድ እዴሁ ክም ህበ፡ ንየቱ ወበራምዱ ሚ ክም ዐለ ሸርሐ። ናይ ኖሱ ሐዝቤ፡ ረአኣይ ወሐምዳ አእብ ክምእነ ተሌ እንዴ ከትበ ተቅሪሩ ደብአ፥
__ _--- ለምሴት ሩንኮ ክም አቱኮ፡ ዐዋቲ ዲብለ ባካት እንዴ ገብአ 21. ክምሰሌሁ
Leo ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ፈድሪተ እዴሁ እግል ለህብ FAL Abdi OPE AN ESC AV (31.7.51) PAA 15 ቴልየቱ ዲብ መዐሰከርዜይ PRA: AC-AP OA እግለ በዲሩ ሕቡር ለጸንሐ ሓክም መሓፈዘት ተሰነይ እቈሁ ህበ።
እግል ዶሉ ዐዋቲ ዲብ ቁ፫ት ህደምደሜ ምሰል ዕያሉ አብ ሰላም እግል ልንበር ሰተተ። ንየቱ ላተ ዲብለ ቀደም ሐርብ ነብር አቱ ለዐለ ወመርሑም አቡሁ ሹም ዐድ ለነብረ እቱ ድዋራት ቢያኩንዲ እንዴ ትከምከመ እግል ልንበር ዐለት። ለክልኦት ሐዉ ምን ብያኩንዲ ሸንከት ሰቲት እንዴ ተዐዴክ ዲብለ ህለ ምድር አቶብያ ቶም ለነብሮ። ዎርቶም ህይ እብ አቶብየ ለትየመመ ዲብለ ደዋሒ ናይለ ልትረከብ ቀባይል በኒዓምር በዐል ምግብቲ። ሐ ዐዋቲ ዲብለ መዐደይ ተህሌሊ ትገብእ ለልብል ወግም ብይ። ዐዋቲ ምሰለ ዲብ ድርኩታን ለነብር’' ሰብ ሰልጠት አተብየ ዕላቀት ሰኔት ክምቡ አእሙር ቱ። ሰበት እሊ፡ ቲብ ብያኩንዲ አእብ ፍንቱይ ህይ አንቶፊ ዲበ ትትበህል አካን፡ ሐቀ ከረም 'ንቅጠት ፖሊሰ ክም ገብአት እቱ፡ ዐዋቲቴ እግለ መሰከቡ AN ሐዲሰ እግል ልከውኑ አጃቛዘት አግል ልትህየብ እት ሕሳብ እግል AAT A ጋር እንዴ ኢገብአ ኢተርፍ። አግል ሕን ነፍሱ ለገብአ ሑድ መናዱቐ እንዴ ጸብጠ ዲቡ ምን ተርፍ አምን ደዋሒ መሓዝ ሰቲት ወኣከደ። እተ ናይ በዲር ወራታቱ እግል ለኣአቅብል ሕሳባት ከም ኢወዴ ህይ ወገብአ።
OPE ANA ANAT ዲብለ ገብአ ጅህድ ዐሊ ራድኣይ ወሐጂ መሐመድ ዑሰማን እብ ምራድ ኖሶም ወቅቶም ወክድመቶም አውፈው። እብ ፍንቱይ ዶር ሐጂ መሐመድ ዐቢ ወምህመቱ ዛይደት ዐለት። ለትረከበት ሰርገል እብ ፈድል መሻረከቶም ቱ እግል ልትበህል ቀድር። ሰበት እሊ፡ እግል ክል ምኖም ጀዋብ ሐምዳ እግል ልትከተብ አሎም ፊናይ ዲብ ሓልፍ፡ ሐጂ መሐመድ ሐቱ ቁመት ለበ ህድየት እግል ትትሐሰብ እሉም ይማምይዩ አእቀድም።
ዑመር ሐሰና አፍንዲ ለወደየ እግልይ ሰደይት ዛይደትተ። ዲብ ሸቅሉ ሰብር ከህላት ወበሰር ለመልክ፡ ለኢፈርህ በዐልመዝ እዳረት ሕኩመት ምን ገብአ እግል ልትሐመድ ለአሰትህሉ። አበ አሉ OF ወቀይ ሐምዳይዩ እቀድም።"
22. ክምሰሌሁ 180 ኣዋጅ ሰምሐ
ሓምድ እዴሁ ለህይብ ዲብ ህለ ሰቦዕ መንዱቅ ወዎር ፈርድ ሰለመ። ክም ተኣምርተ ናይለ እንዴ ትደጋገመት ለቀርበት ዲቡ ልእከት እንዴ ሐሸመ እዴሁ ሂበቱ ህይ፡ ነፍሱ ወድዋሩ እግል ልዕቀብ እንዴ ትበህለ ሰሰ መንዱቅ ተህየበ። ለዎሮ ሰናዐት እንግሊዝ 303 47% ለልትበህል ገብእ እት ህለ ምሰል 50 ጠልገቱ እተ ዶሉ እግል ልትህየበ ይማም ቀርበ።፡
እሊ ይማም አሊ ዲብ ፍዕል እንዴ ኢልውዕል አእተ መደት ሰህ ለትወቀለው አንፋር አዳረት አንግሊዝ እንዴ ህድገው ዲቡ ሳደቀው እቱ። ፒርሰ ዓም ሰክርቱር ዲብ እዳረት እንግሊዝ ናይ እርትርየ፡ ዲ.ቲ. ክሌቭ ሌይ፡ ሓክም ቅሰም አቅርደት፡ ሲ.ሲ ማክሰዌል ፒ.ፒ ኮሚቨነር፣ እሉም አእብ ረሰሚ ሓምድ እግል ልትህየብ ላቡ መንዱቅ ሕሸመት ምን አዩ መክዘንቱ ለትፈግር፣ ሚ ለእለ ANP OA 274% ትሰመሕ እሉ፣ ሓምድ ጻብጡ ለዐለ አሰለሓት ናይ ጥልያን ምን ገብእ ህዩ፡ 3ንዴ ምን እሰወ ቈማት እግል ትትህየቡቱ፣ እግል ልትህየብ ገብአ ምንገብእ ህይ ምን መክዘን ፖሊሰ ሌጠ እግል ANA VAT Ah: ANA ANA TPP እብ ልኡክ ልትፋሩህሞ ዐለው።
እት ደንንጎበ እዳረት አንግሊዝ ዲብ እርትርየ አሰክለ ዐለት ዲቡ ወቅት ለይማም እግል ልትሳደቅ ቀድረ። ለዓንዴ ዲብለ ናይ ሰልፍ እት ሸፍትነት ለፈግረ እቱ ወቅት ምን ሚሰተር ደውደው ለሰልበዩቱ ልትበህል። ናይ ዐሊ ሲኪንጂመ እግል ልግበአእ ትቀድር፣ አእብለ ገብአት ዕልብ ናይለ ጓንዴ (-.41734 Oh?
