Wp/rki/ရခိုင်လျှောက်ထုံး(၁၈)

မင်းပါကြီး ကုလားပြည်ကိုသိမ်းရာ အကြံပြုလျှောက်ထုံး

မင်းရာဇာဧသားတော် သံတွဲြုမို့စား မင်းပါကြီးရေသက္ကရာဇ်(၈၉၃)ခု၊ နယုန် လဆန်း တစ်ရက်၊ စနီနီ့၊ နီ့နှစ်ဗဟိုရ်ကျော်ငါးနာရီတွင် ဆင်ဖြူရှင်သမီး ဖွားစောမင်း နန့် ရေဆိပ်တဲနန်းတော်ဝယ် ဘိသိက်တော်ခံ၍ မင်းအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူလီရေ။ မင်းအမည်အားဖြင့်ကား သီရိသူရိယ စန္ဒမဟာ ဓမ္မရာဇာဟူရေအမည်ကို ခံတော်မူ ရေ။

မင်းပါကြီး နန်းတက်ရေအခါ ကုလား ဒီလီပဆာမင်းက အထက်ထုံးရှိခ ရှိရေ့အတိုင်း လက်မှတ်တံဆိပ်ခပ်နှိပ်လျက် ဇောက်ပေါက်သျာ ဟူရေ မင်းမည် ပါ တံဆိပ်စာ ပီးပို့လိုက်ရေ။ ထိုအခါမင်းပါကြီး အမိန့်တော်ရှိလိုက်ရေကား- ဘီ တော်မင်းစောမွန်ကို အရှေ့အင်းဝမင်းခေါင်ဧသားတော် မင်းရဲကျော်စွာ တိုက်ဖျက်ရေ ကြောင့်ပျက်စီးခရရေ။ (၂၀)နှစ်တိုင်မျှ သက်ပျူ တလိုင်းရို့ မင်းြုပုအုပ်ချုပ်နီခကြ ရေ။ ထိုရေကာလ မင်းစောမွန်ရေ ကုလားပြည် ဒီလီပဆာမင်းထံ ခိုလှုံနီထိုင်ခ ဘူးရေ။ ထိုသို့ကျေးဇူးရှိရေကြောင့် အထက်ကငါရို့စဉ်ဆက် ရခိုင်နယ်မြေဖြစ်ရေ ဘင်္ဂါတစ်ဆယ့်နှစ်ြုမို့ကို ပီးအပ်ကျေးဇူးဆပ်ခလီရေ။ ယခုကေ မင်းတစ်ဆယ့်နှစ် ဆက် နှစ်ပေါင်း(၇၀)ကျော်ဟိခပေပြီ။ ကျေလောက်ပေပြီ။ ရှေးရခိုင်နယ်မြေဘင်္ဂါ တစ် ဆယ့်နှစ်ြုမို့အဝင် မောက်သူဇာြုမို့အထိကို ပြန်လည်သိမ်းယူတော်မူမည်။ စစ်မထိုးလို ကေ တစ်ဆယ့်နှစ်ြုမို့ ကုလားဒေဝန်းဌာနာရို့ကို လွှတ်လိုက်စေ။

ထိုသို့အမိန့်တော်ရှိလိုက်ရေအခါ ကုလားပြည်ဒေလီပဆာမင်းရေ ကာတီ အမည်ရှိရေ ကုလားအမတ်တစ်ယောက်ကိုသာ အနည်းငယ်ရေ လက်ဆောင်ဘဏ္ဍာ၅၂ နန့် စေလွှတ်လိုက်လီရေ။ တစ်ဆယ့်နှစ်ြုမို့မှ ကုလားဒေဝန်းဌာနာရို့ကား မလာမ ရောက်ကြချေ။ တစ်ဆယ့်နှစ်ြုမို့ကိုလည်း ပီးအပ်ခြင်းမြုပု။ မင်းပါကြီးရေ အစေအ ပါးလာရောက်ရေ ကုလားအမတ်ကာတီကို တစ်စုံတစ်ခုမြုပု၊ ကောင်းမွန်စွာ လက်ခံ ဆက်ဆံပြီး ပြန်လားစေရေ။ မင်းပါကြီးရေ ဘင်္ဂါတစ်ဆယ့်နှစ်ြုမို့ကို ပြန်ရလိုရကား၊ စစ်ထိုးစစ်ရန်မှ တစ်ပါးအခြားမရှိတော့ပြီကို ကောင်းစွာသိရှိလီတော့ရေ။ သို့ကြောင့် စစ်ထိုးရန်လိုအပ်ရေ အစီအမံတိလုပ်ဆောင်လီရေ။ ထိုသို့လုပ်ဆောင်နီခိုက် ပြည် သူရို့သဘော မည်သို့ရှိရေကိုသိရှိလိုရေ။ ထို့ကြောင့် အထောက်တော်တိခန့်ထား ပြီး ထောက်လှမ်း စနည်းနာစေရေ။

