Lardǝ Kano yǝ (Hausa: Jihar Kano جِهَرْ كَنُوَ; Romanized: Leydi Kano) shima lardǝ 36 suro lardǝ wa Najeriya bǝ faldo, suro yala lardǝ bǝ ladǝn kara. Kəla kulashi lardəye do saa 2006 lan tədin lan, shi Kano State də shima lardə do zauro am nguwu'a suro lardə wa Nigeria ben. Kəla kərmaye dareyǝ suro saa 2016 National Bureau of Statistics yǝ gozǝna dǝn, shi Kano dǝ shima lardǝdo nǝm nguwu so suro lardǝwa Nigeria yǝ dǝn. 1967 lan suro nashawa yala bǝ buroyǝ lan cetando, lardə Kano bǝ kalangai lardə Katsina bǝ yala-fətenzə 210 km (130 mi), lardə Jigawa bǝ yala-fətenzə 355 km (221 mi), lardə Bauchi bǝ yala-fətəyenzə 131 km (82 mi), kuru lardə Kaduna bǝ yala-fətenzə 255 km. Bərni kura lardə yǝ də shima bərni Kano, bərni kən indimi suro lardə yǝ Nigeria yǝ də shima bərni kura kən indimi suro lardəye Lagos yen. Gomna lardǝ dǝ bǝ kərmaabedǝ shima Abba Kabir Yusuf. Shidǝ kǝntawu Maybe 29 saa 2023 lan sha karrada.
Inception | 27 May 1967 |
---|---|
Official language | English |
Continent | Africa |
Country | Nigeria |
Capital | Kano |
Located in the administrative territorial entity | Nigeria |
Located in time zone | UTC+01:00 |
Coordinate location | 11°30′0″N 8°30′0″E |
Office held by head of government | Governor of Kano State |
Head of government | Abdullahi Umar Ganduje |
Executive body | Executive Council of Kano State |
Legislative body | Kano State House of Assembly |
Shares border with | Jigawa State, Bauchi State, Kaduna State, Katsina State |
Replaces | Northern Region |
Official website | |
Category for maps | Category:Maps of Kano State |
Kǝrma Kano zamanbe dǝ shima na maiya-a maiya-a buroye kadabe, suronzan Maiya Kano bǝ dǝ, shi doni Dala Hill (Dutsen Dala) lan kǝrma ro wallono kuru kawu saa 1000 AD yǝ lan səta saa 1349 ro wallono. Suro saa 1349 lan, Sultanate Kano bǝ dəga tədəna kuru Yaji I shima Sultan buro salak yl dəga. Karno 15th century yǝ lan, kasuwu Kurmi yǝ dǝ tǝdin, shi dǝye banazǝna Kano dǝ kǝla lamar kasuwu ye ro wallono Hausaland lan; kasuwu dǝ karno 21th century yǝ dǝn tǝdin kuru faida nzǝ gargambe dǝ suro su do lardǝ dǝye, shi Center of Commerce dǝlan tǝdin. Karno kǝn16-a kǝn17-a lan, Sultanate Kano yǝ kǝlanzǝ sǝdǝna kǝrmai Hausa yǝ dǝn duno'a ro. Suro saa 1903, British Empire yǝ Kano Emirate dəga zəftə, shi doni nasha suro Northern Nigeria Protectorate yen suruna. Kaduwa kaduwuye kura suro bərni Kano bǝ kureyǝ də sandima Hausa, Fulani, Beriberi (Kanuri), Tuareg, Arab, Nupe-a kuru kaduwuwa laa suro anəm Nigeriabe-a. Am ngǝwuso suro bǝrni Kano bǝ dǝ tǝlam Hausa bǝ dǝ tǝlamnza buroyǝ ro faidatayin kuru laan tǝlam Hausa bǝ dǝ alama nǝm gade kabila bǝ ro gozana.[1]