Wp/ng/Andimba Toivo ya Toivo

< Wp‎ | ng
Wp > ng > Andimba Toivo ya Toivo

Herman Andimba Toivo ya Toivo (okwa valwa eti 22 ly'August 1924) oye omunapolitika omuNamibia nokwa li omulaadhi molweendo lwe kendjelo manguluko lya Namibia. Oye omukokoli gongundu ta yi ithanwa Ovamboland People's Congress mefupipiko(OPC) momumvo 1957, pontsapo yolweendo lwekondjelo manguluko.[1]

Toivo okwa valelwa momukunda Omangundu moshitopolwahogololo sha shana mumbangalantu wa Namibia.[2] Toivo ya Toivo okwa kondjo muukumwe pethimbo lyiita iitiyali yuuyuni . Konima, molwa uuladhi we miinyangadhalwa yekondjelo manguluko lya Namibia, okwa li atulwa mondjedhililo momumvo 1966 ketanga kwiita lya South Africa. Eti 26 Januali 1968 okwa li atokolelwa kompangu yaPretoriaeegeelo lyoomvula 20 mondholongo. Okwali edhililwa kontuntu ya Robben Island,popepi nokalando Cape Town, hoka akala muupongekwa ethimbo ele pwahena ekwatathano noovalele dhoshilongo she. Ya Toivo oka li amangululwa mesiku 1 March 1984.[3]

Oku za momumvo 1984 sigo 1991, okwa li amushanga omukuluntu gwo ngundu onkondjeli manguluko moshitakumo yi ithanwa South West Africa People's Organization yafupipikwa (SWAPO).[1][2]

Toivo okwa li oshilyosho shoSWAPOmolutu lwoontotiveta,ndoka lwa li lwa yi miilonga okuza muNovomba 1989 sigo omu Maalitsa gOmumvo 1990,popepi elela nemanguluko ,[1][4]no pemanguluko mu maalitsa momumvo 1990 okwa li aningi oshilyo shegumbo lyotango lyopashigwana.[2] Okwa li wo Oministeli yoomina niikwankondo oku za momumvo 1990[1][2] sigo osho ali a ulikwa aninge ominisiteli yiilonga nonkalo nawa meti 26 gamaalitsa 1999.[5] Konima yoomvula ndatu mompito yafaathana, okwa li uulikwa aninge ominisiteli yoondholongo nonzulonkalo oku za eti 27 lyAugust mo2002, nepingakanitho nambushe miilonga omusamane Marco Hausiku;[6]nokwa kala noshipundi shoka sigo 2006.

Okwa li iyageke ka kale noshipundi momutumba gwegumbo lyotatango lyopashigwana pethimbo lyomahoogololo go mumvo 2004 , meiyuvo lyo kutya "okwa longa sha gwana" .[7]

Toivo okwa li amono omawi gaahogololi gethike —358— momahoogololo gongundu mutima yoSWAPO momutumba ngoka gwali gwa ningwa muAugust 2002.[8] Komutumba gwoSWAPO ngoka gwali gwaningwa muNovomba gomumvo 2007, Toivo okwa li andopa momahoogololo komutumba ngoka lwoshikando shotango nondjokonona yongungu. Shino oshali sha talikila mefano ndika kutya Toivo oku na olunyala negamo kongundu yompilameno yedhina lyatakumwa Rally for Democracy and Progress pafupipiko (RDP), ongundu ndjoka yali ya to twa oku za mo SWAPO popepi elela nomutumba omunene gwongundu. Toivo okwa li ikala ena egamo noRDP, ihe okwa li kwa itaalwa kutya okuna enwetheno momahogololo ngoka.[9]

Oonzo dhuuyelele edit

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Profile at klausdierks.com.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Epandja lilwe lyoonzo lyegumbo lyopashigwana lyaNamibia
  3. Helao Shityuwete, Never Follow the Wolf, The Autobiography of a Namibian Freedom Fighter , London 1990, pp. 246-7.
  4. Omusholondondo gwantu yomegumbo etotimpango. opaliamente.gov.na
  5. "Two-prong strategy in latest reshuffle", The Namibian , March 29, 1999.
  6. Christof Maletsky, "Nujoma shuffles the Cabinet pack", The Namibian , August 28, 2002.
  7. Tangeni Amupadhi, "Major shift in Swapo leadership", The Namibian , October 4, 2004.
  8. Okangundumutima kongundu tayi pangele:, moThe Namibian, August 27, 2002.
  9. Christof Maletsky, "Swapo big names dropped", The Namibian , December 3, 2007.

Template:Wp/ng/Persondata

Template:Wp/ng/Namibia-politician-stub