Wp/liv/Kōrli XII

< Wp‎ | liv
Wp > liv > Kōrli XII

Kōrli XII (sindõn 1682, kūolõn 1682) vȯļ Rūotšmō kēņig āigastis 1697-1718, Kōrli XI pūoga. Āigasts 1697 krūoniz ta ēņtšta īž kēņigõks ja jetīz kēņig tȭitõks bäz-andõmõt. Āigasts 1699 Krīevõmō, Pūoļmō ja Saksāmō īrgiztõ suoddõ Rūotšmōdõ vastõ, sīestõ ku ne mõtliztõ ku Kōrli XII vȯļ väggi nūoŗ ja veitõ-nǟnõd.

Kōrli XII

Pūoj-suodā īrgandõksõs vȯļ Kōrli väggi vindimiz-rikāz, ta ajīz vegliz Dēņmōdõ tīedõ mierõ augusts 1700 vīndiz siz Krīevõ kēzart Pētõr I Narva taplõmizõs Ēstimōl, pōr-võtīz Kurāmō āigasts 1701, jūrõ-akīz Pūoļmōdõ ja Saksāmōdõ 1704 ja paņ Pūoļmō trūoņ pǟlõ entš tigtiji Stanislaus I.

Pierrō siedā lekš ta Ukrainas kus kazākõd jūodiji Ivan Mazepa vȯļ täm tigtiji ja lekš suoddõl Krīevõmō vastõ. Pierrõ sūŗt kōtimizt Poltāva taplõmizõs Krīevõmō vastõ Kōrli XII ūrgiz Tirkmōlõ, kus ta paņ jeddõl sultanõn (Ahmed III) tieudtõbõks tīedõ suoddõ Krīevõmōlõ. Pierrõ siedā, až Tirkmō tei Prut mierõ Krīevõmōkõks jelīz ta Bender ležgõl Bessarābijs nemē Tirkmō kilāli, bet täm siḑīmõd ja lebbõ-sōmi tirkidõks lekštõ jo äbjõvīmõks. Tirkmō suodāväg jūrõ-akīz täm kuoddõ 1713 midā Kōrli kāitsiz setmiņ stuņdõ. Tirkid vaņgõs Adrinōpolis jeddõ-tēļiz Kōrli XII rujā vȯlmizt. Āigasts 1714 at-tuļ Kōrli XII bäz vȯdlõmõt rūotšõd käds vȯlbiz Stralsund nīn jūrõ ja kāitsiz siedā dēņõd ja prūššõd vastõ. Až se sadīz, ūrgiz ta Rūotšmōlõ ja kōļiz āigasts 1716 pōr-võttõ Norvēgmōdõ, kus ta tapīztõ taplõmizõs Fredriksten nīn immardõmiz āigal. Prantsūz kēramīez Voltaire um kēratõn jelāmiz-nīž tämstõ.