ဝက်စလီ, ဂျွန်(ခရစ် ၁၇ဝ၃-၁၇၉၁) edit
ဂျွန် ဝက်စလီ (John Wesley) ရေ မက်သဒစ်ခရစ်ယာန်ဂိုဏ်းကို တည်ထောင်ခသူဖြစ်ရေ။ ၁၈ ရာစုနှစ်ဦးပိုင်းတွင် အောက်စဖို့တက္ကသိုလ်၌ အင်္ဂလန်သာသနာဂိုဏ်း သင်းထောက်ဆရာ ဂျွန်ဝက်စလီနန့် သူဧ့ညီ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား ချားဝက်စလီရို့ ခေါင်းဆောင်ရေ လူငယ်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ပေါ်ပေါက်ခရေ။ ထိုအဖွဲ့ဝင်ရို့ရေ ဘုရားဝတ်ပြု ကိုးကွယ်မှု၌လည်းကောင်း၊ အနေအထိုင်၌လည်းကောင်း အလွန်စည်းကမ်းစနစ်ကြီးကတ်ရေ။ အခြားကျောင်းသူ ကျောင်းသားရို့က ထိုအဖွဲ့ကို ဟိုးလီးကလပ် ဟုလည်းကောင်း၊ အဖွဲ့ဝင်တိကို မက်သဒစ် ဟုလည်းကောင်း သရော်သည့်အနိန်နန့် ခေါ်ကတ်ရေ။ ယင့်ချင့်ပိုင်အားဖြင့် မက်သဒစ်ခရစ်ယန်ဂိုဏ်းဟူပနာ ပေါ်ထွက်လာလီရေ။
ဂျွန် ဝက်စလီရေ ၁၇ဝ၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၇ ရက်နိတွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ လင်ကွန်းရှိုင်းယာနယ်၊ အက်ပဝပ်မြို့၌ဖွားမြင်ရေ။ ဖခင် ဆယ်မျူယယ် ဝက်စလီရေ သင်းအုပ်ဆရာဖြစ်ပနာဂျွန်ရေ သားသမီး ၁၉ ယောက် အနက် ၁၅ ယောက်မြောက်သားဖြစ်ရေ။ ၁၇၂၄ ခုနှစ်တွင် အောက်စဖို့တက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် ဖခင်ဧ့ သင်းထောက်ဆရာအဖြစ် သာသနာဝန်ထမ်းအလုပ်၌ ဝင်ရောက်ဆောင်ရွက်ရေ။ ၁၇၃၅ ခုနှစ်တွင် ဂျွန်နန့်ချား ဝက်စလီ ညီနောင်နှစ်ဦးရို့ရေ သာသနာပြုရန် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ ဂျော်ဂျီယာပြည်နယ်သို့ ထွက်ခွာခကတ်ရေ။ ဂျွန်ရေ သင်္ဘောပေါ်တွင် မိုရားဗီးယားပြည်က ခရစ်ယာန်ခရီးရေရို့ဧ့ တည်ကြည်ရေ ယုံကြည်မှုကို အားကျမိခရေ။ အမေရိကန်နိုင်ငံ၌ သာသနာပြု ခြင်းရေ မအောင်မြင်လှရေကြောင့် ၁၇၃၇ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ပြန်လာပြီးကေ မိုရာဗီးယားအမျိုးသားရို့ဧ့ အယူဝါဒဆိုင်ရာ ယုံကြည်မှုကို လေ့လာရေ။ ယပြီးကေနောက် ၁၇၃၈ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၄ ရက်နိညဉ့်တွင် မိုရားဗီးယား အမျိုးသားရို့ဧ့ အစည်းအဝီးရေတစ်ခုသို့ တက်ရောက်နီစဉ် မိမိဧ့ အယူဝါဒဆိုင်ရာ ယုံကြည်မှုအသစ်ကို ဟောပြောရန်ဆုံးဖြတ်ခရေ။ ယင့်ခါမှစပနာဂျွန်ဝက်စလီရေ မိမိဧ့ ယုံကြည်ချက်ကို လှည့်လည်ဟော ပြောခလီရေ။
အင်္ဂလန် သာသနာဂိုဏ်းက ဘုန်းတော်ကြီးတိရေ ဂျွန် ဝက်စလီဧ့ အယူအဆကို လက်မခံနိုင်ကြအနိန်နန့် မိမိရို့နန့်ဆိုင်ရာ ဘုရား ဟိခိုးကျောင်းတိ၌ တရားဟောပြောခွင့် မပြုချေ။ ယင်းချင့်ကြောင့် ဝက်စလီရေ လဟာပြင်ဟောပြောပွဲတိကို စီစဉ်ပနာလူထုအား ဟောပြောရရေ။ တစ်နှစ် အတွင်း မိုင်ပေါင်း ၅ဝဝဝ ခန့်မျှ ခရီးပေါက်အောင် လှည့်လည်ပနာတရားဟောရေ။ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၌ တစ်နီရာမှ တစ်နီရာသို့ မြင်းစီးလားလာလေ့ ဟိရေ။ ဝက်စလီဧ့ဝါဒကို နှစ်သက်လက်ခံသူရို့ရေလည်း အတိုက်အခံ ပြုခြင်း၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခြင်း အကြားမှာပင် တိုးပွားတိပြားလာရေ။ ယင့်ခါ နောက်လိုက်တိပါဝင်ရေ အဖွဲ့အစည်းရို့ကို စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းပီးရေ။ အယူဝါဒနန့်ဆိုင်ရေ စာရွက်စာတမ်း မြောက်မြားစွာကိုလည်း ပြုစုရီးသားခရေ။ သို့ရာတွင် ဂျွန် ဝက်စလီရေ အင်္ဂလန် သာသနာ ဂိုဏ်းမှခွဲထွက်ပနာသာသနာဂိုဏ်းသစ်တစ်ခုကို တည်ထောင်ရန် မရည်ရွယ်ခလီ။ ယင့်ချင့်ကြောင့် သူကွယ်လွန်ပြီးနောက်မှသာ မက်သဒစ် ခရစ်ယာန်ဂိုဏ်း ဟူပနာသီးခြားတည်ထောင်ကတ်ရေ။ မက်သဒစ် ခရစ်ယာန်သာသနာရေ အင်္ဂလန်၊ စကော့တလန်နန့် အိုင်ယာလန်နိုင်ငံရို့တွင် အခြီကျပြီးကေ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ ပျံ့နှံ့ရောက်ဟိရေ။ ဂျွန်ဝက်စလီရေ ၁၇၉၁ ခုနှစ် မတ်လ ၂ ရက်နိတွင် ကွယ်လွန်လီရေ။ ချားဝက်စလီ (ခရစ် ၁၇ဝ၇-၁၇၈၈) ရေ အစ်ကို ဂျွန်ဝက်စလီ နန့်အတူ မက်သဒစ်ခရစ်ယာန်သာသနာလုပ်ငန်း၌ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခသူဖြစ် ရေ။ ဓမ္မသီချင်းပေါင်း ၆,ဝဝဝကျော်မျှ ရီးစပ်ခသူအဖြစ်နန့် ပိုပနာထင်ယှားရေ။[1]
ကိုးကား edit
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)