ሓምድ አእግል ሸዐብ ለልርሕም፡ ግድዐት ሸዐብ ለልፍህም፡ AN ከደን ምንመ ዐለ ቴለል ናይለ እሱሳት ለዐለየ ሓዛብ ሰያሰት ወአሸቃለን ለታቤዕ፡ ዲብ ሸዐብ እርትርየ ደሬ ለዐለ ዝልም ለልትቃወም ወቱለል ለመዝን እናሰ ትሩድ ሰበት ዐለ፡ እዴሁ ለህይብ ዲብ ህለ ቁመት ዐባይ ህዩብ ዐለ። ክምለ ገብአ ሸፍታይ እንዴ ኢገብእ፡ እብ ሰያሰት 4ዜዕ፡ መአይዳይ እብራሂም ሱልጣን፡ አግል TEC ዲብለ ገብአት ኢነት
23. RDC,BAE."Issue of honorific weapon’C.C. Maxwell P.P. commissioner of police to Chief Secretary B.A. Headquarters .Asmara , ref;/4/b/814 6th Sebtember, 1951
181 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
S/sit freq
BRITISH AIMINISTRATION ERITREA [Vv
Headquarters,
Ref: S/4/B/8\* Eritrea Police Force,
Asmarae 6th September, 1951. To: Chief Secretary,
BeA» Headquarters, Asmara.
Sub ject: Issue of Honorific Weapon. (|
Reference your S/SH/109 of the 3rd inst.
The number of the rifle is C. 41734, to- gether with 50 rounds.
cpcaet RES! sTRY
SAE. . Pe. et oye No.———___— (C.C. Maxwell) Se P.P. COMMISSIONER OF POLICE CCM/CN. Pa ey gt! ) Lo l4-
ANA APIA APLC: AN ቀሎሉ-ቀሎ እግል ለአቅብል ለኢቀድር እናሰ ሓጥርቱ። ምሰል እሊ ህይ፡ ዲብ ቀበት ሰለሰ ወሬሕ ሕኩመት እንግሊዝ ቲብ እርትርየ ሰላም መደት ምን ገብእ አእግል አሰልም እቀድር እት ANA ACP AINA ልክሬ እንዴ ደጋገመ ለጀረበ፡ እግል ዐሊ ራድኣይ ህግያሁ እንዴ ካልፈ “ATE ዲብ ደማር ወጠን አዴ ለዐለት እግልከ ATT” ALAC VIP IF ATPL: APR AN ወጠንያይ አፍካሩ ወረአዩ ክቡድ ማሚዛኑ ክም ዐለ አግሉ ለአክድ እግልነ ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ መትቃውማይ ናይ እዳረት እንግሊዝ DAMA እሰትቅላል አእርትርየ
ለኢለኣይዶ መዋጥኒን አሰክ ከፍዩ ከኣቢሆም ክም ዐለ ለለርኤቱ። 182 ኣዋጅ ስምሐ
ሓምድ አብ አዋጅ ሰምሐ እግል እዳረት እንግሊዝ እዴሁ ሐቀቆለ ህበ።
183 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ሓምድ ዲብ ህደምደሜ
እዳረት እንግሊዝ አእግለ ክራክነል ዲብ ተቅሪሩ፡ "ሓምድ ዐዋቲ ሐቀ ከረም ዲብ ቢያኩንዲ ወለበዝሐ ወቅት ዲብ አንቶሬ ለትበዐል አካን. . . እግለ መሰከቡ እብ ሐዲስ እግል ልሐሰሕሰ . . . ምን ነፍሱ ለከሬዕ እቡ ሑድ መናዱቅ እንዴ ጸብጠ ዲቡ ምንዲ ለሐድር ዲብ ራቀቦት APF ናይ ባካት መሓዝ ሴቲት ወሰደ። ዲብ ናይ በዲር ሸቀሉ አግል ለአቅብል ሕሳብ ከም ኢለህሌ አሉመ ወገብአ፡' ዲብ ልብል ለቀደመዩ ረአይ እንዴ አየደት፡ ሓምድ ሹኽ-አልኸጥ (መራቅባይ ናይለ አብ አእንክር ለህለ ደዋሒ) እግል ልግበአ ለቱለቱ ቀል ይአሰበተቲ አሉ እንድኢኮን ህደፍ ሰቱር ዐለ እሉ። ክምለ እብ ሐቲ እበነት ክልኤኡ ሰሬረት ለመሰል በሰር፡ እብለ ዎሮ እንክር ሓምድ ዲብ አንቶሬ አእግል ልሕደር ለዐለ ዐሸሙ ከም ተመ አሉ እንዴ አተምሰልከ ዲብለ ዴሸ እንግሊዝ ለሑድ እቱ አውመ መዐስከር ለአለቡ እቱ ባካት፡ ምን ሶናን ወአቶብየ ሕዱድ አንዴ ተዐደው ለዘምቶ ሸፈቲት አብ ለህ እግል ልጋብህ እሎምቱ። አብለ ካልእ እንክር ህይ ሐረክት ናይለ እንክር አቶብየ ጻብጣም ለዐለው ነዘር አግል ኢልትጻገገን፡ እብለ ትቀደረት እብ ሕሸመት ወትቅር ጽቡጥ ክም ህለ እንዴ አተምሰልከ ምነ ሕፍን ሐረከት ወዕልገ ሰሲያሰት ገብእ እቱ ለዐለ ደዋሒ እንዴ አሬመ ክም ልትከረም AMA ልግበአቱ። ምናተ ቀደሙ ልግበአ ወሐቆቀሁ ለበርናመጅ እት ዐመል ሰበት ኢወዐለ APR OF ታመት እንዴ ገብአት እሉ ተሰነይ ክም አተ፡ ህደምደሚሜ ADS An BN ዕያሉ ተሓበረ።
ሓምድ እዴሁ ክም ህባመ፡ ወድ አዳም እግል ልትዘለም፡ ወዐዳለት ATS ACM At AAD ANA ACA ወልሰመዕ ፈቱ ይዐለ። ምሰል ዝሉም ወሐቂ ባዲ በጥር ዲብ ህለ ህይ ደሚሩ ልትረየሕ ሰበት ዐለ፡ ሐቀለ አዋድ ሰምሐ እሙድድት ለዐለት መሰኩበት እያም እንዴ ኢትከልእ ሸፍትነት አብ ሐዲሰ ሰበት ቀንጸት፡ ምነ ህቱ ህለ ዲቡ ባካት ንዋይ ትዘመተ ምንገብእ እግል ልብለሱ ላዝም ገብአ ዲቡ። አው AIA ትዘመተ
184 ኣዋጅ ሰምሐ
ንዋይ አውመ እት አካኑ ንዋይ ብዕድ እግል ልብለሰ ቡ። AA AWE ምንገብእ ለሐወነ መሰል እቱ። ነፍሱ ቀብብ ወኢልትረየሕ።
እብሊ ምሰምሰ እሊ፡ እዴሁ ምን ለህይብ ወሐር እበ እለን ተህየበ መናዱቅ ማህየት ፍንቲት ወለሰብተት እሉ መሰኡልየት ምንመ ይዐለት እሉ፡ እብ አሳሰለ እንግሊዝ ለአሰኤቱ +ተ፡ ዲብ ደዋሒሁ ገብእ ለዐለ ምን ቃኑን ለፈግረ መዋዲት ምን ራቀቦት ኢትገሰ። ለትዘመተ ንዋይ በልሰ፡ እግል ዜምተት ለከርዖ ሰሉሓም ለኣትፈርር ወሓለት አምን ድዋሩ ራቅብ ዐለ። ሰምዕዉ LOAD እንድኢኮን ምን መቀደረቱ ወለዐል ለገብአ ደራይም፡ እብ ገበዮም ምስዳር እግል AMA ዲቡ AN ትሉሉይ ዲቦም ለሓልፉ ዐለ።
ሓምድ አብሊ አደቡ እብ ዐዱ ወአግዋሩ ዐዶታት ዚነት ክም ረክብ ሰበት ወደዩ ምነ ሸየም ወለዐል ሕሸመት እግል ልርከብ ቀድረ። ATA.
