Wp/kus/Nana Akufo-Addo

< Wp‎ | kus
Wp > kus > Nana Akufo-Addo

Nana Addo Dankwa Akufo-Addo (du'anɛ 29 March 1944) anɛ Ghana pɔlitis nid an Ghana zugdaan pin'il bɛ 2017[1][2][3][4]. O da anɛ Attorney General dinɛ yi 2001 ti paae 2003 ka lɛm an Foreign Affairs minista bɛ 2003 ti paae 2007 bɛ Kufuor yʋʋm la ni[5].

Nana Akufo-Addo
human
Sex or gendermale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Name in native languageNana Addo Dankwa Akufo-Addo Dɛmisim gbɛlima
Given nameNana Dɛmisim gbɛlima
Family nameAddo Dɛmisim gbɛlima
Date of birth29 March 1944 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthAccra Dɛmisim gbɛlima
FatherEdward Akufo-Addo Dɛmisim gbɛlima
SpouseRebecca Akufo-Addo Dɛmisim gbɛlima
ChildValerie Obaze, Gyankroma Akufo-Addo, Adriana Dukua Akufo-Addo, Edwina Nana Dokua Akufo-Addo, Yeboakua Akufo-Addo Dɛmisim gbɛlima
RelativeJacob Hackenburg Griffiths-Randolph, Ken Ofori-Atta Dɛmisim gbɛlima
Native languageTwi Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedTwi, Ga, English, French Dɛmisim gbɛlima
Occupationdiplomat, lawyer, politician Dɛmisim gbɛlima
Field of workeconomy Dɛmisim gbɛlima
Educated atNew College, University of Ghana, Lancing College, City, University of London, Holmewood House School Dɛmisim gbɛlima
Work locationAccra Dɛmisim gbɛlima
Affiliation stringPresident of the Republic of Ghana Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyNew Patriotic Party Dɛmisim gbɛlima
Candidacy in election2016 Ghanaian presidential election, 2008 Ghanaian general election, 2012 Ghanaian general election, 2020 Ghanaian general election Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewPresbyterianism Dɛmisim gbɛlima
Participant inWorld Economic Forum Annual Meeting 2020 Dɛmisim gbɛlima
Member ofEconomic Community of West African States Dɛmisim gbɛlima
Interested ineconomy, jurisprudence Dɛmisim gbɛlima
Ghana Place Names URLhttps://sites.google.com/site/ghanaplacenames/places-in-perspective/birthplaces#h.he9odspcr1x2 Dɛmisim gbɛlima

Akufo-Addo da pin'ili nya'ad na'am la bɛ 2008 nɛ 2012 ya'as, nɔɔr ayi' la o da bɛnɛ Wabig paati la ni (NPP). O da pʋ paam ka Ma'asim-tiig paati la ka John Evans Atta Mills di bɛ 2008 ka John Dramani Mahama lɛm di bɛ 2012 ni. Ka 2012 vɔɔtʋg la nii, o da pʋ basɛ ka mɔri keŋ kooto ni, amaa ka Supreme Court of Ghana siak ye Mahama diya[6].

Ba da gaŋ o ye o zi'en zugdaan tis Wabig paati la nɔɔr atan' bɛ 2016 vɔɔtʋg la ni, ka nanna nwa Mahama onɛ da bɛ kuk la zug la (nɛ 53.85% bɛ vɔɔtʋg la wʋsa), dinɛ da an yiiga yɛlʋg ka onɛ ka'e kuk la zugɔ nyaŋi lʋb onɛ bɛ kuk la zug.

O pin'ilʋg nɛ sakur yɛla

Nana Addo Dankwa Akuffo-Addo ka ba da du'au bɛ Swalaba, teŋbil kani nɛ Accra, Ghana bɛ 29 March 1944, tis Edward Akuffo-Addo onɛ da an Ghana zugdaa la. O saam Edward Akufo-Addo anɛ Akropong-Akuapem nid da anɛ Ghana's third Chief Justice bɛ 1966 ti paae 1970, chairman bɛ 1967–68 Constitutional Commission nɛ non-executive president of Ghana bɛ 1970 ti paae 1972 ni. Akufo-Addo madir yaadaʋ anɛ Nana Sir Ofori Atta, Akyem Abuakwadim Na'ab, onɛ da pɛ'ɛs executive council gɔmma ni saŋkanɛ da an Gold Coast ka naan tiaki yʋ'ʋn an Ghana la. O anɛ Kofi Asante Ofori-Atta nɛ William Ofori Atta ansig. O yaadaʋ da an J. B. Danquah, onɛ pɛ'ɛs Big Six la ni[7].

