အရီပြားဆိုရေ အကျွန်ရို့ဧ ခန္ဓာကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန် ဖုံးလွှမ်းနီရေအရာ ဖြစ်ရေ။ အရီပြားရေ ဖြူရေ၊ မည်းရေ၊ လှပရေ၊ ရုပ်ဆိုးရေ စသည့် မည်ပိုင် အဆင်းဟိသူတွင်မဆို အခြီခံဖွဲ့စည်း တည်ဆောက်ပုံမှာ တတူတူပင်ဖြစ်ရေ။ ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန် ၆-ရာခိုင်နှုန်းရေ အရီပြားဖြစ်ရေ။ အရီပြားဧ အထူအပါးမှာ တကိုယ်လုံးတွင် တညီတညာတည်း ဖြစ်မနေပေ။ အရီပြားရေ ကျောပြင်တွင် အထူဆုံး ဖြစ်ရေ။ မျက်ခွံရေ အပါးဆုံး ဖြစ်ရေ။
အရီပြားဧ အပေါ်ယံအလွှာရေ ထူထဲပနာ ထိခိုက်မိပါက ပျက်စီးလွယ်ရေ။ အရီပြားဧအတွင်းလွှာမှာ ရူပ်ထွီးရေ ကွန်ယက်မျှင်သဖွယ် ဖြစ်နီပြီး ချွေးအိတ်၊ အဆီအိတ်၊ အမွေးမြစ်နန့် ရောင်ခြည်ကလာပ် စည်းတိ၊ သွီးကြောတိ၊ အာရုံကြောတိဖြင့် ပြည့်နီရေ။
အသားဖြူခြင်း၊ မည်းခြင်းမှာ ရောင်ခြည်ကလာပ်စည်းတိအတွင်းဟိ မယ်လနင် (Malanim) ခေါ် ရောင်ခြည်ပစ္စည်းတိဧ ပမာဏအပေါ်မူတည်ရေ။ ရောင်ခြယ်ပစ္စည်းများရေသူရေ အသားမည်းပြီး ရောင်ခြယ်ပစ္စည်းနည်းရေသူရေ အသားဖြူရေ။
အရီပြား edit
ကိုယ်ခန္ဓာ တစ်ခုလုံးဟိ အကြီးဆုံးရေ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းရို့တွင် အရီပြားရေ တစ်ခု အပါအဝင် ဖြစ်ရေ။ ယကေလည်း အခြား အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတိပိုင်တစ်နီရာတွင် စုပနာတည်နီရေ မဟုတ်ပဲ ကိုယ်ခန္ဓာ တစ်ခုလုံးကိုဖြန့်ပနာ ဖုံးအုပ်နီရေ အင်္ဂါရပ် ဖြစ်ဧ။ အရီပြား တစ်ခုလုံးကိုခွာပနာ ချိန်ကြည့်မည်ဆိုကေ ဦးနှောက်ဧ အလေးချိန် နှစ်ဆနီးနီး လေးကြောင်း တွိ့ရဧ။ အရီပြားဧ အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းလက်မ ၃၁ဝဝ ခန့် ဟိရေ။ ကိုယ်ခန္ဓာတစ်ခုလုံးတွင် လှည့်ပတ်လားလာနီရေ သွီးဧ သုံးပုံတစ်ပုံခန့်ရေ အရီပြားသို့ ရောက်ရေချည်း ဖြစ်ဧ။ တံဆိပ်ခေါင်းခန့် ပမာဏဟိရေ အရီပြားကို နဖူးမှ ကွက်ပနာ လှီးကြည့်မည်ဆိုကေ ဆဲသန်းပေါင်း ၃ဝဝ ခန့်၊ ချွေး ထွက်ရေ ဂလင်းပေါင်း ၁၅ ခုခန့်၊ ၃၉ လက်မခန့်ရှည်ရေ သွီးကြောတိ၊ ၁၅၆ လက်မခန့် ရှည်ရေ နာဗ်ကြောတိ စရေရို့ကို တွိ့ရပေမည်။ ဒေမျှလောက် သေးငယ်ရေ အရီပြားတွင်ပင် အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းပေါင်း တိစွာ ပါဟိခကေ ကိုယ်ခန္ဓာတစ်ခုလုံးဟိ အရီပြား၌ကား ဇာသို့ ဆိုဖွယ်ရာ ဟိတော့အံ့နည်း။
