Wp/rki/လျှပ်စစ်စွမ်းအား

လျှပ်စစ်စွမ်းအားဆိုရေမှာ အချိန်တစ်ခုအတွင်း လျှပ်စစ်ပတ်လမ်းတစ်ခုမှ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ပြောင်းလဲနှုန်းဖြစ်ရေ။ စွမ်းအားဧSI ယူနစ်မှာ ဝပ်(ဂျိုးပါစက္ကန့်-joule per second)ဖြစ်ရေ။

လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို ထုတ်လွှတ်စဉ်

လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို တိရေအားဖြင့် လျှပ်ထုတ်စက်တိမှထုတ်လုပ်ရေ။ သို့ကေအခြားရေနည်းတိဖြင့်လည်းထုတ်နိုင်ရေ။ လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို ကီလိုဝပ်နာရီ(kilowatt hour)(3.6 MJ)-လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို ကီလိုဝပ်ယူနစ်နန့် အချိန်ဧမြှောက်လဒ်ဖြင့်ရောင်းချရေ။ လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို လျှပ်စစ်မီတာတိဖြင့်တိုင်းတာရေ။

လျှပ်စစ်စွမ်းအားမှာ စွမ်းအင်လျီာ့ပါးမှုကိုဖြစ်စေပြီး အခြားရေ အရွေ့၊အလင်း၊အပူစွမ်းအင်တိသို့ပြောင်းလဲနိုင်ရေ။

အဓိပ္ပာယ် သတ်မှတ်ချက်

လျှပ်စစ်စွမ်းအားရေ အလုပ်ပြီးမြောက်နှုန်းဖြစ်ပြီး ဝပ်ဖြင့်တိုင်းတာကာ "P"ဖြင့်သင်္ကေတပြုရေ။ လျှပ်စီး "I"မှ လျှပ်စစ်ဓာတ်"Q" ကူးလောင်းဖြင့် electric potential difference "V"ကို အချိန်"t"တွင်ဖြတ်စီးခြင်းမှ ထုတ်လုပ်ရေ လျှပ်စစ်စွမ်းအားဧ ဝပ်ပမာဏမှာ

$P={\text{work done per unit time}}={\frac {VQ}{t}}=VI\,$

ဖြစ်ရေ။

Q=လျှပ်စစ်ဓာတ်(ကူးလောင်း)(coulombs)

t=အချိန်(စက္ကန့်)(seconds)

I=လျှပ်စီး(အမ်ပီယာ)(amperes)

V=electric potential difference(ဗို့)(volts)

သျှင်းလင်းချက်

Electric loadတစ်ခု

လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတစ်ခုဧ ပတ်လမ်းတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်တိ electric potential differenceကိုဖြတ်ပနာလားခြင်းဖြင့် လျှပ်စစ်စွမ်းအားမှ အခြားစွမ်းအင်သို့ပြောင်းနိုင်ရေ။ လျှပ်စစ်စွမ်းအားဧရှုထောင့်ကိုမူတည်ပနာ လျှပ်စစ်ပတ်လမ်းဧအစိတ်အပိုင်းတိကို၂မျိုးခွဲနိုင်ရေ။

• Passive devices or loads:လျှပ်စစ်ဓာတ်တိ potential differenceကို မြင့်ရာမှနိမ့်ရာလားကေ အဖိုလျှပ်စစ်ဓာတ်တိက အဖိုတိုင်မှအမတိုင်သို့လားရေ။ တိုင်နှစ်ခုကြားတွင် ဗို့အားကြောင့် ဖြစ်လာရေ အတည်စွမ်းအင်ကို အရွေ့စွမ်းအင်ဖြစ်စေရေ။ ထိုပစ္စည်းတိကို passive devices or loadsဟုခေါ်ရေ။ ဥပမာ-မီးသီး၊လျှပ်စစ်မော်တာ၊ လျှပ်စစ်ဟိတာတိဖြစ်ရေ။

Power source တစ်ခု

• Active devices or power sources:ပြင်ပအားတစ်ခုကြောင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်တိ အနိမ့်အစွန်းမှ အမြင့်သို့လားခြင်း(အဖိုဓာတ်တိ အမတိုင်မှ အဖိုတိုင်လားခြင်း)ဖြင့်အလုပ်ပြီးကာ အတည်စွမ်းအင်မှ အခြားရေ စက်မှုစွမ်းအင်၊ဓာတုစွမ်းအင်တိပြောင်းလဲရေ ပစ္စည်းကို Active devices or power sourcesဟုခေါ်ရေ။ လျှပ်ထုတ်စက်၊ဘတ်ထရီတိဖြစ်ရေ။

