Wp/kri/Aragon

< Wp‎ | kri
Wp > kri > Aragon

Aragon (UK: /ˈærəɡən/ ARR-ə-gən, US: /-ɡɒn/ -⁠gon;[3] Spanish ɛn Aragonese: Aragón [aɾaˈɣon]; Katalan: Aragó [əɾəˈɣo]) na wan ɔtonamɛnt kɔmyuniti na Spen, we de ɔlsay wit di Kiŋdɔm we dɛn kɔl Aragɔn we bin de insay di midul ivul. Insay di nɔt-ist pat na Spen, di Aragonese ɔtonamɛnt kɔmyuniti gɛt tri provins dɛn (frɔm nɔt to sawt): Huesca, Zaragoza, ɛn Teruel. I kapital siti na Zaragoza. Di Statute of Autonomy we de naw de deklare se Aragɔn na wan istri nashɔnaliti na Spen.

I kɔba wan eria we na 47720 km2 (18420 sq mi),[4] di rijyɔn in tɛritri difrɛn frɔm pɔrmanent glasia to verdant vali, rich pastɔ land ɛn ɔchad, te to di dray stɛp dɛm na di sɛntral lɔwland dɛm. Aragon na ples usay bɔku riva dɛn de—di wan we impɔtant pas ɔl na di riva Ebro, we na di riva we big pas ɔl na Spen, we de rɔn go na di wɛst–ist akɔdin to di wan ol rijyɔn tru di provins we nem Zaragoza. Na de bak di mawnten dɛn we ay pas ɔl na di Pyrenees de.

As of Janwari 2021, di pipul dɛm na Aragɔn na bin 1326261,[5] wit smɔl pas af pipul dɛm we de liv na di kapital siti, Zaragoza. Insay 2020, di ikɔmi na Aragɔn bin mek wan GDP we na €34687 milyɔn, we ripresent 3.1% pan di Spain in nashɔnal GDP,[6] ɛn naw i de na di nɔmba 6 ples pan ɛvri pɔsin prodakshɔn biɛn Madrid, Bask Kɔntri, Nava, Katalonia ɛn La Rioja.[7 ]

Apat frɔm di tri provins dɛn we de de, dɛn sheb Aragɔn to 33 kɔma ɔ kɔntri dɛn. Ɔl di comarcas na Aragon gɛt rich jiyopɔlitikal ɛn kɔlchɔral istri frɔm in prɛ-Roman, Sɛltik ɛn Roman tɛm, 4 sɛnti ia Islamik rul as Mak Supiriɔ fɔ Al-Andalus ɔ kiŋdɔm (ɔ taifa) na Saraqusta, as land dɛn we bin de fɔ di Frankish Marca Hispanica, kɔntri dɛn we leta mek di Kiŋdɔm fɔ Aragɔn, ɛn leta dɛn mek di Krawn fɔ Aragɔn.