အရီပြားတွင် အလွှာနှစ်လွှာ ဟိဧ။ အပြင်လွှာရေ အရေ ပါးလွှာဖြစ်ပနာ အတွင်းလွှာမှာ အရေထူလွှာ ဖြစ်ရေ။ ထို အလွှာနှစ်ခုရေ တစ်ခုနန့်တစ်ခု ပူးကပ်ပနာ နီကတ်ဧ။ ယကေလည်း မီး၊ သို့မဟုတ် ရေနွေးပူလောင်သည့်အခါ အပြင် အရေပါးလွှာရေ ဖောင်းကြွလာပြီးကေ အတွင်းအရေထူလွှာမှ ကွာလားလီရေ။ သေရေအခါ၌လည်း အပြင်လွှာရေ ပုပ်သိုးပြီး အရေထူကွာကျလားလီရေ။
အပြင်အရေပါးပေါ်တွင် အထက်သို့ မို့တက်နီရေ အကြောင်းတိ ဟိရေ။ အတွင်းအရေထူပေါ်တွင် လည်း အလားတူ အကြောင်းတိဟိရာ ထိုအရီပြားနှစ်ခုရေ တစ်ခု နန့်တစ်ခု အံကိုက်ဖြစ်နီကတ်ရေ။ လက်ဖဝါး ခြီဖဝါးဟိ အရီပြားပေါ်တွင် ထိုအကြောင်းရို့ရေ အလွန်ထင်ရှားစွာ ပေါ်လွင်လျက်ဟိကတ်ရေ။ ထိုအကြောင်းရို့ဖြစ်ပေါ်ပုံရေ လူတစ်ယောက်နန့်တစ်ယောက်မှာ မတူညီအတွက်နန့် လူကို မှတ်သားရန် လက်ပုံစံ၊ ခြီပုံစံရို့ကို ယူထားလေ့ဟိကြ လီရေ။
အရီပြားတွင် ချွေးထွက်ရေ ဂလင်းနန့် ဆီကြည် ထွက်ရေ ဂလင်းဟူပနာ ဂလင်းနှစ်မျိုးဟိဧ။ ဆီကြည် ဂလင်း မှာ အရေထူပေါ်တွင် တည်ဟိပနာ ကိုယ်ခန္ဓာတွင် အမွေးအမှင် ပေါက်ရောက်ရီးနန့် သက်ဆိုင်ရေ။ ဒေဂလင်းကို လက် ဖဝါးနန့် ခြီဖဝါးမှလွဲပနာ တစ်ကိုယ်လုံးတွင် အနှံ့အပြား တွိ့ ရဧ။ ဆီကြည်ဂလင်းဧ ဝတ်တရားမှာ အရီပြားနန့်တကွ အမွေးအမှင်တိကို ဆီတိဖြင့် ထောက်ပံ့ပီးရန် ဖြစ်ဧ။ ချွေးဂလင်းရေ ဆီကြည်ဂလင်းထက် အနေနက်ဧ။ တစ် ကိုယ်လုံးတွင် အနှံ့အပြား တည်ဟိကြကေလည်း ဆီကြည် ဂလင်းတိ မဟိရေ လက်ဖဝါးခြီဖဝါးတွင် အများဆုံး တွိ့ ရရေ။ ထူပနာမာရေ အရေပါးနီရာတွင် ချွေးပြွန်တိရေ ဝက်အူရစ်ပိုင်ကောက်ကွေ့ရေ မျက်နှာပြင်သို့ ဖောက်ထွက်လျက် ဟိကြဧ။
အရီပြားရေ ကိုယ်ခန္ဓာတွင် အလွန်အသုံးဝင်ရေ အင်္ဂါ တစ်ရပ် ဖြစ်ဧ။ ပထမနည်းအားဖြင့် အသုံးဝင်ပုံမှာ အရီပြား ရေ အတွင်းမှ တစ်ရှူး(အသားမျှင်)တိကို ပျက်စီး မလားစေ ရန် ကာကွယ်ထားရေ။ အထူးအတွက်နန့် ခြီဖဝါးပိုင်အပွန်း အတီး တိပြားရေနီရာတွင် အဆီဖြင့် ထူထဲစွာခံပီးပနာ မာ နေအောင် ပြုပြင်ရေ။ ဒုတိယနည်းအားဖြင့် အသုံးဝင်ပုံမှာ အရီပြားရေ အတွိ့အာရုံတိကို ခံစားစေနိုင်ပနာ လောက အကြောင်းကို သိဟိစေနိုင်ရေ။ အကျွန်ရို့ဧ အရီပြားတွင် ဟိရေ အာရုံအင်္ဂါတိဖြင့် အပူအအေး၊ နာကျင်ခြင်း စရေ ရို့ကို သိဟိကတ်ရရေ။ နောက်ဆုံးနည်းအားဖြင့် အသုံးဝင်ပုံမှာ အရီပြားရေ ကိုယ်ခန္ဓာတွင် အပူချိန်ကို တသမ္မတ်တည်း ဟိအောင် ထိန်းသိမ်းထားရေ။ နွေရာသီတွင် ပတ်ဝန်းကျင် လေထုဧ အပူချိန်ကြောင့် ကိုယ်တွင်း၌ အပူတိုးလာတတ် လီရေ။ ယင့်အခါ အရီပြားရေ ချွေးတိ ထွက်လာစေပြီးကေ အပလေသို့ အငွေ့ပျံလားစေအတွက်နန့် ကိုယ်ခန္ဓာဧ အပူချိန် မှာ သာမန် အနေအများုင်း တည်ဟိလီရေ။[1]
ကိုးကား edit
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၄)