စန္ဒပရမရာဇာမင်းဧ့သားတော်ဥဘော်ဝေအတွက် နို့ထိန်းရွေးရန် လျှောက်ထုံး
editအဘယရာဇာမင်းလွန်ပြီးကေ သားတော်ဒါးပိုင်ကြီးရေ မိဖုရားအောင်ကြော့ စံနန့် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၃-ခုတွင် ရွှေနန်းတက်တော်မူရေ။ စန္ဒပရမရာဇာဟူရေအမည် ကို ခံယူတော်မူရေ။ ထိုမင်းဧ့ တောင်နန်းမိဖုရားတွင် သားတော်ဥဘော်ဝေကို ဖွားမြင်တော်မူရေ။ သားတော်ကိုနို့ထိန်း နို့တိုက်ြုပုရန် နို့ထိန်းရွေးချယ်ရီးအတွက် စန္ဒ ပရမရာဇာမင်း မိန့်တော်မူရေကား-
မဟာသမတမင်းကစဉ်လာ သာကီဝင်မင်းမျိုးရို့၌ သားတော် ယောကျာ်း ကေလည်းကောင်း၊ သမီးမိန်းမကေလည်းကောင်း တောင်ညာထားတွင် ဖွားမြင်လီ ကေ၊ မင်းဆွေမင်းမျိုး၊ မှူးရိုးမတ်ရိုးမမှန်ရေမိန်းမအား နို့ထိန်းနို့တိုက် ထည့်မြဲ ထုံးတမ်းဟောင်းမရှိ၊ ငါ့သားတော်ဥဘော်ဝေကိုလည်း နို့ထိန်း နို့တိုက်ထားရန် ရှေး ထုံးတမ်းနန့် လျျှောက်ရမည် မိန့်တော်ရှိရေအခါ ရှေးပညာရှိအမတ်၊ မျိုးရိုးစဉ်လာ ဖြစ်ရေ စိန်တင်(စိုင်းတင်)စားအမတ် ရွှေသဲလျျှောက်ထုံးကေကား-
အသျှင်မင်းမြတ်။ လောကဒီပဝင်ကျမ်းအလာမူကား ရာဇြုဂိုဟ်ပြည့်သျှင် ဗိမ္ဗိ သာရမင်းရေ ငယ်တော်မူစဉ် လက်ပန်းရေတစ်ဦးကျောက်ကုန်း၌ စီးတော်မူ ခရေအကြောင်းဖြင့် မင်းဖြစ်တော်မူရေအခါ သဝရဟူရေအမည်နန့် ကနီစာြုမို့ကို စားကျေးပီးလီပနာ ထိုမင်းတွင် အဇာတသတ်သားတော်ကိုဖွားမြင်လီမူ၊ သဝရမယား ဆီန္ဒပ္ပန္ဒကို အဇာတသတ်အား နို့ထိန်းပီးလီရေ။ ဆီန္ဒပ္ပန္ဒလည်း သုတမရှိ၊ သဝရ လည်း ပညာမဲ့။ ထုံးဟောင်းစာဟောင်း မတတ်၊ လက်ပန်းရေရင်း ဆီန္ဒပ္ပန္ဒအမျိုး၂၀၈ မှူးမတ်သမီး အရိုးအစဉ်မဟုတ်ပနာ နို့ထိန်းအင်္ဂါကိုမသိ။ ခက်ထန်ရေအလီ့နန့် နီ ရေသူအား နို့ကိုစို့မိလီပနာ အဇာတသတ်အရွယ်ရောက်လတ်မူ အဘဗိမ္ဗိသာရမင်းအား ပြစ်မှားလီရေ။ အသိတဉ္စနပြည်သျှင်မင်း နှမတော် ဒေဝဂဗ္ဘသားတော် ဝါသုဒေဝ၊ဗလ ဒေဝ ညီနောင်တစ်ကျိပ်ရို့အား အန္ဒဝိန္ဒကဟူရေ စစ်မှူးအမတ်မယား သာမန္ဒ နိဂုံးရွာ သူ၊ နန္ဒီဂေါပါလကို နို့ထိန်းအပ်လီဧ့။ ထိုမိန်းမကေကား တရားမရှိ၊ လောဘကပ် ရေမိန်းမနန့်ထားသဖြင့် ထိုမင်းသားညီနောင်တစ်ကျိပ် အရွယ်သို့ရောက်ရေအခါ ဦးရီး တော်ကံသမင်းကို ပြစ်မှားလီရေ။