—
ፊተውራሪ መሐመድ እኩድ ህሮደ
185 ሓምድ እድሪሰ ዓዋተ
ህይ ለመትጃግረቱ አበዉ ዕቀንአው እቱ። ሰልፍ ክሉ እብ እንግገሊ'ዘ OF: እንዴ ትበህለ እብ ሕሸስመት ኢተቱ፡ ብዕዳም እድሆም ለህበው እሙራም ሸፈቲት ለኢረክበዉ፡ ህቱ ሌጠ መንዱቅ ሕሸመት ረኪቡ ፋሸ እግል ኢልትሰምዑ ፋርሃም ዐለው።
እንግሊዝ አብ ሰያሰት ለአትዐግቦም ወልትዕየሮም ሰበት ዐለ፡ እግል ልትአዘዝ አእግሎሉም ኢኮን ህቱ እግል ኢለአዝዞም ፈርህው። ከአብሊ፡ ለከበር ዲብለ ሸዐብ እንዴ ትፈንጠረ ሓምድ ሰሜት ወሒለት እግል ኢልርከብ፡ ምነ እዴሁ ለህበ ዲበ አምዕል፡ ገበይ ለእበ ለኣበድዉ AT ባሰሮ ኢሰክበው ወኢቀሰነው።’፡
እሉም መብዝሖም ዲብለ መደት ለሰህ ሸየም ጋብኣም ለዐለው ነዘር ገብኦ እት ህለው፡ ካፒታኖ (ሐር ሜሚጀር ለገብአ) ዐብደልቃድር መሐመድ ዐሊ እንዴ ጸብጠው DOAK ATS FIM: AVA ሓምድ ምክራዩ እግል ለአቅዉ ለሐዙ ዐለው።
24. መሐመድ እክድ ህሮደ (ፈተውራሪ) መቃበለት ምሰስል ኬትባይ 22 ዲሰምበር 1991አስመረ። ለወክድ ለህይ አሰይድ ወሐር ሺቪመት ፊተውራሪ ለረክበ መሐመድ እክድ ህሮደ፡ ዳብ እዋን ፈደሪሬሸን ልግበአ ወዲብ እዋን ግድለ ሰለሕ ሙዲር ተሰነይ ለዐለ በዐል ሰልጠትቱ። ምሰል ሓምድ ምን በዲር ልትኣመሮ። ፊተውራሪ ኖሱ "ምሰል አቡይ ሰኒ መሳኒት ሰበት ዐለው፡ ዲብ መጽእ ልግበእ ወገይስ ዲብ ቤትነ ሰበት ለኣአቱ ምስልይመ ምስንዮት ትርድት ዐለት አሉ። ክምለ ሐው ህይ ንትረኤ ዐልነ" ልብል።
186 ኣዋጅ ሰምሐ
ሓምድ ሰጋድ ሸፍታይ ነትፍ
መትጻገት ሓምድ እለ ወደው እንዴ ወደው አብ ወለት ገበይ እግል ለኣቅቱሉ እግል ዎሮ መተንሸናይ ፈዳብ እንዴ ዐንደቀው እትፍሩራም ዲቡ ዐለው ልትበህል። ለመተንሸናይ ፍላንቱ እንዴ ትበህለ ምንመ ኢልትፈረግ፡ ገሌ መዳግመት አእንግሊዝ ተሐዝዩ ለዐለት ሸፍታይ እሙርቱ ልብሉ ዲብ ህለው፡ ገሌ ህዩ ለመድ ናይ መንዱቀ ለሰዐለ እሉ ነፈር ዐዲ - ፈሐም ለለኣፍሕም ወድ ከበሳቱ ልብሉ። ANA. ANA ገብአት ትግበአ፡ ለእናሰ ለእለ ቴልኩኒ እአግል ኢዴዱ ዱሉይይ አነ ከም ቤለዮም፡ እብ ሕያዩ ድየት ነፍሱ ትደፈዐ እት ልትበህል ልትህደግ እቡ።
እብ ዓመት አደብ ሓምድ እንዴ ኣመረው ሐብፊሬ ህበዉ። ሰልፍ LNA ሓምድ ነብር እቱ ባካት እንዴ ጌሰ እግል ሰብ ንዋይ እንዴ አትፋረህ፡ ሐ እግል ልዝመት ክምለ ናዩ እንዴ ከበየ እግል ATLA Alt: ሐዋህ ራድኢት ለልሐዙ ሰብ ንዋይ ዲብ ሓምድ ክም ልሰዑ፡ ሓምድመ መውዒሆም እንዴ ሰምዐ አሰርሮም ክም ቀንጽ ጋር እሙር ዐለ። ለዶል ለህይ ክምለ እለ ሐሰበው ከም ወደ ህይ፡ ዲብ አካን ሸንኪት እንዴ ትገበበ እሉ እግል ልቅተሉ ንማት ከለም ገመው።
ለእናስ ሰኒ ከም ትዳለ ዲብለ ከይነት እግል ትትፈዐል ዲበ ለትየመመት አካን ትበገሰ። ክምለ እለ ትበህለ ዲብ ደዋሒ ህደምደሚ ክም በጽሐ፡ ምን ሐቱ ቈለ ማይ እግል ትሰቱቲቴ ዲብ ሄዋት ለዐለት ch ክልኤ-ሰለስ ለገብአ እንዴ ዘብጠ ዘምተየን ከገርበ እበን። ሰብ ንዋይ መውዒታት ወደው። ገሌ አሓሆም እግል ለአተክሩ አሰርለ ዜምታይ ቀንጸው ወገሌ ዲብለ ምን ቅሩብ ለረድኦም ሓምድ ሰዐው።
ሓምድ ክም አሰአለዉ ወቅት ኢነስአ። እባሁ ዲብ ፍረሱ እንዴ ትጸዐነ ራቤዕ ረአሱ ትበገሰ። እግሎም እንዴ በድረ እበ እለ ተሐበረ ዲብ ለትኣሰር ባካት ህደምደሜ - ፋሩንኮ በጽሐ። ምን ዎሮ ርዕያይ ሐብሬ ሰበት ረክበ ህይ፡ ምነ አካን ለህ ይአተላለ።