အချို့ပစ္စည်းတိရေ ဗို့အားနန့် လျှပ်စီးပေါ်မူတည်ပနာ loadလည်းဖြစ်သကဲ့သို့ power sourceလည်းဖြစ်ရေ။ဥပမာ- ပြန်လည်အားသွင်းနိုင်ရေ ဘတ်ထရီရေ ပတ်လမ်းတစ်ခုကိုဆက်ထားချိန်တွင် sourceဖြစ်ကာ ပြန်လည်အားသွင်းချိန်တွင် loadဖြစ်ရေ။

ခုခံမှုပတ်လမ်း

ခုခံမှု ကိစ္စတွင် ဂျူးလော (Joule's law)နန့် အုမ်းလော(Ohm's law)ကို ဆက်စပ်သုံးနိုင်ရေ။

$P=IV=I^{2}R={\frac {V^{2}}{R}},$

R=ခုခံအား

ပြန်လှန်လျှပ်စီး(Alternating current)

ပြန်လျှပ်စီးတွင် လျှပ်ညှို့သတ္တိ(inductance)နန့် လျှပ်သိုသတ္တိ စွမ်းအားစီးမှုဧနောက်ပြန်ဟိရေ။ ACလှိုင်းပုံအပြည့်ဟိရေ စွမ်းအားစီးဆင်းမှု(ဦးတည်ချက်တစ်ခုတည်းစီးဆင်းမှု)ကိုreal powerဟုခေါ်ရေ။ ပြန်လာရေ စွမ်းအားကို reactive powerဟုခေါ်ရေ။real power "P"ကို

$P={1 \over 2}V_{p}I_{p}\cos \theta =V_{rms}I_{rms}\cos \theta \,$

Vp=peak voltage (volts)

Ip =peak current (amperes)

Vrms= root-mean-square voltage(volts)

Irms= root-mean-square current (amperes)

θ=phase angle between current and voltage sine waves

Power triangle

real power ၊ reactive powerနန့် apparent powerရို့ဧ ဆက်သွယ်မှုကို ဗက်တာတန်ဖိုးတိဖြင့်ဖော်ပြနိုင်ရေ။real powerကို ရေပြင်ညီဗက်တာ၊reactive powerကို ထောင်လိုက်ဗက်တာဖြင့်ဖော်ပြကာ apparent powerကိုထောင့်မှန်ခံဗက်တာဖြင့်ဖော်ပြရေ။ ထိုဖော်ပြချက်ကို power triangleဟုခေါ်ရေ။ ပိုက်သာဂိုရ သီအိုရမ်အရ ထို၃ခုဧဆက်သွယ်ချက်မှာ

${\mbox{(apparent power)}}^{2}={\mbox{(real power)}}^{2}+{\mbox{(reactive power)}}^{2}$

လျှပ်စစ်သံလိုက်နယ်ပယ်

နီရာတစ်ခုတွင် လျှပ်စစ်စက်ကွင်းနန့် သံလိုက်စက်ကွင်းအတူတကွဖြစ်ပေါ်တိုင်း လျှပ်စစ်စွမ်းအားစီးလီ့ဟိရေ။

$P=\int _{S}(\mathbf {E} \times \mathbf {H} )\cdot \mathbf {dA} .\,$

လျှပ်စစ်စက်ရုံတိ

လျှပ်စစ်စက်ရုံတိက လျှပ်စစ်ထုတ်ခြင်းနန့်ပို့လွှတ်ခြင်းကိုလုပ်ဆောင်ရေ။ လျှပ်ထိပ်ခေါင်းကိုဖြတ်ပနာ လျှပ်စစ်ဓာတ်လိုအပ်ရေနီရာတိသို့ပို့လွှတ်ရေ။

အသုံးပြုခြင်း

လျှပ်စစ်ထုတ်ရာစက်ရုံတိမှ ဓာတ်အားတိကို ထုတ်လွှတ်ရာလမ်းတိမှတစ်ဆင့် စက်ရုံ၊အလုပ်ရုံတိ၊လူနေရပ်ကွက်တိသို့ဖြန့်ဖြူးရေ။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဧ စက်မှုလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးမှုရေ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်သုံးစွဲနိုင်မှုအပေါ်လည်းမူတည်ရေ။