Wp/rki/ရခိုင်လျှောက်ထုံး(၁၆)

နရမိတ်လှ(မင်းစောမွန်)လက်ထက်မြို့မပြောင်းသင့်ကြောင်း လျှောက်ထုံး

နရမိတ်လှမင်းရေ အင်းဝမင်းရဲကျော်စွာ လာရောက်တိုက်ခိုက်ရေကြောင့် ကုလားပြည်သို့လားရောက်ပြီး ခိုလှုံနီခရာ နှစ်ပေါင်းနှစ်ဆယ်နှစ်နှစ်ကျော်မျှ ကြာ ညောင်းလီရေ။ ရခိုင်သားရို့တိုက်ခိုက်၍ ကလေး တောင်ညိုမင်း၊ မိဖုရားနန့်အပေါင်း ပါရို့ မြန်မာပြည်သို့ပြန်လားကြရေအခါ နရမိတ်လှညီတော်သံတွဲစား နရသူ(အလီခင်) ရေ နီာင်တော်ထံလူစေလွှတ်ပြီး လျှောက်ထားစေရေ။ နီာင်တော်လည်း ကုလား မင်းအကူအညီဖြင့်ချီလာခ၍ သက္ကရာဇ်(၇၉၁)ခုတိုင်ရောက်မှ ဒုတိယအကြိမ်ထီးနန်းကို ပြန်လည်စိုးစံရလီရေ။ သားတော်တိကို အိမ်ရှေ့မပီး။ ညီတော်နရနုကို အိမ်ရှေ့ နှင်းတော်မူရေ။

နရမိတ်လှမင်းရေ ခမည်းတော်လက်ထက်က မှူးကြီး၊ မတ်ကြီး၊ သားမြေးရို့ ကို စီစစ်တော်မူပြီး၊ အသီးသီးပညာအရည်အချင်းအလျောက် အနိမ့်အမြင့် သူကောင်းြုပု တော်မူရေ။ မာန်အောင်သို့အပို့ခံရသူ အမတ်ကြီးဝိမလဧသား မြကျော်အောင်ကိုလည်း ကဝိကျော်အမည်နန့် လေးြုမို့ချောင်းကို စားကျေးပီးတော်မူရေ။ မိမိကား မင်းစော မွန်ကြီးအမည်ကို ခံတော်မူရေ။