187 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ሰለዜምታይ ምሰል ካልኣዩ ሓምድ አሰሮም ክም ቀንጽ ኣምራም ምንመ ዐለው ክእነ እት ኢነት ሐጫር ለዐሬነ ኢቤለው። በደል ዱሉያም ጸንሖ ህይ ጸሓይ ሰበት ቀትለቶም እግል ለኣጽልሉ ዲብ ሐንቲ ዕጨት ግሱያም ዐለው። ለመተንሸናይ መንዱቂ ዲብ መጋባቱ እንዴ አተክረረዩ ፍሬ ሕመር (ድሌብ) በሌዕ ዐለ። ለካልኣዩ ህይ ምኑ ፍንቲ አእንዴ ቤለ ባክለ ሐ ራሐቱ ነሰእ ዐለ።
ሓምድ ምን ፈረሱ ATS thd መንዱቂ ሐቀ ዐመረ አሰኮም ትቀደመ። እብ ቅሩቱ ዲብለ ቈሴሰት አካን እት ልትሐረክ ምኖም ዎሮት ነፈር ውልብ እንዴ ቤለ ለረአዩ ይዐለ። ክሉ ረአሱ ባሎም ኢህበዉ። ሐር ላተ ለመተንሸናይ ነፍሱ ገብእ አሰኣለቱ ኩሰኩሰ ወደ ወነፍሱ ከማከመ። ኢሰረት ወኢበረት ውልብ ምን ቤለ ሓምድ አካን እግል
ar ae ee |E
እድሪሰ ቪሚል 188 ኣዋጅ ሰምሐ
ልጽበጥ ጽጌዕ ዲብ ልብል ረአዩ ከእንዴ በድረዩ ለክፈ፣ ኢተዐወተ ወእግል ልድገምመ በክት ኢረክበ፡
ሓምድመ አብ ተረቱ Af 1497 ክልኤ ጠልገት ለክፈ። እግል ክልኢቶም ሐትሐቱቴሆም። ለአግደ እተ ዶሉ ትገፍተአ። ለዎርመ ኢደሐነ እዴሁ ትዘበጠት ከዲብ ለህርብ ጌሰ። ሊሙት ወልሕዩይዩ ‘ሚረኤከ ረአሱ ገብአ።
እተ ሰልፍ ሓምድ ለእሉ ቀትለ ምን ክምቱ ኢፈረገዩ። ትዘነነዩ ሌጠ፡ ልኡክ ክምቱ እሰባታት ሰበት ረክበ ከሰኒ ሐርቀ፡ እብ ሰይፍ ሰጋዱ እንዴ ገርበ እግል እዳረት እንግሊዝ ሰለመዩ።
ዲብ ህይኮተ መሰኡል ፖሊስ ለዐላቱ ለትከበተዩ እግል ሓምድ። ሜጀር ካሃኑር ለልትበህል ወድ ሶማል። ህቱ ምን መደት እንግሊዝ እንዴ አንበተ ፖሊስ ለዐለ ወዲብ መደት ፈደሬሸንመ AN At ለኣተለላቲ። APR ANA ደምቀት አግሉ ሰለመየ። ሰልሙተ ዲብ ህለ "ናይ ምን ክምተ ፈርገ ቤሌከ ሓምድ እንዴ ትቤ ዲብ ካፒታና ዐብደልቃድር ተሰነይ ለአከ”’ ቤለዩ። AN AA ረአ ለትሸዕልል ክሃኑር እበ ሰልጠቱ እግል ሓምድ At ዶሉ ሐሩቀቱ ወአብረደ ዲቡ፣ ፈክ ሕምቅናሁ ወአሰረዩ። ምናተ፡ ዲብ ድንጋጽ ወርቅ እንዴ ትሸመመ “አዳም ክም ቀትላዲ ረኤኮ፡ ህቱመ ጀደረ ገድም ሰኒ፡ ለግርበት ረአሰ ህይ ሚ ተሐዚተ! እግልኩምመ ክእነ እግል እንተፈኩምቱ በህለትተ ገብእ!" ምን በህል እንዴ ሐልፈ ሐቱቲ እንዴ ኢነቅም ጉግ ቤለሠ።’”
አእሊ ሸፍታይ ምኮሕ ሰጋዱ ክም ትነተፈ፡ እበ መዋዲቱ ለልርሕም እቱ ኢትረከበ። ሓምድ እግል ሕብሸታይ ዎሮት ሰጋዱ ነትፈ እንዴ ትበህለ ክም አክባር ክም ትፈንጠረ ላተ ገሌ ለአበወ አሉ ውላድ ከበሰ ኢተሐገለው።
ሓምድ እግለ ሸፍታይ ለነብረ ነፈር እንዴ ታበዐዩ ክም ለክፈ ዲቡ ወድቀ ወሞተ። ሰጋዱ እንዴ ነትፈ ህይ እግል ፖሊሰ ህይኮተ ሰለመዩ
25. ዓማት ሐብሪ>- ዲብለ ትፋናተ አውካድ መቃበለት ምሰል ኬትባይ፡ አድሪስ ቪሚል 05 ዩንዮ 1989 ህይኮተ፡ ሐመድ ቘገ ወጀዕፈር ያሲን 05 ዩንዮ 1989 ዐደልመ መንገራይብ፣ እድሪሰ መሕሙድ ጅሜል ሐው ሰላስ፡ 02 የናይር 1990 ከሰለ - ሱዳን።
189 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ከዲብ አካኑ አቅበለ። ሕነ ላቱ ሕብሸታይቱ ክም ቤሉነ አማን ተሐይሰ ነፍሰነ ኢረዴተ። ሐቀ ቀትል ሚ ህለ፤፣ ሰጋዱ እንዴ ነጭበ ዲብ TAN በደል ለክፉ፡ ለግናዘት እንዴ ኢትገምም ወትጫረም አዳም እንዴ አርፍዐየ እግል ልልከፈ አቶም ወቀድረ ማሜሚ! እንዴ እንቤ አግል ሓምድ ሐሜናሁ።’•
ሐሰን ከራርመ ለመደት ምሰል ዕያሉ ዲብ ህደምደሚሜ እንዴ ገዐዘ ምሰል ሓምድ ሰበት ዐለ ክምለ ማሌ ጀሬት ትመሰል እቱ፥፦
