Wp/mos/Fiifi Fiavi Kwetey

< Wp‎ | mos
Wp > mos > Fiifi Fiavi Kwetey

Sõngr sẽn yaa zaalem n yit Wikipedia pʋgẽ

Fiifi Fiavi Kwetey
human
Sex or gendermale Tekre
Country of citizenshipGhana Tekre
Date of birth2 June 1967 Tekre
Place of birthNogokpo Tekre
Languages spoken, written or signedEnglish, Ewe, French Tekre
Occupationpolitician, consultant Tekre
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Minister for Food and Agriculture, Minister for Transport and Telecommunications Tekre
Educated atUniversity of Ghana, Bishop Herman College Tekre
Affiliation stringMinistry of Food and Agriculture of Ghana Tekre
Member of political partyNational Democratic Congress Tekre
Religion or worldviewChristianity Tekre
Participant inWorld Economic Forum Annual Meeting 2015, World Economic Forum Annual Meeting 2016 Tekre

A Fiifi Fiavi Kwetey (tõnd sẽn dog yʋʋmd 1967 tʋʋlg rasem a 2 wã) yaa Ghanaian politik soab la NDC sɛk-bi-kãsengã. [1]A yaa tẽnga taoor soab sẽn da yaa a Ketu South constituency m'be Ghana tẽnga pʋga.[2][3] A yɩɩ Propaganda secretary sɛk-koɛɛga NDC National Democratic Congress pʋgẽ.[4][5][6]

Bi-bɩɩgã la a zãmsgo edit

A Kwetey rogame Hohoe la a yita Nogokpo sẽn be Ghana soolmã sẽn boond tɩ Volta Region soolmẽ wã.[7] A kẽnga Bishop Herman College m'be Kpando yʋʋmd 1987, la a paama a O level sebr be. A kẽngame Achimota School lekollẽ n na n paam a A level sebr.[8][9] A paama karengã sẽn yaa karengã wɛɛngẽ la Psychology University of Ghana wã. Yʋʋmd 1994 wã, a paama diplôme de la Chamber of Commerce and Industry's Higher Diploma (CCIP) (Tõnd ne Tʋʋmdã Raag sẽn be Paris).[7][3] A Kwetey paama a BA HONS University of Ghana pʋgẽ.[10]

A Tʋʋmde edit

A Kwetey sẽn wa n wa n paam n karem n sa, a maana a tʋʋmdã ne a tẽnga taoor lʋɩtb sull n sɩng yʋʋmd 1993 n tãag yʋʋmd 1994 t'a wa maan a tʋʋmdã.[11] A sẽn wa n tʋm yʋʋm 1 tʋʋmd tẽnga pʋgẽ wã poore, a lebga ligd yel-bũndã yel-bũnsa la b sẽn tʋmd ne ligd makrã, la a lebg n tʋmd ne Investment Banking firma, Strategic African Securities Ltd. yʋʋmd 1995 tʋʋlg kiuugã. A sẽn wa n beẽ wã, a kẽnga CDH Financial Holdings Ltd tɩ b maan a tʋʋmdã wa ligd yel-gɛtba, ligd yel-bũndã yel-bũnsa la b maan a tʋʋmde, n sɩng yʋʋmd 1998 n tãag yʋʋmd 2002 yʋʋm-vʋʋr kiuugã, la a yɩ karen-bi-bi-pugl sẽn zãmsd ligd lekoll kẽer Ghanã raagẽ (Ghana Stock Exchange).[11]

Politiki edit

A Kwetey sẽn da be karẽn-biis roogẽ wã, a yɩɩ karen-bi-bi-poak taoor soaba, n yɩ NDC neda tẽnga lekolla tõor soab a sẽn be University of Legon karẽn-biigã sẽn yaa tẽnga taoor soaba.[11] Yʋʋmd 2005 yʋʋm-rɩt kiuugã, a Kwetey lʋɩɩ NDC tẽnga taoor dãmb n tõog n lebg NDC taoor soaba. A sẽn yaa taoor soaba, a sẽn boond t'a sullã propagandã sɛk-gʋlsdã, b ra get-a lame t'a yaa ned ning sẽn na n ningd sor n ningd a taabã sorã la a sẽn na n zab ne b sullã yell n kogend a sullã.[11][12][13] A sẽn yaa propagandã sɛk-gʋlsdã, a lebg n lebga tẽnga sɛk-soaba.[12]

A sẽn da yaa Deputy Minister for Finance edit

Yʋʋmd 2009 soabã, a John Atta Mills yãka a Kwetey t'a yɩ Mali wã minisr sull ning sẽn geta ligd yelle, a Kwabena Duffuor sẽn da yaa Mali wã minisrã. A rɩka pʋlem yʋʋmd 2009 yʋʋm-vʋʋr kiuugã pʋgẽ, a sẽn maan b sẽn na n bãng a sẽn na n maan to-to wã poore.[14][13] A tʋma tʋʋm-kãng pʋgẽ hal n tãag yʋʋmd 2013 yʋʋm-vẽk kiuugã.[15]

