Wp/rki/သုဝဏ္ဏဒေဝီ စောပြည့်ညို

မြန်မာသက္ကရာဇ် ( )ခုနှစ်တွင် သုဝဏ္ဏးဒေဝီဘွဲ့ခံ စောပြည့်ညိုရေ ရခိုင်ဝေသာလီပြည်သျှင် သီရတိုင်းစန္ဒြားမင်းဧ့ သားတော် သိင်္ဂစန္ဒြားအိမ်ရှေ့ မင်းသားဧ့ မြောက်သားတော်ဖြစ်ရေ။ တစ်ဆယ့်သုံးနှစ်အရွယ်တွင် မောင်နှမရင်းချာထိမ်းမြားပြီးကေ အိမ်ရှေ့ အရာကို ပီးတော်မူရေ။ အိမ်ရှေ့ မင်းဖြစ်ပြီးကေ သုံးနှစ်ကြာရေအခါ အနောက်သူရတန်ပြည် အိန္ဒိယ ပဆာမင်းရေ အခွန်ဆက်မြဲမဆက်၊ ပုန်ကန်ခြားနား ပြုလီရေအတွက်ကြောင့် မင်းရှေ့ မင်း သိင်္ဂစန္ဒြား ရေ အနောက်ပြည်သို့ စစ်ချီထွက်ခရရေ။

သုဝဏ္ဏဒေဝီ စောပြည့်ညို
ကိုယ်ရီးအကျဉ်း
မွီးသက္ကရာဇ်
နာမည်ရင်း	စောပြည့်ညို
မိဘနာမည်
လူမျိုး	ရခိုင်
ကိုးကွယ်ရေဘာသာ	ဗုဒ္ဓဘာသာ
ခေတ်	ဝေသာလီ
အိမ်ထောင်ဖက်
သားသမီး
ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု	စာဆိုတော်
ထင်ယှားရေလက်ရာတိ	သုဝဏ္ဏဒေဝီစောပြည့်ညို ၏ မေတ္တာဘွဲ့
ရဟိခရေဘွဲ့တံဆိပ်တိ
လက်မှတ်

သူရတန်မင်းလည်း ကြောက်ရွံ့ ထိတ်လန့်ခြင်းနန့် အညံ့ခံကာ သူဧ့ သမီးတော် ဒံရမာဇာလီ၊ ဒူရတီအား ဆက်သရေ။ အိမ်ရှေ့ မင်းလည်း တိုင်းရေးပြည်ရေး အခြီအနီအရ မောက်သူဇာမြို့ ၌ သူရတန်မင်းသမီး နှစ်ပါးနန့် ပျော်မွေ့ နီခပေရာ သုံးနှစ်သုံးမိုး ကြာညောင်းခလီရေ။ ယင်းအခါ ဝေသာလီမြို့တော် ရခိုင်မြေတွင်ကျန်ရစ်ခရေ သုဝဏ္ဏဒေဝီ စောပြည့်ညို ရေ သူဧ့မောင်တော် အိမ်ရှေ့ မင်းသားအား လွမ်းဆွတ်တသ၍ “သိန်ကန်မိန် တွင်” ချီ ကဗျာသုံးပိုဒ်ရီးပြီးကေ ခြေမြန်တော်တိ စီလွှတ်ရေ သူ့ဧ့ မောင်တော်ထံ ဆက်သလိုက်လီရေ။

