Wp/mos/Dancing Devils of Corpus Christi

< Wp‎ | mos
Wp > mos > Dancing Devils of Corpus Christi

Sõngr sẽn yaa zaalem n yit Wikipedia pʋgẽ

Dancing devils of Corpus Christi
Country of originVenezuela Tekre
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Tekre
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00639, https://ich.unesco.org/fr/RL/00639, https://ich.unesco.org/es/RL/00639 Tekre
25 meter tall monument to Dancing Devils of Yare, at Venezuela de Antier in Mérida, Venezuela. Constructed 1924–25.
25 meter tall monument to Dancing Devils of Yare, at Venezuela de Antier in Mérida, Venezuela. Constructed 1924–25.

Dancing Devils of Corpus Christi yaa Venezuela tẽnsã tũudum kibs sẽn maand a Corpus Christi wã, sẽn maand a Zezi Krista waoogrã Eucharisti wã.[1] A gomda saam-biis 11 sẽn be tẽns toɛy-toɛyã pʋsẽ wã sẽn maand bũmb ninsã yelle. Yʋʋmd 2012 wã, UNESCO Intangible Cultural Heritage wilgame tɩ b sẽn maand bõn-kãens yaa bũmb sẽn pa tar yõod ne nin-buiidã.

Kibsa edit

Yaa yʋʋm 17 soabã[2] sʋka la b sigla b sullã sẽn be Aragua la Vargas wã. Yʋʋmd 1749 wã tɛka, b ra maanda Korpus Christi, la ra pakda pagb, rap la kom-bɩɩs n na n pids pʋlem nins b sẽn da kõ Sakramensã. [Tõnd sẽn na n tool-y neda]

B wilgame tɩ b sẽn boond tɩ Korpus Christi wã wã yɩɩla zĩn-dãmbã yaa toor-toore. Sã n yaa ne seb-kãngã sẽn gomd San Francisco de Yare saam-bi-poak yellã, yʋʋm 400 sẽn looge, maan-kʋʋd sẽn pa tar bũmb ning sẽn na yɩl n maan Corpus Christi wã n yeel woto: "B sã n pa tar ligd bɩ tẽedbã sẽn na n tall Sakramens ning sẽn yaa bark n maand sorã, zĩn-dãmbã na n waame!" [sõsg sẽn tog n yɩlg n sõng ] Soog sẽn wa n wa n wa poore, zĩn dãmb wʋsg n wa n zĩnd wẽnd-doogã taoor.[3]

Sẽn kẽed ne yel-bũndb a taab sẽn gomd Yare saam-biisã yelle, b gomda Manuel Vicente Romero Garcia sẽn gʋlsd no-rɩtgã Peona pʋgẽ, sẽn wilgd vẽeneg tɩ yɩɩla wã yɩɩ Cúa zĩn-dãmb yʋʋmd 1870 wã pʋgẽ.[4]

Saam-bi-rãmb edit

Rɩk-y neb 11 sẽn yaa tigims, tigims la tigims sẽn maand yɩɩl yʋʋmd fãa la b kãabd tɩ b na n waoogda Sakramensã sẽn yaa sõma wã.[5] B fãa yaa siglgã neb sẽn pa tar sor b sẽn sigl b tẽnsã pʋsẽ. Rũndã-rũndã, b tigimsã sigla neb sẽn pa maand b sẽn dat n deeg ligd ne b sẽn pa tar ligd n na n deeg b tʋʋmdã, n na n sõng b nin-buiidã tɩ b tõog n bãng b sẽn tõe n maan bũmb ninsã.[2]


Sẽn na yɩl n paam zems-n-taar ne siglgã, b tigma "tẽngã tigis" wʋsg, tɩ ned kam fãa zĩnd a to zĩig pʋgẽ. Rẽ kɩtame tɩ b naan tigim-n-taag ning sẽn boond tɩ Corpus Christi wã sẽn boond tɩ National Association of Dancing Devils wã n naag taab n na n naag taab b saam-bi-rãmbã fãa.[2]

Yare edit

Dãtã-rãmbã sẽn kiidd a Yare (Diablos Danzantes del Yare) yaa tũudum kibs yʋʋr sẽn pidsd a San Francisco de Yare, a Miranda soolmẽ, Venezuela, a Corpus Christi daarã. A Zeova Kaset rãmbã (Sociedades del Santísimo) n get b sẽn maand kibsã yelle. A sɩngrẽ wã yaa yʋʋmd 1800 soabã, tɩ yaa Amerik tẽn-tẽngã saam-bi-poak sẽn yaa kãsenga.

