ကလမိုင်ဒီးယမ်း အန်ဖရှင်း(Chlamydia infection) ဟုခေါ်ရေ ကူးစက်ရောဂါတစ်မျိုး စွာ များရေအားဖြင့် လူရို့တွင် လိင်ဆက်ဆံမှုမှ ကူးစက်ရေ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ရေ။ ကလမိုင်ဒီးယ ထရချိုမက်တစ်စ်(Chlamydia trachomatis) ဟုခေါ်ရေ ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးကြောင့်ဖြစ်ပွားခြင်း ဖြစ်ပြီးကေ အဏုဇီဝဆီးဖြင့်ပင် ပျောက်ကင်းနိုင်ရေ။ ကလမိုင်ဒီးယမ်း ကူးစက်ရောဂါ ဆိုရေ စကားစုအား ကလမိုင်ဒီးယစီး ဗက်တီးယီးယား မျိုးရင်းတွင် ပါဝင်သည့် မျိုးစိတ်တိကြောင့် ဖြစ်ရရေ ကူးစက်ရောဂါအားလုံးကို ခေါ်ရေ။ စီ ထရချိုမက်တစ်စ်(C. trachomatis) ကို လူရို့တွင်သာ တွိ့ရရေ။.[7]မျက်စိရောဂါနန့် ကလမိုင်ဒီးယ ရေ လူဧ့ လိင်အင်္ဂါမှတဆင့် ကူးစက်တတ်ရေ အဓိက ကူးစက်ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ရေ။
| ကလမိုင်ဒီးယမ်း | |
|---|---|
| Synonyms | ကလမိုင်ဒီးယမ်း အန်ဖရှင်း |
 | |
| Pap smear showing C. trachomatis (H&E stain) | |
| အသံထွက် | Template:Ubl |
| အထူးပြု | Infectious disease, gynecology, urology |
| လက္ခဏာတိ | None, vaginal discharge, discharge from the penis, burning with urination[1] |
| ရှုပ်ထွေးမှုတိ | Pain in the testicles, pelvic inflammatory disease, infertility, ectopic pregnancy[1][2] |
| Usual onset | Few weeks following exposure[1] |
| အကြောင်းရင်း | Chlamydia trachomatis spread by sexual intercourse or childbirth[3] |
| စမ်းသပ်နည်း | Urine or swab of the cervix, vagina, or urethra[2] |
| ကာကွယ်ခြင်း | Not having sex, condoms, sex with only one non–infected person[1] |
| ကုသခြင်း | Antibiotics (azithromycin or doxycycline)[2] |
| ကြိမ်ရေ | 4.2% (women), 2.7% (men)[4][5] |
| သီဆုံး | ~200 (2015)[6] |
ဒေကူးစက်ရောဂါရေ ကမ္ဘာပေါ်ဟိ လူရို့တွင် လိင်ဆက်ဆံမှုမှ ကူးစက်ရေ ယေဘူယျရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် နှစ်စဉ် ကလမိုင်ဒီးယ ကူးစက်ရောဂါဧ့ ပြဿနာပေါင်း ၂.၈ သန်းခန့် ဖြစ်ပွားရေဟု သိရရေ။[8] ယင်းရေ လူတိဧ့ ယေဘူယျ အတိဆုံး STI ဗက်တီးယီးယားဖြစ်ရေ။[9]
စီ ထရချိုမက်တစ်စ် ကို သဘာဝအခြီအနီ၌ လူရို့ဧ့ ဆဲလ်တိအတွင်းတွင် ယှာဖွီတွိ့ဟိနိုင်ရေ။ ပါးစပ်၊ စအိုနန့် ရိုးရိုးလိင်ဆက်ဆံနိစဉ် အတွင်း ကလမိုင်ဒီးယား ပြန့်ပွားနိုင်လီရေ။ မိခင်မှ ကလီးငယ်အား ပုံမှန် မီးဖွားခြင်းမှတဆင့် ကူးစက်နိုင်ရေ။ ကလမိုင်ဒီးယ ရောဂါဟိရေ လူအတိစုတွင် ရောဂါလက္ခဏာ မပြချေ။ ကလမိုင်ဒီးယား ရောဂါဟိနီရေ မိန်းမတိဧ့ တစ်ဝက်နန့် လီးပုံ ပုံ သုံးပုံရေ မိန်းတိရေ ကလမိုင်ဒီးယ ရောဂါဟိနေပါကေလည်း ရောဂါလက္ခဏာမဟိခြင်းရေကြောင့် ယင်းရို့ကူးစက်ခံနေရရေဟု မသိကြချေ။ ထိတွိ့ဆက်ဆံခြင်းမဟိခကေလည်း အကျိုးဆက်တိ ကြာကေအချိန် သို့မဟုတ် တိုတောင်းအချိန် နှစ်မျိုးစလုံးနန့်အတူ မျိုးပွားခြင်းနန့် အခြား ကျန်းမာရီး ပြဿနာတိအား အဓိကဖြစ်ပွားစီရေ။
ကမ္ဘာနန့်အဝန်းတွင် ကလမိုင်ဒီးယ မျက်စိနာရောဂါ သို့မဟုတ် ထရချိုမ(Trachoma) ရေ မျက်စိကွယ်ရေအထိ ဖြစ်ပွားစီရေ ယေဘူယျ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ရေ။ ကမ္ဘာ့ကျန်မာရီးအဖွဲ့အစည်းကြီးဧ့ ခန့်မှန်ချက်က မျက်ကွယ်သူတိဧ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းရေ ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခပြီး ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် ၃.၆ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ဖြစ်ပွားခရေ ဆိုဧ့။.[10][11][12]
ကိုးကား
edit- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedCDCFact2016 - ↑ 2.0 2.1 2.2 Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedCDC2015 - ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedCDCStats2015 - ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedNew2015 - ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedWHO2015Fact - ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedGBD2015De - ↑ "www.chlamydiae.com (professional) - Taxonomy diagram". Archived from the original on 18 September 2010. Retrieved 2007-10-27.
- ↑ Chlamydia fact sheet from the Centers for Disease Control and Prevention
- ↑ Gerbase AC, Rowley JT, Mertens TE (1998). "Global epidemiology of sexually transmitted diseases". Lancet 351 Suppl 3: 2–4. PMID 9652711.
- ↑ Thylefors B, Négrel AD, Pararajasegaram R, Dadzie KY (1995). "Global data on blindness" (pdf). Bull World Health Organ 73 (1): 115–21. PMID 7704921. Archived 25 June 2008 at the Wayback Machine. "မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 25 June 2008. Retrieved 29 October 2011. "မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 25 June 2008. Retrieved 29 October 2011.
- ↑ Resnikoff S, Pascolini D, Etya'ale D et al (2004). "Global data on visual impairment in the year 2002" (pdf). Bull World Health Organ 82 (11): 844–851. PMID 15640920.
- ↑ Belland R, Ojcius D, Byrne G (2004). "Chlamydia". Nat Rev Microbiol 2 (7): 530–1. doi:. PMID 15248311.
အခြား ဝက်ဆိုဒ်တိ
edit- Resources, symptoms list and guidelines about Chlamydia Archived 7 April 2013 at the Wayback Machine.