ဥတ္တရမဒူပြည့်သျှင် သာရဆီန္ဒမင်းကို သင်္ဘောသူကြီးသန်မြင့်စွာက ထူးဆန်းရေ ရထားတစ်ခုဆက်လီရာ သဒ္ဓါကြီးပနာ မကရူပီတိုင်းကို စားကျေးပီးတော်မူရေ။ ထိုမင်း ၌ မိဖုရားကြီးတွင် သမီးတော်သုဝဏ္ဏကုမ္မာကိုဖွားလီကေ သန်မြင့်စွာ မယားအန ဘက္ခိသဘင်ရေမကို နို့ထိန်းပီးလီကေ ထိုမိန်းမ၌ အကျင့်မရှိ သွမ်းသွပ်ရေ အမူအယာကိုသာလီ့လာပနာ မင်းသမီး သုဝဏ္ဏကုမ္မာအရွယ်ရောက်လတ်ရာ စောင်းရေ နန့် မှားဘူးရေ။
လူမှတပါး စကားမတတ်ရေမြင်းသတ္တဝါရေ ဗာရာဏသိပြည်သျှင် ဥလ္လကာ မင်း၌ သီန္ဓဝစဟူရေမြင်းကို ငယ်စဉ်က လူကုန်းတစ်ယောက်အပ်ပနာ ထိန်းစီရာ ထိန်းသူအလိုက် မြင်းတော်သိန္ဓဝလည်းကုန်းပနာလားလီကေ၊ လူစန့်ကို တစ်ဖန် အပ်ပြန် ရေတွင် မြင်းတော်သီန္ဓဝဖြောင့်ကြောင်း ထုံးဟောင်းထွက်ရှိပါရေ။ အသက်မရှိရေ အဝိညာဏကဝေသာလီပြည်သျှင် စူလစန္တရားမင်း စားတော်သရက်ချိုပင်အပါး၌ ဥယျာဉ် မှူးက မဲဒါးပင်ကိုစိုက်ပျိုးလီရာ သရက်ချိုခါးရေအရသာရှိလတ်မူ အမတ်လိမ္မာ တစ်ယောက်ကို မင်းစီလွှတ်ကြည့်စီရေတွင် သရက်ချိုပင်အနီး၌ မဲဒါးပင်ကိုမြင်လီ ပနာ ထိုအပင်ကို ကုန်စင်အောင်နှုတ်ပစ်ပြီးမှ အမြစ်ရို့ကိုလည်း တူးဆွယူစီရေ။ ယင်း သို့ပြီးမှ ပျားတင်လဲသကာရို့ကို အရည်ဖျော်လျှက် သရက်ချိုပင်ပတ်လည်၌ မပြတ် သွန်လောင်းစီရာ ခါးရေအရသာကွယ်ပနာ ရှေးအတူ ချိုရေအရသာ ရောက်မြဲရောက် ကြောင်း ထုံးဟောင်းထွက်ရှိပါရေ။
အသျှင်မင်းမြတ်။ မင်းသားမင်းသမီးစသဖြင့်ရေ သဝိညာဏက၊ အဝိညာဏက ရို့၌အာဒီအာစ-ထိန်းသူမူလ၊ သဝိညာဏကရို့မှာလည်း မိဘထိန်းသူရို့ မလိမ္မာ၊ လက် ရုံးမာန ကြမ်းတမ်းခက်ထန် ထောင်လွှားဆိုးသွမ်းချေက ယင်းချင့်တိပိုင် သားသမီး ဆိုးသွမ်း လီရာ၊ တထာဂတော-လာခြင်းကောင်းရေ အတိဇာကသားဖြစ်မှ သာထိုးထွင်းပနာ သိမြင်ရေသတ္တိကြောင့်၊ အတိဇာတသားလည်း အလွန်ရှားကြောင်း ကျန်းဂန်ပြဆိုပါ၂၀၉ ရေ။ အဝိညာဏကဥယျာဉ် လယ်ယာရို့မှာလည်း ထိန်းသူမကောင်းက ပျက်စီးခြင်း သို့ရောက်လီရာရေ အသျှင်မင်းမြတ်။
