باب دیلان ( وە ئنگلیسی : Bob Dylan ) لە 24 مێ ساڵ 1941 ھاتەسە دونیا، گوورانیچڕ، نۊسەر گورانی، بازێگەر و نۊسەر ئامریکایگه. بێشتر وە پەنجا ساڵە ک یەی وێنەی بەکار (بانفووز) وە ناو موسێقێ و فەرھەنگ مەردمێە. بێشتەر کارەێل ناودارەێ، ھن دەھەی 1960 بۊنە، لە دەورانێگ ک ھەم راوێەێگ بۊە و ھەم یەی وێنەی پووک وە ئاژاوەی کوومەڵایەتی.
چەنان وە ئەوەل کارەگانەێ، جوور Blowin' in the Wind و The Times They Are a-Changin بۊنە سروود ئامریکاێەێل لەجووڵەی ئامریکاێیەێل ئافریقاێ تەبار یا جووڵەی حزب بەرھەڵستکار شەر ویتنام . تەرک کردن ئەوەلێن بنەوای لە باس موسێقی فولک ئامریکاێ (folk music revival ) ، وەگەرد تەک ئاھەنگ شەش دەقەێ Like a Rolling Stone ، لە بنەواو پارامێترەێل موسێقی مەردمی لە 1950 شیوان. . کارەێلەێگ کە وە ناوێن دەھەی 1960 توومار کرد، ک موسێقی ژەنەێل راک یش وە پێشتێ بۊن، وە بان ترین رەدە وە ناو چارت موسێقی وەلاتەێل یەکەو گرتەێ رەسانێ و ھەروەھا لە وەختێگ ک رەخنە گەرێل و ئێراد گیرەێل (denunciation and criticism ) وە بەش کەسان تر ناو موسێقی فولک وەرەو خوەێ کێشان.
ناو مەتن کارەێل دیلان، ( نۊسراو ئاھەنگەێلەی )، کەمێگ وە سیاسەت، وە کوومەڵایەتی، وە فەلسەفەو وە دەرک ئەدەبی وە گەرد یەک پێوەند خوەن. کارەێلەی وەگەرد کونوانسیون موسیقی پاپ دەر کەفتن و وە دەنگ قاێم چرین ئەرای شکووفە گردن counterculture ، ) counterculture یەی نەزەر زد-تەشکیلاتیە ( anti-establishment ) وە دەھەی 1960 وە ئامریکا، فەرھەنگ و سەبک زنگێ مەردمێگ ک وەگەرد ئەرزش مەرتەبە بان کومەڵاتی بەرەنگار بۊن و موخالفەت بکەن ). ئەوەل، وە شاکارەێل سەبک لیتڵ ریچارد و نۊسراوەێل کارەێل وودی گاتری ، روبرت جانسون و ھەنک ویڵیام ئێلھام گرد، بەڵام دیلان دەنگاوەر ھەر دو بەش ( سەبک و نۊسراوەێل ئاھەنگ ) بۊ و سەبک کارێگ مەخسوس خوەی نادەو یەک. دەورەێگ ک ئەو، پەنجا ساڵ یەی پێشت کارەێلەی توومار کرد، قێر فەرێگ وە رسووم موسێقی ئامریکاێ گەڕان و خسەو دێشت، لە فولک ، بلوز و کانتری گردیە تا گاسپل ، راکەند روول و راکەبیلی تا فولک ئنگلیسی ، فولک ئسکاتی و فولک ئیرلەندی , وەک جاز و سووینگ یش ھاوباوش یەکن. دیلان وەگەرد کارەێلەی گیتار، کێبوورد و ھارمونیکا ژەنێد. وەگەرد پێشت گەرمێگ ک دەسەێ گەورای وە ساز ژەنێل وەڵی داشتنە، لە ئاخەرێل دەھەی 1980 زایینی تا ئێمرووژ، یەی پێشت توور توور بی بنەتای خوەی بەردەوام داشتیە. زوق و ھونەرێ ئەرای دەس وەکار بۊن و تومار کردن موسێقی، نەقش مەرکەزێگ ناو زنگێەی داشت، بەڵام گێشت، ئەسل کارەێلەی وە ناو نۊسراو ئاھەنگەێلێ د‌ۊنن. وە 1994 تا ئەلان، دیلان شەش پەڕتووک تەڕاھی و نەقاشی پەخش کردیە و کارێ وە ناو یەی گالری ھونەرێ گەورا نێشان مەردم داس. وە جێگای یەی مووسیقاژەن، دیلان بێشتر وە 100 مڵوین -_- کار تومار کریایەی لە سەرتاسەر دونیا فەرەتیە ک یە بوەسە بانی یە ک بودە یەکێگ وە گەوراترین کەسانێگ ک ئەلبومێلیان بێشترین فڕووش داشتیە، دیلان یەی لێست جایزەێلێگ ک گردیە درید، ک گرەمی،گولدن گلوب و جایزەی ئوسکار ھانە ناو ئێ لیستە، دیلان لە ناو تالار ناودارەێل ڕاکەند ڕول، تالار ناودارەێل مینە سووتا ، تالار نۊسەرێل ئاھەنگ ناودار نەشوویل و تالار نۊسەرێل ئاھەنگ ناودار جێگای خوەی درێد. دەسەێ داوەرێل جایزەی پولیتزر ساڵ 2008، دیارێەکان ویژەی تەشەکور وە خەدەمات دانەسە پێ، وە بونەی قۊل بۊن بەشێگ ک وە ناو پەروارانن موسێقی مەردمی و فەرھەنگ ئامریکای داشتیەو، کارەێلەێگ ک وە دەس ئی ئاھەنگ ساز تەرانەچڕە، وەگەرد ئێ تواناێ نائاساێ وە شێئر وەتن کرێایە. لە مانگ می 2012 ، دیلان مدال ئازادی رەئێس جمھووری وە دەس باراک ئوباما سەن.
سەرچەم
edit