Wp/kri/H

< Wp‎ | kri
Wp > kri > H

H, ɔ h, na di nɔmba et lɛta insay di Latin alfabɛt, we dɛn de yuz insay di Inglish alfabɛt tide, di alfabɛt dɛn fɔ ɔda langwej dɛn na di wɛst pat na Yurop ɛn ɔda wan dɛn ɔlsay na di wɔl. I nem na Inglish na aitch (dɛn kin kɔl am /ˈeɪtʃ/, plɛnti plɛnti aitches), ɔ rijinol haitch /ˈheɪtʃ/.

Di ɔrijinal Sɛmitik lɛta we dɛn kɔl Heth, i go mɔs bi se i bin ripresent di faringeal fricative (ħ) we nɔ gɛt vɔys. I go bi se di we aw dɛn rayt di lɛta bin tinap fɔ fɛns ɔ post dɛn. Di Grik Eta ‘Η’ insay ol Grik alfabɛt, bifo i kam fɔ ripresent wan lɔng vaybul, /ɛː/, stil ripresent wan sem kayn sawnd, di vɔyslɛs glottal frikativ /h/. Insay dis kɔntɛks, dɛn kin kɔl di lɛta eta bak Heta fɔ ɔndalayn dis tru tin. So, insay di Ol Italik alfabɛt dɛn, dɛn bin tek di lɛta Heta na di Yuboan alfabɛt wit in ɔrijinal sawnd valyu /h/. Pan ɔl we Etruscan ɛn Latin bin gɛt /h/ as fonem, ɔlmost ɔl di Romans langwej dɛn bin lɔs di sawnd—Romanian leta bin ri-borrow di /h/ fonem frɔm in neba Slavik langwej dɛn, ɛn Spanish bin divɛlɔp sɛkɔndari /h/ frɔm /f/, bifo fɔ lɔs am bak; difrɛn Spanish langwej dɛn dɔn divɛlɔp [h] as alɔfon fɔ /s/ ɔ /x/ na bɔku kɔntri dɛn we de tɔk Spanish, ɛn difrɛn langwej dɛn na Pɔtyugis de yuz am as alɔfon fɔ /ʀ/. Dɛn kin yuz ‘H’ bak na bɔku spɛlin sistɛm dɛn na digraf ɛn trigraf, lɛk ‘ch’, we de sho /tʃ/ insay Spanish, Galishian, ɛn Ol Pɔtyugis; /ʃ/ insay Frɛnch ɛn di mɔdan Pɔtyugis; /k/ insay Italiyan ɛn Frɛnch.