Wp/niu/Niue

Ko Niue he motu motu ki Oceania. Ka kiia a Niue ko "Rock of the Pacific Ocean" ka kiia e te taupori o te rohe ko "te toka". Ko Niue he whenua mana motuhake i roto i te uniana me Niu Tireni, karekau he mana motuhake. Kei te upoko o te kawanatanga ko Erihapeti II hei kingi mo Peretana Nui me nga whenua reo Ingarihi. E 2,400 kiromita te tawhiti o Niue mai i Aotearoa i waenganui o Tonga, o Hamoa me nga Kuki Airani. Ko te wahanga nui o te taupori he Poronīhia. Ko te whakapaipai o Niue ko Alofi, he 260 km2 tona rahinga me te 1,398 nga tangata noho.

takenga mai o te ingoa

Ko e kakano he higoa he motu fakahele ha tautolu ko Niue, hagaao ia ke he akau ko e niu, ko e talahauaga loa ne pehe hae e niu ti fakaku mogoia ke pehe "ko e niu e" ke moua mai e higoa Niue. Hae i lalo e tau higoa he tau maaga i Niue.

Matawhenua

Alofi Tokelau

Ko e maaga nei toka ai ke he faahi tokelau he motu, ko e taha faahi he maaga ko Alofi ko e taone fulufuluola ha Niue. Ne vevehe ua ai e maaga ko Alofi, taha ko Alofi Tokelau, taha ko Alofi Toga. Ko e maaga ko Alofi ko e taha ni e maaga a ia fakamua, ka kua vevehe ua ai fakamui e ha kua lahi e maaga mo e hagahaga mitaki ke fakaholo e tau gahua fakamaaga. Pete ia kua vevehe ua e maaga ko Alofi, mau agaia ni a lautolu ko e taha e fale tapu Ekalesia Keresiano ke tapuaki auloa ai.

Tuapa

Koe taha maaga foki kehe faahi tokelau. Koe maaga hanei ne omai ai e tau Patuiki ha Niue. Haha i ai foki e fonua ko Fotuaua ne nonofo ai a lautolu. Koe higoa mooli ha Tuapa ko Tuapa Uhomotu. Koe maaga talahaua mai tigahau. Koe maaga hanei foki ne hake mai a Kapeni Kuki ti nakai kautu haana a hakemaiaga he vega he matakau. Pihia foki he vega e lautolu e matakau ne lali ke tamai e maama koe talamitaki kehe motu. Koe mena is ti ohake ai a lautolu ki Uluvehi ati ohake ai ti uta. Koe taone fakamua ha Niue Fekai ne toka ai e uaafo ato hiki hifo he tau tagata kolokolovao ki Alofi.

Mutalau

Mutalau ne hake mai ai e maama. Mutalau, Ululauta Matahefonua toka ke he faahi tokelau he motu.

Alofi Toga

Kaeke ke fai huhu ti matutaki mai kia au ke he meli hila frank.sioneholo(at)invesniue.com. Ko e fakatokaaga ke he tau tala ka tohi ke he tokaaga tala nei, kua ataina e ha tagata ne iloa ke totou, tohi mo e vagahau e Vagahau Niue ke tohi e tau tala mo e lalafi tala atu ke he falu he tau tala kua tohia ai ki loto he tohi Vikipitia Niue e.

Kia monuina!