မင်းစောမွန်(နရမိတ်လှ)လက်ထက်ညီတော်ကို မာန်ဝင်၍ သံတွဲကိုမတိုက်သင့်ကြောင်းလျှောက်ထုံး
editသက္ကရာဇ် ၇၆၆-ခုနှစ်တွင် ပြည်သူရို့ညီညွတ်ကြပြီး၊ ဝရဓမ္မရာဇာ(ရာဇသူ)ဧ သားတော် မင်းစောမွန်(နရမိတ်လှ)ကို မိဖုရားစောစစ်နန့် ထီးနန်းအပ်နှင်း မင်းမြှောက် ကြလီရေ။
နရမိတ်လှမင်းရေ ခမည်းတော်လက်ထက်က ရောက်လာရေ ပြူမလွန်စား ရာဇသူဧသမီးရွှေဆုံကို မိဖုရားအရာမြှောက်ပြီး ယောက္ခမရာဇသူကို ကိုယ်ရံကြီးအမတ် အရာခန့်ထားရေ။ မိဖုရားရွှေဆုံဧ ဆွေသားမျိုးသားကျေးကျွန်ရို့ကို အသီးသီး ကျေးစားပီး၍ ထားရေ။ ထိုသူရို့ရေ ပြည်သူရို့ကိုနှိပ်ကွက်ရက်စက်ြုပုကြရေ။ မင်းလည်း မိဖုရားရွှေဆုံ အလိုသို့သာ လိုက်လျက်ရှိရေ။ မင်းကျင့်တရားနန့်မညီ။ ြုပု လိုရာြုပုလီရေ။ အမတ်သွန်းတိနန့်ပေါင်းဖက်ပြီး ပျော်ရွှင်မှုရို့ဖြင့်သာ အချိန်ကုန် လျက်ရှိလီရေ။ တိုင်းရေးပြည်မှုတိ၌ အားထုတ်မှု အလွန်ပင်နည်းလီရေ။ ခမည်း တော်လက်ထက်ကရှိနန့်ရေ မှူးဟောင်း၊ မတ်ဟောင်းအချို့ရို့ရေ ထိုအချက်တိကို မကြည့်မမြင်နိုင် ရှိကြရေ။ သို့နန့် ခမည်းတော်လက်ထက်က မှူးဟောင်း၊ မတ်ဟောင်း၊ သူကြီးကျေးခေါင်ရို့ရေ ညီတော်သံတွဲစား(အလီခင်)ဆီ လားရောက်ခစား လျှောက်ထား ကြလီရေ။
အရှင့်သားတော် ကြာလျှင်တိုင်းပြည်ပျက်အံ့ရေ အကြောင်းဖြစ်ပါရေ။ ထီးနန်းတိုင်းပြည်ကို သိမ်းယူတော်မူပါ။ ဒေသို့လျှောက်တင်ကြလီကေ သံတွဲစား၄၀ နရနု(အလီခင်) အမိန့်တော်ရှိရေကား- ငါရို့အနွယ်တော် သာကီဝင်မင်းဆက် အမျိုး ဖောက်၍ ဝိလုပ္ပန္နလုယက်တိုက်ဖျက်၊ ထီးနန်းတက်ရိုး ထုံးမရှို။ အစ်ကိုမှာ အဘအရာ ဖြစ်ရေ။ မိစ ္ဆာမိုက်မှားမကြံရာဟု အမိန့်တော်ရှိလီရေ။ ထိုအကြောင်းတိကို မင်းစောမွန်(နရမိတ်လှ)ကြားသိလီရာ စိတ်မာန်ပြင်းစွာ ဝင်၍ သံတွဲသို့ချီမည်ရှိရေအခါ ရှေးအမတ်ပညာရှိ အသက်တစ်ရာ ဝိမလအမတ် လျှောက်ထုံးကေကား-