Yʋʋmd fãa, sẽn yaa Zʋk-n-soab kiuug rasem a naase, b yɩɩla "Sẽ-bɛd nins sẽn kiidã" sẽn maand yɩɩl sẽn yaa toor-toorã.

A Sʋɩtãanã sullã yaa b sẽn maand to-to wã, tɩ b sẽn maandã yaa b maasmã.

Kibs a taab me be kibs kãngã pʋgẽ, tɩ b pʋd b yʋ-peelmã zĩig ning b sẽn be wã, wala Naiguatá zĩn-dãmbã la Chuao zĩn-dẽgdã.

B sẽn da maand woto wã edit

File:Dancing Devils of Yare original Masks.jpg
Dancing Devils of Yare original Masks

Tẽeg-kãngã pʋgẽ, b waoogda a Saint Francis sẽn yaa Paola nin-sõngã, la a Zezi Kirist sẽn be sakramensã pʋgẽ. Kibsa sɩngda rasem a tãab ne kʋɩlen-kãseng sẽn na yɩl tɩ b tõog n yɩɩl fulías (b sẽn boond tɩ b sẽn boond tɩ tẽngr ne tẽngr ne tẽngã) la b gom décimas (b sẽn yeel tɩ b sẽn yeel tɩ yaa b sẽn boond t'a Zeova wã) la b pʋʋs pʋʋsg a taab hal tɩ ta zũndgẽ. Vẽkembeoogo, neb nins sẽn da tũud a Zeova wã sẽn da pak b mens n yɩ zĩn-dãmbã ra yɩɩd tẽngã rotẽ wã. B leb n kẽnda sorã n yeelg b fu-rãmba la b sẽn yeelg b maaskoorã, n kiid ne corríos (tõnd yɩɩl sẽn yaa a tãnsã).

Rẽ poore, b kẽngda wẽnd-doogã taoor n tɩ moon-kãnga sã n wa sa, b ningda a Eucharisti wã wẽnd-doogẽ wã noorẽ, tɩ zab-wẽnsã ne b gũudbã be n zabd ne taaba. Sẽn na n baas n yaa zĩn-dãmbã, b kõda b mens n wõgemd b nus Eucharisti wã taoore, n na n wilg tɩ b sakd-b lame, n dans b yɩɩlã sẽn yaa bamba wã, sẽn yaa mizik sẽn tar waoogre. Bãngrã fãa wilgdame tɩ yaa sõma n tõog wẽnga. Bãada zĩn-dãmbã sẽn kẽed ne wã, b paka fu-rãmba, b bẽedã, b paka zĩn-rãmbã, la b paka b sãn-do. B zãada ko-pɩkã sẽn maan ne palem vãad sẽn paam barka, ro-ro-zõor la b zãad ne a Zezi kibay (kẽng kiris-neb tũudum kibay tõe n dɩka a zĩigẽ). B leb n zãada zĩn-dãmb sẽn wẽnd wa marac ne b nug a ye, la b zãada pãb-n-do.

Sebtiise edit

  1. http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=es&pg=00011&RL=00639
  2. 2.0 2.1 2.2 http://www.unesco.org/culture/ich/doc/download.php?versionID=16632
  3. https://web.archive.org/web/20131029191604/http://historiadelosvallesdeltuy.jimdo.com/municipio-sim%C3%B3n-bol%C3%ADvar-yare/diablos-danzantes-de-yare/
  4. http://tucuy.wordpress.com/2012/04/03/diablos-danzantes-de-yare/
  5. http://www.venezuelatuya.com/tradiciones/los_diablos_danzantes.htm