Parliamentã neda edit

Yʋʋmd 2012 wã, a Kwetey tõoga Ketu Kibar tẽnga Demokraat Kongre wã pipi sõobã. A tõoga b sõobã n paam n deeg n kõ a 403 n yɩɩd a 60 sẽn paam n kõ a Albert Ziga sẽn da be wakat kãnga wã, sẽn da wa n be a tãab soaba, la a Raphael Alorwu sẽn paam n deeg sõob 82 wã, tɩ a Nyphson Agbagedy me paam n deeg a 30 n kõ a soabã.[16][17] A Kwetey tõoga Ketu Sud tẽnga pʋga pʋga, n paam n deeg b rãmb 77,837, sẽn yaa b rãmb nins sẽn da yãkd b rãmbã sẽn da yaa b rãmb n yɩɩd a taabã n yãkd a Godwin Yayra Nkuawu sẽn yaa b rãmba sẽn get b rãmb nins b sẽn yãkd b rãmba wã n deeg b rãmba 4,122, sẽn yaa b dãmb nins sẽn deeg b rãmb n yãkd b rãmbã n kõ b rãmb nins a sẽn da yãk b rãmb n yɩɩda wã n yãkd n kõ b rãmba sẽn da yaa 4.71%.[18] Yʋʋmd 2015 soabã, a Fiifi Kwetey kell n yɩɩ NDC kandidɩ sẽn na n yɩ Ketu Kibar tẽnga pʋga, n na n zĩnd yʋʋm 2016 wã. A tõoga b sõor sẽn yaa 146,10 n tõog n tõog a Sylvanus Amedorme sẽn paam n paam n deeg n deeg n kõ a 1375 wã, la a Famous Kuadugah sẽn paam n deeg a Denu sẽn be Volta Region soolmẽ wã, n paam n kõ a 637 wã.[19][20] A yãaga yʋʋm 2016 wã, n na n yɩ tẽnga taoor soab sẽn be Ketu Sud wã pʋgẽ, n na paam n deeg n deeg n kõ a Ghana tẽnga taoor soab a 48 723 n kõ a sẽn da tõe n deeg n yãk n kõ a taoor soab a Jim Yao Morti sẽn yaa ned sẽn pa yãk a taoor soab n paam n deeg a 18 643 n kõ a soab a 25.04%.[21] A Jim Yao Morti ra yaa NDC taoor soab sẽn da yaa taoor soaba, la b sẽn da yiis a tʋʋmdã n yiis a tʋʋmdã, la a sẽn wa n yaa taoor soab sẽn pa tar sor n na n yãk a tʋʋmdã.[22][23]

Minister of State edit

A Kwetey yaa tẽnga taoor soab a John Dramani Mahama sẽn yãk-a t'a yɩ tẽnga minisr a yiib-n-soabã sẽn geta ligdi la ligdi la siglgã taoor lʋɩtb sull sẽn geta ligdã wɛɛngẽ yʋʋmd 2013 t'a lebg tẽnga minisr.[24] A ra segd n tʋmd ne ligd ministɛɛrã, a sẽn na n tʋm ne a prezida wã, n get ligd la a sẽn tũud-b ne taab siglgã yɛl yelle. A sẽn maan woto wã, a kɩtame tɩ b yãk sull a nu sẽn na n yɩ taoor lʋɩtb sull sẽn na n ges National Pension Regulatory Authority (NPRA) b sẽn na n maan yʋʋm a tãabã sẽn na yɩl n paas b tõog n tõog n tʋm ne Swiss goosneema wã.[25] A Swiss goosneema kõ Ghana goosneema ligd milyõ 2,4 n na n sõng goosneema wã tɩ b tõog n paas b tʋʋm-teedã pãnga,b na n yãka tʋʋm sẽn na yɩl n sõng-b tɩ b tõog n tʋm b tʋʋmde, n kɩt tɩ b raag b sẽn yaa b sẽn na n maan bũmb ning n get b sẽn na yɩl tɩ b ra wa n tõog n kogl b sẽn na paam n deeg b pensionã, la b sõng-b lame tɩ b tõog tɩ b raagd b sẽn na maan bũmb ningã ye.[25]

Minisr n gèt rɩɩb la koobu yéla edit

A zĩnda Minister of Food and Agriculture tʋʋm kãnga hal t'a lebg rɩɩb la tẽn-gãongã ministɛɛr n na n dɩk a Clement Kofi Humado.[26][27] A sẽn yaa ligd soab tʋʋmd da yaa a sẽn na n sõng Ghana tẽnga siglgã sẽn tʋmd ne koodã wɛɛngẽ wã tɩ b tõog n paas b toodã, b sẽn talld teedã importã, la b sẽn tallg b sẽn talldã. A ra ratame tɩ b kẽes b tʋʋmdã tʋʋmde, n kɩt tɩ b tõog n tʋm ne koodã.[28] A sẽn wa n lebg so-pakrã ministɛɛrã, a Dzifa Ativor sẽn wa n bas a tʋʋmdã, a sẽn wa n wa n paam zu-loees sẽn kẽed ne GHS 3.6m busã sẽn lebg n lebg n lebg tɩ bĩngdã.

