ဘောပွိုင့်ပင် (အင်္ဂလိပ်: ballpoint pen, ယပိုင်မဟုတ်ကေ ဘောပင်) ဆိုစွာမှာ မင်ကို သတ္တုလုံးထိပ်မှတဆင့် ထုတ်ကာ ရီးသားရရေ မင်တံတစ်မျိုး ဖြစ်ရေ။
ပထမဆုံးရေ ဘောပွိုင့်ပင်ကို ဟန်ဂေရီယန်လူမျိုးဂျာနယ်သမားဖြစ်သူ Laszio Biro ဆိုသူက ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင်တီထွင်ခရေ။[1] သူရေ ထိုစဉ်က သတင်းစာတိတွင် ပုံနှိပ်အသုံးပြုနီရေ မင်ရေ စက္ကူပေါ်တွင် အရင်အမြန် ခြောက်သွေ့လားရေကို သတိပြုမိခရေ။ သို့ဖြစ်ပနာ အဆိုပါမင်ကို အသုံးပြုပနာ ရီးရရေ ဖောင်တိန် (pen) ကို တီထွင်ခရေ။ သို့ရာတွင် ပျစ်နှစ်နီရေ မင်ရေ ဖောင်တိန်နစ်လားတွင် အဆင်ပြေစွာ မစီးနိုင်ခပေ။ ၎င်းအတွက် ပုံစံပြောင်းရန် ကြိုးစားခရရေ။ ဖောင်တိန်နစ်နီရာတွင် သေးငယ်ရေဘောဘယ်ရာရင်းအလုံးကလေးကို အစားထိုးထည့်ထားလိုက်ရေ။ ဖောင်တိန် ရွေ့လျားရေနန့်အညီ မင်အိမ်အတွင်းမှ မင်တိနန့်ဖုံးနီရေ အဆိုပါ ဘောလုံးကလေးရေ လည်ပတ်နေကာ စက္ကူပေါ်တွင် မင် အရာထင်စီရေ။တကယ်တမ်းတွင် အဆိုပါ ဘောပင်ဧအခြီခံကို ၁၈၈၈ ခုနှစ်တိကတည်းက John J. Loud ဆိုသူက မူပိုင်အဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခပြီးကေဖြစ်ရေ။ သိုကေလည်း ထိုစဉ်က စီးပွားဖြစ် ထုတ်လုပ်မှုတိ မဟိခပေ။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် Laszio Biro က သူဧဘောပင်ကို မူပိုင်အဖြစ် မှတ်ပုံတင်နိုင်ခရေ။ ၁၉၄၃ ခုနှစ်တွင် Laszio Biro ရေ အာဂျင်တီးနားသို့ပြောင်းရွှေ့ခပြီးကေ ၎င်းနိုင်ငံတွင်လည်းမှတ်ပုံတင်ခပြန်ရေ။ ၎င်းတွင်မှ ဗြိတိသျှအစိုးရရေ အဆိုပါ မူပိုင်ခွင့်တိကိုဝယ်ယူလိုက်ပါရေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုကေ စစ်အတွင်းက ဗြိတိသျှ တော်ဝင်လေတပ်မှ လေယာဉ်မှူးတိ လေယာဉ်မောင်းနှင်နေစဉ် လေထု အမြင့်၌ မင်မယိုရေ ဖောင်တိန် အမျိုးအစားကို အလိုဟိနေပနာ ဖြစ်ရေ။ ဖို့သို့ပင်ဖြစ်စေ Biro ဧဘောပင်ရေ အောင်မြင်ခပနာ ထင်ယှားကျော်ကြားခရေ။ ဘောပင်ဆိုပနာ မပေါ်ပေါက်မီက စာရီးသားမှုတိနန့်ပတ်သက်ပနာ ငန်းငှက်အတောင်တိ၊ ဒေါင်းတောင်စရေရို့ကို အသုံးပြုခကတ်ရေ။ ကလောင်တံဟုလည်း ဆိုကတ်ရေ။ ၎င်းမှ စာရီးသားရေ ကိရိယာကို တီထွင်လာခကြရာတွင် အောက်ပါခုနှစ်တိအရို့င်း ပြောင်းလဲရို့းတက်လာခရေ။
၁၈၀၀ ပြည့်နှစ် စောစောပိုင်းတိ
editပထမဆုံး မင်နန့်ရို့ပနာ ရီးရရေ ပင် (pen) တိအတွက် ဒီဇိုင်းကို ဖော်ထုတ်ခရေ။ ၁၈၈၄ ခုနှစ် နယူးယောက်စီတီးမှ L.E. Waterman ဆိုသူ အာမခံကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးက အသုံးချနိုင်ရေ ဖောင်တိန်ကို တီထွင်ပနာ မူပိုင်အဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခရေ။ နောက် ၆ နှစ်အကြာတွင် စာရီးသားရေ လုပ်ငန်းတိတွင် အဓိကကျရေ ပစ္စည်းတစ်ခု ဖြစ်လာခရေ။ ထိုအချိန်ကာလတိက Parker, Sheaffer, Waterman ESifh Wahi-Eversharp အဖို့ရရေ ကုမ္ပဏီလေးခုက ဖောင်တိန်ပင် ထုတ်လုပ်မှုတွင် ကြီးစိုးခရေ။