ထိုမှတစ်ပါးတုံလည်း အသားဖြူရေမိန်းမ၌ နို့ရည်ရေ ချိုရေအရသာရှိ ရေ။ ထိုနို့ကိုစို့ရေသူအား လီဝေဒနာမြဲဧ့။ အသားညိုရေ မိန်းမ၌နို့ရည်ရေ ဖန်ရေ အရသာရှိရေ။ ထိုနို့ကိုစို့ရေသူအား ဥက္ခောင်း၌ဝေဒနာမြဲဧ့။ အသားပြာ ရေမိန်းမ၌နို့ရည်ရေ ချဉ်ရေအရသာရှိရေ။ ထိုနို့ကိုစို့ရေသူအား ဒွါရရို့၌ ဝေဒနာမြဲဧ့။ (အသားရွှေရောင်ရှိရေ မိန်းမနို့ရည်ရေ ဆိမ့်ရေအရသာရှိရေ။ ထို နို့ကိုစို့ရေသူအား မြတ်ရေနှလုံးမြဲဧ့။) အသားမဲရေမိန်းမနို့ရည်ရေ ခါးရေ အရ သာရှိရေ။ ထိုနို့ရည်ကို စို့ရေသူအား ခြေလက်ဦးရို့၌ ဝေဒနာမြဲဧ့။ အသားနီရေ မိန်းမနို့ရည်ရေ စပ်ရေအရသာရှိရေ။ ထိုနို့ရည်ကိုစို့ရေသူအား ရင်၌ ဝေဒနာမြဲ ရေ။
ယင်းသို့ထုံးဟောင်းသက်သေနန့် ပညာရှိအမတ်လျျှောက်လီကေ ပြည့်သျှင်မင်း အမိန့်တော်ရှိပြန်ရေကား စိန်တင်စားရို့အမျိုးရေ ဓညဝတီ၊ ဒုတိယြုမို့တည် ကံရာ ဇာကြီးမင်းကဆင်းသက်ပနာ မှူးရိုးမတ်စဉ် သားမြေးစဉ်ဆက် ပညာရှိခံတွင်လျက် မင်း ဆက်အတိ နှစ်ပေါင်းအရှည် စိန်တင်စားရို့ အမျိုးမတိမ်း လရောင်ပမာ ချမ်းအေးစွာ သာ မင်းထံလျျှောက်ထားကြောင်း ထုံးဟောင်းထွက်ရှိရေ။ စိန်တင်စားမယား အမိ လည်း အင်းဝမင်းသမီးတော်၊ အဘ မင်းကြီးနန္ဒကျော်ထင်၊ ဘီဘေးလည်း ပဲခူးမင်းကျော် ထင်နီာ်ရထာသား မြေးဆက်ကာအင်းဝမင်းလက်ထက်ဆင်ကဲကြီး၊ အမတ်ရို့ အမျိုး မှူးရိုးမတ်ရိုး မပျက်၊ အင်းဝြုမို့ရေ ကာလဝိပ္ပတ္တိအလျျှောက်ပျက်ခပနာ ရက္ဓပူရတိုင်း မြောက်ဦးြုမို့သို့ ရောက်လာပြန်ကေ အမျိုးစောင့်ရေတရားမလွတ်။ မှူးမတ်အင်္ဂါနန့် ပြည့် စုံသူဖြစ်ပနာ ခမည်းတော်အဘယမင်းက ဆင်ကဲကြီးအရာကို ပီးတော်မူရေ။ ဆင်ကဲ ကြီးသမီး မိပန်းရံရေလည်း မှူးရိုးမတ်ရိုးသမီးမှန်ရေ။ သတ္တိပညာ၊ ဆင်းအင်္ဂါ လက္ဓဏာနန့် ပြည့်စုံရေ။ ငါ့သားတော်ဥတော်ဝေကို တတ်လိမ္မာအောင် စိန်တင်စား ထိန်းသိမ်းပြသ ဆုံးမသွန်သင်စီ။ စိန်တင်စားမယား မိပန်းရံ နို့တိုက်စီ အပ်တော်မူ လီရာ ထိန်းသိမ်းတိုက်ကျွေးြုပုရလီရေ။[1]