ሓምድ እንዴ ረድአ እግለ ሐ ዎር ነፈር እንዴ ቀትለ አተክረየ። እግለ ትቀተለ ረአሱ እንዴ ገርበ ዲብ ኮር ፈረሱ ለዐለ ቢሮቡ ዲቡ እንዴ ኣተዩ ህይኮተ ነሰአዩ። እለ ለረአ መሰኡል ፖሊሰ እት ልትፈከር ለእለ ልብል እንዴ በጌት ምኑ ወእንዴ ፈርህ ሐመጣማጥ ለትሰረረተ ኢነቀመ። ሓምድ ህይ ወፍተወ ወአበወ አሊ ሐንገልቱ ወአለ ለሐ ዝምትት bs AT ቤለዮም ምን መክተቦም ፈግረ ወፈረሱ እንዴ ትጸዐነ ትበገሰ።
ANA NA Ad ወዑስማን ክሸ ዋርድየት ናይ ሓምድ ዐልነ። ዲቡ ለዐለው ዐሳክር ለገሌ ልትሰሐቀ ዐለው። ለገሌሆም ህይ 'ሐምድ ሰኒ ኢወደ፡ ለግናዘአት ኣው እብ ተማመ ወአምጸአየ አውመ ዲቡህ ወአዝመ ምነ' ልብሎ ዐለው።
ANA ገብአት ሓምድ ዲብ አካኑ ክም አቅበለ፡ ‘AAA ወዴከ ደሐንተ፡ ምናተ፡ አዜ ለታርፍ ህለ ክፋል ናይለ ግናዘት ኖሰከ አምጽኡ' ቤለው ከለአከው እቱ። ህቱ ላተ "አነ ይአመጽኦ ኖስኩም እንዴ መጽአኩም ንሰእዉ” ሰበት ቤለ፡ ፖሊሰ ወሸዐብ እንዴ ጌሰው እግለ ንታፍ ናይለ ግናዘት ዲብ ገመል እንዴ ጸዐነዉ ህይኮተ መጽአው አቡ ከዲቡ ትቀበረት።
ለዶል ለህይ ሓምድ፡ . . . እግል እንግሊዝ፡ "አነ ምን ሸፍትነት ይአቱ ለእቤለኩም አሊ ወእሉ መሰል ምኑ ምን ፈርህኮቱ። አሊ ነፈር
26. ገብሬሰላሴ ልጅድ ሸት፡ መቃበለት ምሰል ኬትባይ 1] ዩልዮ 1989፡ 08 ኦጎሰት 1991 ተሰነይ። ዲብ እዋን ፈደሬሸን እርትርየ ምስል አቶብየ ዲብ መክተብ እዳረት ተሰነይ ባንደ (ለልትለአክ ሰሉሕ) ለዐለ።
190 ኣዋጅ ሰምሐ
እሊ ህይ እግል ልቅተል ትለአከ። ክምለ ምሰልኩም ትዋፈቀነ እተ ወገለድ ለኣቱቴኩመ እይ ጋብአት ወገብአት እሊ መሰል ወኢመጽአ። እንቱም ላኪን ጠለምኩም" ቤለዮም። ህቶም ላቱ በሊሰ ኢህበዉ።-’'
እለ ምስዳር ሐዳስ ሓምድ እዴሁ ምን ህበ ሰነት እንዴ ኢለኣደውር ተ ለትረኤት። ጽበጥ ናይለ መዳግመት ወሓክም ተሰነይ ለዐለ ለህበዉ ሐብሬ ሕድ ለሸብህ ቱ።
አማኖምቱ፡ እሊ ነፈር እሊ ሸፍታይ ዐለ። የም አለበ ሐ ዛምት ወአዳም ቃትልቱ። እት ደንንገበ ምነ ሓምድ ዐለ ዲቡ ደዋሒ ሐ ዘምተ፡ ለሰብለ ሐ እግል ሓምድ አሰአለው፡ ሓምድ ህይ ምን ሐር ረድአ። ANA እናስሰ ቀትለዩ። እግለ አምን ናይ እንግሊዝ በደ ልብሉም ዐለ። እግል ሰኒ ለአኣፍህሞምተ ሰጋዱ እንዴ ገርበ 'እንቱም ተሐዝዉ ዐልኩም፡ አነ ህይ እሊቱ ረአሱ አምጸእኮ እኩም' እንዴ ቤለ ለክፈዩ እቶም ከጌሰ።’"
ምን እለ ሓድሰት እለ ወሐር ሓምድ አበ አእሉ እንድኢኮን ካፒታና፡' ዐብደልቃድር እንዴ ፈደዐ ዕሬ ለሐዜ ዐለ ልትበህል። ክእነ ህይ ልትሐሌ OA
ሐንገል ግሩብ አተየ- ንቅጠት እንትል ህይኮተ ዐብደልቃድር ቶቤኮ- ምን እለ አምዕል ልትዐደል’”" ሓምድ እሳት ዕልባቱ- ኢልትዐደል
ካፒታኖ ዐብደልቃድር ምስል ነዘር እንዴ ትሳደ እግል APH እግል ልሸረብ ለነዌ እናሰ በዐል ትርኢኒ ዐለ። ሐድ 29 ሰነት ሐር እንዴ አቅበለ እግለ ሓለት ፈቅድ AT VA AME ANA LL APS ለዐለ መውቀፉ አግል ልሕበዕ፡ ምሰል ሓምድ ፈተ ይዐለት እግልነ
27. ሐሰን ከራር ዐዋቲ 1990
28. መሐመድ እክድ ህሮደ(ፊተውራሪ) 1991
29. ዓማት ዲብለ ትፈናተ አውካድ ምንለ ገብአ መቃበላት ምሰል ኬትባይ፡ እድሪስ ሸሚል፡ ሐምሰ ዩልዮ1989 ህይኮተ። መሐመድ ሺገ ወጀዕፈር ያሲን ሐምስ ዩንዮ 1989 ዐደልመ፡ መነራይዩብ
191 ሓምድ እድሪሰ ዓዋተ
ወዐዳወት ምንመ ቤለ፡ ናይ አማን ኣደብ ወጃንብ ሰኒ ናይ APR ላቱ ይሐብዐዩ። ህድትኑት እብ ሰኔት ምን ኢገብእ እብ እኪት ኢረፍዐዩ፦
