Wp/kri/Louis Couturat

< Wp‎ | kri
Wp > kri > Louis Couturat
Louis Couturat
{{{caption}}}
Di de we dɛn bɔn am: 17 Janwari 1868
Ples we dɛn bɔn am: Ris-Orangis, Essonne, Frans
Deti we i day: 3 Ɔgɔst 1914
Ples we pɔsin day: Melun, Seine-et-Marne, Frans
Wok: Lɔjishman, matematiks, filɔsɔfa, ɛn langwejman

Louis Couturat (17 Janwari 1868 – 3 Ɔgɔst 1914) na bin wan Frɛnch lɔjishman, matematiks, filɔsofa, ɛn langwejman. Couturat na bin payɔnia fɔ di kɔnstrɔkt langwej we dɛn kɔl Ido.

Layf ɛn ɛdyukeshɔn edit

Dɛn bɔn am na Ris-Orangis, Essonne, Frans. Insay 1887, i bin go na École Normale Supérieure fɔ stɔdi bɔt sɛns ɛn matematiks. Insay 1895 i bin gi lɛkshɔn pan filɔsofi na di Yunivasiti ɔf Tulɔz ɛn 1897 i bin gi lɛkshɔn pan filɔsofi fɔ matematiks na di Yunivasiti ɔf Ken Nɔmandi, ɛn i bin tek wan stand fɔ favɔret transfinit nɔmba dɛn. Afta we i bin de na Hanɔva fɔ stɔdi di tin dɛn we Laybniz rayt, i bin bi ɛlda fɔ Ɛnri-Luis Bagsin na di Kɔlej fɔ Frans insay 1905.

Na in na bin di Frɛnch pɔsin we bin de sɔpɔt di simbolik lɔjik we bin kɔmɔt insay di ia bifo Wɔl Wɔ Wan, bikɔs ɔf di tin dɛn we Chals Sandas Pias, Jusɛp Piano ɛn in skul rayt, ɛn mɔ to di buk we nem The Principles of Mathematics we Couturat in padi ɛn kɔrɛspɔndɛnt Bɛtrand Rɔsɛl rayt. Lɛk Rɔsɛl, Kuturat bin si simbolik lɔjik as tul fɔ advays ɔl tu di matematiks ɛn di filɔsofi fɔ matematiks. Insay dis, Henri Poincaré bin agens am, we tek bɔku ɛksɛpshɔn pan di tray we Couturat bin de tray fɔ intres di Frɛnch pipul dɛn pan simbolik lɔjik. Wit di bɛnifit fɔ tink bɔt wetin bin dɔn apin, wi kin si se Couturat bin gri wit di lɔjik we Rɔsɛl bin tɔk, we Poincaré bin de tink bifo tɛm bɔt di intuitionism we Brouwer bin gɛt.

Di fɔs big buk we i rayt na Couturat (1896). Insay 1901, i bin pul wan buk we nem La Logique de Leibniz, we na wan buk we dɛn bin stɔdi bɔt Laybniz di man we sabi bɔt lɔjik, bay we i bin chɛk di big big Leibniz Nachlass we bin de na Hanova. Pan ɔl we Laybniz bin dɔn day insay 1716, na insay 1895 nɔmɔ dɛn bin rayt in Nachlass. Insay 1903, Couturat bin pul bɔku pan da wok de insay wan ɔda big volyum, in Opuscules et Fragments Inedits de Leibniz, we gɛt bɔku pan di dɔkyumɛnt dɛn we i bin dɔn chɛk we i bin de rayt La Logique. So Couturat na bin di fɔs pɔsin fɔ ɔndastand se Leibniz na bin di bigman pan lɔjik insay di pas 2000 ia we bin separet Aristɔtul frɔm Jɔj Bul ɛn Ɔgɔstɔs Di Mɔgan. Wan impɔtant pat pan di 20th sɛntinari Leibniz rivayval de graɔn pan Couturat in ɛditorial ɛn ɛgzijɛtik ɛfɔt dɛn. Dis wok we dɛn bin du pan Laybniz bin mek Rɔsɛl, we insɛf rayt wan buk we dɛn rayt insay 1900 bɔt Leibniz, kam to am, ɛn na dat mek dɛn bigin fɔ rayt lɛta to dɛnsɛf ɛn bi padi.

Insay 1905, Couturat bin pul wan wok bɔt lɔjik ɛn di fawndeshɔn dɛn fɔ matematiks (wit wan apɛndiks bɔt Kant in filɔsofi bɔt matematiks) we dɛn bin tink fɔs as transleshɔn fɔ Rɔsɛl in Prinsipul dɛn fɔ Matematik. Insay da sem ia de, i bin pul L’Algèbre de la logique, we na wan klas introdukshɔn to Bulian aljɛbra ɛn di wok dɛn we C.S. Peirce ɛn Ernst Schröder bin du.

Insay 1907, Couturat bin ɛp fɔ mek di langwej we dɛn bin dɔn bil we nem Ido, we na wan ɔfshoot fɔ Esperanto, ɛn na bin di men pɔsin we bin de sɔpɔt Ido fɔ di ɔda pat pan in layf. We i bin de advatayz wan kɔnstrɔkt intanashɔnal langwej, we dɛn kɔnstrɔkt along lɔjik prinsipul dɛn ɛn wit wan wɔd dɛn we dɛn tek frɔm di Yuropian langwej dɛn we bin dɔn de, Couturat bin de paralel Peano in advokesi fɔ Interlingua. We Couturat push Ido, i waka na Leibniz in fut step; Leibniz kɔl fɔ di krieshɔn wan yunivasal simbolik ɛn kɔnsɛptwal langwej we i kɔl di characteristica universalis.

Couturat, we dɛn bin dɔn kɔnfyus fɔ bi pacifist, bin day we wan motoka we bin gɛt ɔda lɔ fɔ mek dɛn gɛda di Frɛnch Ami, bin bang in motoka, insay di fɔs stej fɔ Wɔl Wɔ Wan.

I apia as pɔsin we de insay Josɛf Skibɛl in 2010 novel, A Curable Romantic.

I de wok edit