Wp/rki/အပူဓာတုဗေဒ

< Wp | rki
Wp > rki > အပူဓာတုဗေဒ

အပူဓာတုဗေဒ (Thermochemistry) ရေ အပူစွမ်းအင်ကို လိလာရေဘာသာရပ်ဖြစ်ပြီး ယင်း၌ ဓာတုဓာတ်ပြုခြင်းတိ၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အသွင်ပြောင်းခြင်းတိ ပါဝင်ရေ။ ဓာတ်ပြုခြင်းတစ်ခုရေ စွမ်းအင်ကို လွှင့်ထုတ် (သို့) စုပ်ယူနိုင်ရေ။ အဆင့်ကူးပြောင်းခြင်းတစ်ခုရေလည်း အရည်ပျော်ခြင်း နန့် ဆူခြင်းတို့၌ ထိုအတိုင်းပင်ဖြစ်လေရေ။ အပူဓာတုဗေဒရေ စွမ်းအင် ပြောင်းလဲခြင်းတိအကြောင်းကို အလေးထား လိလာရာ အထူးအနိန်နန့်ပတ်ဝန်းကျင်နန့် စနစ်ရို့ဧစွမ်းအင် ကူးပြောင်းခြင်းတိတွင် ဖြစ်ရေ ။ ဒေပညာရပ်ရေ ဓာတ်ပြုမှုအတောအတွင်း ဓာတ်စမ်းပစ္စည်း၊ ရလဒ်ပစ္စည်းတိဧပမာဏကို ခန့်မှန်းရာ၌ အသုံးဝင်ရေ။ အင်ထရိုပီ တွက်ချက်ဆုံးဖြတ်ခြင်းတိနန့်အတူ ဓာတ်ပြုမှုတစ်ခုရေ သဘာဝအတိုင်း (သို့) ပြောင်းပြန်အတိုင်း ဖြစ်ပွားမှု ဟိမဟိကိုလည်း ခန့်မှန်နိုင်လီရေ။

ပထမဆုံး ရီခဲ-အပူတိုင်းကိရိယာ၊ အန်ထော်နီ လဗွိုင်စီယာနန့် ဖြဲ စီမွန် လာပလားစ်ရို့၁၇၈၂-၈၂ ဆောင်းရာသ္တွင် အသုံးပြုခကတ်ရေ၊ အမျိုးမျိုးရေ ဓာတုပြောင်းလဲမှုတိတွင် ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်ရေ အပူကို ဆုံးဖြတ်ရန်ဖြစ်ပြီးကေ ဂျိုးဇက် ဘလက်အောင်းပူယှာတွိ့မှုအပေါ် အခြီခံရေ တွက်ချက်မှုတိဖြစ်ရေ။ ဒေလက်တွိ့စမ်းသပ်ချက်ကပင် အပူဓာတုဗေဒဧအခြီခံအုတ်မြစ်အဖြစ် အမှတ်သညာပြုနိုင်ခရေ။

အန်ဒိုသားမစ်ဓာတ်ပြုခြင်းတိရေ အပူကိုစုပ်ယူဧ။ တစ်ဖက်၌ အက်ဇိုသားမစ်ဓာတ်ပြုခြင်းတိရေ အပူကို လွှင့်ထုတ်ဧ။ အပူဓာတုဗေဒနန့် သာမိုဒိုင်းနမစ်ဘာသာရပ်တို့ဧအယူအဆရေ ဓာတုစည်းနှောင်မှုပုံစံအတွင်း စွမ်းအင်အယူအဆ၌ သဘောညီကတ်ရေ။ ဒေဘာသာရပ်၌ အပူစွမ်းအင်ပမာဏ (heat capacity) ၊ လောင်ကျွမ်းအပူ (heat of combustion) ၊ ဖွဲ့စည်းအပူ (heat of formation) ၊ အင်သာပီအင်ထရိုပီ၊ သာမိုဒိုင်းနမစ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်စွမ်းအင် (free energy) ၊ ကယ်လိုရီ တန်ဖိုးတိကို တွက်ချက်မှုတိပါဝင်ရေ။

ကိုးကား

edit