ሓምድ ዐዋቱ ቘኽ-አልኸጥ ሰበት ይዐለ፡ ድሙል ዐለ። ዐሊ ሙንጣዝ ወመሐመድ ሓምድ ቀደማሁ አብ ሰምሐ እዴሆም ክም ህበው፡ ቪመት ተህየበው ወማህየት ጋብአት እሎሉም ዐለት። ሓምድ ላተ ኢሺመት ወኢማህየት ክልኢተን ኢረክበ። ከአእብሊ ሸኬ ዐለ። ሸካሁ በሊሰ እንዴ ኢትረክብ ሐንገል አዳም ክም ቀርጨ እንግሊዝ እንዴ ሐርቀው ሺቪመት ኢረክበ። 'እሊ አዳም ኢኮን ሹጣንቱ’ እንዴ ቤለው ሐበት ይህበዉ።
ሕኩመት ሺቪመትመ ኢተህቡ እንድኢኮን አብ ሸዐብ ቅቡልየት ሰኔት ዐለት አሉ። ፋርሰ ወባትክ ሰበት ዐለ ህቱ ለልብለ ክሉ ልትከበተ ዐለ። ጠልገቱ ዲብ ምድር ሰአብት ኢትከፊራ፡ አዳም ፈርሁ ዐለ። ANA ሕኩመት ሐብፊሬ ልቡለ ኢተህቦ ቤለ ምን ገብእ ንቅም ለልብል ይዐለ። ሕኩመት መሰኡልየት ወሰልጠት ኢሳደቀት አሉ እንድኢኮን ለአካናት ቲብ ሐን መራቀበቱ ዐለ። ናይ ቀባይል ወአድያን ይዐለ። እግል ቀቢለት ፍንቲት እንዴ ኢገብእ እግል ክሉ ሸዐብ ለዳፈዕ እናስ ፈዳብ ዐለሄ’"
30. ዐብደልቃድር መሐመድ ዐሊ (ሜማጀር) መቃበለት ምሰል ኬትባይ 22 የናይር 1990 እምጉርጉር - ሱዳን። መብዝሖም መዳግመት እግል ሜማጀር እብ ካፒታኖ ቶም ለለህዱጉ። ዲብ እሊ ክታብመ AN ክምሰልሁ ክቱብ ህለ። ካፒታኖ ምነ እሉ ቨርሐ ለበዜሕ ሐብፊ እግል ለህብ ለቀድር ዐለ። ምናተ፡ ሰኒ ሕሙም ሰበት ዐለ ምነ እለ ለኣምር ሕድት ተ ለእለ ህበ። ካፒታኖ ዛብጥ እሙር ዐለ። ተሰፊሕ ለአፈግር፡ ምን እርትርየ ለትዘመተት አሐ እግል ተአቅብል ሕኩመት እንዴ ወከለ ናቅሸ። እምበል እሊመ ሱዳን እንዴ አተ አሸቃል ዐይን (እሰትኽባራት) ለአገዴ። ናይብ መስኡል ፖሊሰ ተሰነይመ ዐለ። ካፒታኖ ምሰል ኬትባይ መቃበለት NI? ወደ ሐቆ ወሬሕ ትረሐመ።
192 ኣዋጅ ሰምሐ
ሓምድ ላብ ገርሰት
ሓምድ ዲብ ህደምደሜ ብዞሕ ኢጸንሐ፡ ምሰል ዐይለቱ ወአቃርቡ አስክ ገሉጅ ገዐዘ። ለዐለ እሉ ንዋይ ከስእ ወእብ ACA ATTACH IA ምን መጽኡ ሰኒ ልትሐደሩ፣ ለሐርድ አሉ ወሰኒ ሳርሑ። ለዐድ ፈተዩ ወሰኒ ዉፋቅ ምሰሉ ዐለ። ዲቡመ ኢሰብተ፡ ዲብ ሒን ሐጋይ ማይ ሰበት ተሐገለ አካን ቀየረ። ምሰል ዕያሉ ዲብ ገርሰት ሐድረ። ዲብ ገርሰት መንበሮሁ እንዴ አጥፈሐ ዲብ አካቱን ሐርሱ አፍየሐ። ዲቡ ለሐፍረየ ቈለ ህይ አሰክ እለ ዮም ቈለ ሓምድ እንዴ ትበህለት እግል ዝክረቱ እብ ሰሙ ትሰሜ ህሌት። ሐምድ ሰለሰ ቶም አሎም ወልደ። ምን እም ዕያሉ ዓሸ ዑስማን ዐሊ፡ ኣምነ ወመርየም ለልትበህለ ክልኤ ወለት ወከራር ለልትበህል ዎር ሕጻን ወልደ።
ሓምድ ዲብለ ሰልፍ ለሐድር ዲቡ ለዐለ አያም ዲብ ሐርሰ ምን ኢገብእ ሸፍትነት ላተ ቱቡይ ምነ ዐለ። ምሰል አግዋሩ ወምሰለ መገሲ እንዴ ሐዘው ባኩ ለሐድረው ሰብ ንዋይ ወሐረሰቶት ሰኒ ትዋፈቀ።
. ሆ ሻ' = 5 (ቆ ”
ታ --መ-
ኒ
|
ሽ - 5 = ~~
ዲብ ድገለብ ኣምነ፡ እብ ድማን መርየም፡ ምግባይት እመን - ዓሸ ዑሰማን ዐሊ
193 ሓምድ እድሪስሰ ዓዋተ
ሓምድ ኤዝየይት ኢገብአት ምን ገብእ ለትመጽኦ ጻብኢት ብዞሕ ከም ለአትማሸሸ ምነ ልትህደግ። እተ መደት ለህ ሳሌሕ ዒሰ ሓጅ ዐሊ ለልትበህል እናሰ ቫራር ግዋፊሬ ሓምድ ዐለ። ሳሌሕ ዓዲ ወድ ዐድ እንዴ ኢገብአ እግል እሲት ሓምድ አዳማቱ። አሊ ATA PAT dt ሓሁ እግል ልሕለብ "‘መሐልከ አየ ህለ፤" ቤለየ እግለ ቅሩቡ፡፥ እሲት APL Ub UR NLA ተሐብሩ "ምን ሕኔት እሲት ትሰአል አእቡ አርፎ እናሰ ኢትሰኣል እቡ፣" ቴለቱ። ህቲቱ ህይ ፍዱዕ AIA ኢቲበሉ 1A ፈርህ ዲብ ሓምድ እንዴ ትወለበ "“‘ለመሐልከ አየ ህለ፤" ቤለዩ። “ፈረሰ ኣሰር እቡ ህሌኮ’ በልሰ ሓምድ። ለዶል ሳሌሕ አግለ ፈረሰ ሓምድ እንዴ ቀብብ፡ "የድቦእ ከራይ ትንሰኡ ለአድግከ፡ ግረ እለ እብ መሐልከ ኢትእሰሩ" እንዴ ቤለዩ እግለ ፈረሰ እንዴ ፈትሐዩ ዲብ ከደኑ ጠለቀዩ። እሊ ክሉ ዲብ ገብእ ሓምድ ሐቱ ኢቤለ፣ እት ልትፈከር አዝመ። አእብ