အရှင်မင်းမြတ်။ ရှေုးသူဟောင်းစကားရှိပါရေ။ ပင်လယ်မြစ်ကြောင်း ဝဲခနီာင်း ၌ တိမ်းစောင်းမဖယ်သာ။ မာလိန်အမတ် ရေကြောင်းလွှတ်ကေ ကူးခတ်မရောက်ရာ။ ပြည့်ရှင်မင်းမြတ် အကျင့်ချွတ်လျှင် ဥပါဒ်သတ္တဝါ ထုံးဟောင်းရှိပါရေ။ ညီတော်သံတွဲ စားနန့် မူးမတ်ပြည်သူရို့ကို မာန်တော်မရောက်ကောင်းပါ။ အရှင်မင်းကြီးရေ ရှေး ဘီးတော်၊ ဘိုးတော်၊ ခမည်းတော်ရို့နန့်မတူ၊ အမျိုးစောင့်ရေတရား ပျက်ချေရေ။ ခမည်းတော် စားကျေးပီးခရေ သံတွဲြုမို့၌ ညီတော် ချမ်းအေးသာယာငြိမ်သက်စွာ နီလီရေ။ ထိုသို့ ဟိရေဖြစ်လျက် သူလှောင်သူဖျက်ရို့စကားကို နားဝင်တော်မူ လျက် ယောက္ခမတော် အမတ်ရာဇသူကိုခန့်တော်မူ၍ တစ်နှစ်တစ်ကြိမ် တိုက်စေပါရေ။ သို့တိုက်စေကေလည်း ညီတော်၌ဂုဏ်သီလမြဲခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း၊ မှူးမတ် ကျေး ကျွန် အင်္ဂါစုံစွာရှိရေဖြစ်၍လည်းကောင်း၊ သုံးကြိမ်ပျက်ကာ ပြန်ခရပါရေ။ ချီတော်မူ မည် ကြံတော်မမူသင့်ပါ။
ရှေးကျမ်းဂန်အဆို တလိန်ကရာဇ်မင်း ကအဿကမင်းကို စစ်ြုပုရေအကြောင်း နိဒါန်းဟောင်းတွင်လည်း-
ဆဒ္ဒန်ပြောင်မုန်၊ ရဲဟုန်နန့်ချိုး၊ ချွန်ချွန်ထိုးသို့၊ အကျိုးရှိသင့်၊ ရို့ခွင့်မသာ၊ မင်္ဂလာ အောင်မြေ၊ အနီသင့်ရာ၊ ဗိုလ်ပါဆင်မြင်း၊ သိမ်းသွင်းမပျက်၊ ရဲမက်မြုပို၊ ရန်ကိုနှိပ်နွံ၊ အ ကြံပညာ၊ ရေသာဖြစ်ခံ၊ သူရဲမရှား၊ လက်ရုံးအားမှာ၊ အမှားအမှန်၊ အလွန်အကျူး၊ သူရူးအင်္ဂါ၊ မိစ ္ဆာအကျင့်၊ နိမ့်မြင့်ရှုံးနိုင်၊ အပိုင်ခဲခက်၊ လက်နက်ဗိုလ်ခြေ၊ အသေအဆုံး၊ ထုံးမြုပလောက်၊ ထွင်းဖောက်မြောက်မြား၊ ဂုဏ်ကိုးပါးစုံ၊ ပညာလုံမှ၊ ဗိုလ်ပုံမပန်း၊ ဉာဏ်စွမ်း နဂို၊ တွင်းပြင်ဟိက၊ ကြီးဘိစစ်အင်၊ မြင်းဆင်ရထား၊ ခြေရေအားနန့်၊ လေးပါးစုံညီ၊ ရောက်ငြားတုံလည်း၊ ပိုက်ြုခံစီးပြီး၊ စစ်သူကြီးရို့၊ ထုံးမှီးလိမ္မာ၊ သို့ကိုသာလျှင်၊ စစ်အင် လေးမည်၊ အပ်ရေရှေးရိုး၊ ရန်ချိုးနိုင်ရေ၊ သူ့ပြည်သာယာ၊ ဝတိံ သာသို့၊ ပမာတမျှ၊ အဿကမြင်း၊ စစ်တွင်းရှုံးမည်၊ ဆိုရေစကား၊ သိကြားစင်လျက်၊ ပျက်ရေထုံးစံ၊ နန္ဒိ သေန၊ အဿကမတ်၊ ညီညွတ်ပြည့်စုံ၊ ပညာလုံ၍၊ ဗိုလ်ပုံရန်ငြိမ်၊ ကလိန်ဂရာဇ်၊ သူ့စစ်၄၁ နွမ်းညှိုး၊ အကျိုးမရှိ၊ ပန်းနှယ်ရိ၍၊ ကစိကစက်၊ ကြေညက်ဘရမ်း၊ အမတ်သွန်းနန့်၊ မင်းကြမ်းတသွန်၊ မာန်တံခွန်ကို၊ ကဲလွန်စတင်၊ ကိုယ်ရှင်ကိုယ်ဝယ်၊ အလမ္ပယ်သို့၊ အန္တရာယ်ရောက်၊ ပြေးပေါက်လမ်းမှား၊ သေပျောက်ငြားလည်း၊ တရားမရမင်းသုည ဟုလျှောက်စာထုံးဟောင်း ရှိပါရေ။ အရှင်မင်းမြတ်။ ထိုမှတုံလည်း၊ သူလှောင်သူပျက်၊ ပေါင်းဖက် စကား၊ မင်းကြီးမှား မူ၊ တိုင်းကားမစည် ပျက်တတ်ရေ။ ရှေးထုံးဟောင်း အလာတင်လည်း။
