ဖၠုံပညာ့တ်ုဝါန့်ယိုဝ် အှ်ဝေ့ဍး ထ်ုအင်ကၞင့်၊ ထ်ုအင်ခြိုင့်၊ ဖၠုံခါန်ႋကၞင့်၊ ခါန်ႋမျေန်မာဖိုင် တ်ုဝါန်ႋလ်ုဖၠုံးဆေဝ်ႋလှ်။ လ်ုဍုံထ်ုအင် အ်ုဖင့်ခေါဟ်မူႋထင်းလ်ုခဝ့် က္ၜင်ယူကျံင်းအ်ုမေံယာ့ အ်ုၮါင်ၰံင် ဍေဍုံထ်ုအင်ၮှ် အ်ုယာင်ဝေ့ ယာဲတိုင်ၜၠဲ လီႋတ်ုဝါၮှ်လှ်။ လ်ုတ်ုဝါန့်ဖိုင်ၮှ် ၯိင်းအ်ှဝေ့ ၮီ့ယာၜၠဲလှ်။ ၯိင်းဆင့်လေံလင်သာ ပါ်ကျံင်ဍေ ထ်ုအင်ဍုံ ကာႋဖိုင်သာၮါင်ၰင် လ်ုဖးမလ်ုကါ၊ ဖိုင်သာမူႋထင်းမူႋနုက် အ်ုၮါင်ၰံင်ၮှ်သီး ၯိင်းသယ်အ်ှဝေ့ဆေဝ်ႋလှ်။
| ဖၠုံပညာ့တ်ုဝါန့် | |
|---|---|
| ခါန်ႋပ်ုယင်ဖိုင် ဍုံသယ်လ်ုဖး | |
  ဖၠုံပညာ့တ်ုဝါန့် | |
| ကိုဝ်အဝ်တ်ုဏိင်: 16°54′N 97°41′E / 16.900°N 97.683°E | |
| ထီ့ခါန်ႋမိင် |
 ခါန်ႋပ်ုယင် |
| ထီ့ခါန်ႋကၞင့် |
 ဖၠုံထီ့ခါန်ႋ |
| ခြိုင့် | ထ်ုအင်ခြိုင့် |
| ဍုံကၞင့် | ထ်ုအင်ဍုံကၞင့် |
| ခိင့်ခါ့ရာမ့်လင်ႋ | ခါန်ႋပ်ုယင် အ်ုခါ့ (UTC+ ၆ နာႋဍီ ၃၀ မိဏေံ) |
အေၯံင်ဍဝ် တ်ုဝါန့်ၮါင်ၰံင်ဝှဝှၮှ် အှ်ဝေ့ဍးလ်ုယာင်လ်ုၜုဂ် ဟံသာအေးတ်ုဝါန့်၊ တ်ုဝါန့်သင့်၊ တ်ုဝါန့်သင့်ဖါဍောဟ်၊ သ်ုဝါ်အင်၊ ဆ်ုၜင်နုံ၊ ကေါဝ်သာ ဆူႋ၊ ကေါဝ်တယ်ဖၠဲါ၊ ယှင်ဖၠေဟ်၊ ကေါဝ်ကြဝ် တ်ုဝါန့်သီးမလ်ုကာ၊ ယွာႋကေါဝ်ကၠါင်၊ ကေါဝ်ထဝ့်၊ မိက်ကျင်၊ သာနုံ့၊ ယွာႋသ်ုဝဝ့်၊ ထီ့ဖေါဟ်အိင်ဆါင့်၊ နွားခြံကုန်း(ဝဝ့်ၜိင်းခြိုင့်)၊ လာ့တ်ုမျင့်၊ ပါယိုဝ်၊ ဆယ်အိမ်စု(ၯိင်းဆီ့ဖၠုံးကုံ)၊ မာင်ႋၜံင်၊ နွာဲကၠာ၊ ထီ့ဖေါဟ်သိုဲ၊ တိုဒ်နွာဲႋ၊ ပင်စိင်၊ သိင်းယးဍီး တ်ုဝါန့်သယ်လ်ုဖးယိုဝ် မွာဲဆေဝ်ႋလှ်။
