တည်နီရာ
edit( မြောက်ဦးနန်းတော်ကုန်းဧ့ အနောက်မြောက်ဘက် နှစ်မိုင်ခန့်အကွာတွင်တည်ဟိပြီး သဇင်တန်တောင်တန်း မြောက်ဘက်အဆုံး သမင်္ဂလာစေတီတော်ဧ့ အရှေ့ဘက်တွင် ဟိပါရေ။
ကုသိုလ်သျှင်
editဘုရင်မင်းဗာကြီးရေ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၈၉၉) ခု၊အေဒီ (၁၅၃၇) ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်လှူဒါန်းခပါ ရေ။
သမိုင်းအကျဉ်း
editရတနာစေတီတော်ကို မင်းဗာဘုရင် စတင်တည်ဆောက်လှူဒါန်းခပြီးနောက် ဘုရင်မင်းခမောင်းနန့် ဘုရင် စန္ဒဝိဇယျရာဇာတို့က ထပ်မံပြုပြင်လှူဒါန်းခရေဟု သိဟိရပါရေ။ မြောက်ဦးခေတ် ပျက်သုဉ်းပြီးနောက် ပြုပြင်မည့်သူ ကင်းမဲ့ကာသိုက်ဆရာတိ လက်ချက်ကြောင့် စေတီတော်ခေါင်းလောင်းမှောက် အပေါ်ပိုင်းမှာ ကျိုးပဲ့ပြီး ပျက်စီးသွား ပေပြီ။ လှိုဏ်ဂူတော်ထဲမှ ဆင်းတုတော်ပလ္လင်အောက်ကိုလည်း တူးဆွထားပါရေ။ မုခ်ဦးပေါင်းမိုးတစ်ပိုင်း တစ်စလည်းပျက်စီးနီရေကို တွေ့ဟိရပါရေ။
ဗိသုကာလက်ရာ
editရတနာစေတီတော်ကို သဇင်တန်တောင်တန်း မြောက်ဘက်အဆုံး၌ ပေ (၅၀) ခန့်ဟိရေ တောင်တစ်ထပ်တွင် ကျောက်အတိဖြင့် တည်ဆောက်ထားရေ စေတီတော်တစ်ဆူပင်ဖြစ်ပါရေ။ စေတီတော်အောက်ခြေအချင်းမှာ (၂၂) ပေခန့်ဟိပြီး ရှစ်မျက်နှာဖြစ်ကာ အနားတစ်ဖက်လျှင် (၉) ပေခန့်ဟိပါရေ။ စေတီတော်လက်ဟိကျန်ဟိနီသေးရေ အမြင့်မှာ (၁၀) ပေ ကျော်ခန့်ဟိပါရေ။ စေတီတော်ကုန်းပေါ်ဟိ မဟာရံတံတိုင်းမှာ အရှေ့အနောက်အကျယ် (၆၅) ပေခန့်၊ တောင်မြောက်အကျယ် (၄၀) ပေခန့်တွေ့ဟိရပါရေ။ မဟာရံတံတိုင်း လက်ဟိကျန်ဟိနီသည့်အမြင့်မှာ (၂) ပေကျော်ခန့်ဟိပြီး အောက်ခြေအထူ (၄) ပေခန့်ဟိပါရေ။ တံတိုင်းကိုလည်း ကျောက်ဖြင့်တည်ဆောက်ထားပါဧ့။ မဟာရံတံတိုင်းထဲမှ စေတီတော်သို့ ဝင်လမ်းမှာ အရှေ့ဘက်တွင် တွေ့ဟိရပါရေ။ အရှေ့ဘက် မဟာရံတံတိုင်းဝင်လမ်းမှ ဝင်လိုက်လျှင် အာရုံခံသိမ်ရာကိုတွေ့ဟိရပါရေ။ စေတီတော်မုခ်ဦးနန့် အာရုံခံသိမ်တော်ကို တစ်ဆက်တည်းတည်ဆောက် ထားပါဧ့။ အာရုံခံသိမ်တော်မှာ တောင်မြောက်အကျယ် (၁၈) ပေခန့်၊ အရှေ့အနောက်အကျယ် (၂၂) ပေခန့်တွေ့ဟိရ ပါရေ။ အာရုံခံသိမ်နံရံကို မူလက ကျောက်ဖြင့်တည်ဆောက်ပြီး ခေါင်မိုးကို အုတ်ကြွပ်ပြားတိမိုးကာ ကြမ်းခင်းကို စဉ်ကြမ်းခင်းလက်ရာတိဖြင့် ခင်းခလိမ့်မည်ဟု ယူဆရပါရေ။ အာရုံခံသိမ်ဓမ္မာရုံ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အုတ်ကြွပ်ပြား အပိုင်းအစတိ၊ စဉ့်ကြမ်းခင်းပြားအပိုင်းအစတိကို ပြန့်ကြဲစွာ တွေ့ဟိရပါရေ။ စေတီတော်ပစ္စယံအဆင့်တိတွင်လည်း ကြာပွင့်ဖတ်တိဖြင့် ထုဆစ်အလှဆင်ထားပါရေ။ စေတီတော်ကြေးဝန်းအဆင့်တိကိုလည်း ကြာပွင့်ဖတ်အဆင့်ဆင့်တိဖြင့် ထုဆစ်ပူဇော်ထားပါရေ။ စေတီတော် မုခ်ဦးဝင်ပေါက်အကျယ်မှာ (၂) ပေကျော်ခန့်ဟိပြီး မုခ်ဦးဝင်လမ်းအရှည် (၁၂) ပေခန့်ဟိပါရေ။ စေတီတော်ထဲဟိဆင်းတုတော် ပူဇော်ထားရာ အလယ်လှိုဏ်ဂူတော် အရှေ့အနောက်အကျယ်မှာ (၉) ပေခန့်၊ တောင်မြောက်အကျယ် (၇) ပေခန့်ဟိပါရေ။ ဆင်းတုတော်စံပ္ပါယ်ရေ ပလ္လင်တော်အကျယ် (၄) ပေခန့်ဟိပါရေ။ လှိုဏ်ဂူတော်အမြင့်မှာလည်း (၈) ပေကျော်ခန့်ဟိပါဧ့။ ပလ္လင်တော်ကို ကြာ မှောက်၊ ကြာလှန်တိဖြင့် ထုဆစ်ထားပါရေ။ ပလ္လင်တော်အပေါ်မှာ ဉာဏ်တော်(၄)ပေဟိ ဆင်းတုတော်ကို ဈာန် သိုင်းသင်္ကန်းဝတ်ဆင်သည့် ပုံစံဖြင့်တွေ့ရပြီး ဘူမိဖဿမုဒြာဆင်းတုတော်မျိုးပင် ဖူးတွေ့ရပါရေ။ မုခ်ဦးရှေ့မျက်နှာပြင်ကို လက်ဝဲ/လက်ယာ၌ ရပါလရုပ်တု ကိုငုံပနာ ပန်းလက်ရာတိကို ထုဆစ်ထားပါရေ။ ဒွါရပါလအပေါ်ပိုင်းမုခ်ဦးကိုလည်း ပန်းအနုလက်ရာ တိဖြင့် ထုဆစ်ထားပါရေ။
ကိုးကား
editမြောက်ဦးဒေသ ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦးများ (ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန၊ ယဉ်ကျေးမူဝန်ကြီးဌာန) -၂၀၁၅