O pin'ili o primary education bɛ Government Boys School, Adabraka, ka yʋolim keŋ Rowe Road School, nɛ' wʋsa bɛnɛ Accra Central. O da keŋ England ye zamis O-Level nɛ A-Level kpansib sɔb bɛ Lancing College, Sussex, zin'ikanɛ ka ba da pʋdʋ ye "Billy" ka pɛ'ɛs Anglican faith la[8]. O da pin'ili o Philosophy, Politics nɛ Economics course bɛ New College, Oxford bɛ 1962 ni, ka bas da lɛm zaŋi bas[9]. O da lɛb Ghana nɛ nɛ 1962 ye o pa'al bɛ Accra Academy, ka naam keŋ ye o zamis economics bɛ University of Ghana ni, Legon bɛ 1964, ka paam BSc (Econ) degree 1967 yʋʋm la ni. O da keŋ tuoni pɛ'ɛs Middle Temple ka zamisi an lawyer bɛ dinɛ ka ba ye Inns of Court la, dinɛ ka formal law degree pʋ tʋmma[10]. Ba da buol o yit English Bar (Middle Temple) bɛJuly 1971. Ghanaian bar dim mɛn da buol o bɛ July 1975. Akufo-Addo tʋmi bɛ Paris office of the U.S. law firm Coudert Brothers ni. Ka 1979 nii, o pin'il law firm Prempeh and Co nɛ sɔ'.

O pɔlitiks yɛla

Akufo-Addo pin'ili o pɔlitiks nɛ 1970s naar dinɛ ka o da pɛ'ɛs People's Movement for Freedom and Justice (PMFJ)[11], lʋgʋr kani la'as ye di ki'is General Acheampong-led Supreme Military Council's Union Government proposals. Ka May 1995 nii, o  da pɛ'ɛs lʋgʋr da na'am paalʋ ye ba bɔɔdnɛ tiakir, ki'isʋg lʋgʋr kani ki'isid Neo-liberal gban'ar nwɛnnɛ gban'ar kani an ye ba pi'il Value Added Tax nɛ human rights violations kani ka Rawlings mɛn da mɔr na la.  Banɛ da bɛ tuoni maan mɛ' anɛ o mɛŋ, Abdul Malik ,Kwaku Baako nɛ Saifullah Senior minister Victor Newman, Kwasi Pratt Jnr, Dr. Charles Wreko Brobbey nɛ bɛdigʋ. Ka nidib wʋʋ 100,000 pɛ'ɛsi ba. Ki'isʋg la yʋ'ʋr da anɛ "Kumepreko". 

O da anɛ 2nd, 3rd and 4th Mp bɛ 4th republic bɛ Abuakwa Constituency la ni. 1996 vɔɔtʋg la ni, o da paam vɔɔtnam 28,526 bɛ 50,263 vɔɔtnam ka mɔr 56.75% gaad Owuraku Amofa onɛ da paam vɔɔtnam 20,173, Adoo-Aikins onɛ mɛn da paam vɔɔtnam 705, Ahmadu Rufai mɛn da paam vɔɔtnam 682 ka Emmanuel Kofi Tamakloe onɛ mɛn da paam vɔɔtnam 177. O lɛm di bɛ 2000 General Elections nɛ vɔɔtnam 28,633 yit 45,795 vɔɔtnamin ka bɛ 62.50% gaad Christiana Annor onɛ paam vɔɔtnam14,486, Addo-Aikins onɛ paam vɔɔtnam 1.088, Theresa Stella Amakye onɛ paam vɔɔtnam 593, Kofi Opoku-Gyamera onɛ paam vɔɔtnam 519 ka Isaac Duodu Awah mɛn paam vɔɔtam 506.

Gbanvɛɛnsa

  1. https://web.archive.org/web/20230916120351/https://mobile.ghanaweb.com/person/Nana-Addo-Dankwa-Akufo-Addo-253
  2. https://citinewsroom.com/2020/05/covid-19-nana-addo-joins-world-leaders-in-signing-peoples-vaccine/
  3. https://citinewsroom.com/2021/05/akufo-addo-to-address-ghanaians-on-covid-19-fight-tonight-6/
  4. https://www.ghanastar.com/stories/nana-akufo-addo-is-the-new-president-for-ghana-heres-his-inauguration-speech/
  5. https://web.archive.org/web/20230916120351/https://mobile.ghanaweb.com/person/Nana-Addo-Dankwa-Akufo-Addo-253
  6. http://ww12.akufoaddo2012.com/subcat_select.php?catID=1&linkID=1&url=Nana%20Akufo-Addo
  7. https://www.primenewsghana.com/politics/salute-the-new-king-president-elect-of-ghana-nana-addo-dankwa-akufo-addo.html
  8. https://web.archive.org/web/20170211082302/http://www.lancingcollege.co.uk/media/news/article/4865/OL-Elected-President-of-Ghana
  9. https://www.modernghana.com/news/429126/why-has-nana-akufo-addo-omitted-oxford-university-from-his-p.html
  10. http://manassehazure.com/2016/10/prof-kwaku-asare-writes-nana-akufo-addo-no-law-degree/
  11. https://books.google.com.gh/books?id=eNxmAAAAcAAJ&q=People%E2%80%99s+Movement+for+Freedom+and+Justice+nana+akufo&pg=PA16&redir_esc=y#v=snippet&q=People%E2%80%99s%20Movement%20for%20Freedom%20and%20Justice%20nana%20akufo&f=false