လ်ုတ်ုဝါန့်ဖိုင်ၮှ် ဆ်ုမာလေါဟ်ပညာ့လိက်ကျံင်ႋဘာႋ အှ်ဝေ့လ်ုဖၠုံးလှ်။ ဆ်ုမာလေါဟ်ပညာ့လိက်ကျံင်ႋဘာႋၮှ် မွာဲဝေ့ဍးမာလောဟ်ပညာ့လိက်အ်ုဆင့်လ်ုခဝ့် လိက်အ်ုထဝ့် (အထက) လ်ုဆင့်ၮှ်လှ်။ မာလောဟ်ပညာ့လိက်အ်ုဆင့်လ်ုခဝ့် လိက်ခင်းထာ် ဖေါဟ်သးအ်ုဆင့်ၮှ်၊ ထံင်စိုဝ်ၯ ဆီ့ထဝ်အ်ုဆင့်အိုဝ်ၮှ်လှ်။ ၯယ့်မာလောဟ်ကုံပညာ့ လိက်ကျံင်ႋဆာႋသယ် အ်ုၯာအှ်ဝေ့ ယာဲယာၜၠဲလ်ုကာ ၜုင်ထင်းမ်ုအှ် အ်ုၯာအ်ုထံင့်လဝ့်ဆေဝ်ႋလှ်။
လ်ုတ်ုဝါန့်မူႋထင်းခဝ့်လ်ုဖါၮှ် အှ်ဝေ့ဍး ဍေဗုဒ္ဓဓဝ်ႋလင်ႋ ပဋိပတ္တိသာသနာ့အေးရိပ်သာၮှ်လှ်။ ထံင်အ်ုလင်ႋဖိုင်ၮှ် လ်ုဆ်ုထင်းထဝ့် လာင့်အ်ုဍံင်ဍီးၮှ် အှ်ဝေ့ဍးကၠံင်ဖါဍောဟ် မြရတနာ ၮှ်ဆေဝ်ႋလှ်။ ကၠံင်ဖါဍောဟ်မြရတနာယိုဝ် မွာဲအှ်ဝယ်ဝေ့ဍး လ်ုဖီ့ဆိုဒ်ဖူ့ဆိုဒ်အိုဝ်ယုဂ် အ်ုခေါဟ်စံင် ထိုင်ႋအှ်တ်ုဝါန့်ဖေါဟ်သီးလ်ုဖးၮှ် လ်ုၮိင်းလ်ုၜၠင်လာၮင့်ဃွှိဲၮှ် ယုဂ်ယာန်းပါဍောဟ်ဝေ့ ပူဇဲက်ုလိုဝ်ဝေ့ဍးဆေဝ်ႋလှ်။
အေးၯံင်ၜးဍဝ် အှ်ကှ်ေၮေဝ်ႋ ဗုဒ္ဓဓဝ်ႋလင်သီးမလ်ုကါ ပရိပတ္တိဆ်ုမာလောဟ်ပညာ့ (သင့်ပိုင်ကြိုင်ပညာ့ဘာႋ၊ ဘုန်းတော်ကြီးသင် ပညာရေးကျောင်း)သီး အှ်ဝေ့ဍးဆေဝ်ႋလှ်။ တ်ုပိုဲ၊ တ်ုဝါ့ဘာႋ၊ နာဲသယ်၊ ဖီ့အွာ၊ ဖီ့အါ်သါ်သယ်လ်ုဖး မာလောဟ်ၮေဝ်ႋဝေ့ပညာ့ ပရိယတ္တိဆ်ဲမာလောဟ်ပညာ့ဘာႋၮှ် ခေါဝ်လာအွာလိက်၊ ပါဠိလိက်၊ မျေန်မာလိက်၊ ဖၠုံလိက် မာလောဟ်ဖှ်ေဝေ့ဍးလှ်။ က်ုၮေဝ်ႋၮှ်သီးမ လ်ုကာ "ကံင့်ပျူတာ"(Computer)ဍေ ခေါဝ်လာအွာဆ်ုခၠါင်(English Spoken)ပညာ့သီးမာလောဟ်ဖှ်ေဝေ့လှ်။ ကုက်ကၠေစိုဒ် ထုဂ်ဖၠဟ်ၮဲပျာလဝ်ဖှ်ေဆ်ုၮှ် မွာဲဝေ့ဍး မူႋကျာ်ပညာသာမိ ၮှ်လှ်။
ဖၠုံပညာ့တ်ုဝါန့်ယိုဝ် မွာဲဝေ့ဍး မာဆိက်၊ မာကၠောဝ်ႋဆာႋတ်ုဝါန့်လှ်။ လ်ုတ်ုဝါန့်မူႋနုက်ခဝ့်ၮှ် ဆိက်၊ အေၯံင် တ်ုဝယ့်၊ ပ်ုတာ၊ ကၠောဝ်၊ တဝ်ႋလာႋသီးအှ်ဝေ့ဍးလှ်။ လ်ုမူႋထင်းခဝ့်ၮှ် အှ်ဝေ့ဍးကေါဝ်ဖါဍောဟ်လ်ုကေါဝ်ဆေဝ်ႋလှ်။ကေါဝ်ဖိုင်ၮှ် သ်ုလင်အင်၊ ဃွှါင့်၊ ထဍူး၊ သိင်းဃှီ၊ ဖၠါႋ၊ ဖင်ယး၊ မာၮါ၊ မေဝ်ယဝ်ဝါင်း၊ ခွ၊ ပ်ုထူး၊ ကၠောဟ်အွာမူႋ၊ ယာႋမူးၮယ့်၊ ခိုဝ်၊ စင်၊ မုဂ်ခေါဟ်လုံ၊ ဆွင်၊ မီ သိင်းသယ် အှ်ဝေ့အးစွးမာႋလှ်။ ထံင်ကိုဝ်ၮါင်ၰံင်ၮှ်၊ ထီ့ဖေါဟ်သိုဲ့လာင့်၊ တ်ုမိုဝ်ညဝ်ႋ (ညဴ)လါင့်၊ လုံႋဓံင့်လာင့်၊ ပါလာ့လာင့်၊ တ်ုမိုဝ်ပဝ်ႋလါင့်၊ ထိုင့်ကၠာလာင့်သယ်သီး ဆင့်လေံလင်သာ အှ်ဝေ့ဍးလှ်။ လာင့်တ်ုမိုဝ်ညဝ်(ညဴ)ၮှ် မွာဲဝေ့ဍး ၜိုင်လာင့်အ်ုခေါလ်စံင် တ်ုဝါန့်အ်ုၜုဂ်သယ်လ်ုစံင်းၮှ် ဍောဟ်ၮေဝ်ႋလုံႋ အင်းၰောဟ်ဝေ့ဍးၜိုင်လ်ှ။ ၜိုင်လ်ုတိုင် လ်ုလုက်ၮှ် အ်ုၰိုဲအှ်ဝေ့ (၂၅၀) ၮီ့ဖင်ႋယာဲဆီ့လှ်။ လါင့်တ်ုမိုဝ်ပဝ်ႋ ၮှ်သီးဍဝ် လုံႋယေဝ့်ကျးကွါင်၊ ဍေၜိုင်သီး ကဲထင်းဝေ့ဍးလှ်။ လုံႋယေဝ့်ကျးကွါင်ၮှ် ထီ့ခါန့်အ်ုၰာင်ႋၰံင်ၮှ် ပါဍောဟ်ထ်ုယဝ်ႋဝေ့ဍးစွအ်ုခေါဟ်စံင် အ်ုလူႋအ်ုၰိုဲဍောဟ်စွဝေ့ သ်ုကာမာႋဆေဝ်ႋလှ်။
တ်ုဝါန့်ဖိုင်ၮှ် သုင်းလင်ထ သေဝ်၊ ဖၠဝ်၊ ဝး၊ သာကုဲရဝ်ပါသယ်ၮှ်တာႋအှ်ၜးဝေ့ ယှူးယှူးမုက်မုက် ၯေဝ်ၯေဝ်ၜးၜးဆေဝ်ႋလှ်။ အ်ုခေါဟ်စံင်ၮှ် ၜးဆာင့်ဍေဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်ဆ်ုမာ ၮိင်းထင်းသင့်မူႋၮီသီး လ်ုၮိင်းလ်ုၜၠင် မာကံင်းကုံဝေ့ဍးဆေဝ်ႋလှ်။ တ်ုဝါန့်ဖေါဟ်သီးလ်ုဖး ဆိုဒ်လိက်လာဲဆ်ုၰီ့ဆ်ုလာ၊ ဘာႋသာ့၊ သာသၞာ့ ပညာ့ၯင်ႋ ကုက်ကၠေစိုဒ်ဝေ့ဍး အ်ုခေါဟ်စံင် အ်ုသီးဝေ့ ထိုင်ႋတ်ုဝါန့်သာ့ သုင်းသာထၠုင့်စွမာႋတယ် ဆေဝ်ႋၮှ်လှ်။[1]
မာၮေဝ် အ်ုထိုဝ် edit
- ↑ ဇွဲကပင်မျိုးတင့်လေး (၃၀ လါနုဲး ၂၀၁၆)။ နှစ်ပေါင်း ၉၀၀ ခန့်က ဝေပုလ္လတောင် ရန်မျိုးအောင်စေတီတော် တောင်ကလေး ဆရာတော် အုတ်မြစ်တော်စီ။ ၂၃ ဆီ့မူႋ ၂၀၁၈ ခါ့ ယောဝ်ႋထီ့ထာင်ၯံင်။