လူးဆစ်ပပ်စ် (Λεύκιππος, Leúkippos; Leucippus) ရေ ရှေးဟောင်းရင်းမြစ်အချို့တွင် အက်တမ်သဘောတရား အယူအဆကို ဖွံ့ဖြိုးစေခရေ အစောဆုံးဂရိအတွေးအခေါ်ပညာသျှင်တစ်ဦးဟု ဆိုကတ်ရေ။ ထိုစိတ်ကူးမှာ အရာရာကို မပျက်စီးနိုင်ရေ၊ ထပ်မံခွဲခြားမရနိုင်ရေ အက်တမ်ဟုခေါ်သည့် အခြေခံအကျဆုံး ဓာတ်တိဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကတ်ရေ။ လူးဆစ်ပပ်စ်ရေ တိရေအားဖြင့် အက်တမ်သီအိုရီကို စတင်ဖော်ထုတ်သူဟု အမွှမ်းတင်ခံရသည့် ဒဿနဆရာ ဒစ်မောခရစ်တပ်စ်ဧ ဆရာသခင်ဟူ၍လည်း ရင်းမြစ်တိတွင် ဖော်ပြတတ်ရေ။
{{Wp/rki/Quote|အရစ္စတိုတယ်နန့် သီယိုဖရာစ်တော့စ်ရို့ရေ လူးဆစ်ပပ်စ်ကို အက်တမ်သဘောတရားအာ စတင်ပေါက်ဖွားစေသူအဖြစ် သေချောပေါက် ဖန်တီးသွန်သင်ခကတ်ရေ။ ဒေအချက်၌မူ ၎င်းရို့မဟုတ်ပါဟု တလွဲထင်ရန်ခဲယဉ်းလီရေ။[1]
ဒိုင်အိုဂျီးနီးဇ် လေယားရှီးယပ်စ် (Diogenes Laërtius) ဧ အဲပစ်ခယူးရပ်စ်ဘဝ စာပီပါ မှတ်စုအကျဉ်းက အဲပစ်ခယူးရပ်စ်ဧ သက်သေအထောက်အထားတိတွင် လူးဆစ်ပပ်စ်ရေ အစစ်အမှန် မတည်ဟိခပါဟု ဆိုထားရေ။ ဒစ်မောခရစ်တပ်စ်ဧ ဆက်ခံသူ အဲပစ်ခယူးရပ်စ်ဧ စကားတွင် ဩဇာသက်ရောက်မှုတစ်ခုဟိရာ ၁၉ ရာစုကုန် နှစ်ကာလတိ၌ ဒေကိစ္စအပေါ် ဂျာမန်ပညာသျှင်ရို့ သဲကြီးမဲကြီးငြင်းခုံခကတ်ဖူးရေ။ ထို့အပြင် အလက်ဇန္ဒြီးယားခေတ်မီ သရာဆစ်လပ်စ် (Thrasyllus of Alexandria) ဆိုသူက ၎င်းဧ Corpus Democriteum[2] တွင် အက်တမ်သဘောတရားနန့်ပတ်သက်ရေ အရီးအသားတိကို စာရင်းပြုစုထားပြီး ထို၌ လူးဆစ်ပပ်စ်မပါဝင်ဘဲ ဒစ်မောခရစ်တပ်စ်ကိုသာ ဖော်ပြထားလီရေ။ ကမ္ဘာ့သမိုင်းပညာသျှင်တိကြား လက်ဟိအတိသဘောတူဆန္ဒမှာ လူးဆစ်ပပ်စ်ရေ သမိုင်းတွင် တကယ်တည်ဟိခရေဟုဖြစ်ဧ ။
လူးဆစ်ပပ်စ်ရေ မိုက်လီတပ်စ်မြို့တွင် ဖွားမြင်ခနိုင်ခြေဟိခရေ။[3] သို့ရာ၌ သရေ့စ်ပြည် အာ့ဘ်ဒီရာမြို့ (Abdera) နန့် ဗဲလီယာရို့ရေလည်း ၎င်းဧ မွေးရပ်မြေဖြစ်နိုင်ရေဟု ဖော်ပြမှုတိတွိ့ရလီရေ။[4]
ကိုးကား
edit
- ↑ https://archive.org/details/earlygreekphilos0000burn%7Curl-access=registration
- ↑ Jonathan Barnes, Early Greek Philosophy, 1987
- ↑ The Cambridge Companion to Early Greek Philosophy, p. xxiii. Note that Democritus was a resident of Abdera. Some said Leucippus from Elea, perhaps since he was unsuitably associated with the Eleatic philosophers.
- ↑ Diogenes Laërtius says "Leucippus was born at Elea, but some say at Abdera and others at Miletus". Diogenes Laërtius 9.30. Simplicius refers to him as "Leucippus of Elea or Miletus". Simplicius, Physica 28.4.