Эдил, яда Идил (орус. Итиль) — бырынгъы шагьар, Хазар кагъанатны (пачалыкъны) уьчюнчю ва ахырынчы тагьшагьары. VIII-X юзйылларда хазар кагъанланы башгенти (резиденция). Атгъа гёре Эдил (орусча Волга) оьзенни боюнда ерлешген болгъан. Шагьарда бирче яшай эди капирлер, хачпереслер, жугьутлар ва бусурманлар. 965-нчы йылда орус бий Святослав гьужум этип Эдил шагьарны тозгъан. Хазар кагъанат тозулгъан сонг Эдил-шагьарны аты Саксинге алышына. XIII юзйылда шагьарны мекенли кюйде монгъоллар дагъытыв эте. Эдил шагъар болуп турагъан ери гьали Аштархан (Гьажи-Тархан) якъгъа гире.
Китаплар
edit- Пачкалов А. В., Итиль // Ислам в Поволжье. Энциклопедический словарь. Вып. 5. М. Нижний Новгород, 2012.
- Атель (Идль, Итиль, Этель) // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Новосельцев А. П., Города Хазарии // Хазарское государство и его роль в истории Восточной Европы и Кавказа. — М.: Наука, 1990. — С. 128—132. — 264 с. — ISBN 5-02-009552-4.
Байланывлар
edit- Дзагуто В. Итиль сгоревший и утонувший
- Хазарский каганат