ြွကက်ကြီး တွင်းအောင်း ြွကက်ငယ်လောင်းရုံး ပေါင်းတွင်းကို ဖျက်လိမ္မည်။
ကျောင်းတစ်ဆယ်ကို ရှုင်ငယ်တစ်ယောက်စားလိမ့်မည်။
အင်္ကျီခါးရို့၊ လူပျိုအမတ်တိလိမ့်မည်။
ပုတီးလက်စွဲ လူစဉ်းလဲလည်း တိလိမ့်မည်။
ယင်းရေအခါ မိုးမရွာ၊အစာငတ်မွတ် ရှားလိမ့်မည်။
ငတ်မြစ်ကူးရို့ လူမပို့လည်း ကူးလိမ့်မည်။
ြွကက်မင်းပြေးရာ၊ မဇ္ဈိမာသို့ ရောက်လိမ့်မည်။
ပြူနန့်တလိုင်း ငါးဇင်ရိုင်းသို့ ြုပုလိမ့်မည်။
ြွကက်မင်းတဖန် တွင်းသို့ပြန်ကေ အကြံတွင်းသစ် ရှာလိမ့်မည်။
တွင်းသစ်ရခါ တိမကြာ ကြမ္မာကုန်အံ့ရေဝ်။
ထိုသို့သိုက်ဓါတ် ဟောင်းထွက်ရှိပါရေ။
တိုင်းပြည်ပျက်ရာရေ တိတ်ကြီး၊ နိမိတ်ကြီးထင်မြင်ရေမှာလည်း ဓါတ် လေးပါးချောက်ခြား ဖေါက်ပြန်၍မိုးလည်းမရွာ သတ္တဝါရို့လည်း ငတ်မွတ်ပင်ပန်း၊ ညှိုး နွမ်းရိပါးဟိရေ့အတွင်း ြုမို့စားရွာစား၊ ကျွန်းစားချောင်းစား ပီးတော်မူရေမှာလည်း တစ်ြုမိ့တစ်ရွာ၊ တစ်ချောင်းတစ်စို့မှ လွတ်ရေမရှိ၊ ထိုကျေးစားရို့ကလည်း တဒ္ဓဝ၊ မ ကောင်းရေ အမူအကျင့်ရို့ဖြင့် တိုင်းပြည်ပျက်ကြောင်းကိုသာ ြုပကြပါရေ။
အရှင်မင်းမြတ်။ ညီတော်၊ သားတော်၊ ဆွေတော်၊ မျိုးတော်မှစ၍ မှူးကောင်း မတ်ကောင်းရို့ကို မနှိပ်စက်အပ်ပါ။ နှိပ်စက်ချေကေ ပြည်နာရေ။ ပြည်နာချေမူ၊ ရန်သူ ပေါ်ပေါက် ပြည်လုံးမှောက်၍ ပျက်စီးခြင်းသို့ရောက်တတ်ပါရေဟူ၍ အမတ်ကြီးလျှောက် ထားလီရာ၊ မင်းရိုးမှန်လျက်၊ သူမိုက်ရို့နန့်ပေါင်းမိ၍ ပညာရှိစကားကိုမယူ၊ မှောက်မှား သဖြင့် အမတ်ကြီးဝိမလကို မာန်အောင်ကျွန်းသို့ ပို့လီရေ။
တိမကြာမီ အင်းဝမင်းခေါင်သား မင်းရဲကျော်စွာတိုက်ခိုက်၍ မင်းစောမွန် အနီာက်ကုလားပြည်သို့ ပြေးရရေ။ တစ်ဆယ့်ကိုးနှစ်ကျော်ကြာပြီးမှ တစ်ဖန် ထီး နန်းပြန်ရရေ။ ထိုကာလ၊ နှစ်နှစ်ဆယ်ခန့်ကို မြန်မာ့တစ်လှည့်၊ မွန်တစ်လှည့် စစ်ြုပု အုပ်ချုပ်ကြလီရေ။
