ရခိုင်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ( CPA ) စွာ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လှုပ်ယှားခရေ ကွန်မြူနစ်ပါတီနန့် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရီးအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ရေ။ အလံနီကွန်မြူနစ်ပါတီ (RFCP) မှ ခွဲထွက်ပြီးနောက် ရခိုင် နိုင်ငံရီးခေါင်းဆောင်တိဖြစ်သည့် ဦးကျော်ဇံရွှီနန့် ဗိုလ်မောင်ဟန်ရို့ ဦးဆောင်မှုကာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင်ခရေ။
သမိုင်း
edit၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ် အလံနီကွန်မြူနစ်ပါတီမှ ဒေသဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်တိစွာ ဗဟိုကော်မတီဧ ဦးဆောင်မှုကို မကျေနပ်သဖြင့် ပါတီမှ ခွဲထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခရေ။ ဦးကျော်ဇံရွှီနန့် ဗိုလ်မောင်ဟန်ရို့ဧ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် ရခိုင်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (CPA) ကို ထူထောင်ကာ လွတ်လပ်ရေ မာ့က်စ်ဝါဒီ-လီနင်ဝါဒီ ကို ဆုပ်ကိုင်ခရေ။
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နေဝင်းက ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ နန့် RFCP ရို့အပါအဝင် အခြားရေ ကွန်မြူနစ်ပါတီတိအား ရန်ကုန်မြို့ ၌ ငြိမ်းချမ်းရီးဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ကြားခရေ။ ဆိုရှယ်လစ်အစိုးရသစ်ဧ လိုက်လျောမှုပီးရန် တွန့်ဆုတ်မှုကြောင့် နောက်ဆုံးတွင် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတိ မအောင်မြင်ခဘဲ၊ ၁၉၆၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် CPA စွာ စစ်တပ်ကို တော်လှန်ရေ လှုပ်ယှားမှုတိ ပြန်လည်စတင်ခရေ။ ့ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် CPA စွာ မင်းပြားမြို့တွင် ဒေသခံရဲ တိနန့် ပြင်းထန်စွာ ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်ပွားခပြီး မြို့လယ်ခေါင်ကို ခေတ္တသိမ်းပိုက်ကာ လက်နက်တိ နန့် ငွေသား နှစ်သိန်း ခန့်ကို သိမ်းဆည်းရမိခရေ။ မင်းပြားမြို့ တိုက်ပွဲကို တုံ့ပြန်သည့်အနီဖြင့် တပ်မတော်က ထိုးစစ်ဆင်ခရာ CPA ဧ တိုက်ခိုက်ရီးသမား အတိအပြား သေဆုံးခြင်း သလို ဖမ်းဆီးခြင်းခံခရရေ။ CPA အဖွဲ့ဝင်တိဧ ဆွေမျိုးတိနန့် ထိုဒေသဟိ ကွန်မြူနစ်စာနာသူဟု သံသယဟိသူတိကို ဖမ်းဆီးခရေ။ ဖမ်းဆီးခံရသူတိထဲတွင် အမျိုးသမီးအချို့ကို အာဏာပိုင်တိက မုဒိမ်းကျင့်ခရေဟု ဆိုရေ။
CPA ဧ အဖွဲ့ခွဲတစ်ခုရေ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ခွဲထွက်ခပြီး အခြားရေ တော်လှန်ရီးအဖွဲ့ ၃ ဖွဲ့နန့် ပေါင်းစည်းကာ ရခိုင်အမျိုးသားညီညွတ်ရီးပါတီ (National United Party of Arakan; NUPA) ကို ဖွဲ့စည်းခရေ။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် CPA မှ ကျန်ရစ်သူအချို့စွာ CPA ကို ဖျက်သိမ်းကာ NUPA နန့်ပေါင်းစည်းခရေ။