ထို့ကြောင့် ဘုရင့်အထောက်တော်တိရေ ပြည်သူရို့အကြား လားရောက်ကြ ရေ။ ကြားမြင်သိရှိသမျှလည်း မှတ်သားကြရေ။ ပြည်သူရို့ အခြေအနီကို အထောက် တော်တိကောင်းစွာသိရှိကြလီရေ။

ပြည်သူရို့ရေ မင်းကိုချစ်ဧ။ ရိုသေခန့်ငြားဧ။ အားကိုးသမှုရှိကြဧ။ မိမိရို့ တိုင်းပြည်ြုမို့ရွာ တိုးတက်သာယာအောင် စွမ်းဆောင်နိုင်မည့် မင်းကောင်းမင်းမြတ် တစ်ပါးဖြစ်လိမ့်မည်ဟု အားထားယုံကြည်ကြဧ။ ပြည်သူရို့ရေ ရွှင်လန်းတက်ြွကနီ ကြဧ။ ဟန်တပြင်ပြင် အားတြုပြုပရှိကြဧ။ အထောက်တော်တိရေ ပြည်သူရို့အခြေ အနီကို ဒေသို့ပင် တွိ့မြင်သိရှိနီရဧ။

တစ်နီ့ရေအခါ ပြည်သူရို့အကြားဝယ် လွတ်လပ်စွာကစားနီကြရေ သူငယ် အုပ်စုတစ်စုကို တွိ့မြင်ကြလီရေ။ ထိုသူငယ်ရို့အုပ်စုမှ ထွက်ပေါ်လာရေအသံတစ် ခုကို အမှတ်မထင် ကြားလိုက်ကြလီရေ။ ကုလားကိုနိုင်လို စဖိုမှာမီးထည့် ဝ သဲးတောင်ကို ထီးတင် ကုလားကိုရှင်ြုပု သူငယ်ရို့ရေ ဒေသို့ဆိုမြည်ရင်း ကစား နီကြလီရေ။

အထောက်တော်တိရေ အလွန်ပင်ဝမ်းသာလားကြဧ။ ကလေးတိ သီဆိုကြ ရေစကားစုကိုလည်း ကောင်းစွာမှတ်သားထားလိုက်ကြရေ။ ဒေစကားစုကို အ ထောက်တော်တိရေ တိစွာစိတ်ဝင်စားကြလီရေ။ တိုင်းရေးပြည်ရာအကြောင်း ပေဟူ၍ကား အကြမ်းဖျင်း နားလည်ကြလီရေ။ ယကေလည်း သူရို့ရေ ရှင်းလင်း အောင်ကား အကုန်အစင်နားမလည်နိုင်ကြချေ။ စင်စစ်ဒေစကားရေ ကလေးရို့နှုတ် မှထွက်လာကေလည်း ကလေးရို့စကား မဟုတ်။ တိုင်းပြည်ဧအခြေအနီကို အ ကြောင်းြုပပြီး တတ်သိမြင်စွမ်းသူတစ်ဦးဦးက ထုတ်ဖေါ်လိုက်ရေအချက်သာ ဖြစ်နိုင် လီရေ။ ဘုရင့်ရှေ့မှောက်ရောက်ရေအခါ ဘွင်းဘွင်းကြီး ပေါ်ထွက်လီရေ။ သို့၅၃ ကေ မည်သူမည်ဝါဖြစ်လီမည်ကိုကား အသူမျှ မသိနိုင်တော့ချေ။ အထောက်တော်တိရေ သူငယ်ရို့ဆိုကြရေကို ဆောင်ယူကြပြီး၊ ဘုရင့်ရှေ့ တော်မှောက်သို့ ရောက်ရှိကြလီရေ။ ဘုရင့်ရှေ့တော်တွင် အမတ်ကြီးတိလည်း ခစားလျက်ရှိကြရေ။ အထောက်တော်တိရေ မိမိရို့သိရှိလာရေအခြေအနီ၊ ရရှိခရေသူငယ်ရို့စကားကို ဘုရင်ကြီးဆီ လျှောက်လိုက်ကြရေ။ ကုလားကိုနိုင်လို စဖိုမှာမီးထည့် ဝသဲးတောင်ကိုထီးတင် ကုလားကို ရှင်ြုပု ဒေစကားစုသုံးစုကိုကြားရရေအခါ ဘုရင်ကြီးရေ အလွန်ပင် ဝမ်းမြောက် တော်မူလီရေ။ စကားဧအလားအလာဆိုလိုရေ့ အခြင်းအရာကို ထင်ရှားစွာသိလို လှဧ။ သို့ကြောင့်ရှေ့တော်ဝယ်ခစားလျက် အသင့်ရှိနန့်ရေ အမတ်ပညာရှိ အမျိုးစဉ် ဆက်သူ၊ ကောင်းကျော်ထင်စားသို့ ရှင်းလင်း လျှောက်ထားစေရန် မိန့်တော်မူလိုက် လီရေ။ ထိုအခါ အမတ်ပညာရှိ ကောင်းကျော်ထင်စားလျှောက်ရေကား- အရှင်မင်းမြတ်။ ။ ကုလားကိုနိုင်လိုစဖိုမှာမီးထည့် အလိုကေကား သင်္ဘော ဆိပ်ဘောင်းတွတ်ရေ စဖိုဖြစ်ပါရေ။ ကုလားမီး ဆင်ပလီမုတ်ဆိတ်ကို အခြားအခြား မရှိစေရ။ ပေါင်းတွတ်တွင်သာ ထားရပါမည်။ ဝသဲးတော်ကို ထီးတင် အလို ဝသဲး တောင်ထိပ်၌ နံတော်ဘုရား တည်ရပါမည်။ ရှင်ြုပုအလိုမှာ ကုလားရှိသမျှကို ဆံပင် မထားစေရ၊ ခေါင်းတုံးရိတ်စေရပါမည်။ ရှေးသိုက်ဟောင်းတွင်လည်း ]ကုလားပုဇွန်ဆယ့်နှစ်တန်ကို မလွန်ရာ}ဟူ၍ လာရှိပါရေ။ မင်းဆယ့်နှစ်ဆက်လည်း အရှင်မင်းမြတ်တွင် စေ့ပါရေ။ နိုင်ငံတော် တစ်ဆယ့်နှစ်ြုမို့ကို အရှင်မင်းမြတ်လက် ထက်တော်တွင် ရမြဲရပါမည်ဟု လျှောက်လီရေ။ ထိုအခါ ဘုရင်မင်းကြီးက ကောင်း ကျော်ထင်စားရို့ ဘီ-ဘေး-ဘိုး-ဘကို ပီးမြဲဘွဲ့ ဝိမလဟူရေအမည်ကို ပီး တော်မူရေ။