နီာက်ဆုံး ကလေးကျေးတောင်ညိုမင်းကို ရခိုင်သားရို့တိုက်ခိုက်၍ ထွက် လားလီမှ မြန်မာနန့်မွန်ရို့လည်း နီာက်ထပ်မလာတော့ချေ။ (ဒေလျှောက်ထုံး၌ မင်းစောမွန်ရေ တရားမစောင့်၊ ပညာရှိစကား မနာယူ၊ မိုက်မှားမှုတိကြောင့် တိုင်းပြည်ပျက်ခရရေကို မှတ်သား၍ သံဝေဂရဘွယ်ဖြစ်ပါ ရေ။)[1]
ကိုးကား
edit- ↑ ရခိုင်လျှောက်ထုံးများ၊ နန္ဒာထွန်း၊ ရခိုင်သားကြီးစာပေ၊ ရန်ကုန်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၊ ၂၀၀၃
ကျမ်းကိုးစာရင်း
edit- ၁။ ဓညဝတီအရေးတော်ပုံ အသျှင်ကဝီသာရမထေရ်၊ သံတွဲမြို့ နန်းမြင့်စာပေ၊ ၂၂၅-ပန်းဆိုးတန်း၊ရန်ကုန်
- ၂။ မဟာပညာကျော်လျှောက်ထုံး အသျှင်ကတိသာရမထေရ်၊ သံတွဲမြို့။ ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက်၊ အမှတ်(၅၃) နတ်မောက်လမ်းသွယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။
- ၃။ ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း ဦးစန္ဒာမာလာမင်္ကာရ၊ ရမ်းဗြဲမြို့တောင်(ပထမအုပ်) ကျောင်းဆရာတော်၊ ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက် မန္တလေး
- ၄။ ၎င်း-(ဒုတိယအုပ်) -၎င်း-
- ၅။ ဓညဝတီရာဇဝင်သစ်ကျမ်း အထက်ကျောင်းတော်ဆရာတော် ဦးဉာဏ (ပထမတွဲ) ရသေ့တောင်မြို့။
- ၆။ င/မည်ရာဇဝင် ပေမူမှတဆင့်ကူးလျက် ရေးမူ တက္ကသိုလ်များစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၇။ မင်းရာဇာကြီးအရေးတော်ပုံ -၎င်း-
- ၈။ မဟာရာဇဝင်တော်ကြီး ဦးသာထွန်းအောင် ရခိုင်ပြည်သတင်းစာပုံနှိပ်တိုက်၊ စစ်တွေ
- ၉။ ဝိမလလျှောက်ထုံးများ ပေမူ၊ စာရေးသူထံတွင်ရှိ
- ၁၀။ ဦးဦးသာထွန်း၏ မှတ်စုများ လက်ရေးမူ
- ၁၁။ ဖားပြုတ်ကေရာဇဝင် ပေမူ၊ ဦးပညာစာရ၊
- ၁၂။ င/စည်ရာဇဝင် မဟာမုနိဗုဒ္ဓဝိဟာရကျောင်း၊ စစ်တွေ
- ၁၃။ ရခိုင်ကျမ်းနတ်ဓမ္မသတ် ဦးပညာစာရ၊ မဟာမုနိဗုဒ္ဓဝိဟာရ၊ စစ်တွေ၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၁၄။ သစ္စနိဒါန်းကျမ်း ပေမူ၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၁၅။ ဦးဒိုးဝေရာဇဝင် ပေမူ၊ မြို့မကျောင်းတိုက်၊ တောင်ကုတ်
- ၁၆။ မောင်ပုံရာဇဝင် ပေမူ
- ၁၇။ ကျောက်ရိုးရာဇဝင် လက်ရေးမူ၊ စာရေးသူထံရှိ