ဒေ သုဝဏ္ဏဒေဝီဧ့ ကဗျာအဖွဲ့ အနွဲ့ ကို မြန်မာစာညွန့်ပေါင်းကျမ်း တွင်ချိုးလိုက်ရတုဟု ဖော်ပြထားပါရေ။ ရခိုင့်တန်ဆောင် မဂ္ဂဇင်းပါ ဓညစံဧ့ “ရခိုင်ပြည်မှ ရွှန်းလိုက်များ” ဆောင်းပါးတွင်လည်း “ရွှန်းလိုက်ရတု “ဟု ဖော်ပြထားပါရေ။ ရမ်းဗြဲတောင်ကျောင်း ဆရာတော် ဘုရားက ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း တွင် ရကန်ဟုဆိုပါရေ။ အမှန်မှာ ရကန်အသွင်နန့် ဆင်တူရိုးမှား ဖြစ်ကေလည်း ရကန်အဖွဲ့ အဖွဲ့နန့် မတူညီပေ၊ ရွှေတောင် နန္ဒသူ ရီး “မွေးနွန်းရကန်” နန့် ဦးတို့ဧ့ ရာမရကန် ရို့နန့် ခြားနားချက်ဟိပါရေ။ ရခိုင်ပြည်နယ် အချို့ဒေသတိမှာ “ရွေ့”ပြီးကေ နောက်လိုက်ဆိုလိ့ ဟိရေ။ ရမ္မာဝတီ ရမ်းဗြဲဒေသတွင် အထင်အရှားတွိ့ ရရေ။ ရှင်ပြုရာတွင် သီဆိုလိ့ဟိကတ်ရေ။ ကျက်သရေမင်္ဂလာ ရွှန်းရွှန်းဝေလိုခြင်း၊ ဆီအိမ့်ထောပတ် “တရွဲရွဲ” စရေ အသုံးအနှုန်းတိပင် ဟိရေ။

သုဝဏ္ဏဒေဝီစောပြည့်ညို ၏ မေတ္တာဘွဲ့

(၁) သိန်ကန်မိန်တွင်၊ ဆယ့်နှစ်ခွင်ကို၊ လွှမ်းပင်စည်မြင့်၊ ကြာရှည်တာအကူး၊ တပေါင်းမင်းလွင်၊ ကြင်တောင်လေ မြူးက၊ မြိုက်သွယ်နှူးစီးသွယ်ဖြာ မတတ်သာချေ။ ဤအထွေထွေကို ကြည့်လေအမျှသာတည့်၊ ပင်တိုင်းမှာ၊ ညှာရွက်ကြွေ လေပြင်းခတ်လစ်။ ပရစ်ဝေဝေနှင့်၊ ငှက်ရွှေမောင်နှံစုံ၊ နှဲးလည်ချင်းရှက်၊ ပန်းနှစ်ခက်ကို၊ ယူလျက်ဖြုတ်ဖြင့်ငုံ၍၊ စာခွံ့ တုံရွှင်နှစ်လို တထူးထွေလာ၊ ဘာသာလူလို ၊ မကိုနှတ်ဖြင့်တို့၍၊ ဤသို့ချစ်ဘွယ်ဆင်၊ ရာသီခွင်ဆယ့်နှစ်လမ်း၊ ငြမ်းလိုအညီ၊ မိဂသီပင်၊ ရှေ့ဆီမြင်သော်၊ စက်ခွင်မှာယောင်ယမ်းခဲ့၊ ထောင်လမ်းမှာစာနာ၊ ပညာအတု၊ မြတ်သူ့ကြည့်မှန်၊ ကြာလေဟန်မူ၊ (၁) သူရတန်မင်း၏သွေး (၂) ဒန်ရမာဇာလီ၊ (၃)ဒူရတီနှင့်၊ ချစ်ညီတူကြရေးကိုနောက်မေး မလျှောက်လို၊ နေလည်းနှစ်ဆယ့်၊ နှစ်ပင်စုံညီ မ၌ရှေးအဟိုတို့၊ ကျွန်တော်ညို လော ကဇာတ်၊ တိုင်းမဇ္ဈိမာ၊ ယင်းက ပြာသည်၊ ရာဇာမျိုးရိုးမြတ်၏၊ ဆက်မပြတ်သိမ်းယူခံ၊ ဘီကအထက် နွယ်မပျက် သည့်က နက်ပြန့်ကာစံ၏၊ ရှစ်တန်ပလ္လင်ရိုး၊ ဘိုးကဆက်ခံသနန်းစံသည်၊ နန်းရံတို့ အမျိုးတည်း၊ တိုးအနံ့ လို့၊ သင်း ပျံ့ မွှေးကြိုင်၊ ရှစ်ရပ်လှိင်သည်၊ မဏ္ဍိုင်ချက်မြုပ်၊ ထိုက်ထက်ပြည်နဂိုရ်ဝေသာလီ၊ စညနှစ်ခန်း၊ နှစ်ပြည် မြန်းသည်၊ ထီး နန်းအလီလီတည့်၊ မျိုးသရိစ၍မပျက်၊ နှစ်ပေါင်းရှည်ကြာ၊ မဟာနွယ်ရိုးတက်၏၊ မယှက်မနှောပြီး၏၊ ရှစ်သောင်း အချာ၊ ဆက်ကာစိုးစံ၊ နန်းနံမယ့်ဌာနီသို့၊ ရာသီမစ္စန်းခင်၊ အောင်စည်ရွမ်း၍၊ စက်ပန်းဖြန့်ဝေစေချင်သည်။ နောက် ခွင်ကြာလွန်းစွတကားတည်း။

