ဒြပ်ပေါင်းရေ ဒြပ်စင်နှစ်မျိုး သို့ နှစ်မျိုးအထက် ပါဝင်ပေါင်းစည်းထားသည့် ဓာတုပစ္စည်းတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ရိုးစင်းသည့် ဒြပ်ပစ္စည်းတိအဖြစ် ထပ်မံခွဲခြား၍မရပေ။ ဒြပ်ပေါင်းတိရေ သီးခြားသတ္တိနန့် ဖွဲ့စည်းပုံဟိကတ်ရေ။ ဒြပ်ပေါင်းတိတွင် အက်တမ်တိ တိကျသည့် အချိုးအဆအလိုက်ပါဝင်ပြီး အချင်းချင်း ဓာတုစည်း (chemical bond) ဖြင့် ဆွဲငင်ထားပြီး စနစ်တကျ စီစဉ်ဖွဲ့စည်းထားရေ။ ဒြပ်ပေါင်းတိရေ ဖက်စပ်စည်း (covalent bond)ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဒြပ်ပေါင်းမော်လီကျူး၊ အိုင်ယွန်းနစ်စည်း (ionic bond)ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဆား၊ သတ္တုစည်း (metallic bond)ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် သတ္တုဒြပ်ပေါင်း သို့ ကိုဩဒနိတ် ဖက်စပ်စည်း (coordinate covalent bond) ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ကွန်ပလက်စ် (complex) တိဖြစ်နိုင်ရေ။ ဒြပ်စင် သို့ မဟုတ် အက်တမ်တစ်မျိုးတည်းသာပါဝင်သည့် ဒြပ်စင်မော်လီကျူးတိဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဒြပ်ပစ္စည်းတိအား ဒြပ်ပေါင်းဟု မသတ်မှတ်နိုင်ပါ။
အကျယ်ဖွင့်ဆိုချက်
editအထက်ဖော်ပြပါ ဖွင့်ဆိုချက်တွင် ချွင်းချက်အချို့ဟိရေ။ ပုံဆောင်ခဲ ဒြပ်ပေါင်းတချို့ရေ non-stoichiometric ဒြပ်ပေါင်းတိ ဖြစ်ကတ်ရေ။ ပုံဆောင်ခဲအတွင်း ပိတ်မိနိသည့် အက်တမ်အချိုးအဆကိုလိုက်ပနာကွဲပြားမှုဟိရေ။ အချို့ဒြပ်ပေါင်းတိတွင် ဓာတုသင်္ကေတအားဖြင့် ထပ်တူဖြစ်ကေလည်း အလေးချိန်မတူသည့် အိုင်ဆိုတုပ်တိဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားရေကြောင့် အလေးချိန် မသိမသာ ကွဲပြားမှုဟိရေ။ ယင့်ချင့်ကြောင့် ဒြပ်ပေါင်းတိရေ လုံးဝတသားတည်းမဖြစ်နိုင်ကေလည်း စမ်းသပ်မှုတိတွင် ပိုပြီးကေရိုးစင်းစီရန် မော်လီကျူးတိုင်း တထပ်တည်း ဖြစ်ရေဟု ယူဆလီ့ဟိရေ။
ဒြပ်ပေါင်းနန့် ဒြပ်နှော
editဒြပ်ပေါင်းတိတွင် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းသည့် ဒြပ်စင်တိအလိုက် ရုပ်သတ္တိ၊ ဓာတ်သတ္တိ မတူညီကြပါ။ ဒေအချက်ရေ ဒြပ်ပေါင်းအား ဒြပ်နှောမှ ခွဲခြားသည့် အခရာကျသည့် သတ်မှတ်ချက်တစ်ရပ်ဖြစ်ရေ။ ဒြပ်နှောတိဧ သတ္တိတိရေ ဖွဲ့စည်းပါဝင်သည့် ဒြပ်ပစ္စည်တိဧ သတ္တိနန့် ယေဘုယျအားဖြင့် ဆင်တူရေ၊ ဆက်စပ်မှုဟိရေ။ အောက်သတ်မှတ်ချက်တစ်ရပ်မှာ ဒြပ်နှောတွင် ပါဝင်သည့် ပစ္စည်းတိအား ရေကဲ့ယူခြင်းစသည့် ရိုးစင်းသည့်နည်းလမ်းတိဖြင့် ခွဲယူနိုင်ရေ။ ဒြပ်ပေါင်းတိမှာမူ ဒေပိုင် ခွဲယူရန် လွန်စွာခဲယဉ်းရေ။ ဒြပ်ပေါင်းဖြစ်ပေါ်လာချိန်တွင် ဓာတ်ပြုမှုမှ ဓာတ်သတ္တိ ပြောင်းလဲမှုတိ ဖြစ်ပေါ်လာရေ။
ဒြပ်ပေါင်းဟု ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်စေသည့် ဒြပ်နှောတစ်မျိုးမှာ သတ္တုစပ်ဖြစ်ရေ။ သတ္တုစပ်တိအား တိရေအားဖြင့် အပူပီးကာ အလျင်အမြန်ရစ်ခွေသည့် နည်းဖြင့် ပြုလုပ်လီ့ဟိရေ။ ဇာလိုပင်ဖြစ်စေ ဒြပ်ပေါင်းနန့် ဒြပ်နှော တိတိကျကျ မခွဲခြားနိုင်ရေလည်း ဟိရေ။ ဥပမာ အမိုနီးယားဖြင့် ဖျော်ထားရေ သတ္တုအယ်လ်ကာလီပျော်ရည်။