Mehmet Ziya Gokalp 23 Mirk’ani 1876-s Diyarbekiris dibadu. Baba muşik ixandept’u sotinuri ar gazetas. Ok’itxuşa Diyarbekiris geoç’k’u. Adeturi İslamişi çkinapape diguru cumadi muşişen. St’amp’olişa idu 1895-s. Baytarobaşi doguraleşa kamaxtu. Akonaşis ok’oiçinu İbrahim Temo do İshak Sukuti k’ala. Mehmet Ziya Gokalpik ak’atu İttihadi do Terakkişi Cemiet’işa (Artonoba do 3’oxlextimobaşi Ok’oxtimale). İç’opinu 1898-s. Ar 3’ana molaxedu. Nişkvinu 1900-s. Uk’açxeti uçves Diyarbekirişa. 1908 3’anaşakis ixandu ç’it’a dulyapes oxen3ale şeni Diyarbekiris. Majurani meşrutiet’işi ognapaşk’ule k’idu P’art’i İttihadi do Terakkişi filiale Diyarbekiris. İqu matemsile. Gamoçkvu “Peyman” (Cincoba) coxoni gazeta. 1909-s Selanikis ok’oxtimeri İttihadi do Terakkişi k’ongreşa ak’atu delegato Diyarbekirişen. Uk’açxeti p’art’i İttihadi do Terakkişi Selanikiş şkagurişi oktalaş k’omisionişa mak’ature i3xunu. 1910-s, sosiologişi dersepe meçu, ok’idu muşis go3’vancğoneri, İttihadi do Terakkişi İdadis. Gamoçkvu “Ağanmordale K’alemepe” coxoni jurnali. 1912-s i3xunu mebusi Meclisi Mebusanişa Ergani Madenişen. İqu mak’aturepeşen arteri “Turkişi Ocaği”şa St’amp’olis. Aya ok’oxtimaleş gamaçkva “Turk Yurdu”s (Turkişi Dobadona) ç’aru. Muşi mak’alepe gamiçkvinu “Halka Doğru” (Xalk’işk’ele), “İslam Mecmuasi” (İslamişi Jurnali), “Milli Tetebbular Mecmuasi” (Nasionaluri Goşogorobapeşi Jurnali), “İktisadiyat Mecmuasi” (Ek’onomiaşi Jurnali), “İçtimaiyat Mecmuasi” “Xalk’obaşi Jurnali), “Yeni Mecmua” (Ağani Jurnali) coxoni jurnalepesti. Sosiologişi dersepe meçu “Darulfununi Osmani”s (St’amp’olişi Universit’es).
Maartani kianuri ok’ok’idinus, Osmanuri Oxen3ale geicginuşk’ule, geit’k’oçinu mtel dulyape muşişen do k’un3’ula Maltaşa içvinu 1919-s İnglisuri malimuri mak’amepeşk’elen. Doskidu uçvobas jur 3’anaş morgvalis. Nişkvinu uk’açxe. İdu Diyarbekirişa. Gamoçkvu “Kuçuk Mecmua” (Ç’it’a Jurnali). 1923-s, gemçaloba niçinu Ogurobaşi Nazirobaş Oç’aroba do Nenaş Goktirobaşi K’omisionis, Ank’aras. Artneri 3’anas i3xunu meclisişa Diyarbekirişi mebusi Ataturkişk’elen. Dizabunu. Mk’ule oraşk’ule, meçu şuri muşi 25 Gimua 1924-s St’amp’olis. Let’as niçinu Sultan Mahmut majuranişi turbeşk’ele.
Svarape muşi: “Mç’ita Uşkiri” (1914), Oturku, Oislamu, Omuasiru” (1918), “Ağani Skidala” (1918), “Okro Te” (1923), “Turkişi Moraloba” (1923), “3’ori Gza” (1923), “Maturkelobaşi P’rensip’epe” (1923), “Turkişi Noğaralobaşi İst’oria” (1926). “Kurdi Aşiretepeşi Sosialuri Goşogorobape“ (ğura muşişk’ule).