አቡ-ሩጥነ እድሪሰ ኣድም
194 ኣዋጅ ሰምሐ
በክት ለፈረሰ እንዴ ኢፈርር አቡፋጥነ ለልትበህል ድነ ወድ ግዋሬሆም AN 1497 እግለ ፈረስ እብ ሐብል ብዕድ አሰረዩ። ለድነ አብ እንክሩ ክእነ ልብል፥
አነ ንኡሻይ ወድ 13 ሰነት ዐልኮ። ለዶል እብ ሐቱ ደህት ሓልይ ወወድ አቡይዩ ላቱ ሳሌሕ እድሪስ ንገሸሸ፡ አቡኸምሰ መንዱቅ ጥልያን ዐለ እሉ። ፖሊስ ምን አየ አምጻእካሁ እንዴ ቤለው እግል ኢልትጻብአዉ ህይ ዝቤድ ምን ሶዳን እንዴ መጽአው እንሰ ዲብ ዘምቶ አእንዴ ልርእዮም ኢለክፈ ዲቦም። እምበል ሰለሕ እግል ልዋጅሆም ህይ ለትገብአ ኢመሰለት እቱ። እብ በይንከ መትቀሻይ ለኻርጅ ምን ኢመሰለ ዲቡ ባክ ሓምድ ሐድረ። ሰበት ልትኣመር’' ህይ ባኩ እግል ንሕደር ሰበት ሰምሐ እግልነ እተ ደዋሒሁ እንዴ ሐደርነ አንሳነ ነአውዕል ዐልነ። አብሊ ህይዩ ምሰል ሓምድ ግሩም ተኣመርነ ወዲብ ደዋሒሁ ሰከነ።=
ለጋድኦት ናይ ሳሌሕ አብለ ኢደወ። እግል ሓምድ ቀበዩ መቅንሙብቱ ቤለ ገብእ፡ አዜመ ሰበብ ሐዘዩ። ለምሴት ሰህ ገሌ ሳክኑ ዐለ፡ ለኣአትጣቤ ወለሐልብ እንዴ አምሰ ምንኮር ወደ። እብ እማሚብ ሐቱቲ ሐሊብ ክዑይ ዲበ ለዐለ ዐርሰት ዲብ ዐራት ለክፈየ። ዲብለ ዐራት ለዐለ መንዱቅ ሓምድ ሐሊብ ትናጠረ ዲቡ። ሓምድ ትም እንዴ ቤለ ለትገብአ ህሌት ልርኤ ሐቀለ ጸንሐ፡ ዲብለ መንዱቅ ዲብ ለአሸር "እሊ ምንቱ፡ ተአምሩ፣’ LAG ANA ሳሌሕ። "መንዱቅቱ ብዕደት ምን እግል ልግበእ" ቤለዩ ሳሌሕ።
“"በገ ለኣአግደ ሓምድ አነ ኢኮን ህቱ ቱ። UE hd? SUA APES ይህለ። ጅርከ ርኢሁ ህሌኮ። ኢትሐይሰከ ትገሴ፡ እት ልብል ሐሩቀቱ ዲብ ከብዱ እንዴ በልሰየ ናይ ሕውትነት ሐዝረዩ። ምነ አምዕል ሰህ ወሐር እናስ ፈርህ ገብእ እግል ልትመሳሰል አንበተ ወእብ መቅሬሕ ወውፋቅ አት ነብሮ ላመ መንዱቅ አብ ተርተረት እግል ልጽቦጡ አንበተው። አብ ክአእነ ሓምድ ምስል አዳም አብ መቅሬሕ ነብር ዐለሠ’”
31. አቡፋጥነ እድሪስ ኣድም (ደንገቢች) መቃበለት ምሰል ኬትባይ 10 ዩንዮ 1989 ህይኮተ 32. ክምሰሌሁ
195 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ሓምድ አደቡ እንዴ ቀየረ ምነ ዐለት እሉ ህዳአት ዝያድ USA: ለዐለት አእሉ ዕሸረት ዕሸረት እንዴ ወሰከት ምሰል ዐቢ ኢልብል ወንኡሸ ምሰል ክሉ ገሜ፡ ልትሃጀክ ወዳግም ዐለ። ምስሎም እብ ሰን ወሕሸመት ሕሐሕድ እግል ልንበር አንበተ። ህቱ ኢልትቀደሮ ለልብሉም ሰካብ ከልእዉ ለዐለው ሰለሰ አባይ ሌጠ OAM Ate ህቶም ህይ፡፣ ከራይ፡ ሐናኒት ወቀመል ቶም።
ሐቱ አምዕል አከሪት ምን ከሌቦም ብዕራይ ዎሮ ነሰአ። ለአከሪት ለእሉ ነሰኣ ብዕራይ ትም እንዴ ቤለ በደል በልዑ ዲብ በሌዕ መትናቃይ ወሰሓቃት ጠቢዐቱ ቱ። ለዶል ለህይ ሓምድ ምንለ ንሰአትለ ብዕራይ ወኬን ለንቃዩ ሰበት አትሐረቀዩ አከሪት ለልትበህል "“ምን አለ እዲነ እግል ልብዴ ህሌት አሉ”" እት ልብል አትሃጅከዩ አግል አቡፋዋጥነ። አቡ ፋጥነ ደንንባለ ህጅክ እንዴ ለኣአተላሌሩ፥
