| ချိန်ကိုက်ပိဋကတ်တိုက် | |
| တည်နီရာ | မြောက်ဦးမြို့၊ ရခိုင်ပြည် |
| ကုသိုလ်သျှင် | မင်းဖလောင်း |
| တည်ထားခုနှစ် | ကောဇာသက္ကရာဇ် (၉၅၃)ခု၊ အေဒီ (၁၅၉၁) |
တည်နီရာ
editမြောက်ဦးနန်းတော်ကုန်းဧ့မြောက်ဘက် တစ်မိုင်ခန့်အကွာတွင် တည်ရှိပါရေ။ ထူပါရုံစေတီတော်ဧ့မြောက်ဘက်၊ ချိန်ကိုက်တံတိုင်းဧ့တောင်ဘက်တွင်ကျရောက်ပါရေ။
ကုသိုလ်သျှင်
editဘုရင်မင်းဖလောင်းမှ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၉၅၃)ခု၊ အေဒီ (၁၅၉၁) ခုနှစ်တွင် တည်ထားလှူဒါန်းခ ပါရေ။
သမိုင်းအကျဉ်း
editဒေပိဋကတ်တိုက်မှာ မြောက်ဦးမြို့ပေါ်ဟိပိဋကတ်တိုက်(၄၈) လုံးရှိသည့်အနက် (၁) လုံးအပါအဝင်ဖြစ်ပါရေ။ ဒေပိဋကတ်တိုက်ဧ့အနောက်ဘက် တောင်ညိုကျောင်းတိုက်တွင် သီတင်းသုံးနီထိုင်ကြရေ သံဃာတော်အသျှင်သူမြတ်တိ အသုံးပြုရန် ဘုရင်မင်းဖလောင်းက တည်ထားလှူဒါန်းခရေ ပိဋကတ်တိုက်တစ်လုံးဖြစ်ရေဟု သိရှိရပါရေ။ ဒေပိဋကတ်တိုက်၌ ရွှေချထားရေ ပိဋကတ်ကျမ်းဂန် ပေ၊ ပုရပိုဒ်တိ၊ လူနန့်ဆိုင်ရေ ကျင့်ထုံး၊ ရဟန်းနန့်ဆိုင်ရေ ကျင့်ထုံး၊ လောကီလောကုတ္တရာနှစ်ဖြာရေ ကျမ်းဂန်တိထားရှိပါရေ။ ပိဋကတ်တိုက်တော်ထဲတွင် ရှေးအခါက ရတနာကိုးပါးဖြင့် သွန်းလုပ်ရေ ဆင်းတုတော်တစ်ဆူလည်း စံပ္ပါယ်ခရေဟုသိရှိရပါရေ။ သက္ကရာဇ် (၁၀၀၀) ပြည့်၊ အေဒီ (၁၆၃၈) ခုနှစ်တွင်လည်း လောင်းကြက်စား ငကုသလအမတ်ရေ နရပတိဘွဲ့ကိုခံယူပြီး သီဟိုဠ်မှ ပို့ဆက်လိုက်ရေ ပိဋကတ်တော်တို့ကိုလည်း ထားရှိခပါရေ။ စန္ဒသုဓမ္မရာဇာလက်ထက် (အေဒီ ၁၆၅၂-၁၆၈၄) ခုနှစ်တွင်လည်း အဆိုပါပိဋကတ်တိုက်တော်ကို ထပ်မံမွမ်းမံခရေဟု သိရှိရပါရေ။ ပိဋကတ်ကျမ်းဂန် ပေ၊ ပုရပိုဒ်တို့ကို ထည့်သိုထားရာ အဆောက်အဦဖြစ်ပနာ ပိဋကတ်တိုက်ဟု ခေါ်တွင်ခြင်းဖြစ်ပြီး ချိန်ကိုက်တံတိုင်းအနီးတည်ရှိပနာ ချိန်ကိုက်ပိဋကတ်တိုက်ဟု ခေါ်ပါရေ။ ထူပါရုံစေတီတော်နန့် ချိန်ကိုက်တံတိုင်းအကြား မြေညီပြင်တွင် တည်ဟိပါရေ။
ဗိသုကာလက်ရာ
editပိဋကတ်တိုက်တော်ကို ကျောက်တံတိုင်းလေးဘက် ကာရံထားပါရေ။ အရှေ့ဘက်တွင် ဝင်ပေါက်ပါယှိပါရေ။ အောက်ခြီလေးထောင့်တိုင်းတွင် ခိုနန်းချိုးတိနဲ့တွိယှိရပါဧ့။ ကျောက်နံရံလေးဘက်မှာ အပေါ်သို့ ကားထွက်သွား ပါရေ။ အပေါ်ပိုင်းရေ အောက်ခြေထက်ပိုပနာ ကျယ်ကားသွားပါရေ။ အပေါ်ပိုင်းကို ပြာသာဒ်၊ ဘုံအဆင့်ဆင့်တိဖြင့် ထုဆစ်ထားပါရေ။ ဘုံဆင့် (၅) ဆင့်ဟိအဆင့်တိုင်းတွင် ပန်းခက်၊ ပန်းနွယ်၊ စုလစ်မွန်းချွန်၊ စိန်တောင်တိနန့် ရခိုင်စိတ္တလင်္ကာရ အနုလက်ရာတိဖြင့် အနုစိတ်ထုဆစ်ဖန်တီးထားပါရေ။ အောက်ခြေတောင်မြောက်အကျယ် (၁၅) ပေခန့်ရှိပြီး၊ အရှေ့ အနောက်မုခ်ထွက်ပါ (၂၁) ပေခန့်နန့် အမြင့် (၁၈) ပေခန့်ယှိပါရေ။ အောက်ခြေမှ အပေါ်သို့ ကြာပွင့်သဏ္ဌာန်ပွင့်အာပြီး အပြင်နံရံလေးဘက်တွင်လည်း ပန်းပွင့်၊ ပန်းနွယ်၊ ပန်းခက် ရခိုင်စိတ္တလင်္ကာရ အနုလက်ရာတိဖြင့် အလှဆင်ဖန်တီးထားခြင်း ဖြစ်ပါရေ။ မြောက်ဦးခေတ် ပိဋကတ်တိုက် လက်ရာတိထဲတွင် အလွန်လက်ရာပြောင်မြောက်ရေ ပိဋကတ်တိုက်တစ်လုံးပင် ဖြစ်ပါရေ။ ရခိုင့်ကိုယ်ပိုင်ဟန် ဗိသုကာ အဆောက်အဦ တစ်ခုဖြစ်ရေဟုလည်း ဆိုလောက်ပေရေ။
ကိုးကား
editမြောက်ဦးဒေသ ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦးများ (ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန၊ ယဉ်ကျေးမူဝန်ကြီးဌာန) -၂၀၁၅