ရမ်းဗြဲကျွန်းဧ့ တောင်ပိုင်းအရပ်ကို အခြေပြု ဖွဲ့စည်းထားရေ။ ရမ်းဗြဲကျွန်းဧ့ အရှေ့မြောက်ဘက်ဟိ ကျွန်းနန့် ဆက်စပ်နီရေ ဝမ်ပိုက်ဒိရေတောနန့် ကျွန်းဧ့ အရှေ့ တောင်ဘက်ဆုံးအလွန်ဟိ စတုကျွန်း၊ မကျည်းကျွန်းရို့ အပါအဝင် ဖြစ်ရေ။ ရမ်းဗြဲ မြို့နယ်ဧ့ မြောက်ဘက်တွင် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ အရှေ့ဘက်တွင် ကလိန်တောင်မြစ်နန့် တောင်ကုတ်မြို့နယ်၊ တောင်ဘက်နန့် အနောက်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်နန့် အနောက်တောင်ဘက်တွင် မာန်အောင်မြို့နယ်ရို့ ဟိကတ်ရေ။
မြို့နယ်တစ်ခုလုံး၌ ကျွန်းဧ့ တောင် ဘက်ခြမ်းတွင် တောတောင်ထူရေ။ အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ ၁၃၁၁ ပေမြင့်ရေ ဇီးခါးတောင်ဖြစ်ရေ။ အရှေ့အရပ်နန့် အရှေ့ မြောက်ရို့တွင် ဒီရေတောပေါတိရေ။ မြေပြန့်နည်းပါးရေ။ အဓိကချောင်းတိမှာ တရောင်းချောင်း၊ တန်ချောင်း၊ ဟုန်းချောင်း၊ ရမ်းဗြဲကြီးချောင်းနန့် ဦးဝချောင်းတိ ဖြစ်ရေ။ ဝမ်ပိုက် ဒီရေတောအတွင်း၌လည်း ချောင်းကြီးချောင်းငယ်တိ ယှက်နွယ် နီရေ။
ရမ်းဗြဲမြို့နယ်တွင် ဝေသာလီခေတ် ကျောက်စတူပါနန့် ဆင်းတုတော်ရို့တွေ့ဟိ ရသဖြင့် ယင်းခေတ်အခါကပင် လူတိအခြေချနီထိုင်ခပြီး ရခိုင်သမိုင်းတွင် ရမ္မာဝတီ အရပ်ဟုဆိုကတ်ရေ။ ဝေသာလီပျက်ချိန် ကလေးသျှမ်းရို့က ရမ်းဗြဲကျွန်းဟိ လူတိအားမန္တလေးအနီး စစ်ကိုင်းအရပ်သို့ ခေါ်လားခပြီး ထိုလူတိရေ နောင်တွင် မိမိဒေသသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာကတ်ရေဟု ဆိုရေ။
၁၄၃ဝ ခုနှစ် မြောက်ဦးခေတ်အစတွင် စောမွန်က ရမ်းဗြဲအရပ်ကို ပြန်ထည်ထူ ထောင်ခရေ။ မြောက်ဦးခေတ်နှောင်းတွင် ရမ်းဗြဲရေ ပိုအရီးပါလာပြီး ရခိုင်ရို့ဧ့ နောက်ဆုံးဘုရင် မဟာသမ္မတရာဇာရေ ရမ်းဗြဲစား ဖြစ်ခဖူးရေ။ အမရပူရတပ်တိ မြောက်ဦးကို သိမ်းပြီးနောက် ရမ်းဗြဲဝန် ခန့်ထားခပြီး ရမ်းဗြဲဝန်ရေ ရခိုင်ဒေသ နိုင်ငံရီး၊ စစ်ရီးတွင် အရီးပါခရေ။ ၁၈၂၅ ခုနန့် အင်္ဂလိပ်ရို့ ရခိုင် သိမ်းပြီးနောက် ရမ်းဗြဲခရိုင် ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခရေ။ ၁၈၃၇ ခုနှစ်တွင် ကျောက်ဖြူခရိုင်ဟု ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းပြီး နောက် ရမ်းဗြဲရေ သာမန်မြို့လေး ဖြစ်လားခရေ။
