တည်နီရာ
editမြောက်ဦးနန်းတော်ကုန်းဧ့ တောင်ဘက်တစ်မိုင်ကျော်ခန့်အကွာ၊ ကိုးနဝင်းစေတီတော်ဧ့ အနောက်ဘက်၊ လေးတန်းခါးဘုရားဧ့ တောင်ဘက်တွင်တည်ဟိပါရေ။
ကုသိုလ်သျှင်
editဘုရင်ခေတ္တသင်မင်းရေ ကောဇာ (၁၈ဝ)ခု၊ အေဒီ (၈၁၈) ခုနှစ်တွင် တည်ထားလှူဒါန်းခပါရေ။
သမိုင်းအကျဉ်း
editလေးမြို့ခေတ်ဦးပိုင်း၊ ပဉ္စာမင်းဆက်မှ ခေတ္တသင်မင်းရေ ဗုဒ္ဓဘုရားသျှင်ဧ့ ဓါတ်တော်၊ မွေတော်တိရေ သီရိပဗ္ဗတတောင်၌ ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်ခရေ ရဟန္တာအသျှင် သစ္စဗန္ဓဝမထေရ်မြတ်ဧ့ ဓါတ်တော်၊ မွေတော်တိကို စုပေါင်းပနာ တည်ထားကိုးကွယ်ခရေ။ ရွှေအဆင်းရေတူပနာ မင်္ဂလာအပေါင်းရေ ပြည့်စုံရေ သရီရဓါတ်မွေတော်တိကို ဌာပနာခရေ ဘုရားဖြစ်ပနာ မင်္ဂလဓါတ်ပေါင်း ရွှေဂူဘုရားဟုခေါ်တွင်ပါရေ။ မြောက်ဦးခေတ်တွင် ဘုရင်မင်းဒေါလျာရေ စန္ဒဝိဇယျရာဇာတို့ ထပ်မံလှူဒါန်းတည်ဆောက်ခရေကို သိဟိရပါရေ။
ဗိသုကာလက်ရာ
editမင်္ဂလဓါတ်ပေါင်းရွှေဂူစေတီတော်ကို တောင်ကုန်းပေါ်တွင် ကျောက်ဖြင့်တည်ဆောက်ထားပြီး စေတီကိုမုခ်ဖွင့်ပနာ သျှစ်မြှောင့် ပုံတည်ဆောက်ထားပါရေ။ ပစ္စယံသုံးဆင့်ဟိပြီး မြောက်ဦးခေတ် အစောပိုင်းလက်ရာ မဟာဗောဓိရွှေဂူပုံစံမျိုး တည်ဆောက်ထားပါရေ။ မဟာဗောဓိရွှေဂူစေတီတော်ရေ လေးမြို့ခေတ်လက်ရာဟန်ကိုယူပနာ တည်ဆောက်ထားရေ စေတီတော်တစ်ဆူဖြစ်ရေဟု သိဟိရပါရေ။ မင်္ဂလဓါတ်ပေါင်းရွှေဂူစေတီတော်ဧ့ လုံးပတ်အတိုင်းအတာမှာ ပေ (၈၀) ခန့်ဟိပြီး အမြင့် (၆၀) ပေခန့်ဟိပါရေ။ ဂန္ဓကုဋီတိုက်ခန်းတွင် အမြင့် (၅) ပေခန့်ဟိရေကျောက်ဆင်း တုတော်တစ်ဆူကို ပူဇော်ထားပါရေ။ ပလ္လင်တော်မှာလည်းလက်ရာမြောက်လှရေ ကျောက်ဆစ်ရုပ်တိဖြင့် တည်ဆောက်ထားခပါရေ။ စေတီတော်မှာ လေးမြို့ခေတ်ဟန်စံထားထိုက်ရေ လက်ရာကောင်းစေတီတော် တစ်ဆူပင် ဖြစ်ပါရေ။
ကိုးကား
editမြောက်ဦးဒေသ ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦးများ (ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန၊ ယဉ်ကျေးမူဝန်ကြီးဌာန) -၂၀၁၅