(၂) နောက်ခွင်ကြာလွန်း၊ ရာသီစွန်းလျှင်၊ ရစ်သန်းလှည့်ကာ၊ ရှစ်ဖြာအုံ့လာကြီး၊ အာကာတိမ်ညွတ်၊ ပြိုင်လတ်ဘိသင်၊ မယ်လျှင်လက်ကိုးမိုး၍၊ ကြောက်စချိုးညှိုးမျက်နှာ၊ လက်ရွှေပြန့်ထား၊ သိကြားကိုလျှောက်မှာ၏၊ ပဒုံကြာနံ့မွှေး၏၊ တောင်ညာမဟဲ့သွေး၊ နှပါးမောင်စုံ၊ ဘုန်းရိပ်လှုံသည်။ ပဒုံကြာနံ့မွှေး၏။ ချစ်ကြွေးမတင်ခင်၊ ဆယ်သုံးနှစ်ဝယ်၊ ငယ်ရွယ်တုန်းကပင်တည့်၊ ဘနတ်သျှင်လောင်းဘုရား၊ ခြားဝမ်းမကွာ၊ ရင်ချာမောင် နှစ်ပါးကို၊ ပေးမြားစုဘလျားတင်၊ လက်ထပ်ရေသွန်း၊ ဆယ့်နှစ်ခန်းမူ ထူးဆန်းသတင်ဆင်၍၊ ချစ်ကြိုးမျှင်ခွေရစ်ပတ်၊ နဝရစ်စီ၊ သိင်္ဂအိမ်ရှေ့ နတ်နှင့်၊ စိန်ခြယ်သတ်အလယ်တွင် မောင်းမမြားမြောင်၊ တထောင်မက၊ စံကြတုန်းကိုယ်ပင် တည် ၊ သုံးနှစ်ဝင်ရာသီမှာ၊ ကုလားနေပြန်၊ သူရတန်က၊ အားအန်၊ ပြတုံလာ၍၊ ခွန်ဘဏ္ဍာဆက်မသွင်း၊ ဥပရာဇ်ရှင်မယ့် ထိပတင်လို၊ အလျင်ချီစေလျင်းဟု၊ သောင်းတိုင်းဖမ္ဗူပိုင်၊ အာဏာမိန့်မြတ်ဘမင်းနတ်က၊ အမတ်တထောင် မြား မြောင် လက်နက်ကိုင်နှင့်၊ တောင်မဏ္ဍိုင်ပြုခမန်း၊ ဆင်မြင်းစစ်ခြေ၊ ပဲ့တင်ငယ်သည်၊ ဤမြေသိမ့်သိမ့်ကျန်းမျှ၊ နန်း အိမ် ရှေ့ သခင်၊ နံတော်ကမူ၊ စတုရပတ်၊ နက္ခတ်အထွန်း၊ ကျီးကန်းတာရာ၊ ဟင်္သာအတွက်၊ စစ်ဘက်ချီသည် လျှင်တည့်၊ နောက်ခွင်မောက်သူဇာ၊ ခရိုင်တလွှား၊ အပိုင်စားသည်၊ စကားသုံးကြိမ်ကြာခဲ့၊ တောင်တာကို ချင့်တွက်ပြန်မယ်တို့ စံမြန်း၊ ရွှေဘုံနန်းနှင့်၊ ဂဏန်းသင်္ချာ၊ ယူဆုဇနာမူ၊ နဝါသေမှန်၏၊ လျှင်မြန်ပြန်စေကြောင်း၊ ဆု တောင်းဆုယူ၊ သိမ့်သိမ့် စူသည်၊ (၁) ရှင်လူများအပေါင်းတည်း၊ နန်းလောင်းမယ်သခင်၊ အောင်ပန်းစိုက်ထောင်၊ ဘုန်းခေါင်ပြန်စေချင်သည်။ ။ လျှောက်တင်ကပန်းစ္စတကားလည်း။