ကိုးကား
edit- ↑ ရခိုင်လျှောက်ထုံးများ၊ နန္ဒာထွန်း၊ ရခိုင်သားကြီးစာပေ၊ ရန်ကုန်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၊ ၂၀၀၃
ကျမ်းကိုးစာရင်း
edit- ၁။ ဓညဝတီအရေးတော်ပုံ အသျှင်ကဝီသာရမထေရ်၊ သံတွဲမြို့ နန်းမြင့်စာပေ၊ ၂၂၅-ပန်းဆိုးတန်း၊ရန်ကုန်
- ၂။ မဟာပညာကျော်လျှောက်ထုံး အသျှင်ကတိသာရမထေရ်၊ သံတွဲမြို့။ ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက်၊ အမှတ်(၅၃) နတ်မောက်လမ်းသွယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။
- ၃။ ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း ဦးစန္ဒာမာလာမင်္ကာရ၊ ရမ်းဗြဲမြို့တောင်(ပထမအုပ်) ကျောင်းဆရာတော်၊ ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက် မန္တလေး
- ၄။ ၎င်း-(ဒုတိယအုပ်) -၎င်း-
- ၅။ ဓညဝတီရာဇဝင်သစ်ကျမ်း အထက်ကျောင်းတော်ဆရာတော် ဦးဉာဏ (ပထမတွဲ) ရသေ့တောင်မြို့။
- ၆။ င/မည်ရာဇဝင် ပေမူမှတဆင့်ကူးလျက် ရေးမူ တက္ကသိုလ်များစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၇။ မင်းရာဇာကြီးအရေးတော်ပုံ -၎င်း-
- ၈။ မဟာရာဇဝင်တော်ကြီး ဦးသာထွန်းအောင် ရခိုင်ပြည်သတင်းစာပုံနှိပ်တိုက်၊ စစ်တွေ
- ၉။ ဝိမလလျှောက်ထုံးများ ပေမူ၊ စာရေးသူထံတွင်ရှိ
- ၁၀။ ဦးဦးသာထွန်း၏ မှတ်စုများ လက်ရေးမူ
- ၁၁။ ဖားပြုတ်ကေရာဇဝင် ပေမူ၊ ဦးပညာစာရ၊
- ၁၂။ င/စည်ရာဇဝင် မဟာမုနိဗုဒ္ဓဝိဟာရကျောင်း၊ စစ်တွေ
- ၁၃။ ရခိုင်ကျမ်းနတ်ဓမ္မသတ် ဦးပညာစာရ၊ မဟာမုနိဗုဒ္ဓဝိဟာရ၊ စစ်တွေ၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၁၄။ သစ္စနိဒါန်းကျမ်း ပေမူ၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၁၅။ ဦးဒိုးဝေရာဇဝင် ပေမူ၊ မြို့မကျောင်းတိုက်၊ တောင်ကုတ်
- ၁၆။ မောင်ပုံရာဇဝင် ပေမူ
- ၁၇။ ကျောက်ရိုးရာဇဝင် လက်ရေးမူ၊ စာရေးသူထံရှိ