၁၉၃၈ ခုနှစ်
editLaszio Biro ESifh George Biro ညီအစ်ကိုနှစ်ဦးက ဘောပင်ကို တီထွင်ခရေ။ အာဂျင်တီးနားမှ Eterpen Company ခေါ်ကုမ္ပဏီအသစ်တစ်ခုက အဆိုပါ ဘောပင်တိကို စီးပွားဖြစ်ထုတ်လုပ်ခရေ။ စာပီနယ်ပယ်မှ ၎င်းပစ္စည်းကို တိစွာနှစ်သက်ခကတ်ရေ။
၁၉၄၅ ခုနှစ် မေလ
editEversharp Co. ကုမ္ပဏီရေ Eberhard-Faber ကုမ္ပဏီနန့်ပူးပေါင်းပနာ ဘောပင်တိကို တံဆိပ်တစ်မျိုးနန့်ထုတ်လုပ်လာခရေ။ ၎င်းတွင် အလွန်သေးငယ်ရေ မင်လမ်းကြောင်းကို ပြုလုပ်ထားရေ။
၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ
editချီကာဂိုမှ စီးပွားရီး လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ Milton Reynolds ရေ ဗြိုနို့စ်အေရီးစ်သို့ အလည်အပတ်ခရီး ရောက်လာခရေ။ ဈေးဆိုင်တစ်ခုမှ Biro ရို့ဧဘောပင်တိကို တိ့ဟိ နမူနာအဖြစ် ဝယ်ယူလားခရေ။ သူရေ အမေရိကသို့ပြန်လာခပြီးကေ Reynolds International Pen ကုမ္ပဏီကို တည်ထောင်ခရေ။
၁၉၄၅ ခုနှစ် အောက်ရို့ဘာလ
editReynolds ရေ ၎င်းဘောပင်အမျိုးအစားတိကို တုပပြုလုပ်ခပြီးကေ Reynold's Rocket ဟု အဖို့ပီးကာ နယူးယောက်စီးတီးဟိစရို့းဆိုင်တိတွင် ရောင်း ချခရေ။ ၎င်းဘောပင်တိ ဈေးကွက်တွင် အထူးရောင်းချနိုင်ခရေ။ စတင်ရောင်းချရေနေ့မှာပင် ဘောပင် တစ်ချောင်းကေ၁၂.၅၀ ဒေါ်လာဖြင့် ရောင်းချခရာ ဒေါ်လာ တစ်သိန်းဖိုးအထိ ရောင်းချခရရေ။
၁၉၄၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ
editဗြိတိန်နိုင်ငံတွင်လည်း Miles-Martin Pen ကုမ္ပဏီမှ ခရစ်စမတ်နေ့တွင် စတင် ရောင်းချခရေ။
နာဖို့ ပျက်လာခရေ ဘောပွိုင့်ပင်တိခေတ်
editဘောပင်တိ ပေါ်ပေါက်စဉ် က ဖောင်တိန်ပင်တိနန့်သဘာဝချင်း မတူဘဲ အလွယ်ချေ အသုံးပြုနိုင်ခြင်း၊ မင်ထည့်ရန် မလိုခြင်း၊ မင် မစွန်းထင်းစေခြင်းစရေ အချက်တိကြောင့် အရင်အမြန် နာဖို့ရလာခခြင်း ဖြစ်ရေ။ သိုကေလည်း တကယ်တမ်းတွင် အားနည်းချက်တိ ဟိနေသေးရေ။ ထိုစဉ်အတွင်း Ever-sharp ကုမ္ပဏီမှ Reynolds ကုမ္ပဏီကို မူပိုင်ခွင့်ချိုးဖောက်ရေဟုဆိုကာ စွပ်စွဲခရေ။ သိုကေ Laszio Biro ရေ တစ်ချိန်က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် ပြုလုပ်ထားခရေ မူပိုင်ခွင့်အပေါ် အလေးမထားခခြင်းကြောင့် ထူးခြားမှု မဖြစ်ပေါ်ခပါ။ Reynolds ဧဘောပင်တိ မင်ယိုခြင်း၊ ရီးသားရာတွင် ထစ်ခြင်းတိ ဟိခရေ။ Eversharp ဧဘောပင်တိလည်း ရောင်းအားကျလာခရေ။ သုံးစွဲသူတိကို စိတ်ပျက်စေခရေ။
၁၉၄၈ ခုနှစ်
editဘောပင်တိကို ၁၂.၅၀ ဒေါ်လာနန့်ရောင်းချခရာမှ တစ်ချောင်းကေဆင့် ၅၀ အထိ ဈေးနှုန်းတိ ကျဆင်းလာခရေ။
၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်
editBich အဖို့ရရေ ပြင်သစ် ကုမ္ပဏီတစ်ခုရေ ဘောပင်တိကို ရောင်းချလာခရေ။ ဘောပင်ဧအဖို့ကို BIC ဟု ပီးထားရေ။ Bich ဧနောက်မှ "h" စာလုံးကို ဖြုတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်ရေ။
၁၉၅၁ ခုနှစ်
editဖောင်တိန်တိကို ပြန်လည်အသုံးတိလာကြပြန်ပါရေ။ ကုမ္ပဏီတိမှ ဖောင်တိန်တိကို အရည်အသွေး ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်လာကြခြင်းကြောင့်ဖြစ်ရေ။
၁၉၅၄ ခုနှစ်
editဇန်နဝါရီလ၊ Parker Pens မှ Jotter ဟု အဖို့ပီးထားရေ ပထမဆုံး ဘောပင်ကို မိတ်ဆက် ထုတ်လုပ်ခရေ။ ၎င်းရေ Eversharp နန့်Reynolds ဘောပင်တိထက် ၅ ဆမျှ ကြာရှည်စွာ ရီးနိုင်ပြီးကေ စာလုံးအထူ၊ အပါးအတွက် ပွိုင့် အရွယ်အစား အမျိုးမျိုး ဟိရေ။ မင်ထည့်ရေအိမ် ကြီးမားပနာ မင်ကုန်ကေပြန်ဖြည့်ပီးနိုင်ရေ။ ယခင်က ထုတ်လုပ်ခရေ ဘောပင်တိနန့်တိစွာ ကွာခြားရေ။ သို့ဖြစ်ပနာ တစ်နှစ်အတွင်းမှာပင် Parker ရေ အဆိုပါ Jotters ဘောပင်တိကို ၃.၅ သန်း အထိ ရောင်းချနိုင်ခရေ။ ဈေးနှုန်းမှာ ၂.၉၅ ဒေါ်လာမှ ၈.၇၅ ဒေါ်လာအထိ ဖြစ်ရေ။
ဘောပင်တိဧအောင်မြင်မှု
edit၁၉၅၇ ခုနှစ် Parker ကုမ္ပဏီရေ တန်စတန်းကာဘိုက် (tungsten carbide) နန့်ပြုလုပ်ထားရေ ဘောစေ့တိကို သုံးလာခရေ။ Eversharp ကုမ္ပဏီကမူ ဘောပင်ဈေးကွက်ကို မရို့းနိုင်တော့ပနာ ဖောင်တိန်တိဘက်သို့ဦးလှည့်လားရေ။ ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ်တွင် Eversharp မှ မင်အခဲတိကို စမ်းသပ်ပြုလုပ်ခရေ။
၁၉၅၀ ပြည့်နှစ် နှောင်းပိုင်း ကာလတိ
editBIC ရေ ဥရောပဈေးကွက်ဧ၇၀% ကြီးစိုးနိုင်ခရေ။
၁၉၅၈ ခုနှစ်
editBIC ရေ နယူးယောက်အခြေစိုက် Waterman Pens လုပ်ငန်းဧ၆၀%ကို ဝယ်ယူလိုက်ရေ။
၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်
editBIC ရေ Waterman Pens ဧလုပ်ငန်း အားလုံးကိုဝယ်ယူလိုက်ပါရေ။ ယနေ့အချိန်ကာလတိတွင် BIC ရေ ဘောပင်ဈေးကွက်တွင် ကြီးစိုးလျက်ဟိရေ။ Parker, Sheaffer, Waterman ရို့ရေလည်း ဖောင်တိန်တိနန့်အတူ ဈေးမြင့်ရေ ဘောပင်အမျိုးအစားတိကို ထုတ်လုပ်နီရေ။ ဘောပင်အမျိုးအစားတိလည်း စုံလင်လှရေ။ သုံးစွဲသူတိ နှစ်သက်ဖွယ် ပုံစံဒီဇိုင်းမျိုးစုံကို တိ့နေရရေ။ Biro နန့်BIC Crystalရို့ဧနည်းပညာသစ်တိနန့်ထုတ်လုပ်ထားရေဘောပင်တိ နေ့စဉ် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် အရေအတွက် ၁၄ သန်းမျှ ရောင်းချနေရရေဟုဆိုရေ။ ပတ်ကားမှ ထုတ်လုပ်ရေ ဘောပင်ရေ ပေပေါင်း၂၈၀၀၀ ကို တစ်ဆက်စပ်တည်းရီးနိုင်ရေဟုလည်း ညွှန်းကတ်ရေ။
ကိုးကား
edit- ↑ "How does a ballpoint pen work?". Engineering. HowStuffWorks. 1998–2007. Retrieved 16 November 2007.