(၃) လျှောက်တင်ကာပန်း၊ ရာသီဆန်းလျှင်၊ နန်းမြင့် အောင်မြေ၊ ဆယ့်နှစ်ထွေရစ်သန်းကြူး၊ မောက်သူဇာသည်။ (၃) ဒါကာဆိပ်ကမ်းဦးမှာ၊ ကျေးဇူးဂုဏ်ရှစ်တန်၊ အမတ်လိမ္မာ၊ ထိုမြို့ရွာတွင် အာဏာ သုံးခဲ့ပြန်မှ၊ ပြောင်ဆဒ္ဒမာတင်ရိုး၊ ထွက်လျှင်မပြန်၊ မလှန်တို့မင်းမျိုးတည့်၊ ဆိုးကောင်းနှစ်ပါးတွင် ရိပ်ခြည် အပြင်၊ သက်ခင်သိရင်းပင်ဟု၊ ပညာသျှင် ထိန်းအုပ်မှ၊ မြို့ပြ ကျေးရွာ၊ သာယာစည်ကားလှ၏၊ မင်းယောက်ျား ဓမ္မတာ၊ ပညာမဲ့နက်၊ ဉာဏ်ကစက်သော်၊ ပြည်တက်မထားရာတည့်၊ ရှေးကျမ်းလာထုံးစာဟောင်း၊ ကျိုးကြောင်းသိပြန်၊ ဘွဲ့မွန်အမတ်ကောင်းကို၊ နောက်တကြောင်း ကုလားရွာ၊ အပိုင်အပ်ပြီး၊ စစ်သူကြီးဟု၊ စောင်းထားခဲ့မှာ၏၊ ဘရာဇာမိန့်တော်မြတ်၊ ဦးထိပ်ရွက်ပန်း၊ နန်းရံအိမ်ရှေ့ နတ်ကို၊ ရိုညွတ်ရီလျှောက်ထား ၊ တင်ရာသီပြောင်း၍၊ မိုဃ်းနှောင်းဝါလ၊ ဆောင်းစအကူးတွင်တွင်၌၊ (၄)များဖြစ်စစ်ဗိုလ်ခြေ၊ ထိုမြေတဝက်၊ လက်နက်ထားခဲ့စေဟု မြောက် လေဖြူးလာလျှင်၊ ဘမင်းမိန့်ချက်၊ ဦးထိပ်ပန်ရွက်ဆင်၍၊ ရှေ့လာလျှင် နောက်လည်းကောင်း၊ လုံးပေါင်းရှမြော်၊ ဉာဏ်ထော်သာအကြောင်းတည်း၊ မင်းလောင်းဥပရာ၊ ကြည်းရေတင်းကျန်၊ မြစ်လမ်းနှစ်ဘက်နှာလည်း၊ နေ့မခြာအထပ်ထပ်၊ ရက်စပ်စေကကျွန် ရောက်လာပြန်သော်၊ အမှန်မယုံလတ်ခဲ့၊ နောက်ရပ်ပိုင်သခင်၊ ဟေမန် အကျူး၊ ရဲမှူးစစ်အောင်မြင်သည်။ ။ ရောက်ထင်ကြားနန်းတကားလည်း။

ကိုးကား

ရခိုင်စာဆိုတော်များ (ထွန်းရွှေခိုင်-မဟာဝိဇ္ဇာ)