ဘုရင်မင်းကြီးရေ ပညာရှိအမတ်လျှောက်တင်ရေ့အမှုကိစ္စရို့ကို ပြီးစီးအောင် ဦးစွာပထမ စီမံဆောင်ရွက်တော်မူရေ။ ပြီးမှ ကုလားပြည်သို့ချီတက်ရန် အစီအမံြုပု တော်မူရေ။ ကြည်းကြောင်း၊ ရေကြောင်း၊ တပ်ပေါင်းတိစွာ ဖွဲ့စည်းလီရေ။ ဘုရင်ကြီးရေ တိုင်းပြည်ကို နီာက်ပိုင်းလုံြုခုံအောင် အစီအမံြုပုပြီး၊ မိမိကိုယ်တိုင် အကြီး အချုပ်ြုပုပြီး ပါဝင်လီရေ။ ပြည့်သျှင်မင်းကြီး မယူမြစ်ညှာ ပဲလွန်းချောင်း ဂေါ်တောပလ္လင်လမ်းမှ လှံကိုင်ဓါးစွဲ သူရဲနှစ်ရေင်း၊ ゞင်းတွင် ရိုးစားချစ်သူတစ်ဗိုလ်၊ ရမ်းဗြဲစားရဲအောင် နိုင်တစ်ဗိုလ်၊ မယူ စား ရန်အောင်ဇေယျတစ်ဗိုလ်၊ သူရဲပေါင်းငါးရေင်းရို့ကို အမတ်ဆင်ကဲကြီး တပ်တော်၅၄ ဦးကချုပ်။