မင်းစောမွန်ရေ ယခင်နန်းကျစဉ်က အလေ့အကျင့်စရိုက်ဆိုးရို့ကို ပစ်ပယ် လီရေ။ သူတော်ကောင်းရို့စရိုက်ကို နှစ်ြုခိုက်လက်ခံလာရေ။ ပညာရှိသူတော် ကောင်းရို့နန့်ပေါင်းဖက်ကာ ပျက်စီးယိုယွင်းလီရေအရာရို့ကို ြုပုပြင်ပြီး၊ တိုင်း ပြည်တိုးတက်သာယာရေးကို ြုကိုးပမ်းဆောင်ရွက်တော်မူလီရေ။၄၄ မင်းစောမွန်ရေ ပျက်စီးလျက်ရှိရေ လောင်းကြက်ြုမို့အဖြစ်ကိုကြည့်ပြီး၊ မနှစ် သက်နိုင်တော့ချေ။ ထို့ကြောင့် ြုမို့ပြောင်းမည့်အကြောင်း အမိန့်ရှိတော်မူလီရေ။ ထိုအခါလေးြုမို့စား ပညာရှိအမတ် ကဝိကျော်လျှောက်ထုံးကေကား- အရှင်မင်းမြတ်။ သင့်တင့်အပ်ရေ ြုမို့ပြ၊ ကျုံး၊ မြောင်းစရေ အင်္ဂါခုနှစ်ပါး နန့်ပြည့်စုံပြီး၊ ပဋိရူပစရေ စက်အ င်္ဂါလေးပါးညီညွတ် ထွန်းလင်းရေနီရာပင်ဖြစ် စေကာမူ ကျန်းဂန်လာရေမှာ- ယတ္ထ- အကြင်တိုင်းပြည်၌၊ ရာဇာစ- မင်းရေလည်းကောင်း၊ မိစ ္ဆာသပ္ပေါမှားရေအကျင့်အကြံရှိရေဖြစ်၍၊ နိဗ္ဘောဂေါ- ဝေဖန်ခွဲခြမ်း ပီးကမ်းချီးမြှင့်ခြင်းကို မ ြုပု၊ စတုဂတိဂမနီာ- လေးပါးရေအဂတိသို့ လိုက်စားလေ့ရှိဧ။ ဗာလုအသေဝနီာမိုက်ရေသူရို့နန့် ပေါင်းဖက်ယှဉ်တွဲ မှီဝဲရောနှောလေ့ရှိဧ၊ တံရဌံ- ထိုတိုင်းနိုင်ငံရေ၊ ဒုက္ခံ- ဆင်းရဲပျက်စီးခြင်းသို့ရောက်ရေ၊ ဘဝေ-ဖြစ်ရာဧ။ ဒေသို့ကျမ်းဂန်လာပါရေ။ အထက်တိုင်းပြည်မပျက်မီ အရှင်မင်းမြတ် ထီးနန်းစိုးစံတော်မူရေအခါလည်း၊ ရှေးမင်းရို့နည်း ဘိက်သိက်တော်ကို မခံရှိလီ။ ယခု ကံကုသိုလ်ပီးလာပြန်၍ ထီးနန်း တိုင်းပြည်ကို ရမြဲရပြန်ရာ၊ ဘီတော်စရေ ခမည်းတော်မင်းမြတ်ရို့နည်း ဘိက်သိက် ခံတော်မူပြီးမှ ြုမို့သစ်ပြောင်းတော်မူလိုလျှင်လည်း ပြောင်းတော်မူသင့်ပါရေ။ ရှေးပညာ ရှိရို့အမှာစာတမ်းထုံးမှာလည်း- ရဟန်းရို့မှာ ကမ္မဝါတင်၊ သိမ်ဝင်သိက္ခာ၊ ဓမ်မာ(ဓမ္မာ) တရား၊ မြဲသင့်ကြောင်း။ မင်းရို့မှာလည်းဘိက်သိက်ခံရာ သမ္မာမင်းမြတ်ကောင်းဟူ၍ ထုံးဟောင်းလာရေ့အတိုင်း ရာဇပုံတွင်လည်း ရဟန်း-သိက္ခာ၊ မင်းမှာ=ဘိက်သိက်၊ သူတော်စိတ်ကို မဖိတ်ကျင့်ရိုး၊ မြတ်အမျိုး-ဟူ၍ဆိုလီရေ။ တိုင်းပြည်၊ သတ္တဝါ၊ ကြမ္မာ ကပ်ဥပဒ် ဆိုက်ရောက်၍ (အနှစ်နှစ်ဆယ်ကျော်မျှ) မြန်မာနန့်မွန်ရို့ မင်းမူလျက်ရှိလီရာ ဘိက်သိက်တော် မင်္ဂလာရပုဏ္ဏားရို့ရေ ပန်းတင်၊ စောင်းတီး၊ စန္ဒီ၊ ဟူးရား၊ ဟုန်း နတ်၊ ပရိတ်ရွတ်အစို့ပုဏ္ဏားရို့နန့် ရောနှောလျက်ရှိလီရေ။ ဘိက်သိက်မင်္ဂလာတော်ရ ပုဏ္ဏားရို့ ရှေးအစဉ်ကျင့်ရိုးကေကား- အင်း- မန္တာန်- ဆေး၊ ပယောဂ၊ ဟူးရား၊ ဗေဒင်၊ မန္တာန်တိကိုလည်းမလေ့လာခြင်း၊ ရေမချိုးမီ ဆေးကွမ်းထမင်းစရေရို့ကိုမစားခြင်း၊ တူရသွယ်နန့်စလွယ်ကို မကွာခြင်း၊ ရာသီရောက်ရေမိန်းမ၊ မီးနီရေမိန်းမရို့နန့် မ ရောမစပ်ခြင်း၊ လင်သေ၊ လင်ကွာမိန်းမကို အိမ်ထောင်ဖက်မြုပုခြင်း၊ သားငါး၊ ငါးပိမစား ခြင်း၊ တိုင်သူပြည်သားရို့အိမ်သို့ လှည့်လည်လားလာ တောင်းစားမြုပုခြင်း။ ပိဋကတ် ကျမ်းဂန် အဘိဓာန်စရေ ပရိတ်မင်္ဂလာပီသစွာ ရွတ်ဖတ်တတ်ခြင်း၊ ကျမ်းဂန်၌လည်း ရာဇဘိသေကမ္မတော သမ္မောတော၊ သာရဗြာဟ္မ ဝံသာနုရက္ခိတဗ္ဗောဟူ၍ လာရှိတော်မူ၄၅ ရေကြောင့် ဘိက်သိက်တော်ဆက်ပုဏ္ဏားရို့ဧ အင်္ဂါရှစ်ပါးနန့်ပြည့်စုံမှ ဘီတော် ဘိုး တော်စရေ ခမည်းတော်မင်းမြတ်ရို့ကို ဘိသိက်တော်ဆက်ရပါရေ။ ဘိက်သိက်သွန်း ရှေးရိုးမှန်အောင် ရွေးစစ်တော်မူ၍ ဘိက်သိက်ရေသွန်းခံတော်မူပါ။ ဒေသို့ အမတ်ပညာရှိ လေးြုမို့စား ကဝိကျော်လျှောက်လီရာ မင်းစောမွန်ကံကုန်ချိန်ရောက်လီ၍ ြုကိုက် တော်မမူ။ သက္ကရာဇ်(၇၉၂)ခု၊ တော်သလင်းလဆန်း(၁)ရက်နီ့၊ တနင်္ဂနွေနီ့၊ ကန်လက်၊ ကန်စန်းနန့်-မြောက်ဦးြုမို့ကို တည်လီရေ။ ြုမို့တည်မပြီးမီ ယာယီနန်းနန့်နီတော်မူ စဉ် ဝေဒနာကပ်ရောက်ပြီး နတ်ရွာလွန်တော်မူရေ။ ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်၌ ၇၉၅-ခုတွင် မှလွန်ကြောင်း ဆိုရေ။