A Menga Vɩɩm edit

A sɩd kẽe ne Naomi Kwetey, la b tara kamb a naas.[11]

Anti-Muslim comment edit

Sẽn na yɩl n bãng sẽn yɩ to-to ne nebã sẽn maan yel-wẽn-kãsemse, bɩ y ges Ghana ned sẽn maan yel - wẽnga (Discrimination in Ghana) A Fiifi Kwetey sẽn yaa NDC sɛba taoor soaba la taoor soab a Rawlings sẽn da yaa a taoor soabã saglg soaba, a wilgame yʋʋmd 2007 t'a sẽn da sõs ne Etazĩni tẽn-boogã taoor dãmbã, "a pa tõe n yeel tɩ Moslem pa tõe n lebg Ghana tẽnga taoor soab ye".[29] A yeelame tɩ "Wẽnnaam sẽn yaa Musulman pa tõe n yɩ Ghana tẽnga taoor soab ye".A sẽn gom woto wã, sẽn yɩlẽ tɩ b bãng a sẽn maan bũmb ning yʋʋmd 2010 wã, a sẽn wa n wilg tɩ b ra pa wʋmd a sẽn yeelã, kɩtame tɩ Gana musliman-rãmbã sũur sãam ne a sẽn yeel tɩ a tog n kos sugri. Yʋʋmd 2015 tʋʋlg kiuugã, a pa tol n deeg a goamã n kos sugri ne a sẽn be Moslem soolmã pʋgẽ wã ye.[6]

Ges-y me edit

Sebtiise edit

  1. https://web.archive.org/web/20120103194849/http://www.ghana.gov.gh/index.php/governance/regional-ministers
  2. http://www.graphic.com.gh/news/general-news/transport-ministry-pledges-to-support-gma-enhance-maritime-safety.html
  3. 3.0 3.1 https://web.archive.org/web/20131020075001/http://www.parliament.gh/members_details.php?ddt=364
  4. http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/artikel.php?ID=218080
  5. https://web.archive.org/web/20160313082421/http://comment.peacefmonline.com/pages/features/201109/69266.php
  6. 6.0 6.1 https://web.archive.org/web/20111109220801/http://www.ghanadot.com/news.ghanadot.npp.091411a.html
  7. 7.0 7.1 http://www.ghanamps.com/mps/details.php?id=5302
  8. https://www.graphic.com.gh/news/politics/boasting-about-one-s-academic-success-is-vanity-fifi-kwetey-tells-franklin-cudjoe.html
  9. https://www.graphic.com.gh/features/opinion/tears-for-lauretta-and-fiifi-kwetey.html
  10. https://www.ghanaweb.com/person/Fifi-Kwetey-2794
  11. 11.0 11.1 11.2 11.3 11.4 https://www.modernghana.com/news/958188/fis-journey-how-well-do-you-know-hon-fifi-fiavi.html
  12. 12.0 12.1 https://web.archive.org/web/20190917165509/http://tv3network.com/politics/ndc-propaganda-secretary-post-now-communications-officer
  13. 13.0 13.1 https://www.modernghana.com/news/205995/fiifi-fiavi-kwetey-daring-and-defiant-deputy.html
  14. https://www.myjoyonline.com/news/fiifi-kwetey-others-sworn-into-office/
  15. https://www.ghanabusinessnews.com/2012/10/31/deputy-finance-minister-appeals-to-companies-to-honour-tax-obligations/
  16. https://www.modernghana.com/news/397938/fifi-kwetey-wins-ketu-south-primaries.html
  17. https://www.myjoyonline.com/news/fiifi-kwetey-battles-mp-over-ketu-south-seat/
  18. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2012/volta/ketu_south/
  19. https://www.ghanabusinessnews.com/2015/12/31/fifi-kwetey-wins-ketu-south-election/
  20. https://www.graphic.com.gh/news/politics/ketu-south-ndc-selects-2016-candidate.html
  21. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2016/parliament/volta/ketu_south/
  22. https://www.modernghana.com/news/656643/suspended-and-disqualified-parliamentary-aspirant.html
  23. https://dailyguidenetwork.com/ketu-south-political-giants-fall/
  24. https://www.ghanabusinessnews.com/2013/02/15/parliament-approves-nine-more-presidential-appointees/
  25. 25.0 25.1 https://newsghana.com.gh/fifi-kwetey-inaugurated-a-five-member-steering-committee-for-npra/
  26. https://www.myjoyonline.com/news/list-of-mahamas-new-ministers-and-deputy-ministers/
  27. https://web.archive.org/web/20190905122216/http://www.tv3network.com/news/mahama-nominates-former-boss-spio-garbrah-as-trade-and-industry-minister
  28. https://www.modernghana.com/news/958188/fis-journey-how-well-do-you-know-hon-fifi-fiavi.html
  29. http://www.modernghana.com/news/349263/1/muslims-cant-be-president-fifi-kwetey.html