ትርኤ ህሌክ አቡ ፋጥነ አዜ አደሐ ወገብኣ እግል እሊ አከሪት እብ አሰር እንዴ ረከብናሁ ወቃተልናሁ። ወድ አዳም ክሉ ቀድር ምናተ፡ ከራይ እንዴ ወሰከ ለኢልትቀደረ ሰለሰ ሓደጀት ህለየ። ከራይ ንዋይነ ባልዐት ዲብ እንተ አብ ተርጀገት እንጉይ ትብል ዲብ)፡ ሐናኒት እንዴ በልዐት እግል ኢትእዘም ሐቀ ጽጋበ ኒን ዲብ ትብል ከሃለትከ ተአከልሰ ምንከ፡ ቅመል ዲብ ረአሰነ ወልባሰነ እንዴ ትሳቀቀ ላሊ ወአምዕል ሐሸ ዲብ አንብል እኪት ለአደሌነ። ትቃትሎ አንዴ ወዐልከ ህይ ለኢከልሰ።" ዲብ ልብል አትሰሐቁኒ። ለዶል ለህይ እሊ እግልዩ እግል ለአትሰሕቅ ካፊ ወሓልፍቱ። አእብ አማን ህይ ዲብ አርድ ሕሩን እሉም እግል ንምለክ ቃድራም ይህሌነ=’’
ለበህል ሓምድ እግለ ሰምዒቱ አእብ ዋድሐት ለወሰፍ ዐለ። አብለ ዎርት እንክር እግል ሰላም አክል አዩ ለአኖክየ ክም ዐለ ለአሸር፡ አብለ ካልእ እንክር ህይ ዲብ መደት ሰላምመ ናይ ጠቢዐት ዕድዋን ሰበት ህለው እለ እዲነ AHN nF AAN AACA
33. ክምሰሌሁ 196 ኣዋጅ ሰምሐ
ሓምድ ለህጅኩ ዲበ ኢበዋጥረት፣ እብ ሰበትለ ሐልፈ ጋራት፣ ተድሪበቱ ወፍንቱይ ጠባይዑ ደግም ዐለ። ክምሰልሁ እግል ልድገም ላተ መበገሰ ለሐዜ። ዲብ ክዋናቱ፡ ሰገ እንዴ ማደው እት በልዖ APS VEN አንበተ። ሰገ ዲብ ልትማዴ ምን ረዩም ቘንዩ፣ እለ ክልቀት ናዩተ፡ እለ መውህበት እለ ህይ አባይ ምን ረዩም እግል ልታቤዕ ትሰድዩ ክም ዐለት እግል አቡሩጥነ ደግም እሉ።
አምዕል ሐቱ ሸፈቲት ሐ ዘምተው፣ አቡይ ወአነ ወብዕዳም እብ ራድኢት ግሰነ። ነሐሰሰ ዲብ ህሌነ ምን ረዩም ሰገ ልትቀመድ ምን ጹኔኒ፡ ለሸፍተ ለቃመደቱ እግል ልግበአ ቀድር እንዴ እቤ ሐሰብኮ። ምናተ፡ አቡይ ሐሳይ እግል ኢሊበለኒ ወለብዕዳምመ ክምሰልህ እግል ኢለትሓሱኒ አዘምኮ። ዲብለ ጹኔኒ ለዐለ አድብር ውቂል ወታኪ ዶል ገንሐኮ፡ እግል አቡይ ሐበርክዉ። ህቱ ህይ 'ትጌጌከ አዳም ኢኮን ህበይቲ’ ቤሌኒ፡ ከገበዩ አተላለ። አነ ህይ ምሰምሰ ረከብኮ 'ከላስ አዳም ሐቆ ኢገብአ’ እቤ ከለከፍኮ እቱ ወወድቀ። እንዴ ግሰኮ ምን ረኤኮ አዳም እት እንቱ ጸንሐ። ዎሮ ምነ ዘምተው ሸፈቲት ዐለ። ዲቡ ህይ ናይለ ምን ረዩም ለጹኔኒ ሰገ ሸንሩሕ ጸንሑኒ። ወእብለ ለዝምትት ዐለት ሐ እንዴ ዐሬነ እበ በለሰናህ ቤሌነ።’'
አቡ ፋጥነ እብ ሰበት ሓምድ ለለአምሩ እንዴ ዳገመ ቤለ ኢከልሰ። እብ አደቡ ልትዐጀብ፡ እብ አፍካሩ ልትፈከር፡ እብ ክሉ ጠባይዑ ለሐምዱ። አእብ ሰበት መባትኩ ወመጋይሱ ለኢበዳቈ ዝክርያት ህለ Ale
ሓምድ ቅንጨብቱ። ደላል ለለህይቡ አመት ለገብእ ሰጋድ ቡ። ሐመልሚል፡ ጭገሩ ሸምለ ዶል ማርኑ ወዶል ድግድገ ወድዩ። ሸከም ላተ ይዐለ እሉ። ዕንታቱ ኢቅንጨብ ወኢፋሪ ምግባይቱ። መካይዱ እግል ሒለቱ ወበታከቱ ለወሰፍ ቱ። ክርንቱ ድህር ወቀጣን ምንመ ዐለት፡ እግለ ለኣፈግረን ከሊማት ደቅብ ለተህይብተ። ዲብ ረአሰለ ባርህ ጀሃሪሁ ባክ ኒበት ከልብ ለዐለ ዲቡ ዓድ ዶል ልትሰሐቅ ምን MAP? ATS ETE ትነውሩ ዐለት። መባትኩ ምሰለ ሸሉጥ አደቡ ፍሩህ ወፍቱይ ወድዩ። ዲብ ቅልጭሙ ለዐለት ምብሸሕ እሻረት
34. ክምሰሌሁ 197 ሓምድ እድሪስ ዓዋተ
ጽንቈ እንድኢኮን ሰኪን ለዘብጠየ እቱ ምሕካር ትመሰል ይዐለት። ሓምድ ሰጃረት ለለአተንን ዋልፍ ምንመ ዐለ ሰፊፍ ትምባክ ላተ ላምዱ ኢኮን። እት አካን ሰጃረት ፒፐ ለአቀሬሕ ዐለ። ለፒፕፐ ሶዳንዩን ለልትነፍዖ AN ምን እበን ለልትሸቁቄ ከዶሰ ለልትበህል ቱ።
ለናዩ ህዩ ዲብለ መጻውረ ሰለሰ ክሉሊት ወርቅ ዐለየ ዲበ። ሓምድ ህግያሁ ክምለ እተ ብጥረቱ ሐሜርተ.።’'
35. ክምሰሌሁ
198