Wp/sdh/کوردایەتی ئسلامی
کوردایەتی ئیسلامی، ئایدیۆلۆژێگ ک ئسلام بخەد لەناو نیشتیمانییەتی کورد و ئۊشد ئیسلام و کورد و کوردستان گشتیان یەک بۊن. ئەی ئایدیۆلۆژی وە جەنگی شێخ سەعید هات. شێخ سەعید شێخگ نەقشبەندی کوردە (زازا) ک شووڕش کرد لەڕووی تورکیا و تورکەیلە. تورکیا وە ساڵی ١٩٢٣ ک وڵاتیگ سەروەخوە هات و وەبان زەۊی کورد بۊ. کەماڵ ئەتەتورک، یەکمین سەرکردەی تورکیا، ڕقد لە ئسلام و کوردەیل (و هەرکەسگ تورک نییە). تەنیا حەزکردە تورکەیلە و عەلمانییەت (بی دین و ئایین). شێخ سەعید و هەر کوردگ تر ک ترسد ئەڕا سەڵامەتی زوانیان و فەرهەنگیان و دینەگەیان و خەلقیان چن وەگەرد شێخ سەعید تا جەنگ بکەن لەڕووێ تورکەیلە و کەماڵیستەیلە تا کوردستان بۊدە وڵاتیگ ئیسلامی و سەروەخوە و لەژیر دەسی کوردەیل، نە تورکەیل. شێخ سەعید مرد لە ساڵی ١٩٢٥ بەڵام پیاویگ کورد (زازا) تر وە ناوی سەیید ڕەزا چەن ساڵ دۊاێ مردنی شێخ سەعید هات. سەیید ڕەزا شێخگ شیعی عەلەوی بۊد و هەم جەنگ کرد لەڕووی تورکەیلە. شێخ سەعید و سەیید ڕەزا هەردگیان مردنە چۊن حکوومەتی تورکیا کوشتەیان، بەڵام فیکرەیلیان تا ئیسە ژیەن وەگەرد فەرە کوردەیل.
لە وەختی سەدام حوسین، ئم ئایدیۆلۆژی زیاتر بۊ. پیاوگ وە ناو ماموستا عوسمان عەبدولعیزیز و هەموو برایلی و کوڕەیلی وتن لە خەلق کوردستان ک جەنگ لەڕووێ سەدام فەرمانیگ هین خوداسە. بزووتنەوەی ئیسلامی کوردستان حیزبی ماموستا عوسمان بۊ و خوەیان لەشکەر کردنەوە وە ناوی «پێشمەرگەی بزووتنەوەی ئیسلامی کوردستان» و ئەم لەشکەر بەشێگ لە پێشمەرگە بۊ تا جەنگەگەیان لەڕووێ سەدام خەڵاس بۊ. وەختی سەدام هێرش کردە هەڵەبجە، ماموستا عوسمان وت ک وەختی جیهاد لەڕووێ تاغووتەگە سەدام هاتەو. کەسەیلی ئسلامی خورتەگان ک لەڕووێ سەدام جەنگ کردن خدر کۆساری، عەلی باپیر، مەلا کرێکار، و ئەدهەم بارزانی بۊن. عەلی باپیر سەری براگەی برست چۊن براگەی وەگەرد حکوومەتی سەدام کار کرد. ئەدهەم بارزانی دۊاخر خانوادەی بارزانی ئنکاری کردن چۊن وت حکوومەتی کوردستان گەنن و دزن لە خەلق کوردستان.