ရမ်းဗြဲမြို့နယ်ရေ တောင်မြောက် ၃၈ မိုင်၊ အရှေ့အနောက် ၂၁ မိုင်ဟိပြီး ဧရိယာ ၅၀၆.၇၃ စတုရန်းမိုင်ဟိရေ။ မြို့နယ်အတွင်း မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၆ ခု၊ ကျေးရွာ ၂ဝ၇ ရွာနန့် လူဦးရေ ၁ဝ၂၉၉၃ ဦးဟိရေ။ အိမ်ခြေ ၂၁၂၅၄ အိမ်၊ အိမ်ထောင်စု ၂၁၄၂၅ စုနန့် မြို့ပေါ်လူဦးရေ ၁ဝ၃၆၈ ဦးဟိရေ။
မြို့နယ်တစ်ခုလုံးဧ့ ၆ ပုံ ၁ ပုံသာ စိုက်ပျိုးနိုင်ရေ။ လယ်မြေ ၄၃၇၈၂ ဧက၊ ကိုင်းမြေ ၁၃၇၈ ဧက၊ ဥယျာဉ်မြေ ၅၅၉၂ ဧက၊ ဓနိမြေ ၁၈၆၃ ဧကနန့် တောင်ယာ ၁၄၄၁ ဧကဟိရေ။ ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော ၄၇၀၆၉ ဧက ဟိရေ။ ဒီရေတော ၈၇၆၁၀ ဧကဟိပြီး ၎င်းအတွင်း ၅၇၈ ဧကအား ပုစွန်မွေးမြူထားရေ။ ပင်လယ်နန့် မြစ်ကြီးတိ ဟိသဖြင့် ရေလုပ်ငန်းရေ အဓိကဖြစ်ရေ။ ရေငန်ပုစွန်မွေးမြူရီးဟိပြီး ပုစွန်ကန် ၂၆ ကန်၊ မွေးမြူဧက ၁၃၁၂ ဟိဧ့။ ရမ်းဗြဲမြို့နယ်အတွင်း ရေနံလက်ယက်တွင်းတိ ဟိရေ။
ကျန်းမာရီးဘက်၌ ရမ်းဗြဲမြို့နယ်အတွင်း ၂၅ ခုတင်ဆံ့ ဆေးရုံ ၁ ရုံ၊ ၁၆ ကုတင်ခန့်တိုက်နယ် ဆေးရုံ ၃ ရုံ၊ ကျေးလက်ကျန်းမာရီးဌာန ၇ ခု၊ ကျေးလက်ကျန်းမာ ရီးဌာနခွဲ ၂၈ ခု၊ မိခင်နန့်ကလေး စောင့်ရှောက်ရီးဌာန ၁ ခု ဟိရေ။ ပညာရီးဘက်၌ အထက်တန်းကျောင်း ၇ ကျောင်း၊ အထက်တန်းကျောင်းခွဲ ၇ ကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်း ၁ ကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်းခွဲ ၁၈ ကျောင်း၊ မူလတန်းလွန် ၁၂ ကျောင်း၊ မူလတန်းကျောင်း ၁၂ဝ ကျောင်းနန့် ဘုန်းတော်ကြီးသင် ပညာရီးကျောင်း ၅ ကျောင်းဟိရေ။ ရမ်းဗြဲအထက်တန်းကျောင်းအား ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် ဖွင့်လှစ်ခရေ။
မြို့တွင်း သောက်သုံးရေအတွက် ကန်ကြီး ၁ဝ ကန်နန့် တန်းနားပြင် တစ်ဖက် ပိတ်ဆည်ကို အားထားရရေ။ လုံခြုံရီးနန့်ပတ်သက်ပနာ ရမ်းဗြဲမြို့မ ရဲစခန်း၊ အောင်လှ ပြင်၊ လေးတောင်ကျောက်နီမော် နယ်မြေရဲစခန်းရို့ဟိပြီး ပထမသတင်းပီးတိုင်တန်းချက် လက်ခံရေ။ရခိုင်လူမျိုးအတိစုနီထိုင်ကတ်ပြီး ချင်းနန့် ဘင်္ဂါလီအနည်းငယ်ဟိရေ။ ဗုဒ္ဓ ဘာသာဝင် ၉၆၅၇၉ ဦး၊ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် ၆၂၃၀ ဦးဟိရေ။ မူစလင်အတိစုမှာ အဓိကအားဖြင့် ကျောက်နီမော်ရွာ၌ နီထိုင်ကတ်ရေ။
ဘာသာရီး အဆောက်အအုံအနီနန့် ရမ်းဗြဲမြို့ပေါ်ဟိ ကိုယ်ရံတော်စေတီနန့် အောင်စေတီရို့မှာ သမိုင်းဝင်ဖြစ်ရေ။ မြို့နယ်တစ်ခုလုံး၌ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း ၁၉၇ ကျောင်း၊ သီလသျှင်ကျောင်း ၄ ကျောင်းနန့် ဗလီ ၁ဝ လုံးဟိရေ။[1]
ကိုးကား
edit- ↑ မောင်မောင်စိုး(မြောက်ဦးစစ်တမ်း)