ပြည့်ရှင်မင်း အရံတော်သူရဲကောင်း ကိုယ်ရံတော်အမှုထမ်း လေးရေင်း၊ ဝင်း တော်လေးမျက်နှာတွင် ဝင်းသားနှစ်ရေင်း၊ သူရဲခြောက်ရေင်းရို့မှာ ဝင်းမှူးလေး ယောက်တစ်ဗိုလ်၊ ကိုယ်ရံတော်တပ်တော်နီာက် လှံဓါးစွဲသူရဲတစ်ရေင်း၊ ကင်းစား သတိုးကျော်တစ်ဗိုလ်၊ ကမံလေးကိုင် သူရဲတစ်ရေင်းမှာ မီးစားလက်ယာကျော်တစ် ဗိုလ်၊ သိုင်းတပ်သူရဲ တစ်ရေင်းမှာပန်းတင်းစား၊ သတိုးအောင်တစ်ဗိုလ်၊ ရဲမက်ငါး ရေင်းကို အမတ်ဓါးပိုင်ကြီးတပ်နီာက်ကချုပ်။ လက်ဝဲစစ်ကဲဦးရစ်တောင်စား မင်လှ တင်၊ လကျာ်စစ်ကဲ မယူစား မနုဟာရို့နှစ်ယောက်ကို တပ်မရှေ့နီာက် အုပ်ခန့်တော်မူ ရေ။ သားတော်မင်းတိက္ခာ(အိမ်ရှေ့မင်း)မှာ မယူမြစ် ပင်လယ်ကြောင်းချီရေ့ရေတပ် ကို အုပ်ချုပ်ရရေ။ လှံကိုင်၊ ဓါးစွဲသူရဲကောင်း တစ်ရေင်းမှာ အမ်းစားချစ်သူတစ်ဗိုလ်၊ တမံလေးကိုင်ကာစွဲသူရဲတစ်ရေင်းမှာ မာန်အောင်စား သတိုးမင်းဖြူတစ်ဗိုလ်၊ သိုင်းတပ် သူရဲတစ်ရေင်းမှာ စစ်တွေစားတစ်ဗိုလ်၊ ကိုယ်ရံတော်သူရဲတစ်ရေင်းမှာ သားတော် ကိုယ်ရံတော် ဖြစ်ရေ။

ကစ ္ဆပနဒီ မြစ်ညှာ၊ပေချောင်းဖျား ကျောက်မသာ ကျောက်ဖျာထက် ဆိတ်ခွေး မွေးတောင်လမ်း၊ သားတော်သံတွဲစား ဥပရာဇာတပ်၊ ဓါးကိုင် လှံစွဲသူရဲတစ်ရေင်း၊ ပန်းထော်စား ရန်မျိုးအောင် တစ်ဗိုလ်၊ ကမံလေးကိုင်သူရဲတစ်ရေင်းမှာ တောင်ကုတ်စား ရာဇသူတစ်ဗိုလ်၊ သိုင်းတပ်သူရဲတစ်ရေင်းမှာ လမူးစား ထွန်းအောင်တစ်ဗိုလ်။ ကိုယ် ရံတော် သူရဲတစ်ရေင်းမှာ သားတော်၊ ကိုယ်ရံတော်သူရဲတစ်ရေင်း။ ရဲမက်နှစ်ရေင်း မှာ ကုလားတန်စားကို အချုပ်ဆင်တပ်ကြီးကြပ်ခန့်တော်မူ၍ မြက်၊ရေနီးရာ တောင်းကမ်း မကြီး၊ ဆင်တော် မပင်ပန်းစေရ၊ စိန်တင်ချောင်းဖျား အော်မရလမ်းဖြင့် ဆောင်ယူစေရေ။ (စစ်ချီတော်မူလျှင် အရှေ့တောင်စဉ်ကျေးရွာလမ်းပေါက်တိတွင် ကိုယ်ရံတော်ရဲမက် နှစ်ရေင်းနန့် အမတ်ရာဇာကြီးကို အချုပ်ခန့်တော်မူရေ။ တောင်စဉ်ချောင်းစေ့၊ အ သီးသီး တပ်နန့်ထားတော်မူရေ။ ပြည်စောင့် မြေးတော်စကြာဝတေးနန့် အမတ်ပြည် စိုးကြီးရို့အား လှံဓါးကမံဒိုင်းကာ ဒိုင်းစွဲ သူရဲနှစ်ရေင်း ကိုယ်ရံတော်သူရဲတစ်ရေင်း ပီးတော်မူခရေ။ ချီတော်မူရာ သုံးသွယ်လမ်းတိ၌ အရေးအကြောင်းရှိကေလည်း ကောင်း၊ ြုမို့တွင်း အရေးအကြောင်းရှိကေလည်းကောင်း၊ ပေါက်ရောက် လျှောက်တင် လျင်မြန်စွာ သိတော်မူရလီအောင် ပိန်းနှဲချောင်းစား ဇေယျဗိုလ်အမတ်သို့ ခြေလျင်ရေ တစ်ယောက်ကို အပ်တော်မူခရေ။

ထိုသို့ အသီးသီး ခွဲဝေစေ့စပ် ရှေ့နီာက်လုံအောင်စီရင်တော်မူပြီးမှ သက္ကရာဇ်၅၅ ၈၉၄-ခု၊ တန်ဆောင်မုန်းလဆန်း ၉-ရက်နီ့ အောင်တပ်ထွက်တော်မူရေ။ (စကားချပ်။ တပ်စစ်ရေအင်အားကို ရာဇဝင်ကျမ်းတိ၌ရှိရေ့အတိုင်း ရေး လိုက်ခြင်းဖြစ်ပါရေ။ တိအံ့ထင်ရေအရာ၌ အသင့်အတင့် နှလုံးသွင်း ကြည့်ရှုနိုင်ပါ ရေ။)